Polski rynek nowych autobusów w I połowie 2019

Nowe autobusy gonią zeszłoroczny wynik i po doskonałym IIkwartale jest realna szansa na powtórkę z 20178 r., kiedy odnotowaliśmyrekordową liczbę 2706 rejestracji. A może będzie jeszcze lepiej…

Prezentujemy najnowsze analizy PZPM i JMK przygotowane napodstawie danych z Centralnej Ewidencji Pojazdów (MC). W czerwcu 2019 r.krajowi przewoźnicy zarejestrowali łącznie 397 nowych autobusów. To rezultatzdecydowanie wyższy niż przed rokiem (+152 szt. / +62%). Czerwcowa ofensywa toprzede wszystkim efekt korzystniejszej sytuacji w segmencie MINI oraznadrabiania zimowych zaległości przez segment turystyczny, który w ostatnichmiesiącach notował mocne „plusy”. Jeżeli sprzedaż nadal będzie się pomyślnie rozwijałato, przy jednocześnie dobrych prognozach dla kategorii miejskiej, jest całyczas szansa, że w tym roku autobusowy rynek ponownie osiągnie tak wysoki poziomsprzedaży, jak przed rokiem, kiedy odnotowaliśmy rekordową liczbę 2706rejestracji nowych autobusów.

Motorem pozytywnej, miejskiej dynamiki są unijne fundusze,które wspierają autobusowy rynek zarówno w ramach centralnego programu POIiŚ,jak i regionalnych – RPO i POPW. Znakiem charakterystycznym dla ubiegłorocznejsytuacji na rynku był fakt, że po raz pierwszy od kilku lat segment miejski wkońcu dogonił minibusy i ponownie stał się strategicznym segmentem dlapolskiego rynku nowych autobusów. W tym roku naszym zdaniem będzie podobnie.

Autobusowy czerwiec

Po grudniowym gwałtownym spadku liczby autobusowychrejestracji, styczeń przyniósł rynkowi uspokojenie i stabilizację. Z kolei lutyi marzec to już całkowita zmiana nastrojów i „minusy” prawie wewszystkich kategoriach funkcjonalnych. To także niepokój o segment autobusówturystycznych, który jakby nie mógł „odtajać” na wiosnę. Naszczęście maj i czerwiec przyniosły zdecydowaną poprawę sytuacji w segmencieturystycznym a maj w segmencie miejskim.

W czerwcu polscy przewoźnicy zarejestrowali 397 nowychautobusów, czyli o 152 szt. więcej niż rok wcześniej (+62,0%). Jest to wynikzdecydowanie powyżej miesięcznej średniej z 2018 r., która wyniosła 225pojazdów, jak i średniej z 2017 r., czyli 191 autobusów. To dobrze rokuje naprzyszłość. Przypomnijmy, że autobusowy rynek rozwija się w miarę upływu roku,a apogeum sprzedaży przypada na II połowę roku.

Co ciekawe, w czerwcu słabo wypadła kategoria autobusówmiejskich, która do tej pory – w każdym miesiącu od początku roku, poza lutym -notowała dodatni bilans. W ostatnim miesiącu w tej kategorii zarejestrowanotylko 82 pojazdy, czyli o 26 szt. mniej niż przed rokiem (-24,1%). Z koleimocny „plus:” odnotowaliśmy w kategorii MINI, gdzie liczba sprzedanychautobusów była aż o 137 szt. wyższa niż przed rokiem (+139,8%). Plus mamy takżew segmencie turystycznym, w którym po raz drugi z rzędu przekroczone zostałyrezultaty z ub.r. W czerwcu zanotowaliśmy sprzedaż aż 73 autokarów, czyli o 39egzemplarzy więcej niż przed rokiem (+114,7%). To bardzo dobra i długowyczekiwana informacja. Dodatni bilans mamy również w kategorii pojazdówmiędzymiastowych, których zarejestrowano 7 sztuk wobec 5 sztuk przed rokiem.

Od początku roku

W I połowie 2019 r. na polskim rynku nowych autobusówzostało zarejestrowanych łącznie 1545 nowych autobusów (+109 szt. / +7,6%).Prawie wszystkie (poza 7 szt.) miały DMC powyżej 3,5 tony. W grupie od 8 ton, wPolsce przybyło w br. 890 autobusów, czyli o 1 szt. mniej niż w analogicznymokresie w ub.r. Przypomnijmy, że w całym 2018 roku w Polsce sprzedano 1602pojazdy o DMC od 8 ton, czyli o 367 szt. więcej (+29,7%) w skali roku.Oznaczało to wyraźne zwiększenie liczby rejestracji autobusów o wyższej masiecałkowitej i wyniknęło bezpośrednio z hossy w segmencie miejskim.

W ogólnej klasyfikacji, w podziale na poszczególne segmenty,skumulowane wyniki po 6. miesiącach 2019 r. wyglądają następująco:

• autobusy MINI – 655 szt. (+109 szt. / +19,7%);

• autobusy miejskie – 597 szt. (+65 szt. / +12,2%);

• autobusy międzymiastowe – 26 szt. (-11szt. / -29,7%);

• autobusy turystyczne – 266 szt. (-36 szt. / -11,9%);

• autobusy szkolne – 0 szt.

Miejska ofensywa

Jeszcze dwa lata temu motorem napędowym wszystkichautobusowych rejestracji w Polsce była kategoria MINI (1057), która wówczaswyraźnie pokonała na tym polu segment miejski (766 szt.). Z kolei w 2018 rokuzwycięzcą w tej rywalizacji zostały autobusy miejskie z wynikiem 1145 szt.,które zepchnęły segment MINI na drugie miejsce z rezultatem 1104 szt. Naszymzdaniem takim układem sił zakończy się także bieżący rok, mimo, że aktualnie toMINI są górą (656 szt. do 597 szt.)

Od początku roku miejska kategoria notuje stabilny wzrost -w styczniu zarejestrowano 92 autobusy, czyli o 16 szt. więcej niż rok temu(+21%). Gorzej już było w lutym, kiedy sprzedaż autobusów miejskich spadła dopoziomu 72 szt. Natomiast marzec, kwiecień i maj to już gwałtowny wzrostrejestracji – odpowiednio do poziomu 86, 93 i 172 szt. W czerwcu mieliśmykolejny spadek i słabszy wynik na poziomie 82 szt. W efekcie skumulowanyrezultat dla tej kategorii w I połowie br.to 597 szt. jest wyższy niż rok wcześniej o 65 szt. (+29,7%).

W tym roku najwięcej nowych autobusów miejskichzarejestrowały następujące przedsiębiorstwa:

• MZA Warszawa – 79 szt.

• MPK-Łódź – 70 szt.

• GAiT Gdańsk – 46 szt.

Zielone autobusy

Przy okazji analiz danych CEP przygotowanych przez PZPM iJMK, o kategorii autobusów miejskich warto podkreślić, że coraz więcej w Polscerejestruje się pojazdów z napędami alternatywnymi. Dotyczy to, jak na razietylko tego jednego segmentu. Zarówno wśród autobusów turystycznych, jak imiędzymiastowych oraz minibusów dominuje napęd diesla i nic nie wskazuje na to,żeby to się miało zmienić w najbliższym czasie. Natomiast wśród miejskichoperatorów – głównie dzięki unijnym funduszom i antysmogowym strategiom miast -takie ekologiczne rozwiązania stają się coraz popularniejsze.

W 2016 r. na łączną sumę 1942 szt. wszystkich nowychautobusów tylko 42 konstrukcje (czyli 2,2% wszystkich pojazdów) miało napędalternatywny, w tym zarejestrowano:

• 19 pojazdów z napędem na sprężony gaz ziemny (CNG),

• 17 pojazdów z napędem hybrydowym,

• 6 elektrobusów.

W 2017 r. takich eko-autobusów zarejestrowano aż 160 szt.,co dało 7-procentowy udział w całym rynku. W porównaniu z wynikiem 2,2% z 2016r. to znaczący postęp, który prawie wyłącznie jest zasługą komunikacjimiejskiej. W 2017 r. do grona zielonych autobusów dołączyło:

• 85 autobusów z napędem hybrydowym,

• 63 elektrobusy,

• 12 pojazdów z napędem na sprężony gaz ziemny (CNG).

  PRZESIĄDŹ SIĘ NA:

  • Wielkopolskie Polregio potrzebuje autobusów gotowych na ZKA
  • Corocznie kontrowersyjny przetarg Szczecina na obsługę linii

W 2018 roku udział niskoemisyjnej floty w łącznej sprzedażybył najwyższy w historii i ubiegły rok możemy określić mianem najbardziej”zielonego” w całej historii. W ciągu 12 miesięcy na rynku pojawiłosię aż 317 szt. autobusów z alternatywnymi napędami – co daje eko-udział napoziomie 11,7%, w tym:

• aż 200 autobusów z napędem hybrydowym,

• 63 elektrobusy,

• 54 pojazdy z napędem gazowym (CNG).

W ciągu I połowy 2019 r. na łączną sumę 597 wszystkichnowych autobusów 155 pojazdów miało eko-napęd (26% udział). W podziale narodzaj napędu, aktualna sytuacja wygląda następująco:

• 31 elektrobusów

• 28 autobusów z napędem hybrydowym,

• 96 pojazdów z napędem gazowym (CNG).

Jak pokazują „zielone” dane, liczbazarejestrowanych autobusów z alternatywnymi napędami rośnie w rekordowym tempie- przede wszystkim dzięki unijnemu dofinansowywaniu. Rozwojowi tej części rynkubędą sprzyjać też zapisy w Ustawie o elektromobilności i paliwachalternatywnych, o świadczeniu lub zlecaniu świadczenia przez jednostkisamorządu terytorialnego usług komunikacji miejskiej podmiotowi, którego udziałautobusów zeroemisyjnych we flocie użytkowanych pojazdów na obszarze tejjednostki osiągnie co najmniej 5% od 2021 roku. Jak to wyjdzie w praktyce -zobaczymy.

Dynamiczny jak MINI

Z roku na rok kategoria autobusów MINI umacnia swoją pozycjęna autobusowym rynku w Polsce. W połowie 2019 r. liczba rejestracji minibusówbyła wyższa niż rok wcześniej – w efekcie mocnego wzrostu czerwcu – i wyniosła655 szt. (+108 szt. / +19,7%). To pokazuje, jak ogromny potencjał ma tensegment rynku.

Podobnie jak przed rokiem, sprzedaż w tym segmencie jestmocno wspierana przez PFRON, który dotuje zakupy pojazdów przystosowanych doprzewozu osób niepełnosprawnych i tym samym wyrównuje różnice pomiędzyregionami.

Od samego początku zdecydowanym liderem jest tutaj markaMercedes-Benz, która po 6. miesiącach br. osiągnęła rezultat 525 minibusów,osiągając ponad 80% udział. Najlepszy z konkurentów – Iveco – może pochwalićsię wynikiem 86 zarejestrowanymi minibusami (13,1% udział w segmencie). Takznacząca przewaga Mercedesa zapewniła niemieckiemu producentowi nie tylko tytułlidera w kategorii MINI, ale także w całym autobusowym rynku.

Na te wyniki zapracowały także polskie firmy zabudowującepojazdy klasy MINI. Wśród nich pierwszy jest Mercus (265), następnie Auto-Cuby,Bus-Center, CMS Auto, MMI, Bus Factory, Warmiaki, Polster i inni. Najwięcejminibusów zarejestrowano w powiecie pruszkowski (134), a następnie na Pomorzu -głównie w powiecie wejherowskim (114).

Turystyczna moc

Patrząc na skumulowany wynik za I połowę 2019 r. widaćwyraźnie, że sytuacja w segmencie turystycznym wróciła od normy – po bardzonerwowym początku roku. W pierwszym kwartaledostawy nowych autokarów wyniosły 39 egzemplarzy, a –w drugim aż 227szt. To pokazuje, że wraz z wiosną na turystyczny rynek wróciła dobra passa.Tylko w maju zarejestrowano 77 autokarów, a w czerwcu 73 szt.. Tym samyautokarowy segment goni zeszłoroczny wynik, co jest bardzo pozytywnym sygnałemdla całego rynku. Oczywiście ten proces rozciągnie się na kilka miesięcy, natomiastnaszym zdaniem finalny poziom na koniec roku powinien być zbliżony do wyniku z2018 roku, czyli na koniec roku spodziewamy się liczby 368 fabrycznie nowychautokarów. Na razie – po 6. miesiącach – odnotowaliśmy w Polsce 266 rejestracjinowych autokarów (-36 szt. / -11,9%), czyli strata jest jeszcze spora, alemajowe i czerwcowe wyniki dają dużą nadzieję na dogonienie ubiegłorocznegorezultatu.

W turystycznym rankingu producentów liderem po I półroczujest Mercedes-Benz, który zarejestrował 119 autokarów, drugie miejsce należy doVDL, a trzecie objęły ex aequo Setra i Man.

Międzymiastowe spowolnienie

W 2018 r. w naszym kraju sprzedano 70 szt. autobusówmiędzymiastowych, czyli o 14 pojazdów mniej niż w 2017 r. (-16,7%). W I połowie2019 roku w tej kategorii mamy 26 sztuk, czyli o 11 mniej niż przed rokiem(-29,7%).

Międzymiastowym liderem jest teraz marka Mercedes-Benz (9) zudziałem wynoszącym ponad 34% rynku, która rejestruje tutaj typowo turystyczne,wykorzystywane w komunikacji między polskimi miastami. Tuż za nim jest Iveco.

Skala zakupów w tej kategorii najlepiej oddaje, w jakiejsytuacji znajdują się regionalne przewozy w Polsce. Międzymiastowy segmentzasilają głównie kontrakty na zakupy autobusów do przewozów pracowniczych orazkolejne zamówienia ze strony regionalnych przewoźników, którzy pod presjąekspresowych połączeń międzymiastowych zaczynają także inwestować w coraznowocześniejszy tabor. Nabiera wagi możliwość przewozu osób niepełnosprawnych.Mamy nadzieję, że zbliżający się moment wejścia ustawy o publicznym transporciezbiorowym spowoduje (w 2020 r.), że ta kategoria odrodzi się i będzie notowałapoziom sprzedaży przynajmniej porównywalny z autobusami turystycznymi.

Lista rankingowa marek

W I połowie 2019 r. zdecydowanym liderem autobusowego rynkuw Polsce została marka Mercedes-Benz (713), która w ostatnim miesiącuprzełamała utrzymujący się od początku roku spadek i zanotowała wzrostsprzedaży i udziałów (+ 109 szt. /+18,0% r/r; udział +4,1 pkt proc.). Zdecydowanie najlepsza sytuacja dlaniemieckiego producenta panuje w kategorii MINI (poniżej 8 ton DMC), gdziezarejestrowano aż 525 pojazdów z trójramienną gwiazdą i to ten segment pozwoliłmarce uzyskać 46% udział w całym rynku.

Na drugim miejscu utrzymuje się MAN, który tak wysokąpozycję przejął jeszcze w kwietniu br.To efekt realizacji kontraktów na autobusy miejskie dla Warszawy, Nowego Sączai Częstochowy. Dokładając do tego dobrą sprzedaż minibusów (15) MAN zakończył Ipołowę br. z wynikiem 208 rejestracji (+41 szt. / +24,6%) i z 13,5% udziałem(+1,8 pkt proc.).

Solaris – na trzecim miejscu – od początku 2019 rokurejestruje wyłącznie autobusy miejskie i to wyłącznie powyżej 8 t DMC.Producent z Bolechowa ma na swoim koncie 206 pojazdów, czyli o 24 szt. mniejniż przed rokiem (-10,4%). Zapewniło to marce 13,3% udział (-2,7 pkt proc.)Dodajmy, że Solaris w klasyfikacji powyżej 8 ton DMC zajmuje pierwsza lokatę z23,2% udziałem – przed marką MAN (193 szt. i 21,7% udziału) oraz Mercedes-Benz(188 szt. / 21,1% udziału).

Czwarte miejsce na autobusowym rynku ma Iveco, którerealizując m.in. kontrakt dla ZG PKS Rzeszów wysoko plasuje się w sprzedażowychrankingach. Co warto podkreślić, Iveco ma także czwarte miejsce w mocnoobstawionym segmencie miejskim (43 szt.), co jest najlepszym rezultatem whistorii obecności tej marki na polskim rynku) oraz drugą pozycję w kategoriiMINI (86). Łącznie marka ma na swoim koncie 137 rejestracji i zbliża się do 9%udziału w całym rynku (+69 szt. / +101,5% r/r / udział +4,1 pkt proc.).

Polska produkcja

Na koniec warto zauważyć, jak to wynika z naszej (PZPM iJMK) analizy danych o pierwszych rejestracjach, że po czerwcu br. udziałautobusów, które powstały w krajowych fabrykach zwiększył się i wolumen jest nadobrym poziomie – głównie dzięki wzmożonej sprzedaży pojazdów miejskich,których najwięcej jest produkowanych w naszym kraju. Aktualny poziom to 459szt., co daje udział bliski 30% wobec 29% przed rokiem. Ten nienajgorszy dlapolskiego przemysłu wskaźnik to przede wszystkim efekt rejestracji autobusówmiejskich, które są głównie produkowane w naszym kraju. Dla porównania – wcałym 2018 r. liczba wytworzonych w kraju i tu zarejestrowanych autobusówwyniosła 872 szt., co przełożyło się na 32,2% udział we wszystkichrejestracjach. W 2017 r. były to 602 egzemplarze i 26,2%. Liczymy, że do końcaroku – wraz z kolejną falą miejskich rejestracji – ten wskaźnik pójdzie w górę.

Pamiętajmy też, że w kategorii MINI prężnie działają polskiefirmy zabudowujące, takie jak: Mercus, Auto-CUBY, BUS Factory, BUS-Center,Warmiaki, CMS-Auto, Polster, Eurobus, Carpol, Bus Perfect, PC Invest, Automet,SprintCar czy Acbus i in.. Po ich dodaniu, wskaźnik krajowego pochodzeniarejestrowanych autobusów wynosi ok. 67%. To oznacza, że na każde 10sprzedawanych w Polsce autobusów blisko 7 jest też produkowana lub zbudowana nasprowadzonym podwoziu, w naszym kraju. Porównując to z rynkiem pojazdówosobowych czy ciężarowych to świetny wynik i mamy nadzieję, że w 2019 roku gopowtórzymy.