Tatrzańska Elektryczka może zostać przedłużona do Zakopanego. W ramach projektu „Dwa kraje, jedne Tatry”

Rozkład jazdy:

1. Jakie korzyści dla mieszkańców i turystów mogłoby przynieść przedłużenie Tatrzańskiej Kolei Elektrycznej do Zakopanego i włączenie Podhala do systemu niskoemisyjnego transportu w Tatrach?
2. Czy współpraca polsko-słowacka oraz powołanie Transgranicznej Rady ds. Transportu w Tatrach przyspieszą realizację projektu i ułatwią pokonywanie barier administracyjnych?
3. Jakie wnioski ze studium wykonalności mogą przesądzić o tym, czy inwestycja ruszy po 2030 roku, i od jakich źródeł finansowania będzie zależeć jej dalszy rozwój?

Marzenie sprzed lat staje się realnym projektem

Tatrzańska Elektryczka (TEŽ) to jeden z najbardziej rozpoznawalnych symboli transportu w słowackich Tatrach. Kursuje na dwóch liniach: Szczyrbskie Pleso – Stary Smokowiec – Tatrzańska Łomnica oraz Stary Smokowiec – Poprad. Jej widok, nowoczesność i funkcjonalność od lat budzą zazdrość turystów z Polski, którzy porównują ją do systemów kolejowych znanych z Alp.

Projekt, który dziś przechodzi do etapu analiz i dokumentacji, mógłby być już znacznie dalej, gdyby rozpoczęto go dekadę temu – wskazują działacze społeczni zaangażowani od 2015 r. w rozwój transgranicznej komunikacji autobusowej Polska–Słowacja. Ich zdaniem przykład tamtych inicjatyw pokazuje, że nie wolno zwlekać, bo podobne projekty wymagają często 15–20 lat, zanim pasażerowie zobaczą realne efekty.

Projekt „Dwa kraje, jedne Tatry” – o co chodzi?

Preszowski Kraj Samorządowy, wspólnie z Województwem Małopolskim oraz Europejskim Ugrupowaniem Współpracy Terytorialnej TATRY, przygotował projekt zgłoszony do programu Interreg.

Projekt zakłada:

• opracowanie transgranicznego studium wykonalności,
• ocenę technicznych, środowiskowych i ekonomicznych możliwości budowy nowego połączenia,
• analizę modernizacji istniejącej infrastruktury TEŽ po stronie słowackiej,
• ocenę możliwości przedłużenia linii z Tatrzańskiej Łomnicy do granicy polsko-słowackiej i dalej do Zakopanego,
• stworzenie Transgranicznej Rady ds. Transportu w Tatrach, która ma być stałym organem dialogu.

Projekt został zgłoszony 28 lutego 2025 r. i – jeśli zostanie zaakceptowany – będzie realizowany od lipca 2025 do października 2026.

Nowoczesna kolej zamiast korków w Tatrach

Tatrzańska Elektryczka to nie tylko atrakcja turystyczna. To sprawny, ekologiczny system transportowy, który w słowackiej części Tatr znacząco ogranicza ruch samochodów. Podobne rozwiązania są standardem w Alpach, gdzie kolejki regionalne odciążają drogi i zapewniają szybki, wygodny dojazd do szlaków.

W polskich Tatrach – mimo wieloletnich apeli – taki system wciąż nie istnieje. Dlatego słowacka inicjatywa może stać się impulsem do prawdziwego przełomu.

Co obejmuje studium wykonalności?

W ramach projektu zostanie szczegółowo oceniona możliwość:

• przedłużenia TEŽ z Tatrzańskiej Łomnicy do Tatrzańskiej Kotliny (do 2030 r.),
• dalszego przedłużenia linii do Zakopanego (w zależności od analiz),
• zwiększenia przepustowości istniejących linii TEŽ,
• podniesienia prędkości na odcinkach Poprad – Stary Smokowiec – Szczyrbskie Pleso i Stary Smokowiec – Tatrzańska Łomnica,
• wybudowania odgałęzienia do lotniska Poprad–Tatry.

Kolejne etapy – w tym ewentualną budowę nowych odcinków – zaplanowano w perspektywie do 2040 r., choć ich realizacja będzie zależała od dostępnych funduszy.

Koszty i finansowanie

Budżet projektu wynosi 444 800 euro, z czego:

• 80% ma pochodzić z funduszy UE,
• 12% z budżetu państwa,
• 8% ze środków Kraju Preszowskiego.

Aż 85% środków projektu przeznaczono na samo opracowanie transgranicznego studium wykonalności – kluczowego dokumentu, bez którego nie można rozpocząć projektowania czy starań o środki inwestycyjne.

Przełom dla komunikacji polsko-słowackiej?

Inicjatywa Kraju Preszowskiego to kolejny krok w realizacji Planu Zrównoważonej Mobilności dla regionu Tatr Wysokich. Jeśli projekt zostanie zatwierdzony i zrealizowany, będzie to pierwszy tak poważny ruch w kierunku stworzenia zintegrowanego, ekologicznego systemu transportu obejmującego całe Tatry – od Popradu po Zakopane.

Dla mieszkańców Podhala i turystów oznaczałoby to w przyszłości zupełnie nowe możliwości podróżowania – szybciej, wygodniej i bez korków. Dla regionu – szansę na rozwój usług turystycznych bez degradacji środowiska.