Premiery TRANSEXPO 2011 – Solaris i elektrobus

Podczas tegorocznych targów w Kielcach mogliśmy zobaczyć pierwszy w Polsce autobus z napędem elektrycznym, który został skonstruowany i zbudowany na bazie niskowejściowego (low entry) modelu Solarisa Alpino o długości 8,9 metra. –„Przed 15-stoma laty wprowadzaliśmy autobus niskopodłogowy do polskiej komunikacji miejskiej. Byliśmy pierwszymi, którzy uwierzyli w powodzenie nowych –dla rynków Europy Środkowo-Wschodniej –technologii i rozwiązań, choć wielu twierdziło, że to za wcześnie. Dziś wprowadzamy na europejskie rynki autobus w pełni elektryczny, z pełnym przekonaniem mówiąc, że to przyszłość transportu publicznego. I znów nie brakuje tych, którzy uważają, że jest za wcześnie…Oczywiście mamy świadomość, że przed tym produktem jest jeszcze duży potencjał rozwoju. Wierzymy jednak, że wkraczamy w czasy kiedy stacje ładowania pojazdów elektrycznych zaczną stawać się równie popularne i powszechnie dostępne, jak dzisiaj stacje benzynowe. Może to dla wielu wciąż śmiała wizja, ale jedną z cech Solarisa zawsze było mieć odważne marzenia, które z równie dużą odwagą są realizowane –powiedziała Solange Olszewska, prezes Solaris Bus &Coach.

Elektryczne Alpino od swojego spalinowego odpowiednika różni się jednak w bardzo wielu elementach, począwszy od zmienionego design zewnętrznego i wewnętrznego, jak również w wielu rozwiązaniach konstrukcyjnych. Jest niezwykle cichy, nie emituje spalin, wyróżnia się nowoczesnym wyglądem –tak w największym skrócie można opisać Solarisa z napędem elektrycznym. Przyjrzyjmy się jednak szczegółom tego niezwykle zaawansowanego technicznie pojazdu. Jednym z głównych wyzwań, przed jakim stanęli konstruktorzy Solarisa była redukcja masy pojazdu. Zostało to wymuszone przede wszystkim przez wagę zamontowanych baterii służących do magazynowania energii. W praktyce oznacza to zastąpienie części poszycia bocznego autobusu panelami z włókna węglowego (jako pierwsza firma na święcie!), niezwykle lekkimi a jednocześnie wytrzymałymi. Z włókna węglowego wykonano także tylną pokrywę komory, w której umieszczono układ napędowy i baterie magazynujące energię do napędzania pojazdu. Ponadto znaczne oszczędności w masie pojazdu znaleziono w cieńszych niż standardowe szybach oraz nowym materiale, z którego wykonano podłogę autobusu. Zamiast sklejki użyto drewna mahoniowego. Nowy materiał zastosowano także do wykonania klap kanałów powietrza –Foamed ACM. Lżejsze są również siedzenia dla pasażerów. Kilkanaście kilogramów zaoszczędzono również na aluminiowych, a nie stalowych felgach. Wreszcie, autobus zupełnie pozbawiony jest płynów eksploatacyjnych i zbiorników z tradycyjnym paliwem, co pozwoliło zredukować masę w tym elemencie aż o 300 kg. Ostatecznie po dołożeniu do tej „odchudzonej konstrukcji autobusu”baterii o wadze 1400 kg, autobus jest tylko nieznacznie cięższy w porównaniu z tym samym typem pojazdu o napędzie spalinowym.

Zastosowanie napędu elektrycznego zredukowało wielkość komory silnika, co z kolei pozwoliło na przesunięcie tylnej osi aż o 310 mm do tyłu. Dzięki temu wewnątrz autobusu uzyskano powiększoną przestrzeń dostępną z niskiej podłogi, w której zamontowano dodatkowe siedzenia dla pasażerów. W prezentowanym pojeździe prototypowym liczba siedzeń wynosi 26+1. Dostępna jest również wersja z 29+2+1 miejscami siedzącymi. Dostawcą osi napędowej autobusu jest firma DANA, natomiast oś przednia to znane rozwiązanie firmy ZF. Sercem układu napędowego elektrycznego Solarisa jest cztero-polowy asynchroniczny silnik trakcyjny dostarczony przez firmę Vossloh Kiepe o mocy 120 kW. Energia do napędzania silnika trakcyjnego zgromadzona jest w dwóch bateriach o wadze 700 kg każda. Dostawcą baterii jest polska firma Wamtechnik z Warszawy. Zastosowane baterie litowe mają napięcie znamionowe 600 Volt i gromadzą energię o wartości 120 kWh. Magazyny energii chłodzone są cieczą. Wartość energii zgromadzona w bateriach, zamontowanych w elektrycznym Solarisie Alpino, pozwala na przejechanie do 100 km w trybie SORT1 i SORT2. Pojazd może rozwijać maksymalną prędkość 50 km/h. Energia zgromadzona w bateriach stanowi źródło „paliwa”nie tylko dla układu napędowego: dostarcza również energię dla wszystkich innych układów w autobusie, w tym wspomagania kierowniczego, ogrzewania i wentylacji czy sterowania elektrycznymi drzwiami. Wszystkie układy
w autobusie, które zwykle napędzane są z wykorzystaniem kompresorów napędzanych z silnika spalinowego musiały zostać zastąpiono elektrycznymi rozwiązaniami. Baterie ładowane są poprzez złącze typu plug-in firmy Walter, zastosowane po raz pierwszy w hybrydowym Urbino 18. Ich napełnienie z terminala ładowania 3 x 400 V 63A trwa do 4 godzin przy założeniu, że baterie są całkowicie rozładowane. Baterie ładowane są także poprzez odzysk energii kinetycznej z hamowania w tzw. procesie rekuperacji. Autobus wyposażono w energooszczędne oświetlenie typu LED. Dotyczy to zarówno lamp wewnątrz pojazdu, jak i świateł zewnętrznych.

Kierowca autobusu elektrycznego ma do dyspozycji kabinę wyposażoną w pulpit dotykowy, który oprócz podstawowych parametrów informuje – na ekranach LCD – o stanie pracy układu elektrycznego, jak również o poziomie naładowania baterii. Poprzez dotykowe ekrany kierowca może sterować wszystkimi parametrami: od ogrzewania po radio. Prezentowany na targach Transexpo w Kielcach oraz na targach Busworld w belgijskim Kortrijk autobus to pojazd prototypowy. Jest on częścią programu „Pierwszy w Europie polski autobus elektryczny firmy Solaris”, który w 30% został dofinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Kolejny egzemplarz autobusu w zmienionej specyfikacji – miedzy innymi z klimatyzacją –powstanie w połowie 2012 roku. Autobus elektryczny będzie testowany w regularnym ruchu miejskim przez klientów. Jednym z pierwszych użytkowników będzie poznańskie MPK. Produkcja seryjna przewidziana jest od roku 2013. „Uważam, że to prawdziwa rewolucja w komunikacji miejskiej, a przynajmniej duży krok w kierunku zmiany myślenia o pojazdach elektrycznych”–mówi Solange Olszewska. – „Jeszcze niedawno wydawały się one odległą wizją przyszłości. Jednak my już dzisiaj prezentujemy taki pojazd, który mamy nadzieję uczyni nasze miasta bardziej przyjaznymi dla mieszkańców, ograniczając hałas i emisję szkodliwych spalin”–dodaje Olszewska.

Dane techniczne Solaris Urbino electric

 

Ponadto na targach na targach w Kielcach mogliśmy zobaczyć „klasyczne”Urbino dla Warszawy i Krakowa. Barwy MZA reprezentował Solaris Urbino 12. To jeden z 36. zamówionych Solarisów Urbino 12. Do tego dochodzi 108 szt. przegubowych Solarisów Urbino 18 oraz 4. hybrydowe Solarisy Urbino 18 Hybrid. Zgodnie z umową, dostawy autobusów zostały podzielone na kilka transz i rozpoczną się w październiku tego roku. Ostatnie ze 148 zamówionych autobusów dotrą do Warszawy w styczniu 2012 roku. Oznacza to, że po zrealizowaniu tego kontraktu, liczba Solarisów we flocie warszawskich przewoźników przekroczy 1000 sztuk.

Natomiast MPK w Krakowie zamówiło 100 autobusów, w tym 73 typu Urbino 12 oraz 27 typu Urbino 18. Przedstawiany na tegorocznych targach autobus (Urbino 18) ma charakterystyczne barwy stolicy Małopolski. Malowanie przedstawia pierścień z dwunastu gwiazd na granatowym tle, zupełnie jak na fladze Unii Europejskiej. W ten sposób przewoźnik postanowił uczcić Prezydencję Polski w Radzie Unii Europejskiej, przypadającą na drugie półrocze 2011 roku. Dostawa autobusów do Krakowa rozpoczęła się we wrześniu bieżącego roku i potrwa aż do czerwca 2014 roku.