Tedom kończy z autobusami!

Po siedmiu latach produkcji niskopodłogowych pojazdów na licencji włoskiej firmy Mauri, 10. stycznia br. czeski Tedom zakończył swoją przygodę z autobusami. Powód? Brak popytu –głównie na pojazdy zasilane sprężonym gazem ziemnym. Taką informację możemy przeczytać na stronie internetowej producenta www.tedomcz oraz w czeskich dziennikach. Według tych informacji w całym 2011 roku czeska firma sprzedała tylko jeden autobus. Dlatego Tedom (który jest także sporym koncernem energetycznym) podjął decyzję o wygaszeniu tego rodzaju produkcji i skoncentrowaniu się głównie na produkcji jednostek kogeneracji. –„Kończymy produkcję autobusów z powodu braku zleceń’ –powiedział gazecie Mlada fronta Dnes (MFD) szef i właściciel Tedom, Józef Jeleček. Dodał, że około 35 osób zatrudnionych przy produkcji autobusów, przejdzie teraz w ramach reorganizacji do innych działów w ramach koncernu. Zdaniem magazynu MFD nic nie wskazuje na to, że produkcja autobusów Tedom zakończyła się większą klapą finansową. Jednak jak głosi oficjalny komunikat –decyzja o rozwodzie z autobusami została podjęta na podstawie niekorzystnych wyników ekonomicznych działu autobusowego w ciągu ostatnich aż trzech lat. Jednocześnie w tym czasie Tedom odnotował wzrost popytu na jednostki kogeneracji. W tej sytuacji wyjście mogło być tylko jedno i firma z niego skorzystała. Jednocześnie Tedom zapewnia, że przez co najmniej 10 najbliższych lat zapewni pełną obsługę serwisu i dostępność części zamiennych do sprzedanych do tej pory autobusów.

Tedom był trzecim producentem autobusów Czechach, który specjalizował się głównie w autobusach miejskich klasy maxi z zasilaniem CNG.  Ocenia się, że łącznie hale zakładu w Třebíču opuściło ok 200 niskopodłogowych autobusów, które trafiły głównie na rynek czeski, ale także do Słowacji, Bułgarii i Polski. Ich historia sięga roku 2003, kiedy od syndyka masy upadłościowej firmy Škoda Truck International (ex LIAZ) wykupiono zakłady Jamot w Jabłońcu nad Nysą, produkujące silniki wysokoprężne. Nazwę tej firmy zmieniono na Tedom Motory, a markę silników na Tedom. W 2004 r. od włoskiej firmy Mauri kupiono licencję na produkcję autobusów Kronos. W tym samym roku powstał pierwszy egzemplarz autobusu niskopodłogowego Tedom Kronos 123G z silnikiem Tedom M1.2C CNG o pojemności 11,9 dm³. Jego debiut miał miejsce na czerwcowych targach AUTOTEC w Brnie w 2004. W 2005 r. pierwszych 5 szt. autobusów Tedom trafiło do Liberca i Bratysławy. Powstała wówczas także niskowejściowa lokalna odmiana Tedom L12. W 2006 r. produkcja wzrosła do 12 szt. W listopadzie 2006 r. w Třebiču otwarto nową halę fabryczną przeznaczoną do produkcji autobusów. Na początku 2007 r. pokazano zmodernizowany autobus niskopodłogowy Tedom C12G,a dwa lata później , w sierpniu 2010 prototyp niskopodłogowego autobusu przegubowego Tedom C18G. Dotychczasowy program produkcyjny bazował na trzech modelach:

– C12D/C12G –niskopodłogowy autobus miejski o długości 12 m z silnikiem diesla (Deutz) lub silnikiem CNG (Tedom);

– C18G –niskopodłogowy, przegubowy autobus miejski o długości 18 m z silnikiem CNG (Tedom);

– L12D/L12G –niskowejściowy autobus podmiejski / lokalny o długości 12 m z silnikiem diesla (Deutz) lub silnikiem CNG (Tedom);

Co ciekawe Czesi chcą teraz sprzedać swoją dokumentację do produkcji autobusów także jest jakaś szansa, że kiedyś jeszcze te charakterystyczne pojazdy będą produkowane. Prawdę mówiąc nie jest ona zbyt duża. Wśród tego typu konstrukcji panuje duża konkurencja (szczególnie w Czechach, gdzie zarówno SOR, jak i IVECO-Iribsus specjalizują się w produkcji podobnych jednostek) i próba wejścia tutaj z nowym produktem wymagałaby ogromnych nakładów inwestycyjnych, a jak wiadomo obecna koniunktura na światowych rynkach temu nie sprzyja. Dodatkowo przykład Tedomu pokazuje, że rachunek ekonomiczny jest nieubłagany i produkcja autobusów (nawet o tak wysokiej marży jaką stosował Tedom i pomocy ze strony innych działów firmy) opłaca się tylko przy większych obrotach. Akurat czeski producent mógł miękko zakończyć swoją przygodę z autobusami i nikt z załogi na tym nie ucierpiał. Miejmy nadzieje, że zmartwień nie będą mieli też dotychczasowi klienci producenta, którzy są skazani na jego zaplecze serwisowe i magazyn części zamiennych przez najbliższe lata. Jednym z nich jest MKS Mielec, który zakupił łącznie cztery autobusy Tedom –dwa w 2010 r. i dwa w 2008 r. Były to jedyne pojazdy tej marki sprzedane (przez polskiego przedstawiciela –firmę Wowo z Białegostoku) w naszym kraju. Generalnie szkoda, że kolejna marka autobusowa odchodzi w niebyt po dość obiecującym początku. Na zakończenie warto pochwalić Czechów za odwagę i próbę wykorzystania gazowej, ekologicznej niszy. Niestety, nie udało się.