Sprawozdanie z działań GDDKiA w sprawie poprawy stanu bezpieczeństwa w I półroczu 2006 roku

Sieć dróg krajowych stanowi jedynie około 5 % długości wszystkich dróg w Polsce, ale realizowanych jest na niej ponad 40% pracy przewozowej wykonywanej na wszystkich drogach publicznych.

Od 1998 roku Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad w ramach ustawowych działań, finansowanych z wydzielonej puli środków, realizuje kompleksowe działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego (brd), w tym program poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego, program budowy chodników, zadania realizowane w ramach SPO-T, bieżące utrzymanie i przebudowę dróg, monitorowanie dróg i audyt brd.

W 2006 roku ze względu na znaczne ograniczenie wielkości krajowych środków budżetowych dla GDDKiA, program poprawy brd oraz program budowy chodników zostały drastycznie ograniczone i sprowadzają się one głównie do sfinansowania zadań z roku 2005 – kontynuowanych w ramach ww. programów.
W 2005 roku na drogach krajowych odnotowano znaczący spadek liczby wypadków drogowych w stosunku do 2004 roku, w stopniu zbliżonym do poziomu wszystkich dróg publicznych.

I tak według danych policyjnych o zdarzeniach drogowych, pochodzących z systemu ewidencji wypadków i kolizji SEWIK oraz na podstawie wstępnie zweryfikowanych danych Biura Studiów GDDKiA , na zamiejskiej sieci dróg krajowych w 2005 roku wydarzyło się
10.109 wypadków, co stanowi 21 % ogólnej liczby wypadków drogowych w Polsce, w których zginęło 2.025 osób, co stanowi 37,2% ogółu osób zabitych w wypadkach drogowych, i rannych zostało 14.106, co stanowi 23,1% liczby wszystkich rannych w wypadkach drogowych.

W stosunku do 2004 roku na zamiejskiej sieci dróg krajowych odnotowano poprawę poziomu brd
liczby wypadków drogowych : spadek o – 7,35 %, (gdzie dla wszystkich dróg publicznych spadek wyniósł – 5,8%),
liczby ofiar zabitych : spadek o – 6,68 %, (gdzie dla wszystkich dróg publicznych spadek wyniósł – 4,7%),
liczby ofiar rannych : spadek o – 7,11 %, (gdzie dla wszystkich dróg publicznych spadek wyniósł – 5,4%).

Realizowane przez GDDKiA w sposób systematyczny i konsekwentny od wielu lat działania, o szerokim spektrum, mające na celu poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego na drogach krajowych przynoszą wymierne, pozytywne efekty w miejscach realizacji poszczególnych zadań, zwłaszcza w miejscach szczególnie niebezpiecznych, w postaci znaczącego zmniejszenia liczby wypadków i ich ofiar. Jednakże efekty te w stosunku do potrzeb wynikających z nadal wysokiego stopnia zagrożenia brd i przyjętych zobowiązań Polski co do redukcji liczby osób zabitych w wypadkach drogowych, wydają się niewystarczające.
Wzrastające ciągle natężenia ruchu, wzrastający udział w ruchu pojazdów ciężarowych, wyższe prędkości rzeczywiste pojazdów na drogach krajowych oraz zjawisko migracji wypadków, utrudniają uzyskanie jednoznacznej i trwałej poprawy brd oraz utrzymanie trwałych trendów spadku wskaźników wypadkowych.

Wobec tych zjawisk i konieczności osiągnięcia w najbliższych latach 50% spadku liczby ofiar wypadków drogowych GDDKiA poddaje aktualnie wszechstronnej analizie dotychczas realizowany system działań w zakresie brd i przygotowuje nowy, długofalowy program poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego na drogach krajowych do 2013 roku, w którym odchodzi się wyłącznie od likwidacji czarnych punktów na rzecz eliminowania zjawisk i przyczyn wypadków drogowych na najbardziej niebezpiecznych odcinkach dróg krajowych.
Trwają przygotowania mające na celu opracowanie kompleksowego programu bezpieczeństwa ruchu drogowego dla dróg krajowych na lata 2007 – 2013.

A oto podstawowe grupy tematyczne, w ramach których realizowane są działania kompleksowego programu poprawy brd w I półroczu 2006 roku :

Wydzielony program likwidacji miejsc szczególnie niebezpiecznych

GDDKiA, na podstawie analizy policyjnych danych o wypadkach drogowych, w miejscach koncentracji wypadków uznanych za szczególnie niebezpieczne planuje i wykonuje zabiegi inżynierskie, polegające na przebudowie odcinków dróg i skrzyżowań lub zmianie organizacji ruchu w postaci budowy: rond, sygnalizacji świetlnej, zmiany geometrii skrzyżowań, azyli dla pieszych, chodników, ścieżek rowerowych, elementów rozdzielających ruch pieszy od ruchu pojazdów itp.

W I półroczu 2006 roku nadal kontynuowany był, podobnie jak w okresie czterech ostatnich lat, podział programu poprawy brd na dwie grupy zadań:
zadania inwestycyjne ( wymagające pozwolenia na budowę ),
zadania wykonywane na tzw. 'zgłoszenie” (nieinwestycyjne).

W 2006 roku ze względu na ograniczenie krajowych środków budżetowych dla GDDKiA w ramach tego programu na sieci dróg krajowych, zaplanowano jedynie realizację 6 zadań inwestycyjnych, kontynuowanych z 2005 roku, za kwotę 6,6 mln. zł. Natomiast w grupie zadań na tzw. 'zgłoszenie”, na które zaplanowano 6 mln. zł, realizowanych w I półroczu 2006 roku było 5 zadań o wartości 2,7 mln. zł.

Wydzielony program budowy chodników

W celu odseparowania i ochrony najsłabszych uczestników ruchu drogowego tj. pieszych i rowerzystów od ruchu pojazdów, od 2002 roku z wydzielonej puli środków finansowych, we współpracy z Samorządami – realizowany jest przez GDDKiA program budowy chodników, ciągów pieszo-rowerowych i ścieżek rowerowych.

Z uwagi na znaczne ograniczenie krajowych środków finansowych w roku bieżącym, w ramach tego programu na 2006 rok, na sieci dróg krajowych zaplanowano jedynie realizację 46 zadań w większości kontynuowanych z 2005 roku za kwotę 5 mln. zł. W roku 2006 zostaną wybudowane lub częściowo przebudowane chodniki, ciągi pieszo-rowerowe i ścieżki rowerowe o łącznej długości ok. 30,5 km.

Zadania realizowane w ramach SPO – T, współfinansowane z funduszu strukturalnego ze środków ERDF

W ramach działania nr 2.3 SPO-T 'Wdrażanie i monitoring środków poprawy brd” współfinansowanych z funduszu strukturalnego ze środków EFFR znajdują się następujące projekty :
Przebudowa szczególnie niebezpiecznych skrzyżowań na sieci dróg krajowych – o liczbie 25 skrzyżowań,
Zakup i montaż barier ochronnych w pasach rozdziału dwujezdniowych dróg krajowych – o zakresie rzeczowym 104 km barier

W zakresie projektu nr 1 pt.:’ Przebudowa szczególnie niebezpiecznych skrzyżowań na sieci dróg krajowych” wszystkie 25 zadania są w trakcie realizacji. Podpisane są umowy z wykonawcami z terminem realizacji do końca bieżącego roku.

Bieżące utrzymanie i przebudowa dróg

W ramach statutowych działań, GDDKiA wykonuje corocznie wiele robót o charakterze utrzymaniowym, poprawiających w bezpośredni lub pośredni sposób bezpieczeństwo ruchu drogowego.

W 2006 roku planowane jest wykonywanie następujących asortymentów robót :
odnowy, regeneracje oraz remonty cząstkowe w celu likwidacji zagrożeń związanych ze stanem technicznym nawierzchni drogowych,
modernizacje skrzyżowań, korekta łuków poziomych i budowa zatok autobusowych
uzupełnianie i odnowy oznakowania poziomego, oraz wymianę zniszczonych znaków pionowych w celu poprawy widoczności i organizacji ruchu,
modernizacje sygnalizacji świetlnych, ustawianie i wymiana drogowych barier ochronnych i słupków kierunkowych dla podniesienia warunków bezpieczeństwa użytkowników ruchu,
wzmacnianie, naprawa, uzupełnianie i ścinanie poboczy,
wycinka drzew i krzewów, w celu poprawy widoczności na drogach.

Monitorowanie dróg

Służby GDDKiA dokonują codziennych objazdów dróg oraz zbierają informacje pochodzące z automatycznych stacji pomiarowych: liczników natężenia ruchu, stacji pogodowych, kamer zainstalowanych w newralgicznych punktach.
Informacje te pozwalają określić warunki poruszania się po drogach krajowych, w zakresie :
wielkości natężeń ruchu drogowego i prędkości,
warunków pogodowych, w tym zagrożenia gołoledzią, opadami śniegu, deszczu ze śniegiem i deszczu.
warunków przejazdu w okresie zimowym,
utrudnień w ruchu spowodowanych robotami drogowymi, karambolami, blokadami, kataklizmami i innymi przyczynami.

W Oddziałach i Centrali GDDKiA funkcjonują punkty informacji drogowej przekazujące na bieżąco te informacje drogą telefoniczną , e-mailową , faksową oraz internetową.
Od 1 stycznia 2004 roku kontrolą ważenia pojazdów ciężarowych zajmuje się wyłącznie Inspekcja Transportu Drogowego.

Szkolenia i spotkania na rzecz poprawy stanu brd
kurs BRD, organizowanym przez Krajową Radę Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego
High Level Export Meeting on 'INFRASTRUKTURE SAFETY.
spotkanie z przedstawicielami szwedzkiej administracji drogowej Vagverket
wspólne przedsięwzięcie z inicjatywy GDDKiA w sprawie opracowania nowych wytycznych stosowania drogowych barier ochronnych implementujących obowiązujące w Polsce normy europejskie EN 1317.
Międzynarodowe Seminarium GAMBIT 2006 w Gdańsku
III kurs dla audytorów brd organizowany przez Politechnikę Krakowską, we współpracy z Politechniką Gdańską

Audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego

Na podstawie Zarządzenia nr 12 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad w sprawie audytu brd, wprowadzono procedury pilotażowego audytu brd w GDDKiA, w ramach których w 2005 roku wykonano 64 audyty brd wytypowanych wcześniej projektów drogowych.
W I połowie 2006 roku rozpoczęto prace związane z podsumowaniem przeprowadzonych dotychczas audytów brd w celu określenia ich poziomu merytorycznego, kwalifikacji osób przeprowadzających audyty, ustalenia listy podstawowych i najczęściej występujących błędów wykazywanych w raportach audytu, oraz efektywności wynikającej z przeprowadzanych audytów. Kompleksowe podsumowanie planuje się przeprowadzić wspólnie z Politechnika Krakowską i Politechniką Gdańską.

Współpraca GDDKiA z partnerami, w zakresie brd

Kontynuowana jest wszechstronna współpraca z następującymi partnerami :
Krajowa Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego,
Szwedzka administracja drogowa ( w ramach MoU)
GRSP,
Instytut Badawczy Dróg i Mostów,
Instytut Transportu Samochodowego,
Politechniki: Gdańska, Krakowska, Warszawska,
Biura projektowe,
Samorządy lokalne,
Holenderski Instytut SVOW, zajmujący się tematyką brd,
Policja,
Państwowy Niemiecki Instytut Drogownictwa – BASt.