TriHyBus – czeski autobus na ogniwa paliwowe

Już pod koniec czerwca br. zostanie zaprezentowany pierwszy czeski niskopodłogowy autobus miejski zasilany ogniwami paliwowymi. To efekt kooperacji Skody z firmami Proton i Linde oraz finansowego wsparcia udzielonego projektowi przez Unię Europejską i czeski rząd. Budując tak zaawansowany technologicznie pojazd Czesi po raz kolejny udowodnili, że należą do elity europejskiej myśli autobusowej. Brawa należą się im także za umiejętność wykorzystania unijnych funduszy i za wspieranie tego typu inwestycji przez administrację państwową. Zaznaczmy tutaj, że czeski rząd dopłaca także do funkcjonowania autobusowej komunikacji regionalnej w formie różnego rodzaju dotacji. To zupełnie inaczej niż naszym kraju.

 

Nazwa TriHyBus to skrót od zastosowanych w autobusie technologii. Po pierwsze: „Tri”pochodzące od słowa „triple”, co tutaj oznacza trzy źródła energii, które napędzają ten pojazd. Pierwsze z nich to wodór, który magazynowany jest na dachu pojazdu i zasila zestaw ogniw paliwowych, które z kolei wytwarzają energię elektryczną. Drugie źródło to kondensatory (ultracaps), które zbierają energię elektryczną podczas hamowania (rekuperacja) i oddają ją podczas przyspieszania. I trzecie –zestaw litowo-jonowych baterii, również zainstalowany na dachu autobusu. Kolejna zagadka to druga cześć nazwy, czyli skrót „Hy”, który oznacza zastosowaną technologię hybrydową (ogniwa paliwowe i baterie). I na koniec dodajemy końcówkę „Bus”i otrzymujemy pełną nazwę pojazdu „TriHyBus”–niskopodłogowy autobus miejski napędzany asynchronicznym silnikiem elektrycznym, który zasilany jest zarówno z baterii, jak i z ogniw paliwowych.

Co ciekawe –szczególnie w polskich warunkach –projekt jest koordynowany przez czeski instytut badań nad energią nuklearną (Nuclear Research Institute Řež plc), a jego sfinansowania podjęła się zarówno Unia Europejska (w ramach funduszy regionalnych: http://ec.europa.eu/regional_policy/funds/prord/sf_en.htm), jak i czeskie Ministerstwo Transportu. Dostawcami poszczególnych technologii w autobusie są:

– niskopodłogowy autobus –Irisbus Citelis 12M

– asynchroniczny silnik elektryczny –Skoda;

– ogniwa paliwowe –Proton;

 – zbiorniki wodorowe –Linde.

Ostatnia wymieniona firma zbuduje także punkt zasilania wodorem, która powstanie niedaleko miasta Neratovice, w centralnym regionie Czech. Będzie to wymienny kontener tankowany w zakładach Linde w Ostrawie i przewożony samochodem ciężarowym na miejsce. Ciśnienie tankowanego wodoru będzie wynosiło 350 bar, ale w przyszłości może być podniesione nawet do 700 bar. Co ważne –autobus będzie eksploatowany w normalnym ruchu liniowym. Operatorem będzie firma Nerabus należąca do koncernu Veolia Transport. W prototypowym egzemplarzu zostanie zainstalowany system video, informujący pasażerów o zastosowanych w autobusie najnowszych rozwiązaniach technicznych. Na pewno TriHyBus stanie się „gwiazdą”rozmaitych wystaw, czy prezentacji. Czy zostanie pokazany na TRANSEXPO 2009? Tego jeszcze nie wiemy, ale mamy nadzieje że tak. Na pewno pojawi się na wystawie AUTOTEC 2010 w Brnie. Poniżej przedstawiamy dane techniczne TriHyBus: 

Tabela. 1. Dane techniczne TriHyBus