Volvo w przyszłość patrzy z optymizmem

Polska na mapie wpływów Volvo zajmuje szczególne miejsce. Nasz kraj jest nie tylko rynkiem zbytu, ale został również włączony w produkcję koncernu. Nakładem prawie 80 mln dolarów, we Wrocławiu powstało w latach dziewięćdziesiątych Centrum Przemysłowe Volvo, produkujące między innymi autobusy. Tradycją stały się już coroczne spotkania, podczas których firma prezentuje podsumowanie ubiegłego roku i mówi o nowościach i planach na przyszłość. Tegoroczna konferencja prasowa Volvo odbyła się 16 marca, w Warszawie.

Tabela. Bilans sprzedaży Volvo za rok 2003 w rozbiciu na kwartały (w milionach koron szwedzkich)

Volvo Buses w 2003 roku

Przedstawiciele szwedzkiego producenta przedstawiając sytuację na europejskim i polskim rynku autobusów podkreślili, że obecnie ten segment gospodarki przeżywa mocny kryzys. W roku 2003 Volvo Buses dostarczyło o 751 autobusów mniej niż przed rokiem. W związku z dużym spadkiem popytu na kilkunastu rynkach, 9 grudnia ubiegłego roku Volvo Buses podjęło decyzję o zamknięciu fabryki w Aaberze w Danii. Pracę straci blisko 200 osób, rozważane są możliwości zatrudnienia ich w innych fabrykach Volvo. Od początku 2003 roku Volvo Buses zmniejszyło zatrudnienie na całym świecie o 800 osób.

Głównymi odbiorcami autobusów w Europie były duże firmy przewozowe: Connexxion w Holandii (54 autobusy międzymiastowe Volvo 8700 LE, z czego 28 dostarczono na początku tego roku), KR Trafik w Szwecji (55 autobusów Volvo 8700 LE), Connex (7 autobusów Volvo 8700LE i Volvo 204) oraz Concordia (10 pojazdów Volvo 204). Wśród firm, które od lat współpracują z Volvo i składają zamówienia są: Poczta Szwajcarska (20 autobusów Volvo 8700 i 8700LE), miasto Hamm w Niemczech (6 sztuk autobusów miejskich Volvo 7000), Nantes we Francji (29 autobusów gazowych Volvo 7000 CNG) oraz klienci z Polski, którzy mają w swojej flocie ponad 120 autobusów każdy: MPK Wrocław (14 nowych pojazdów Volvo 7000) i MPK Łódź (15 autobusów miejskich).

Wśród największych, realizowanych w tej chwili kontraktów jest zamówienie na 50 autobusów miejskich Volvo 7700A dla Budapesztu (+ kolejnych 100 sztuk na przełomie 2004/2005 r.) oraz autobusy do krajów skandynawskich: Szwecji – Goteborgs Sparvagar (34 autobusy Volvo 8700), Finlandii – Concordia Bus Finland (33 autobusy Volvo 204 i 8700) i Norwegii (39 autobusów Volvo 8700). W pierwszej połowie 2004 r. wrocławska fabryka wyprodukuje około 260 autobusów.

W 2003 roku Volvo dostarczyło na polski rynek 47 autobusów. W segmencie autobusów miejskich firma utrzymała 20%-owy udział w rynku pojazdów o masie powyżej 12 ton i sprzedała łącznie 35 autobusów Volvo 7000 i Volvo 7000A. Na rynek autobusów turystycznych Volvo dostarczyło 11 pojazdów, o jeden mniej niż w roku 2002. W Polsce sprzedaż w tym segmencie zamknęła się liczbą 72 egzemplarzy, wobec 126 w 2002 r. Przy dużo mniejszym niż rok wcześniej rynku, Volvo zwiększyło swój udział z 10% do 15%.

Autobusy miejskie

W Polsce w 2003 roku sprzedaż autobusów nadal spadała. Łącznie dostarczono ich o prawie 200 mniej niż rok wcześniej, pomimo że zwiększyły się rządowe zamówienia na gimbusy. Spadek był szczególnie dotkliwy w segmencie nowoczesnych autobusów miejskich – niskopodłogowych i niskowejściowych klas Maxi i Mega (12, i 18-metrowe), które stanowią podstawę transportu w większości polskich miast. W 2003 r. dostarczono ich w Polsce 174 wobec 304 rok wcześniej. Volvo sprzedało 35 takich autobusów. W tej liczbie znajdują się 33 autobusy Volvo 7000 o długości 12m oraz 2 przegubowe Volvo 7000A. Volvo osiągnęło 20% -owy udział w tym rynku.

Największymi odbiorcami autobusów miejskich Volvo byli: MPK Łódź, dokąd trafiło 15 szt. Volvo 7000, MPK Wrocław, które wzbogaciło się o 14 takich autobusów, oraz PKM Gdynia, które użytkuje obecnie o dwa przegubowe Volvo 7000A więcej. Dostawy dla Łodzi i Wrocławia były jednymi z największych kontraktów, jakie zrealizowano na polskim rynku.

Autobusy turystyczne i międzymiastowe

Wprowadzenie do sprzedaży w 2001 roku autobusów turystycznych Volvo 9700 i Volvo 9900 spowodowało wzrost udziałów firmy w tym segmencie polskiego rynku. W 2003 roku Volvo sprzedało 11 autobusów turystycznych – wszystkie typu 9700 w wersji H lub HD 6×2. Część z tych pojazdów pochodziła jeszcze z zakładów Volvo w Finlandii, ale do klientów trafiły także autobusy, które zbudowano w Centrum Przemysłowym we Wrocławiu. 11 autobusów turystycznych to o jeden mniej niż w roku 2002. Rynek skurczył się aż o 43% i wynik ten dał większy udział rynkowy wynoszący 15%. Kontrahenci coraz częściej zwracają także uwagę na cały zespół usług towarzyszących zakupowi autobusu, jak np. dogodne finansowanie, dobry serwis w Polsce i za granicą, całodobowa pomoc drogową, szybka dostawę części i podzespołów pomaga w efektywnej eksploatacji pojazdu. Autobusy turystyczne Volvo 9700 zostały dostarczone do 9 klientów, między innymi do firm Comfort Lines, Biacomex, Orbis Transport, PPKS Bielsko Biała, czy PPKS Żywiec.

Problemy budżetowe, które w ubiegłym roku dotknęły przedsiębiorstwa komunikacji miejskiej, nie ominęły także PKS-ów. Przedsiębiorstwa te praktycznie nie kupują nowoczesnych autobusów międzymiastowych. Na 110 sprzedanych w 2003 r. pojazdów, tylko 5 autobusów to wielkopojemne, nowoczesne i zaawansowane technologicznie konstrukcje. Volvo dostarczyło jeden taki pojazd – Volvo 8700. Jego nabywcą został PPKS Przasnysz.

Sieć serwisowa

Volvo posiada w Polsce sieć stacji serwisowych, które obsługują zarówno samochody ciężarowe, jak i autobusy. W niektórych obszarach Polski istnieje zwiększone zapotrzebowanie na obsługę autobusów. W odniesieniu do autobusów turystycznych dotyczy to Śląska. 14 listopada 2003 r. w Gliwicach otwarta została autoryzowana stacja serwisowa Volvo, która zajmuje się wyłącznie autobusami. Jej właścicielem jest firma Comfort Lines. W stacji wykonywane są wszystkie naprawy i czynności obsługowe autobusów Volvo – zarówno gwarancyjne, jak i pogwarancyjne. Klienci mogą liczyć także na usługi blacharskie, lakiernicze i naprawy powypadkowe.

Sytuacja na polskim rynku

Zdaniem Władysława Smyka, dyrektora naczelnego Volvo Polska, Autobusy, już od paru lat można obserwować na polskim rynku systematyczny spadek sprzedaży nowych autobusów. „Paradoksalnie Polska jest europejskim zagłębiem producentów autobusów” – powiedział dyrektor Smyk – „Jest tu wielu producentów, naszych konkurentów. Niemniej ten spadkowy trend obrazuje zjawiska, które chyba wszystkim nam przysparzają trosk. Zainstalowany w Polsce potencjał produkcyjny oceniamy na około 2,5 do 3 tys. autobusów rocznie. W kontekście ostatniego roku, sprzedaż tysiąca pojazdów, które w nomenklaturze i nazewnictwie uznajemy za autobusy, to liczba niepokojąco mała, szczególnie w kraju liczącym prawie 40 mln mieszkańców”.

Według Władysława Smyka niepokojąca tendencja uwidoczniła się w segmencie pojazdów powyżej 12 ton, gdzie Volvo koncentruje sprzedaż swoich autobusów. W jego opinii rok 2004 nie przyniesie specjalnej poprawy w tym zakresie. „Ten obraz pokazuje rozziew między tym, co dzieje się w branży ciężarówek, prywatnym sektorze polskiej gospodarki, a transportem autobusowym – w znacznej mierze należącym do sektora publicznego. I dlatego środki, które należałoby wyasygnować na inwestycje w tabor i transport publiczny są bardzo skromne.

Analizując zeszłoroczną sprzedaż autobusów Volvo w Polsce (47 szt.), dyrektor Smyk powiedział: „Nasz udział, jak pokazuje wykres, jeśli chodzi o autobusy miejskie sięgnął 19 procent, przy sprzedaży zaledwie 34 pojazdów. Wierzymy, że ten trend się odwróci. Orientacyjna liczba autobusów miejskich w tym przedziale wagowym, powyżej 12 ton, to ponad 10 tys. pojazdów. W takim razie liczba 250 autobusów zakupionych w 2003 roku daje zaledwie 2,5% odtworzenia taboru przez polskie przedsiębiorstwa komunikacji miejskiej. Znamy nasze miasta i mamy świadomość, że stopień jego zużycia będzie implikował zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu i bezpieczeństwa pasażerów. Czas najwyższy głośno mówić o tym, że ta sytuacja nie może trwać wiecznie. Transport w takim mieście, jak Warszawa i w wielu innych, przesądza o witalności organizacji miejskiej. Bez transportu nie ma biznesu, nie ma ruchu, nie ma życia”.