Rynek nowych autobusów w Polsce (01-03.2014)

Prezentujemy najnowsze analizy PZPM i JMK przygotowane na podstawie danych Centralnej Ewidencji Pojazdów (MSW). W ciągu I kwartału br. polscy przewoźnicy zarejestrowali 298 nowych autobusów, w tym tylko dwa o dopuszczalnej masie całkowitej poniżej 3,5 t. To wynik nieznacznie lepszy (+4 szt. /+1,4%) niż przed rokiem. To oznacza, że po rewelacyjnym grudniu (z wynikiem 323 rejestracji) wracamy do poziomu obserwowanego na początku 2013 r. Przypomnijmy, że zeszłoroczna rekordowa końcówka roku była spowodowana zwiększoną liczbą rejestracji autobusów jeszcze ze „starą”normą w zakresie emisji spalin –Euro 5. Mimo obowiązującego od 1 stycznia wyższego standardu Euro 6, pojazdy z silnikami starszego typu mogą być rejestrowane dzięki dopuszczeniom przyznanym przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju na podstawie ubiegłorocznej sprzedaży. Dlatego w I kwartale br. jeszcze ponad 40% zarejestrowanych w naszym kraju nowych autobusów spełniało normę Euro 5. Pojazdów z normą Euro 6 najwięcej zarejestrowano do tej pory w Warszawie i Krakowie.

W tym roku rynek nie ma szans na powtórkę potężnej fali realizowania zamówień podyktowanych zmianą wymaganej normy Euro w odniesieniu do nowych pojazdów, którą mogliśmy obserwować w listopadzie czy grudniu ub.r. W najbliższej perspektywie nie widać dużych zamówień, które mogłyby radykalnie podnieść liczbę rejestracji. Jakąś szansą są zbliżające się listopadowe wybory samorządowe, które zawsze wywołują zwiększony popyt na autobusy –przede wszystkim miejskie. W tym roku polskie miasta starają się bardziej eksponować swoje innowacyjne podejście do transportu publicznego i inwestują m.in. w autobusy elektryczne. Jednak skala tych zakupów z racji ceny elektrobusów będzie zdecydowanie mniejsza niż do tej pory. Biorąc pod uwagę te czynniki wydaje się, że 2014 rok nie będzie udany dla branży autobusów, co przede wszystkim wynika z niskiej liczby rejestracji w strategicznym dla polskiego rynku segmencie pojazdów miejskich. Większość samorządów czeka na możliwość uzyskania unijnego dofinansowania do zakupów nowych autobusów i uwzględniając domykanie wojewódzkich projektów w ramach RPO może nastąpić to w przyszłym roku. W tej sytuacji tylko nieliczne firmy decydują się na odnowę swoich autobusowych flot w tym roku. Część z nich korzysta jeszcze z „resztówek”z poprzedniej tury unijnych funduszy.

Segment autobusów miejskich, który decyduje o kondycji całego polskiego rynku, notuje w tym roku wyjątkowo słabe wyniki. W ciągu trzech miesięcy br. zarejestrowano 94 autobusy w tym segmencie, czyli o 62 szt. mniej niż przed rokiem (-39,7%). Odnotowany spadek to efekt wspomnianej już kumulacji rejestracji pojazdów w grudniu oraz przesunięcia koniecznych zakupów na przyszłe lata, kiedy przedsiębiorstwa będą mogły się ubiegać o dofinansowanie z unijnych programów. Przy tak małym wolumenie nietrudno o zmiany na liście rankingowej. Po I kwartale br. pierwsze miejsce zajmuje w rejestracjach miejskich autobusów Solbus, który kończy już realizację kontraktu dla MZA Warszawa na zakup 47 pojazdów przegubowych. Na drugim miejscu jest Solaris, który w tym roku najwięcej pojazdów przekazał dla Krakowa i Legnicy. Liczba zebranych zamówień z rynku wskazuje, że w kolejnych miesiącach firma powróci na pozycję lidera w tym segmencie, jednak w tym roku konkurencja będzie tutaj wyjątkowo silna. Stawkę najważniejszych miejskich graczy w I kwartale br. zamyka czeski SOR. Zrealizował on dostawy swoich niskowejściowych pojazdów dla prywatnych firm, które rozpoczęły długoletnią obsługę miejskich linii m. in. w Elblągu i Będzinie oraz podmiejskich w okolicach Wrocławia.

Kolejnym segmentem, który po I kwartale br. odnotował stratę, jest kategoria autobusów międzymiastowych. W okresie styczeń-marzec br. zarejestrowano ich 21, czyli o 2 szt. mniej niż przed rokiem (-9,5%). Jednak w tym przypadku podobnie jak w zeszłym roku poziom sprzedaży jest dobrym prognostykiem na przyszłość. Ten segment rynku z każdym rokiem podnosi się z zapaści, w jakiej znalazł się w 2009 r. po ustaniu większych zakupów ze strony przedsiębiorstw PKS. W tym roku czekamy na realizację większych zamówień na zakup autobusów do przewozów pracowniczych oraz kolejnych zamówień ze strony regionalnych przewoźników, którzy pod presją ekspresowych połączeń międzymiastowych zaczynają także inwestować w coraz nowocześniejszy tabor. Wraz ze wzrostem sprzedaży zmienia się również struktura tego segmentu. Notujemy coraz więcej rejestracji bardziej komfortowych autokarów –do tej pory obecnych w zasadzie wyłącznie w segmencie turystycznym. I ten właśnie trend widać wyraźnie w tym kwartale, kiedy w segmencie międzymiastowym zarejestrowano aż 5 szt. autobusów Mercedes-Benz Tourismo. Tym samym niemiecka marka została wiceliderem w tej kategorii ex aequo z marką SOR, a pierwsze miejsce przypadło Autosanowi za 6 zarejestrowanych autobusów.

Autobusowe segmenty, które odnotowały zdecydowanie lepsze wyniki niż w zeszłym roku, to minibusy i pojazdy turystyczne. W kategorii MINI odnotowaliśmy wzrost poziomu rejestracji o 23 szt. w porównaniu z sytuacją sprzed roku (+32,4%). Oprócz zakupów realizowanych przez prywatnych przewoźników, sprzedaż w tym segmencie cały czas wydatnie wspomaga PFRON przyznając gminom dofinansowanie na zakup pojazdów przystosowanych do przewozu osób niepełnosprawnych. Cześć z nich obejmuje dostawy pojazdów jeszcze z normą Euro V. Łącznie w I kwartale zarejestrowano w tym segmencie 94 autobusy –w zdecydowanej większości marki Mercedes-Benz (84 szt.) Patrząc na ten wynik przez pryzmat firm zabudowujących pojazdy to na pierwszy miejscu jest aktualnie firma CMS-Auto (17), a następnie Mercus (16) i Auto-Cuby (15). Najwięcej pojazdów klasy MINI do tej pory zarejestrowano w Wejherowie (17) oraz w Krakowie (9), Mrągowie (6), Warszawie (5) i Zamościu (5).

Segmentem, który od początku br. osiągnął największy dynamikę sprzedaży, jest kategoria autobusów turystycznych. W I kwartale br. polscy przewoźnicy zarejestrowali łącznie aż 91 autokarów, czyli o 45 szt. więcej niż przed rokiem (+97.8%). Tak dobry wynik to efekt rejestracji autobusów turystycznych marki Mercedes-Benz przez dwóch przewoźników turystycznych z rejonu Warszawy, którzy odebrali jedne z ostatnich autokarów zgodnych jeszcze z normą Euro V. Ponadto w lutym zarejestrowano 15 dwupokładowych autokarów Van Hool TD927 Astromega dla polskiej sieci międzymiastowych połączeń ekspresowych. To razem zapewniło segmentowi autobusów turystycznych jeden z najlepszych początków roku w historii. A to jeszcze nie koniec tegorocznych autokarowych inwestycji. Przygotowania do wakacyjnego sezonu dopiero się rozpoczęły i kolejnej fali rejestracji autokarów spodziewamy się w maju i czerwcu. Zdecydowanym liderem jest tutaj marka Mercedes-Benz, która odnotowała rekordowy udział 54% w rynku. Lidera goni Van Hool (15) oraz Setra (9) i MAN (8).

 

Po I kwartale 2014 r. autobusowym liderem w Polsce jest cały czas marka Mercedes-Benz, która zarejestrowała 138 pojazdów, zwiększając swój udział w rynku o ponad 9 pkt. procentowych. W tej grupie znalazło się 84 szt. autobusów kategorii MINI (o 25 szt. więcej niż przed rokiem), gdzie producent ma aż 89% udziału (o 6 pkt. proc więcej niż rok temu). Tak mocna pozycja w tym segmencie zagwarantowała niemieckiej marce po raz kolejny prymat na całym krajowym rynku nowych autobusów. W prezentowanym zestawieniu Mercedes-Benz obejmuje zarówno sprzedaż EvoBus Polska, jak i częściowo licznych, lokalnych procentów zabudów. O ile pierwsza z tych firm sprzedaje we wszystkich segmentach funkcjonalnych, o tyle krajowe firmy nadwoziowe działają wyłącznie w segmencie MINI. Drugie miejsce w kwartalnym rankingu marek zajmuje Solbus z wynikiem 44 autobusów –w większości są to pojazdy dostarczone dla MZA Warszawa w ramach kontraktu na zakup 47 szt. pojazdów przegubowych. Tak doskonały start zapewnił producentowi z Solca Kujawskiego pozycję wicelidera oraz udział w rynku na poziomie 15% (aż o 14 pkt. procentowych więcej niż rok temu) Trzecie miejsce ma firma Solaris Bus &Coach z wynikiem 29 szt., która z każdym miesiącem roku będzie rozkręcała swoją sprzedaż i najprawdopodobniej już w I połowie roku powróci na drugie miejsce na polskim rynku. Na czwartym miejscu uplasował się czeski SOR (23), który nastawiając się głównie na zakupy prywatnych przewoźników miejskich ma coraz silniejszą pozycję w Polsce. Stawkę najważniejszych autobusowych graczy w tym roku zamykają marki: Van Hool, MAN i Setra, które dzięki świetnym wynikom w segmencie turystycznym mają coraz większy udział w całym rynku.