Rusza PKS Wschód
Obecnie na Lubelszczyźnie pod nadzorem wojewody działa 13 regionalnych PKS, które w zdecydowanej większości przynoszą straty. Zgodnie z decyzją wojewody lubelskiego –od 1 stycznia br. pięć z nich zostanie zgrupowanych w jednym przedsiębiorstwie –PKS Lublin, które być może z czasem przejmie nazwę PKS Wschód.
Straty, straty, straty…
Na terenie województwa lubelskiego działa obecnie 15 przedsiębiorstw PKS. Jedno z nich, PKS Chełm jest sprywatyzowane i prowadzi go spółka pracownicza. Z kolei PKS Łuków w 1998 roku został przekształcony w spółkę skarbu państwa. Pozostałe 13 podlega wojewodzie lubelskiemu i w 2004 r. wszystkie poniosły one straty na łączną sumę 3,8 mln zł. W 2005 roku z tej grupy wypisał się PKS w Białej Podlaskiej, natomiast pozostałe 12 firm wygenerowało deficyt na poziomie ok. 7 mln zł. Na przykład PKS Zamość w 2005 r. poniósł stratę w wysokości 676 tys. zł, a PKS Tomaszów Lubelski –875 tys. zł. W 2006 roku sytuacja nie uległa zmianie i w pierwszym kwartale tego roku straty wynosiły już 2,2 mln zł. W sześciu Lubelskich PKS-ach: w Lublinie, Zamościu, Krasnymstawie, Radzyniu Podlaskim, Tomaszowie Lubelskim i we Włodawie działają zarządy komisaryczne. W ostatnim okresie dwa przedsiębiorstwa ogłosiły upadłość –w Kraśniku i w Opolu Lubelskim. Pozostałe spółki działają na granicy opłacalności. Są nimi przedsiębiorstwa w Puławach, Międzyrzeczu Podlaskim, Biłgoraju i Hrubieszów. Zdaniem wojewody lubelskiego, najlepszym ratunkiem dla bankrutujących przedsiębiorstw jest konsolidacja. Początkowo miała ona objąć wszystkich regionalnych, państwowych przewoźników. Na fuzję nie zgodziły się jednak załogi PKS w północnej części Lubelszczyzny: w Białej Podlaskiej, Międzyrzecu, Radzyniu Podlaskim i Puławach. Wojewoda zrezygnował też z naprawy PKS w Opolu Lubelskim i Kraśniku, które są w upadłości. Ostatecznie zadecydował, że 1 stycznia 2007 r. połączą się przedsiębiorstwa w PPKS w Lublinie, Krasnymstawie, Włodawie, Hrubieszowie i Tomaszowie Lubelski.
PKS Wschód
O planie „PKS Wschód”mówi się już od początku 2006 roku. Pierwotnie projekt zakładał, iż z dniem 1 września 2006 roku zostaną połączone wszystkich przedsiębiorstw w jedno składające się z 13 oddziałów i 4 serwisów. Siedziba zarządu firmy mieściłaby się w Lublinie. Nowo powstałe PKS posiadałoby flotę ponad 1150 autobusów oraz zatrudniałoby ponad 2500 pracowników. Oczywiście projekt zakładał także redukcję personelu wśród pracowników –głównie w administracji. Na taką propozycję wojewody nie zgodziły się przedsiębiorstwa z Białej Podlaskiej, Międzyrzeca Podlaskiego, Radzynia Podlaskiego i Puław. Te firmy postanowiły działać na rynku przewozowym samodzielnie. Od kiedy rozpoczęto prace nad projektem, ogłoszono bankructwo dwóch przedsiębiorstw. Dlatego w ostatecznej wersji, jaka ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2007 roku, PKS Lublin ma scalić łącznie 5 przedsiębiorstw: z Lublina, Hrubieszowa, Tomaszowa Lubelskiego, Włodawy i Krasnegostawu . Po połączeniu w pierwszej kolejności zostaną skasowane najstarsze i najbardziej wyeksploatowane autobusy w liczbie ok. 100 sztuk. Nowe przedsiębiorstwo docelowo będzie dysponować majątkiem trwałym o wartości ok. 35 mln zł i flotą liczącą do 500 pojazdów. W PKS Lublin zatrudnienie znajdzie łącznie około 1300 obecnych pracowników. Związkowcy obawiają się, że część z tych osób straci pracę. Przedstawiciele wojewody zapewniają jednak, że zwolnień nie będzie: bo niemal we wszystkich przedsiębiorstwach brakuje kierowców, a pracownicy serwisów oprócz remontów własnego taboru przyjmują też zlecenia od klientów spoza przedsiębiorstwa, czyli zarabiają na siebie.
Plusy konsolidacji
Zdaniem wojewody konsolidacja doprowadzi do powstania silnej firmy, która znacznie obniży koszty działalności, zwiększy przychody i zdolność inwestycyjną. Połączenie firm ma ułatwić też zakupy taboru, oleju napędowego i części zamiennych po niższych cenach. Obecnie każdy PKS kupuje paliwo oddzielnie, a rozbieżności między cenami sięgają nawet 130 zł na tonie, a przecież wydatki na olej napędowy stanowią około 30% kosztów w działalności przedsiębiorstwa. Kolejne oszczędności przyniesie grupowe zawierania umów ubezpieczeniowych oraz brak opłat za wjazd na poszczególne dworce (dziś każdy PKS płaci drugiemu za wjazd). Ponadto zgrupowanie firm w PKS Lublin wyeliminuje wewnętrzną konkurencję. Temu ma służyć nowy wspólny rozkład jazdy, który powstanie w ciągu najbliższych tygodni. Trwają także prace nad wspólnym systemem zarządzania. Generalnie jak ostatecznie będą funkcjonować przedsiębiorstwa w ramach nowej struktury, ma wyjaśnić się w ciągu najbliższych tygodni.
Powstanie grupy przedsiębiorstw PKS to na pewno dobry krok w kierunku zwiększenia ich konkurencyjności –przede wszystkim wobec prywatnych firm przewozowych, które do tej pory miały tutaj doskonałe warunki do rozwoju. Wysłużony tabor, coraz rzadsze kursy, konkurencja z innymi PKS-ami oraz przerost zatrudnienia powodowały, że państwowe przedsiębiorstwa nie były w stanie przeciwstawić się ekspansji tzw. busiarzy. Teraz ma się to zmienić.
