Produkcja i eksport autobusów w Polsce w 2004 r.

Polska – europejskie centrum produkcji autobusów miejskich

W 2004 r. odnotowaliśmy radykalny wzrost poziomu eksportu autobusów wyprodukowanych w Polsce na europejskie rynki – aż o 70,28% w porównaniu z sytuacją w 2003 r. To, co jeszcze kila lat temu wydawało się niemożliwe, obecnie stało się faktem – Polska jest na mapie Europy bardzo ważnym centrum produkcji autobusów miejskich (obok Niemiec, Hiszpanii, Włoch i Francji). Zawdzięczamy to następującym elementom:

•  stosunkowo niskim kosztom produkcji w naszym kraju,

•  przenoszenia na większą skalę produkcji z fabryk zlokalizowanych na terenie Niemiec, Szwecji i Włoch,

•  przestrzeganiu wysokich standardów jakości podczas produkcji, co powoduje, że produkt wytworzony w Polsce niczym się nie różni od modeli powstałych w macierzystych zakładach koncernów. Dowodem na to niech będzie zeszłoroczny, najbardziej prestiżowy konkurs w Europie na najlepszy autobus miejski 2004 r. (Bus of the Year 2005″), w którym wzięły udział dwa autobusy wyprodukowane w Polsce – Solaris Urbino 12 z Bolechowa i Volvo 7700 z Wrocławia;

•  coraz większej popularności autobusów marki Solaris na europejskich rynkach.

W 2004 r. z naszego kraju zostało wyeksportowanych 1616 kompletnych autobusów, czyli aż o 667 szt. więcej niż w 2003 r. (wzrost o 70,28%). Warto przypomnieć, że ta silna dynamika wzrostu rozpoczęła się w 2001 r. wraz z uruchomieniem przez zagraniczne koncerny na szerszą skalę produkcji we Wrocławiu, Starachowicach i Słupsku. W 2002 r. osiągnęła ona pułap 677 szt. – co dało wzrost rzędu 81,5% w porównaniu z poziomem uzyskanym w 2001 r. (373 szt.). W 2003 r. tempo wzrostu zagranicznej sprzedaży zostało lekko przyhamowane przez recesję na europejskich rynkach, jednak w zeszłym roku ponownie odnotowaliśmy silny wzrost eksportu autobusów z Polski.

Ranking eksporterów

Najwięcej pojazdów do odbiorców poza granicami naszego kraju dostarczył MAN Star Trucks & Busses – aż 550 autobusów, co oznacza wzrost eksportu firmy o 49,4% w porównaniu z 2003 r. (producent dostarczył wówczas 368 szt.). Uzyskany wynik zapewnił firmie tytuł lidera polskiego eksportu autobusów z udziałem 34,03% (+4,74%). Warto dodać, że fabryka MAN w Sadach (pod Poznaniem) wytworzyła dodatkowo 310 niekompletnych pojazdów, które poruszając się o własnym napędzie, zostały wykończone w zakładach producenta zlokalizowanych w Niemczech. Do nich trafiło również 358 konstrukcyjnych szkieletów autobusów ze Starachowic.

Kolejne miejsce w rankingu polskich autobusowych eksporterów zajęła firma Volvo Polska, która wyeksportowała 473 autobusy – o ponad 100% więcej niż w 2003 r. (wówczas zagraniczna sprzedaż osiągnęła poziom 236 szt.). Dzięki temu „skokowi” szwedzki producent utrzymał drugie miejsce na polskim rynku eksportowym w z solidnym udziałem 29,37% (+ 4,4%).

Na trzeciej pozycji nieoczekiwanie uplasował się Solaris Bus & Coach, który dzięki zagranicznej sprzedaży na poziomie 282 szt. wyprzedził w rankingu Scanię. Producent z Bolechowa zwiększył swój eksport aż o 105%, co dało mu udział rzędu 17,45% w polskim eksporcie autobusów w 2004 r. Warto podkreślić, że firma dostarczyła dla europejskich klientów dodatkowo aż 84 trolejbusy (o 52 szt. więcej niż przed rokiem). Wyniki osiągane przez polskiego producenta napawają sporym optymizmem, tym bardziej, że przed wielkopolską firmą stoi realizacja kontraktu dla BVG Berlin.

Scania Production Słupsk S.A. z wynikiem 251 szt. (o 48 szt. więcej niż przed rokiem) osiągnęła wzrost poziomu zagranicznej sprzedaży o 23,6% w porównaniu z 2003 r. i udział w eksporcie na poziomie 15,53%. Oznacza to, że optymalna zdolność produkcja zakładu została już osiągnięta i w słupskim zakładzie następuje stabilizacja poziomu produkcji – przypomnijmy, że w dwa lata temu ze Słupska wyjechało aż o 120,65% autobusów więcej niż w 2002 r.

Kolejne miejsce zajęła firma Kapena (w 98,5% należąca do włoskiej firmy Cacciamali), która rozwijając swoją zagraniczną sprzedaż głównie na północnoeuropejskich rynkach zasiliła w zeszłym roku grono polskich eksporterów autobusów i osiągnęła udział na tym polu rzędu 2,04%. Przedostatnią pozycję w rankingu polskich eksporterów autobusów ma Autosan, należący do Grupy Zasada, sprzedał poza granicę naszego kraju 24 autobusy, co oznacza radykalny wzrost eksportu firmy w porównaniu z sytuacją w 2003 r., kiedy firma wyeksportowała tylko 3 pojazdy. Warto dodać, że do grupy polskich eksporterów autobusów dołączyła firma AMZ, która sprzedała do Niemiec i na Słowację trzy pojazdy klasy mini.

Główne kierunki eksportu autobusów z Polski w porównaniu z 2003 r. pozostały w zasadzie bez większych zmian. Wciąż najwięcej autobusów trafia do Niemiec (455 szt.), a następie do: Francji (126 szt.), Szwajcarii (109 szt.), Norwegii (103 szt.) i Szwecji (82 szt.). Warto wspomnieć, że na autobusowej mapie eksportowej pojawiły się również zupełnie nowe kraje jak: Serbia, Bułgaria, Angola, Rumunia, Islandia, Belgia i Grecja.

Tabela 1. Polski eksport autobusów w latach 2003 – 2004

źródło: JMK analizy rynku autobusów

Produkcja autobusów w Polsce w 2004 r.

Dzięki uzyskanym danym dotyczącym eksportu autobusów z Polski możemy dokonać również analizy poziomu produkcji autobusów w Polsce. Z uzyskanych danych wynika jednoznacznie, że poziom ten radykalnie wzrósł w porównaniu z sytuacją sprzed dwóch lat i łącznie w polskich zakładach wytworzono 2547 autobusy, czyli o 655 szt. więcej niż w 2003 r. (+ 34,6%). Oczywiście, biorąc pod uwagę nieznacznie większy poziom sprzedaży na polskim rynku w porównaniu z 2003 r, ten wzrost zawdzięczamy dynamicznie rozwijającemu się eksportowi autobusów na zagraniczne rynki i wszystko wskazuje na to, że w tym roku produkcja autobusów w naszym kraju będzie jeszcze większa – zarówno dzięki realizacji coraz większych kontraktów eksportowych przez fabryki zlokalizowane w Polsce, jak i pojawiającym się tendencjom wzrostowym w sprzedaży na krajowym rynku.

Tabela 2. Produkcja autobusów w Polsce w latach 2003 – 2004

źródło: JMK analizy rynku autobusów