Tour Salon – barometr polskiej turystyki

W dniach 20 – 23 października 2004 r. odbyła się piętnasta edycja targów „Tour Salon” w Poznaniu, w której wzięły

udział 672 firmy, a licząc razem z wystawcami „Gastro-Invest-Hotel” – ich łączna ilość zamknęła się w liczbie 737, co oznacza 10%-owy wzrost w porównaniu z ubiegłym rokiem. Warto odnotować również fakt, że coraz więcej firm zagranicznych chce zaprezentować w Poznaniu swoją ofertę – w tym r. było ich 277, czyli o około 20% więcej niż przed rokiem. To powoduje, że Tour Salon cieszy się niezmiennie opinią największych turystycznych targów organizowanych w Polsce. W tym r. poznańskie targi potwierdziły swoją silną pozycję organizując pierwszego dnia darmowy wstęp dla wszystkich przedstawicieli branży . Niestety, te i inne atrakcje przewidziane przez organizatorów (więcej na temat w wywiadzie z Bogusławem Zalewskim, prezesem Międzynarodowych Targów Poznańskich ) nie powstrzymały firm sprzedających autobusy turystyczne na polskim rynku z rezygnacji z uczestnictwa w targach, o czym piszemy w artykule ” EvoBus, Scania i Sansendequi na Tour Salonie w Poznaniu” . W poniższym tekście chcielibyśmy przedstawić najciekawsze tendencje, jakie obecnie zachodzą w segmencie turystycznym w Polsce, a których efekty mogliśmy oglądać na wystawie w Poznaniu.

Tegoroczne wyjazdy Polaków

Jak informuje Instytut Turystyki, w ciągu ośmiu miesięcy 2004 r. odnotowano 25,4 mln wyjazdów Polaków za granicę – o 6,6% mniej niż w tym samym okresie 2003 r. Utrzymuje się wzrost na granicy z Litwą i Ukrainą, natomiast znaczny spadek widzimy na granicach z Białorusią i Czechami. Generalnie Polscy zaczęli się bardziej interesować krajową ofertą turystyczną, co ma odzwierciedlenie w statystyce. W tym r. zanotowano wzrost uczestnictwa w krajowych wyjazdach – przede wszystkim krótkookresowych. Odzwierciedleniem tych tendencji na tegorocznym Tour Salonie była prezentacja wszystkich polskich regionów, które oferowały coraz bardziej oryginale sposoby spędzania urlopu, mające przyciągnąć rodaków właśnie do nich. Oczywiście, ta ich oferta skierowana jest również do zagranicznych klientów, którzy mogą znaleźć w naszym kraju przede wszystkim sielski spokój i bliski kontakt z naturą.

Spora część z polskich biur podróży oferuje autokarowe wycieczki objazdowe po kraju, z których najczęściej wybierane są podróże do miejsc kultu religijnego. Ocenia się, że ok. 4-5 mln Polaków pielgrzymuje do świętych miejsc. Często ta forma podróżowania połączona jest z odwiedzaniem wielu zabytkowych i ciekawych okolic. Zdaniem polskich tour-operatorów zagraniczne wycieczki objazdowe to obiecujący segment rynku turystycznego. Według przedstawicieli biur podróży nadal największym zainteresowaniem Polaków cieszą się stolice Europy Zachodniej i 5-14-dniowe autokarowe wycieczki po całej Europie. Jednak mimo coraz bardziej atrakcyjnych cen, popyt na ten rodzaj podróży wśród rodaków nie jest jeszcze tak duży jak wśród mieszkańców krajów zachodnioeuropejskich. Mamy nadzieję, że to się wkrótce zmieni. Jednak poważnym zagrożeniem dla zagranicznych wyjazdów tego typu jest wzrost liczby osób korzystających z transportu lotniczego. O ile we wrześniu 2001 r. zatrzymała się długotrwała tendencja wzrostowa w ruchu lotniczym i stan ten utrzymywał się do 2002 r., to w 2003 r. ponownie zaczęła się ona piąć w górę, aby w okresie od stycznia do sierpnia 2004 r. osiągnąć aż 28%-owy wzrost. Tak wyraźne ożywienie w tym segmencie należy przypisać coraz liczniejszym w naszym kraju tzw. tanim przewoźnikom lotniczym i znacznemu spadkowi cen wakacyjnych czarterów..

1. Wyjazdy w 2004 r. według miesięcy (tys.)

Źródła: GUS na podstawie danych Straży Granicznej, opracowanie: Instytut Turystyki

2. Wyjazdy w 2004 r. – zmiany według miesięcy

Źródła: GUS na podstawie danych Straży Granicznej, opracowanie: Instytut Turystyki

Przyjazdy gości

Zdaniem Instytutu Turystyki, w ciągu 8 miesięcy bieżącego r. nasz kraj odwiedziło 40,1 mln cudzoziemców – o 20% więcej niż w tym samym okresie w 2003 r. i o 19% więcej niż 2002 r. Bardzo poważnie (o ponad 20%) wzrosła liczba przyjazdów z: Kanady, Słowacji, Luksemburga, Australii, Portugalii, Korei Płd, Niemiec, Węgier, Finlandii, Irlandii, Szwajcarii i Japonii, a w mniejszym stopniu – z Cypru, Norwegii, Malty, Rumunii, Czech, Słowenii, W. Brytanii, Hiszpanii, USA, Holandii i Belgii. Zmalał natomiast ruch z Danii, Ukrainy, Rosji, Białorusi, Estonii i Grecji. Godny uwagi jest znaczny wzrost ruchu z Niemiec i z nowych krajów członkowskich Unii Europejskiej. Pamiętajmy jednak, że w tej grupie krajów dominują jednodniowe wizyty w rejonach przygranicznych (Niemcy, Słowacja, Czechy, Litwa). Wzrost liczby przyjazdów z pozostałych krajów Unii Europejskiej był mniejszy (o 6,9%, z czego w lecie o 7,7%), ale w tym przypadku mamy do czynienia na ogół z przyjazdami turystycznymi , czyli trwającymi dłużej niż jeden dzień (tj. z noclegiem). Generalnie głównym celem podróży przybywających gości do naszego kraju jest chęć odwiedzenia krewnych, na drugim miejscu prowadzenie interesów, a na trzecim pobyt turystyczny.

Wydaje się, że istotnym problemem w strukturze krajowej turystyki objazdowej jest bardzo nikły, ledwie 2%-owy udział turystów zagranicznych w zorganizowanych przewozach autokarowych. A warto przypomnieć, że w celach objazdowych w 2003 r. przyjechało do Polski 10% zagranicznych turystów, czyli 1,37 mln osób. Zupełnie inaczej ta sytuacja wygląda np. u naszych południowych sąsiadów, gdzie ten rodzaj zwiedzania kraju jest jednym z najczęściej wybieranych i rzesze zagranicznych turystów podróżują autokarami po malowniczych zakątkach Czech i Słowacji. Wycieczki zagraniczne są bezpośrednio zabierane z głównych lotnisk w Pradze i w Bratysławie i udają się w kilkunastodniowe wypady krajoznawcze, zarówno połączone z aktywną turystyką (np. rowerową), jak i nastawione głównie na zwiedzenia interesujących miejsc (np. rajd po czeskich zamkach). Tak bogata oferta procentuje potem m.in. wysokim poziomem sprzedaży nowych autobusów turystycznych, bardzo zbliżonym do odnotowanego w prawie 40-milionowej Polsce.

3. Przyjazdy w 2004 r. według miesięcy (w tys.)

Źródła: GUS na podstawie danych Straży Granicznej, opracowanie: Instytut Turystyki

4. Przyjazdy w 2004 r. – zmiany według miesięcy

Źródła: GUS na podstawie danych Straży Granicznej, opracowanie: Instytut Turystyki

5. Przyjazdy cudzoziemców do Polski i wyjazdy zagraniczne Polaków według przejść granicznych w ciągu ośmiu miesięcy 2004 r. (w tys.)

Źródło: GUS, na podstawie danych Straży Granicznej.