Solidne fundamenty Ząbkowickiej Komunikacji Publicznej
1 września 2020 ruszyła Ząbkowicka Komunikacja Publiczna (ZKP), która zawiera w sobie szereg stabilnych, finansowych komponentów, które w tych trudnych czasach dają pewność, że ten system transportowy będzie dobrze funkcjonował i alej się rozwijał.
Środki zewnętrzne są często impulsem lub przeważają szalę na rzecz uruchomienia komunikacji publicznej w miastach, które do tej pory chciały takową posiadać, a nie miały na to funduszy.
Podobnie było w gminie miejsko – wiejskiej Ząbkowice Śląskie, gdzie 1 września 2020 ruszyła Ząbkowicka Komunikacja Publiczna (ZKP). Tu także impulsem do działania była możliwość pozyskania środków z funduszy europejskich na zakup autobusów z 85% dofinansowaniem.
Transportowe, zielone pole
Gmina, jako nieposiadająca doświadczenia w organizacji i zarządzaniu komunikacją zbiorową, zdecydowała się na powierzenie tego zadania firmie zewnętrznej. Przygotowaniem i zarządzaniem transportem gminnym od początku zajmuje się firma TRAKO PROJEKTY TRANSPORTOWE z Wrocławia.
Pierwszym zadaniem było zaprojektowanie sieci komunikacyjnej na terenie gminy, która z jednej strony odpowiadałaby na potrzeby mieszkańców, z drugiej byłaby do udźwignięcia przez jej nieduży budżet. Najważniejsze założenia były następujące:
1. Komunikacja powinna być wielofunkcyjna. Nowe linie powinny zapewniać nie tylko bezpośrednie połączenia wszystkich wsi w gminie z Ząbkowicami Śląskimi, ale także możliwość przemieszczania się wewnątrz miasta.
2. W celu optymalizacji kosztów utrzymania transportu, autobusy komunikacji gminnej powinny przejąć dotychczasowe zadanie dowozu dzieci do szkół.
3. Autobusy, zgodnie z warunkami wynikającymi z konkursu o dofinansowanie, powinny być wyposażone w napęd alternatywny gwarantujący efekt ekologiczny (dopuszczano wyłącznie autobusy elektryczne, gazowe oraz hybrydowe). Na podstawie analiz ekonomiczno-finansowych, obejmujących m.in. łatwość implementacji technologii w kontekście konieczności tworzenia dedykowanej infrastruktury do obsługi autobusów, Gmina złożyła skuteczny wniosek na dofinansowanie zakupu 7 autobusów hybrydowych.
4. Przyszła komunikacja gminna powinna oferować pasażerom nowoczesną informację pasażerską, która w trybie on-line, wprost na telefon (lub poprzez stronę internetową) informuje pasażerów o rzeczywistej godzinie przyjazdu autobusu na przystanek, w tym o ewentualnych opóźnieniach. Dodatkowo, system ten będzie wykorzystywany przez Gminę do kontroli realizacji kursów przez Operatora.
5. Organizator transportu powinien być wyposażony w narzędzia, które pozwolą mu ocenić realny popyt na usługi przewozowe. W tym celu zdecydowano się na innowacyjny system analizy sygnałów z telefonów komórkowych, który samoistnie analizuje podróże pasażerów autobusami ZKP.
6. Nowym standardem, który powinien na stałe zagościć w systemach transportu zbiorowego jest wyposażenie wszystkich autobusów ZKP w defibrylatory AED. Dzięki temu, mieszkańcy gminy mają świadomość, że w razie zajścia sytuacji potrzeby ratowania życia należy zatrzymać dowolny autobus ZKP i skorzystać z dostępnego tam urządzenia.
Nowe autobusy
W efekcie klimatyzowane autobusy hybrydowe wraz z wyposażeniem, w wyniku rozstrzygnięcia przetargu, dostarczyła firma Solaris oferując autobusy typu Urbino 12 Hybrid.
Kolejnym zadaniem, było opracowanie odpowiedniej umowy przewozowej, zawierającej liczne obowiązki przyszłego Operatora. Ząbkowice Śląskie oczekują, aby Operator:
1. Jeździł punktualnie, zgodnie z rozkładem jazdy – do weryfikacji czego stosuje zamontowany w autobusach automatyczny system kontroli punktualności,
2. Prawidłowo i szeroko publikował informację pasażerską poprzez m.in. aplikację na telefon prezentująca rzeczywisty czas odjazdu z przystanków.
3. Umożliwiał płatność za bilety nie tylko gotówką, ale także kartami płatniczymi, w każdym autobusie.
4. Zapewnił opiekę przewożonym uczniom.
5. Do przewozów wykorzystywał użyczone mu przez gminę autobusy, w tym je utrzymywał w odpowiednim stanie i serwisował na własny koszt.
Trzy komponenty
Dążąc do minimalizacji dopłaty gminy do funkcjonowania komunikacji, organizator zdecydował się na zastosowanie cennika biletów na poziomie zbliżonym do przewoźników komercyjnych i niewprowadzanie żadnych ulg komunalnych – w Ząbkowickiej Komunikacji Publicznej obowiązuje czterostrefowa taryfa wyłącznie z ulgami ustawowymi, podlegającymi rekompensacie z budżetu państwa. Dodatkowo, spełniając ustawowy obowiązek zapewnienia dowozu dzieci do szkół, gmina zakupuje co miesiąc bilety miesięczne dla wszystkich dzieci objętych tym obowiązkiem.
W efekcie, w przetargu na tak skonstruowane zadanie przewozowe, oferty złożyło aż 8 przewoźników. Najkorzystniejszą ofertę złożyła firma DANIEL Przewozy Autokarowe Sp. z o.o. ze Strzelina ze stawką 2,98 zł brutto za wozokilometr (znana z obsługi komunikacji miejskiej w Strzelinie).
Dodatkowo, w wyniku majowego naboru Wojewody Dolnośląskiego, Gmina pozyskała dopłatę do przewozów autobusowych pochodzącą ze środków Funduszu Rozwoju Przewozów Autobusowych w wysokości prawie 260 tys. zł od września do końca roku.
System pomimo wszelkich trudności związanych z finansowymi skutkami epidemii wystartował zgodnie z planem 1 września. Uruchomionych zostało 5 linii podstawowych, którymi można wygodnie dotrzeć z każdej miejscowości w gminie do Ząbkowic Śląskich oraz 2 dodatkowe linie dedykowane głównie do przewozu uczniów. Każda linia podstawowa posiada charakter linii miejsko – podmiejskiej, co oznacza, że zapewnia połączenia Ząbkowic ze wszystkimi wsiami w gminie oraz możliwość przemieszczania się wewnątrz miasta ze skoordynowanymi odjazdami z największego osiedla mieszkaniowego w stronę centrum (co pół godziny w ciągu dnia). Można nimi dotrzeć nawet na sam ząbkowicki Rynek, na którym nowe autobusy prezentują się bardzo okazale.
Brawo Ząbkowice!
