Rozwój Polski Wschodniej a komunikacja w średnich miastach

• Białystok
• Kielce
• Lublin
• Olsztyn
• Rzeszów

Projekt w Białymstoku obejmował następujące zadania:

• Zakup 100 autobusów
• Modernizacja infrastruktury drogowej
• Budowa systemu zarządzania ruchem
• Budowa systemu informacji pasażerskiej

Projekt w Kielcach obejmował następujące zadania:

• Zakup 40 autobusów
• Modernizacja infrastruktury drogowej
• Budowa systemu zarządzania ruchem
• Budowa systemu informacji pasażerskiej
• Modernizacja infrastruktury przystankowej
• Modernizacja pętli

Projekt w Lublinie obejmował następujące zadania:

• Zakup 100 autobusów
• Zakup 70 trolejbusów
• Modernizacja infrastruktury drogowej
• Budowa systemu zarządzania ruchem
• Rozbudowa sieci trolejbusowej i systemu zasilania
• Budowa zajezdni trolejbusowej

Projekt w Olsztynie obejmował następujące zadania:

• Zakup 15 tramwajów
• Modernizacja infrastruktury drogowej
• Budowa systemu zarządzania ruchem
• Budowa linii tramwajowej
• Budowa zajezdni tramwajowej

Projekt w Rzeszowie obejmował następujące zadania:

• Zakup 80 autobusów
• Modernizacja infrastruktury drogowej
• Budowa systemu zarządzania ruchem

Każde z miast podjęło się opracowania własnego, indywidualnego projektu. W pewnym zakresie wykazywały one podobieństwa, szczególnie ze względu na konieczność wymiany taboru oraz duże potrzeby inwestycyjne w zakresie infrastruktury drogowej. Większość z miast zdecydowała się na zakup autobusów. Wyjątkiem był jedynie Olsztyn, gdzie cały nacisk projektu skoncentrowano na wprowadzeniu nowego środka transportu. Fundusze we wszystkich miastach wykorzystano do bardzo kapitałochłonnego zadania, jakim jest modernizacja i rozbudowa infrastruktury drogowej. Modernizowana infrastruktura nie była szczególnie ukierunkowana na transport zbiorowy. Udział inwestycji w infrastrukturę drogową w projektach był kosmetyczny w wypadku Olsztyna i Lublina, gdzie były to jedynie krótkie odcinki ulic. W pozostałych miastach udział inwestycji drogowych był znaczący, a projekt obejmował liczne ulice lub węzły drogowe (Białystok, Kielce, Rzeszów). Tylko w jednym mieście podjęto się realizacji dodatkowego projektu z Regionalnego Programu Operacyjnego. Miało to miejsce w Lublinie. W większości miast zainwestowano w pojazdy elektryczne lub posiadające napęd alternatywny w stosunku do Diesla. W wypadku Lublina i Olsztyna były to pojazdy elektryczne –odpowiednio trolejbusy i autobusy –a w wypadku Rzeszowa –autobusy zasilane CNG. Fizyczne efekty realizacji projektów w postaci dostarczonego już nowego taboru lub modernizacji ulic nie są widoczne obecnie już tylko w Olsztynie. Największą wartość pieniężną ma projekt rzeszowski, a w następnej kolejności jest olsztyński. Lublin był miastem, które zaplanowało zakup największej liczby nowych pojazdów –aż 170, zaś najmniejsze liczbowo zakupy przewidział Olsztyn –15 tramwajów. Należy mieć jednak na uwadze, są to pojazdy droższe i bardziej pojemne. Dodatkowo, oszczędności przetargowe mogą doprowadzić do tego, iż zostaną jednak wygospodarowane środki na autobusy.

Tabela 1. Porównanie zakresu projektów.

* PO RPW = Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej

** RPO = Regionalny Program Operacyjny

Podsumowując, każde z miast wykorzystało możliwość opracowania projektu, który pozwolił uzyskać finansowanie inwestycji wartych setki milionów złotych. Większość projektów koncentrowała się na infrastrukturze drogowej i zakupie taboru. Pierwsze zadanie wpływa pośrednio na usprawnienie transportu zbiorowego, ale przyczynia się jednocześnie do poprawy warunków podróżowania transportem indywidualnym, co może wpływać na pogorszenie konkurencyjności transportu zbiorowego. Inwestycje w tabor, pomimo dużego zakresu i znacznej liczby zakupionych pojazdów, mają charakter odtworzeniowy. O ile tak duże dostawy w wypadku średnich miast stanowią znaczącą zmianę w standardzie taboru, to nie tworzą one trwałej przewagi transportu zbiorowego, gdyż tabor po upływie kilkunastu lat będzie ponownie wymagał wymiany. Szansę rozwoju infrastruktury służącej wyłączenie dla transportu zbiorowego wykorzystano jedynie w Lublinie i Olsztynie. W pierwszym mieście prowadzona jest rozbudowa linii trolejbusowych, a w drugim –wprowadza się nowy środek transportu –tramwaj. Z przyczyn niemerytorycznych, w Lublinie nie przewidziano budowy nowych linii trolejbusowych w ścisłym centrum. Podobnie, linia tramwajowa w Olsztynie nie będzie poprowadzona przez ścisłe centrum, a jedynie posiadać będzie do niego odnogę.