Produkcja autobusów w Polsce w 2009 roku

W 2009 r. produkcja autobusów w Polsce osiągnęła poziom 4656 szt. To o 8 szt. (+0,17%) więcej niż w rok temu. Ten dobry wynik zawdzięczamy cały czas rosnącemu eksportowi autobusów, który przy bardzo słabej koniunkturze na krajowym rynku utrzymuje na plusie całą naszą produkcję autobusów. Przypomnijmy, że w zeszłym roku sprzedaż autobusów w Polsce spadła aż o 795 szt. (- 45,48%) w porównaniu do 2008 r. Natomiast eksport mimo trudnej sytuacji na europejskim rynku cały czas pnie się do góry i w zeszłym roku wysłaliśmy poza granice naszego kraju aż 3977 pojazdów, czyli o 19,75% więcej niż rok wcześniej. To rewelacyjny wynik. Warto tutaj dodać, że w 2009 roku głównym odbiorcą wyprodukowanych w naszym kraju autobusów były Niemcy (1030 szt.). Rok wcześniej tą pozycję zajmowała Polska z wynikiem 1327 szt. Niestety bardzo słaby popyt na nowe autobusy na krajowym rynku spowodował, że tylko 679 autobusów (14,5%) wyprodukowanych w zeszłym roku w Polsce zostało zakupionych przez naszych przewoźników. W 2008 roku był to poziom 28%, czyli prawie dwa razy więcej. Mamy wielką nadzieję, że w bieżącym roku –dzięki m.in. unijnym funduszom i zbliżającym się wyborom samorządowym –krajowa sprzedaż ulegnie znaczącej poprawie i nie będziemy tylko głównym eksporterem, ale także odbiorcą powstających u nas autobusów. Wtedy nikt nie wpadnie na pomysł przeniesienia produkcji jeszcze bardziej na wschód.

O sile eksportu w polskim przemyśle autobusowym świadczy układ w produkcyjnym rankingu. W 2009 r. najwyższe miejsca zajmują główni eksporterzy, czyli: MAN, Solaris, Volvo i Scania. I co ciekawe –pozycje poszczególnych firm na liście nie uległy zmianie w porównaniu z 2008 r. Bezapelacyjnie największym producentem autobusów w Polsce jest MAN, który w 2009 r. wyprodukował 1532 autobusy –o 179 szt. więcej niż przed rokiem (+ 13,22%). Drugie miejsce zajmuje Solaris z wynikiem 1095 szt., czyli 74 egzemplarze więcej niż przed rokiem (+ 7,24%). Dodajmy do tego jeszcze 35 trolejbusów (o 22 więcej niż przed rokiem) i otrzymamy naprawdę świetny rezultat. Pamiętajmy, że Solaris osiągnął wzrost produkcji mimo bardzo dużego spadku sprzedaży w Polsce, który cały czas jest jednym z najważniejszych rynków dla wielkopolskiej firmy. I trzecie miejsce –Volvo z wynikiem o dwa autobusy lepszym niż w 2008 r. –739 szt. (+ 0,27%), które w tym roku mocno zmieniło swoje produkcyjne priorytety we wrocławskiej fabryce: aktualnie zakład najwięcej wytwarza autobusów międzymiastowych przy jednoczesnym zmniejszeniu udziału autobusów miejskich i wręcz radykalnemu ograniczeniu produkcji autokarów. To wpływ kryzysu na europejskim rynku, który najbardziej dotknął właśnie kategorię pojazdów turystycznych. Tuż za Volvo, na czwartej pozycji uplasowała się Scania, która odnotowała wzrost sprzedaży z poziomu 619 szt. do 729 szt. (+ 110 szt. / + 17%). Jak widać firmy, które są nastawione przede wszystkim na produkcję autobusów miejskich w tym trudnym roku odniosły dobre wyniki. Sukces Scanii tym bardziej warto pochwalić, gdyż w znacznej mierze opiera się na produkcji niskopodłogowych autobusów piętrowych dla Wielkiej Brytanii.

Szwedzki producent zamyka I ligę producentów w Polsce, którą od pozostałych graczy dzieli olbrzymia różnica –ponad 500 pojazdów. Na piątej pozycji znajduje się Autosan z wynikiem 193 wyprodukowanych autobusów, a za nim jest CMS (150 szt.), Kapena (136 szt. i Solbus (73 szt.).

W 2009 r. fabryki zlokalizowane w Polsce wyprodukowały łącznie 4656 autobusów, w tym aż 3514 autobusów miejskich. To o 260 egzemplarzy więcej niż przed rokiem (+ 7,39%). Pozytywny trend zawdzięczamy w zasadzie tylko rosnącemu eksportowi tego typu konstrukcji, gdyż na krajowym rynku odnotowaliśmy w tej kategorii zdecydowany spadek sprzedaży. Liderem w segmencie miejskim został ponownie MAN z imponującą liczbą 1532 wyprodukowanych autobusów. Za nim uplasował się Solaris z wynikiem 1094 szt. i Scania (729 szt.)

W zeszłym roku nienajgorzej wypadła także produkcja autobusów międzymiastowych. Łącznie powstało w naszym kraju 979 tego typu pojazdów –to 80 mniej niż przed rokiem (- 7,55%), ale biorą pod uwagę fakt, że na polskim rynku odnotowaliśmy w tej kategorii spadek aż o 36% to i tak jest to całkiem dobry wynik. I co warte podkreślenia – to efekt zdecydowanego wzrostu eksportu tylko jednego producenta –Volvo, które w 2009 r. wyprodukowało łącznie aż 486 tego typu konstrukcji (o 222 szt. [+ 84%] więcej niż przed rokiem). W zdecydowanej większości trafiły one na norweski rynek. Dzięki m.in. temu kontraktowi szwedzki producent osiągnął w międzymiastowym segmencie wyjątkowo mocną pozycję z udziałem na poziomie 49%. Resztę zajęli polscy producenci, którzy w zeszłym roku byli tutaj w zdecydowanej defensywie. Drugie miejsce z dużą stratą do lidera zajmuje tutaj Autosan, a trzecie –Kapena (głównie dzięki eksportowi modelu Irisbus Proway).

W 2009 r. pod zdecydowaną „kreską”znalazł się natomiast segment autobusów turystycznych. Tego typu luksusowych pojazdów wyprodukowaliśmy łącznie 163 szt., czyli aż o 172 egz. mniej niż przed rokiem (- 51,34%). To wynik ustanowiony w zasadzie tylko przez jedną fabrykę –Volvo we Wrocławiu, która produkuje obecnie 10 różnych typów autokarów z przeznaczeniem na wszystkie europejskie rynki (w IV kwartale zakład opuściły pierwsze modele z nowym, 13-litrowym silnikiem). Niestety, w 2009 roku ten segment w Europie wykazywał bardzo słaby popyt na nowe autobusy turystyczne i stąd słabsze tutaj wyniki szwedzkiego producenta. W tej kategorii obecny jest także Solbus oraz Kapena z modelem Proxys, wytwarzanym dla koncernu Irisbus. Liderem jednak w tym segmencie jest niezaprzeczalnie Volvo z udziałem na poziomie 93% i to wyniki sprzedaży szwedzkiego koncernu decydują o obrazie tego segmentu.

 

Tabela 1. Produkcja autobusów w Polsce w 2009 r.

źródło: JMK analizy rynku transportowego