Polski rynek nowych autobusów – 2017 rok

Prezentujemy najnowszeanalizy PZPM i JMK przygotowane na podstawie danych z Centralnej EwidencjiPojazdów (MC).

W grudniu 2017 r. krajowi przewoźnicy zarejestrowali aż 358nowych autobusów. To wynik o 40 szt. wyższy niż rok wcześniej (+12,6%), kiedysprzedano 318 pojazdów i wynik prawie dwukrotnie wyższy od zeszłorocznej,miesięcznej średniej, która wyniosła 191 autobusów. W efekcie cały skumulowanyrezultat autobusowych rejestracji po 12. miesiącach 2017 r. wyniósł 2 297 szt.To wynik aż o 310 szt. / +15,6% wyższy od zeszłorocznego poziomu, który równieżbył bardzo dobry dla polskiego rynku autobusowego. W 2016 r. polscy przewoźnicyzarejestrowali 1987 szt. nowych pojazdów, czyli o 14% więcej niż w 2015 r.Jednak poziom odnotowany w 2017 r. przebił wszystkie poprzednie rezultaty naprzestrzeni ostatnich 7 lat nieprzerwanych wzrostów. Żaden z odnotowanychwcześniej rezultatów nie przekroczył progu 2 tys. rejestracji. W 2016 r. był topoziom 1987 szt. w 2015 r. – 1742 szt. w 2014 r. – 1473 szt., w 2013 r. – 1387,w 2012 r. – 1266, w 2011 r. – 1552 i w 2010 r. – 1325 szt.

O dobrej kondycji rynku świadczy też fakt, że wszystkiekategorie funkcjonalne zamknęły rok 2017 na plusie. Najwyższe tempo wzrostuobserwowaliśmy w kategorii międzymiastowej (+50%) i MINI (+23,2%), a niższe wśródpojazdów turystycznych (+10,7%) i miejskich (+6,6%).

Spodziewamy się, że w 2018 r. dalszego wzrostu sprzedaży -przede wszystkim w mocno wspieranym unijnymi dotacjami segmencie autobusówmiejskich. Naszym zdaniem tendencja wzrostowa zostanie utrzymana i rynek nakoniec 2018 roku zbliży się do kolejnej historycznej granicy, czyli 3 tys.nowych autobusów – przy jednoczesnym gigantycznym wzroście w kategoriimiejskiej. Spodziewamy się, że w tym roku miejski segment przekroczy barierę1500 nowych pojazdów, co oznacza dwa razy większą sprzedaż niż w 2017 roku.Taki jest potencjał w ogłoszonych zamówieniach na ten rok.

Autobusowy grudzień

W ostatnim miesiącu roku na polskim rynku przybyło 358 szt.fabrycznie nowych autobusów, co oznacza wynik o 40 szt. (-12,6%) wyższy niżprzed rokiem. Grudniowy wzrost objął swoim zasięgiem prawie wszystkie kategoriefunkcjonalne. Najbardziej dynamiczne okazały się autobusy międzymiastowe (+29szt. / +262%) oraz turystyczne, gdzie mieliśmy wzrost o 5 autokratów / +50%. „Plus”zagościł także wśród pojazdów miejskich (+25/+13,7%), z czego największezamówienia zrealizowały spółki MZA Warszawa, BP Tour Gdańsk i ZTM Kielce.Niewielki „minus” z kolei zagościł w grudniu w segmencie minibusów (-11 szt. /- 9,3%).

Skumulowany wynik

W 2017 r. w Polsce zarejestrowanych zostało łącznie 2297szt. fabrycznie nowych autobusów, czyli o 310 szt. więcej niż przed rokiem(+15,6%). Najważniejszym motorem napędowym rynku była kategoria MINI, gdziezarejestrowano ponad 1000 nowych pojazdów! To pierwszy przypadek w historiiautobusowy rynku, aby którykolwiek z segmentów przekroczył „tysięczny” próg. Ito z nawiązką. Łącznie w ubiegłym roku zarejestrowano 1057 szt. takichpojazdów, czyli o 199 szt.

(+23,2%) więcej niż rok wcześniej.

Kolejnym segmentem, który ciągnie całą sprzedaż są autobusymiejskie. Ich skumulowany wynik wyniósł w 2017r. 771 egzemplarzy (+48 szt. /+6,6%). Spodziewaliśmy się tutaj wyższego poziomu, jednak część przetargówprzesunięto na kolejny rok, a spora liczba grudniowych rejestracji (m.in. zWarszawy, Konina, Kalisza czy Katowic) nie jest widoczna w systemie CEP.Najpewniej wzmocnią one tegoroczny styczeń.

Trzecie miejsce pod względem wagi dla autobusowego rynkuzajmują autobusy turystyczne (384), które kolejny rok z rzędu kończą nasolidnym „plusie” (+37 szt. / +10,7%). W Polsce kupowane są coraz bardziejkomfortowe i lepiej wyposażone autokary. Dobrze w 2017 r. zaprezentowały sięteż pojazdy międzymiastowe z rezultatem 84 rejestracje od początku roku (+28szt. / +50,0%). To najsłabsze ogniwo naszego rynku i wolumen w tej grupie jestniski, ale wraz z zbliżającym się wejściem ustawy o publicznym transporciezbiorowym, poziom rejestracji powinien tutaj wyraźnie wzrosnąć.

Miejski ranking

W zeszłym roku kategoria autobusów miejskich wystartowała zniskiego poziomu i w zasadzie przez cały rok próbował przekroczyć wynik z 2016r. To udało się zrealizować w III kwartale. W styczniu polscy przewoźnicyzakupili zaledwie 21 miejskich pojazdów (-62 szt. / -74,7%). W lutym było jeszczegorzej – zarejestrowano tylko cztery takie autobusy (-28 szt. / -87,6%). Wmarcu nastąpił jednak przełom i odnotowaliśmy 104 miejskie rejestracje (+38szt. / +57,6%). Wysokie tempo wzrostu odnotowaliśmy także w kwietniu (+11 szt./ +275%) i maju (+13 szt. / +92,8%). Wzrost utrzymał się w czerwcu (+24 szt. /+80%), jednak lipiec – mimo wysokiego poziomu 118 szt. – przyniósł spadek wporównaniu z zeszłym rokiem -58 szt. / -32,9%. Sierpień, wrzesień i październikprzyniosły solidny „plus”, który wyniósł odpowiednio: +52 szt. / +140,5%; +33szt. / +367%) oraz +18 szt. / +39% w porównaniu do sytuacji sprzed roku.Listopad zakończył się na niskim poziomie 26. rejestracji (-18 szt. / -40,9%).Wiążemy to choćby częściowo, ze spowolnieniem w systemie rejestracji (wdrożenie13 listopada 2017r. systemu CEPiK 2.0). W grudniu zostało to odpracowane kiedyodnotowaliśmy najwyższy miesięczny rezultat ub.r. – 207 rejestracji (+25 szt. /+13,7%). Łącznie w 2017 r. liczba zarejestrowanych nowych autobusów miejskich to 771 egzemplarzy, jest to o 46 szt. więcej niż rok wcześniej(+6,6%).

Wśród dostarczonych w 2017 roku pojazdów dominują pojazdy wbarwach MPK Kraków (97), na drugim miejscu w rankingu miejskich odbiorców jestPKM Sosnowiec (77), a na trzecim MZA Warszawa (73).

Taki zestaw największych odbiorców miejskich autobusów w2017 r. oznacza tradycyjny układ listy rankingowej, czyli pierwszy jestSolaris, a potem po dłuższej przerwie reszta peletonu z markami Mercedes-Benz iMAN na czele. Producent z Bolechowa ma na swoim koncie 432 rejestracje i 56%udział w rynku.

Zielone autobusy

Przy okazji analizy kategorii autobusów miejskich wartopodkreślić, że coraz więcej w Polsce rejestruje się pojazdów z napędami alternatywnymi. I dotyczyto jak na razie tylko tego jednego segmentu. Zarówno wśród autobusówturystycznych, jak i międzymiastowych oraz minibusów dominuje napęd diesla inic nie wskazuje na to, żeby to się miało zmienić w najbliższym czasie.Natomiast wśród miejskich operatorów – głównie dzięki unijnym funduszom iantysmogowym strategiom miast – takie ekologiczne rozwiązania stają się corazpopularniejsze. W 2016 r. na łączną sumę 1942 szt. wszystkich nowych autobusów,42 konstrukcje (2,2%) miało napęd alternatywny, w tym zarejestrowano:

– 19 pojazdów z napędem na sprężony gaz ziemny (CNG),

– 17 pojazdów z napędem hybrydowym

– 6 elektrobusów.

Z kolei w 2017 roku takich eko-autobusów zarejestrowano aż156 szt., co daje blisko 7-procentowy udział w całym rynku. W porównaniu zwynikiem 2,2% z 2017 r. to znaczący postęp, który prawie wyłącznie jest zasługękomunikacji miejskiej. W 2017 r. do grona zielonych autobusów dołączyło:

– 81 autobusów z napędem hybrydowym

– 63 elektrobusy;

– 12 pojazdów z napędem na sprężony gaz ziemny (CNG).

Jak pokazują te dane, liczba autobusów z alternatywnyminapędami rośnie, dzięki unijnemu dofinansowywaniu (POIŚ), w rekordowym tempie inapęd elektryczny zaczyna zyskiwać coraz większą popularność w Polsce. Wartopamiętać, że swój przetarg na innowacyjny e-bus ogłosił także na początku 2018r. NCBR. Także tutaj nie ma odwrotu i napęd elektryczny będzie z roku na rokzwiększał swój udział w polskim rynku autobusów. W 2017 roku elektrobusystanowiły 2,7% całego rynku.

Dynamiczny jak MINI

Z roku na rok segment autobusów MINI umacnia swoją pozycjęna autobusowym rynku w Polsce. Rok 2017 kategoria rozpoczęła styczniowymwynikiem 68 szt. Luty poprawił ten wynik z liczbą 83 rejestracji. W marcu miałmiejsce prawdziwy wiosenny wysyp minibusów (116). Z kolei w kwietniu i majusytuacja się ustabilizowała i wówczas w Polsce sprzedano 85 i 91 pojazdów. Wczerwcu kategoria ta znowu przyspieszyła i w Polsce sprzedano 119 autobusówMINI. W lipcu i sierpniu ponownie mieliśmy okres uspokojenia i lekkiegowzrostu: w pierwszym miesiącu wakacji wydano 78 minibusów, a w drugim – 85 szt. Natomiast wrzesień to pierwszy spadek w tejkategorii – o 6 szt. / – 7,2%. Jednak już w październiku mieliśmy ponownywzrost: +19 szt. / +36,5%. Listopadowe igrudniowe wyniki to znowu „minusy” – odpowiednio -2 szt. / -2,7% i -11 szt. /-9,3%.

Mimo słabszej końcówki minibusy osiągnęły wynik, jakiegojeszcze nie osiągnęła żadna kategoria na autobusowym rynku – przekroczono prógtysiąca rejestracji i segment MINI zamknął rok 2017 wynikiem 1057 szt.sprzedanych pojazdów (+199 szt. / +23,2%).

Podobnie jak przed rokiem, sprzedaż w tym segmencie jestmocno wspierana przez PFRON, który dotuje zakupy pojazdów przystosowanych doprzewozu osób niepełnosprawnych i tym samym wyrównuje różnice pomiędzyregionami.

Od samego początku liderem segmentu MINI jest markaMercedes-Benz, która w tym roku zarejestrowała 770 pojazdów w tej kategorii iosiągnęła udział na poziomie 72,8%. Najlepszy z konkurentów – Ford – możepochwalić się wynikiem 175 zarejestrowanych minibusów (16,6% udział wsegmencie). Tak znacząca przewaga Mercedesa zapewniła niemieckiemu producentowinie tylko tytuł lidera w kategorii MINI, ale także w całym autobusowymrynku. Najwięcej pojazdów zabudowanychprzez krajowe firmy nadwoziowe zarejestrowano w Wejherowie, Pruszkowie iWarszawie.

Turystyczna moc

O ile w styczniu segment turystyczny jeszcze na dobre niewystartował, tak w lutym, marcu i kwietniu mogliśmy obserwować zakupowąofensywę i to na największą skalę w historii tego segmentu. I kiedy wydawałosię, że w maju poziom 38 zarejestrowanych autobusów (-3 szt. / -8,6%) zamknietegoroczny sezon, w czerwcu mieliśmy jeszcze jedną turystyczną ofensywę. W ostatni miesiącu IIkwartału sprzedano 46 autokarów, czyli o 3 szt. mniej niż przed rokiem (-6%). Zkolei w lipcu i sierpniu mieliśmyzdecydowanie niższy poziom dostaw, ale za to na plusie. Z każdymkolejnym miesiącem rynek powoli schodził na niższe obroty – w lipcu polscyprzewoźnicy zakupili 17 autokarów (+ 7 szt. / +70%), w sierpniu – 10 szt. (+1szt. / +1%), we wrześniu – 5 szt. i w październiku – 2 szt. (w obu ostatnichmiesiącach był to identyczny wynik, jak przed rokiem.) Listopad przyniósł znaczący spadek (-4 szt. / -50%), a grudzieńwzrost – o 5 szt. do 15 szt./ +50%, co może być dobrym prognostykiem na rok2018.

W 2017 r. skumulowany rezultat wyniósł 384 autobusówturystycznych (+37 szt. / +10,7%). Przypomnijmy, że w całym 2016 r. w Polscezarejestrowano łącznie 347 szt. autokarów i wówczas było to poziom o 98 szt.wyższy (+39,4%) niż w 2015 r. Czyli w rok w rok mamy kolejne turystycznerekordy i najlepszy okres w historii turystycznej kategorii.

Geneza tych bardzo dobrych wyników tkwi w dynamicznymrozwoju turystyki przyjazdowej, która przede wszystkim realizowana jest pozagranicami naszego kraju. To pokazuje, że regularny transport międzynarodowy,który jeszcze kilka lat temu decydował o kondycji całego rynku odgrywa corazmniejsza rolę.

W turystycznym rankingu marek liderem jest tradycyjnieMercedes-Benz, który pokonał konkurentów masową sprzedażą swojego bestsellera,czyli modelu Tourismo. Od początku roku zarejestrowano ich łącznie 144 szt., cozapewniło niemieckiemu producentowi udział w turystyczny segmencie na poziomie37,5%. Kolejne miejsce ma Setra (69 szt.), czyli druga – po Mercedes-Benz –marka koncernu Daimler Buses, a trzeci jest holenderski VDL (53 szt.).

Międzymiastowe naplusie

W 2017 r. kategoria autobusów międzymiastowych, odwrotnieniż w poprzednich latach, znalazła się „na plusie”. Łącznie w zeszłym rokusprzedano tutaj 84 pojazdy międzymiastowe (+28 szt. / +50%). To oczywiścieznikoma liczba w skali całego rynku, ale jak na ten segment to dobry wynik.Międzymiastowa kategoria bardzo powoli podnosi się z zapaści, w jakiej znalazłasię w 2009 r. – po ustaniu masowych zakupów ze strony przedsiębiorstw PKS.Teraz charakteryzują go głównie kontrakty na zakupy autobusów do przewozówpracowniczych oraz kolejne zamówienia ze strony regionalnych przewoźników,którzy pod presją ekspresowych połączeń międzymiastowych zaczynają takżeinwestować w coraz nowocześniejszy tabor. Nabiera wagi możliwość przewozu osób niepełnosprawnych.Mamy nadzieje, że zbliżający się moment wejścia ustawy o publicznym transporciezbiorowym spowoduje, że ta kategoria odrodzi się i będzie notowała poziomsprzedaży przynajmniej porównywalny z autobusami turystycznymi. Jednak jak narazie to margines rynku. Liderem w tym segmencie pozostaje SOR oraz Isuzu.

Lista rankingowamarek

W 2017 r. zdecydowanym liderem autobusowego rynku w Polscezostała marka Mercedes-Benz (1068 szt.), która swój sukces zawdzięcza przedewszystkim świetnym wynikom w kategorii MINI (poniżej 8 ton DMC), gdziezarejestrowano 770 pojazdów z logo trójramiennej gwiazdy. Pozostałe autobusypochodziły z segmentu miejskiego (141 ), turystycznego (144) i międzymiastowego (13). Skumulowany wynikMercedesa od początku roku wynosi 1068 szt., czyli jest o 117 szt. wyższy(+12,3%) niż przed rokiem, co zapewniło marce udział na poziomie 46,5% (-1,4pkt proc.)

Drugie miejsce ma Solaris, który w 2017 r. sprzedał w Polsce435 autobusów, w tym 432 miejskie i trzy międzymiastowe. To o 30 szt. mniej niżprzed rokiem (-6,5%), co przełożyło się na 18,9% udział w rynku (-4,5pktproc.).

O sile segmentu minibusów w Polsce świadczy trzecia, wysokapozycja marki Ford (175), która dzięki rewelacyjnej sprzedaży nowej generacjiTransita stała się ważnym graczem w kategorii MINI (175 szt.). Liczbarejestracji Forda od początku roku jest wyższa o 70 szt. w porównaniu z zeszłymrokiem (+66,7%), co zapewniło firmie udział 7,6% (+2,3 pkt proc.).

Na koniec warto zauważyć, że w tym roku mamy wyraźny spadekliczby kompletnych autobusów, które zostały sprzedane w Polsce i jednocześniewyprodukowane zostały w fabrykach zlokalizowanych w naszym kraju. To m.in.efekt dobrych wyników z segmentów turystycznego i międzymiastowego, gdzienajczęściej sprzedawane są pojazdy importowane do naszego kraju. W efekciepoziom autobusów wytworzonych i zarejestrowanych w naszym kraju wyniósł w 2017r. tylko 602 szt. (26,2%). Jeżeli jednak do tego rezultatu doliczyć 614 zabudówz klasy MINI, które postały w zakładachtakich firm jak: Mercus, CMS-Auto, Bus-Prestige, Auto-CUBY, BUS Factory,Bus-Center, Acbus, Polster czy Automet, to wówczas możemy powiedzieć, że ponadpołowa sprzedawanych w Polsce autobusów jest też produkowana w naszym kraju.Porównując to z rynkiem pojazdów osobowych czy ciężarowych, oznacza to świetnywynik.

„