Produkcja autobusów w Polsce w ciągu III kwartałów 2012 roku
W ciągu 9 miesięcy br. roku produkcja autobusów w Polsce osiągnęła poziom 2662 szt. To o 449 szt. mniej niż przed rokiem (- 14,4%). Ten spadek jest efektem mniejszego eksportu autobusów oraz słabszego popytu na krajowym rynku. To o 449 szt. mniej niż przed rokiem (- 14,4%). Ten spadek jest efektem mniejszego eksportu autobusów oraz słabszego popytu na krajowym rynku.
Analizę produkcji zacznijmy od danych dt. sprzedaży na polskim rynku. W okresie od stycznia do września br. odnotowaliśmy spadek (- 9,79%) liczby rejestracji nowych autobusów w Polsce. Krajowi przewoźnicy zakupili łącznie 930 autobusów, licząc razem segmenty do 3,5t i powyżej, czyli aż o 101 szt. mniej niż rok wcześniej. W tej sumie 490 pojazdów zostało wyprodukowanych w naszym kraju. Dodatkowo fabryki zlokalizowane w Polsce wyeksportowały łącznie 2172 autobusy, czyli o 241 pojazdów mniej niż rok wcześniej (- 13,5%). W tej sytuacji produkcja autobusów osiągnęła poziom 2662 szt., czyli mniej (- 14,4%) niż w 2011 r. Dodatkowo w tym czasie w Polsce zostało wyprodukowanych 56 trolejbusów oraz prawie 500 podwozi autobusowych i szkieletów konstrukcyjnych.
Cały czas zdecydowanym liderem wśród producentów autobusów w Polsce jest MAN, który w ciągu trzech kwartałów 2012 r. wyprodukował 950 autobusów, czyli o 100 szt. (- 9,5%) mniej niż rok wcześniej. Dodatkowo do tego wyniku trzeba dopisać ponad 350 podwozi (wysłanych m.in. do Singapuru, Hiszpanii, Izraela) oraz prawie 250 szkieletów konstrukcyjnych autobusów turystycznych marki Neoplan, które w ramach projektu Premium zostały wysłane do niemieckiego zakładu w Plauen. Spośród wszystkich wyprodukowanych przez MAN autobusów w 2012 r. do polskich klientów trafiło 43 szt. (4,5% udziału w całej produkcji).
Drugie miejsce w produkcyjnym rankingu po 9 miesiącach br. zajął Solaris Bus &Coach. Bramy polskiej fabryki w Bolechowie opuściło łącznie 537 autobusów (- 158 szt. / – 22,7%) oraz 56 trolejbusów. Zdecydowana większość tych pojazdów (205 autobusów i 16 trolejbusów ) trafiło na krajowym rynek –łącznie 38,1% udziału w całej produkcji. Natomiast cały czas strategicznym eksportowym rynkiem dla Solarisa są przede wszystkim Niemcy. Tutaj producenta w najbliższym czasie będzie realizował szereg kontraktów –m.in. Busservice Watzinger GmbH &Co. KG, Monachium(10szt.), czy 45 szt. przegubowych Urbino 18 dla Lipska. Polska firma nie próżnuje także na południu Europy –ten rok będzie rekordowy, jeżeli chodzi o sprzedaż w Czechach, a niedawno podpisała także kontrakt na dostawę łącznie 67 autobusów dla miejscowości Burgas w Bułgarii. We Włoszech zrealizuje dostawę aż 20 szt. międzymiastowych autobusów InterUrbino. Dodatkowo firma GTM Pescara S.p.A zamówiła dwa gazowe Urbino 18. To dobrze rokuje na końcówkę br. i na cały 2013 rok.
Trzecie miejsce wśród producentów autobusów w Polsce zajęło Volvo, które w ciągu trzech kwartałów br. wytworzyło łącznie 495 autobusów, czyli o 85 szt. mniej niż przed rokiem (- 14,6%). Wśród nich najwięcej wytworzono konstrukcji miejskich (w tym m.in. 26 egzemplarzy dla Meksyku), a następnie turystycznych i międzymiastowych. Co ważne, w tej kategorii zostały wyprodukowane pierwsze w Polsce autobusy nowej generacji –Volvo 8900. Jego konstrukcja w znacznej mierze jest oparta na aluminium i tworzywach sztucznych, co wymagało reorganizacji całej linii produkcyjnej. Kolejny strategiczny segment w ofercie zakładu to autokary z rodziny 9500/9700/9900. To aktualnie jedyne autobusy turystyczne powstające na terenie Polski i podstawa naszej produkcji tego typu konstrukcji. Co jednak najważniejsze –w październiku br. Volvo Buses ogłosiło, że planuje skoncentrowanie swojej europejskiej produkcji kompletnych autobusów w głównej fabryce firmy we Wrocławiu w Polsce. Ta planowana restrukturyzacja oznacza, że produkcja w fabryce Volvo Buses w Säffle, w Szwecji, zostanie zakończona z końcem czerwca 2013 roku, pod warunkiem, że do tego czasu zakończą się konieczne negocjacje ze związkami zawodowymi. Volvo Buses ma znaczną nadwyżkę zdolności produkcyjnych w swoich europejskich fabrykach kompletnych autobusów, mimo iż pozycja firmy na rynku poprawiła się w ostatnim roku. Skupiając całą produkcję w znacznie większej fabryce w Polsce, Volvo Buses oczekuje, że uzyska efekt skali, konieczny do zmierzenia się z coraz silniejszą konkurencją na rynku. Fabryka w Polsce ma czterokrotnie większe zdolności produkcyjne niż fabryka w Säffle. I stąd też taki wybór –bardzo korzystny dla naszego kraju. I na zakończenie –udział w produkcji polskich klientów. Niestety w przypadku Volvo jest on cały czas na niewielkim poziomie i w ciągu trzech kwartałów br. wyniósł zaledwie 9 szt. (1,8%).
I czwarte miejsce w produkcyjnym rankingu –Scania Production Słupsk. W ciągu 9 miesięcy 2012 r. szwedzka firma zmontowała 308 autobusów, czyli o 140 szt. mniej niż rok wcześniej (- 31,2%). To wynik zgodny z ostatnimi komunikatami szwedzkiego producenta i przeprowadzanej redukcji zatrudnienia w fabryce w Słupsku. Z powodu słabnącego popytu na autobusy do transportu publicznego, Scania Production Słupsk ograniczyła liczbę swoich pracowników o 142 etaty. W porozumieniu ze związkami zawodowymi firma opracowała programy wsparcia dla osób dotkniętych zwolnieniami – takie jak możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę czy odprawy finansowe. –„Sytuacja gospodarcza na naszych najważniejszych rynkach nie wykazuje oznak poprawy, co oznacza, że możemy spodziewać się w nadchodzących miesiącach utrzymującego się spadku popytu na autobusy komunikacji miejskiej. Dlatego jesteśmy zmuszeni dostosować produkcję do tych zmniejszonych potrzeb”–powiedział Klas Dahlberg Senior Vice President, Scania Buses &Coaches. Zakład produkcyjny w Słupsku zatrudniający blisko 700 pracowników jest centrum europejskiej produkcji Scania. W fabryce powstają zarówno w pełni zabudowane autobusy komunikacji miejskiej jak i same podwozia, które trafiają do niezależnych firm zabudowujących w Europie, Afryce i Azji. W słupskiej fabryce powstają najpopularniejsze modele autobusów Scania – OmniCity oraz OmniLink. I na zakończeniu udział w produkcji Scania polskich odbiorców, który niestety nie jest duży. W ciągu trzech kwartałów br. wyniósł zaledwie 4 szt. (1,2%).
Szwedzka marka zamyka pierwszą ligę producentów w Polsce, którą od pozostałych graczy dzieli dość spora różnica. Na piątej pozycji znajduje się CMS Auto z wynikiem 186. wyprodukowanych autobusów, za nim jest Kapena, Autosan i Solbus. Na zakończenie warto podkreślić fakt, że w ciągu trzech kwartałów br. do polskich przewoźników trafiło 18,41% wszystkich wyprodukowanych w Polsce autobusów. W 2011 r. był to udział 20,2%, w całym 2010 r. 18,79%, a w 2009 r. –14,58%. Słabnący popyt na polskim rynku pozwala sądzić, że na koniec 2012 r. nie powtórzymy tutaj dobrego wyniku z zeszłego roku.
Tabela 1. Produkcja autobusów w Polsce w ciągu trzech kwartałów 2012 r.
Lp.
|
MARKA
|
01-09.2012.
|
udział [%]
|
01-09.2011
|
udział [%]
|
1
|
MAN MAN Bus
|
950
|
35,69%
|
1050
|
33,75%
|
2
|
SOLARIS Solaris Bus &Coach
|
537
|
20,17%
|
695
|
22,34%
|
3
|
VOLVO Volvo Polska
|
495
|
18,60%
|
580
|
18,64%
|
4
|
SCANIA Scania Production Słupsk
|
308
|
11,57%
|
448
|
14,40%
|
5
|
inni
|
372
|
13,97%
|
338
|
10,86%
|
∑
|
RAZEM
|
2662
|
100,00%
|
3111
|
100,00%
|
źródło: JMK analizy rynku transportowego