Rok 2012 to rok szczególny w komunikacji miejskiej w województwie małopolskim. Trzy największe miasta tego regionu zamierzają w większym lub mniejszym stopniu zmienić układ komunikacji miejskiej. Powód jest jeden i oczywisty –kryzys, a co za nim idzie konieczność zaciskania pasa. Krakowska remarszrtutyzacja ma na chwilę obecną najmniej szczęścia. Co chwilę któryś z wariantów jest bombardowany skargami ze strony mieszkańców, dlatego też wprowadzenie nowego układu komunikacji pod Wawelem pierwotnie planowane na długi weekend majowy lub początek wakacji zostało przesunięte na bliżej nie określony termin. Nowy Sącz również przymierza się do zmian w swojej komunikacji, aczkolwiek na chwilę obecną brak konkretnych terminów i planów, więc można uznać, że i tam szybko nie nastąpi rewolucja w komunikacji. Jedynym miastem, które się wyłamało jest Tarnów. 13 lutego rozpoczął tam obowiązywać zupełnie nowy układ komunikacji miejskiej, który pozwoli zaoszczędzić władzom miasta do 3 mln złotych rocznie.
Na początek trochę historii, czyli jak powstał pomysł i sama optymalizacja. Początkiem 2011 roku prezydent Tarnowa, zlecił wrocławskiej firmie „Trako”przeprowadzenie analizy zmian w komunikacji w Tarnowie, celem zaoszczędzenie jak największej ilości pieniędzy. Wiadomo –kryzys wymusił na władzach miasta oszczędności, a więc były one poszukiwane w każdej możliwej dziedzinie, dlatego też powstał pomysł optymalizacji. Głównym założeniem tarnowskiej optymalizacji jest wprowadzenie systemu przesiadkowego na ternie Tarnowa, dodatkowo wprowadzono synchronizację linii obsługujących ten sam rejon miasta, tak aby nie jechały razem, lecz w równych odstępach czasu, wprowadzenie przystanków na żądanie oraz zmiana numeracji linii porządkując ją, i stwarzając ją bardziej przejrzystą. Część z nich nie zostało wprowadzone, część została wprowadzona ale w zmienionej formie. Generalnie taki układ sprawdzał się całkiem dobrze, ale wiadomo, że mogłoby być lepiej. I postanowiono to poprawić właśnie za sprawą tej optymalizacji. Szkoda tylko, że zamiast względów merytorycznych przemawiających za różnymi rozwiązaniami, górę wziął czynnik ekonomiczny. Cztery linie ze starego układu zostały zlikwidowane (7,19,32,35), 8 linii zmieniło trasy przejazdu, 15 linii zmieniło numery, 17 linii ma zmienione godziny odjazdów. Powstała synchronizacja odjazdów na liniach:
3+11+30 –ul. Klikowska
0+1+14 –Mościce
14+36 –os. Legionów
5+14 –ul. Nowodąbrowska
1+33 –al. Jana Pawła II
A oto szczegóły zmian: Linia 0A –zmiana numeru na „0”, wprowadzono regularny takt (co 10 min w szczycie, co 15 w między szczycie, wieczorem co 30 min.). Kursy do pętli „Kapro”pozostały w rozkładzie, podobnie jak kurs wariantowy przez ul. Zbylitowską. W soboty i niedziele utrzymuje się 30 minutowy takt.
Linia 0B –zmiana numeru na „1”, wprowadzono regularny takt (co 15 min w szczycie, co 30 po za nim, wieczorami co godzinę, w soboty i niedziele co 30 minut przez cały dzień)
Linia 2 –wprowadzono regularny takt (w dni robocze do godziny 17 co 30 minut, później co godzinę, w soboty i niedzielę co 60 minut przez cały dzień)
Linia 3 –wprowadzono takt (w dni robocze do godziny 18 co 30 minut, później co godzinie, w soboty i niedzielę co 60 minut przez cały dzień). Dodatkowo po trzy kursy w każdym kierunku w każdy dzień wjadą kieszeniowo na pętlę „KLIKOWA CMENTARZ”celem umożliwienia pasażerom dojazdu do cmentarza w Klikowej po likwidacji linii 32. Utrzymano kursy wariantowe do pętli KLIKOWA PSO
Linia 4 –zmiana numeracji na 44, zmieniły się godziny odjazdów (co ok. 60 minut). Godziny kursowania linii bez zmian (6-8, 13-17)
Linia 5 –zlikwidowano wariantowe kursy do przystanku Pszenna –Klasztor. Obsługa tego rejonu zostaje przejęta przez linie 14, 224 oraz 239. Zmieniono godziny odjazdów. Regularny takt co 60 minut, z wyjątkiem godzin 7,14,15 (częstotliwość wzrasta dwukrotnie). Zamiast przystanku Mickiewicza –Teatr, obowiązuje przystanek Mickiewicza –Poczta.
Linia 6 –kursy do Śmigna/Lisiej Góry/Łukowej zmieniają numer na 206, kursy do Granicy Miasta pozostają oznaczone numerem 6. Częstotliwość linii 6 spada do jednego pojazdu na godzinę, z dwoma przerwami w ciągu dnia. Zamiast przystanku Mickiewicza –Teatr, obowiązuje przystanek Mickiewicza –Poczta.
Linia 7 –zostaje zlikwidowana
Linia 8 –zmiana numeracji na 208
Linia 9 –wprowadzono takt (w dni robocze w szczycie co 9 minut, po za nim co 10, wieczorami co 20, w soboty co 10 minut, wieczorami co 30, w niedzielę co 15 minut, wieczorem co 30). Dodano wariant przejazdu ulicami
…- Krakowska –Czarna Droga –Brzozowa –Czewona – …
Wariant dodatkowy ma na celu zastąpienie linii 12, której kursy do Mościc zostają zlikwidowane.
Linia 10 –zmiana numeru na 210.
Linia 11 –zmiana trasy przejazdu …- Klikowska –Romanowicza –al. Piaskowa –Fritar
Obsługa rejonu al. Piaskowej po likwidacji linii 35. Częstotliwość co 60 minut. Likwidacja kursów skróconych do przystanku Sikorskiego Huta.
Linia 12 –likwidacja kursów do Mościc. Podstawowym wariantem stają się kursy do Os. Kolejowego. W dni robocze kursuje co 30 minut, wieczorami oraz w weekendy ta częstotliwość spada do jednego kursu na godzine.
Linia 13 –zmiana numeru na 213.
Linia 14 –zmiana trasy …- Mickiewicza –Al. M.B. Fatimskiej –Słoneczna – …(likwidacja przejazdu ulicami Goldhammera, Sitki). Przez cały czas utrzymuje się takt 60 minutowy, za wyjątkiem godzin szczytu w dni robocze (wzrasta częstotliwość do 30 minut)
Linia 15 – Zamiast przystanku Mickiewicza –Teatr, obowiązuje przystanek Mickiewicza –Poczta.
Linia 19 –zostaje zlikwidowana
Linia 22 –zmiana numeru na 222. Zamiast przystanku Mickiewicza –Teatr, obowiązuje przystanek Mickiewicza –Poczta.
Linia 24 – zmiana numeru na 224
Linia 25 –zmiana numeru na 225
Linia 27 –zmiana numeru na 227
Linia 29 –zmiana numeru na 229. Zamiast przystanku Mickiewicza –Teatr, obowiązuje przystanek Mickiewicza –Poczta.
Linia 30 –wprowadzono takt 15 minutowy w szczycie, wieczorami co 30 minut, podobnie w weekendy.
Linia 31 –w dni robocze linia nie będzie kursowała na al. Jana Pawła II, tylko przejmie obsługę ulicy Marusarz po zlikwidowanej linii 19. W weekendy nadal będzie kursować z al. Jana Pawła II. Częstotliwość jest niezmienna, i wynosi 60 minut.
Linia 32 –linia zlikwidowana
Linia 35 –linia zlikwidowana
Linia 36 –zmiana numeru na 46, likwidacja kursów wariantowych do Cmentarza na Czarnej Drodze, pozostają tylko kursy szczytowe do Mościc i Kapra.
Linia 38 –zmiana numeru na 48.
Linia 39 –zmiana numeru na 239
Linia 41 –zmiana trasy przejazdu: ZAKŁADY MECHANICZNE –Kochanowskiego –Krakowska –(Szkotnik Sikorskiego/Krasińskiego) –al. Solidarności –Mickiewicza –al. M.B Fatimskiej –Słoneczna –Starodąbrowska –(Os. Legionów/Wojska Polskiego) –OS. JASNA II PĘTLA. Dodatkowo w okresie od kwietnia do października linia 41 będzie miała kilka dodatkowych kursów na zmienionej trasie: …- Krakowska –Przemysłowa –PRZEMYSŁOWA DZIAŁKI, w zamian za zlikwidowaną linię 7.
Linia 42 –zmiana numeru na 33, zmiana przebiegu trasy …- Starodąbrowska –Os. Legionów –Wojska Polskiego –Nowodąbrowska – … Zmiana częstotliwości –w dni robocze do godziny 18 co 30 minut, wieczorami i w weekendy co 60 minut.
Jak widać, jak skalę Tarnowa, te zmiany są bardzo poważne. Ogrom pracy odbył się również przy ich wprowadzaniu. Pierwotny plan optymalizacji zakładał bardziej rewolucyjne zmiany, jednak po konsultacjach, z części pomysłów ZKM oraz Prezydent Tarnowa się wycofali. Martwi fakt likwidacji „nocnych”kursów na większości liniach. Niestety po godzinie 23 poruszanie się po Tarnowie komunikacją miejską staje się praktycznie nie możliwe.
Numeracja linii podmiejskich to autorski projekt ZKM. Optymalizacja zakładała całkowite przenumerowanie linii, wiązałoby się to z częstymi pomyłkami wśród pasażerów. Podjęto więc decyzję, aby numery linii podmiejskich powiększyć o 200, co ma na celu większą przejrzystość dla pasażerów. Wprowadzenie przystanków na żądanie zostało przesunięte w czasie. Na kiedy? Nie wiadomo.
Rozkłady zostały wymienione w weekend przed 13 lutym. Dodatkowo ZKM w autobusach i na przystankach rozwiesił informacje o szczegółowych zmianach, a na tarnowskich ulicach były rozdawane ulotki. Serwis ZKM na trzy tygodnie przed wprowadzeniem zmian przedstawił pasażerom szczegółowe zmiany wraz z nowymi rozkładami jazdy, a w lokalnej prasie i na lokalnych stronach internetowych pojawiały się informacje o zmianach, oraz przekierowania na stronę ZKM. Wisienką na torcie pozytywnego toku informowania pasażerów o zmianach była konferencja, w trakcie której przedstawiciele ZKM przedstawili wszystkie szczegóły optymalizacji.
Czy optymalizacja przyjmie się w tarnowskich warunkach? Czas pokaże. Wprowadzono ją celowo w 13 lutego, bo właśnie tego dnia w Tarnowie rozpoczęły się ferie w szkołach, więc uczniowie mają dwa tygodnie aby dopasować sobie nowe autobusy na potrzeby dojazdów do szkoły. Największe cięcia nastąpiły na liniach 1(0B),3,5, niestety rejony obsługiwane przez w/w linie straciły płynną komunikację. O ile na linii 1 pasażerowie mają do dyspozycji na większości trasy zamienne linie, to na linii 3 pasażerowie (zwłaszcza na odc. Klikowa PSO –Biała) zdani są tylko na siebie (autobus co 60 minut zamiast co 25), natomiast cięcia na linii 5 to dobra wiadomość dla prywatnych przewoźników, którzy na tej trasie (i dalej do Dąbrowy Tarnowskiej/Szczucina) kursują średnio co 10-15 minut, więc zarówno częstotliwość jak i cena przejazdu przemawia niestety na korzyść prywatnej komunikacji. Na więcej podsumować przyjdzie czas za kilka miesięcy, kiedy ludzie przyzwyczają się do nowego układu. Pracownicy ZKM monitorują na bieżąco sytuację, oraz oczekują na wszelkie informacje o nieprawidłowościach. Kontakt www.zkm.tarnow.pl