Polski rynek nowych autobusów 01-10.2013

Prezentujemy najnowsze analizy PZPM i JMK przygotowane na podstawie danych Centralnej Ewidencji Pojazdów (MSW). Bieżący rok rozpoczął się dla autobusów od mocnych spadków. Jedynie w marcu i czerwcu udało się przełamać tę negatywną passę, przy czym w ostatnim miesiącu pierwszego półrocza pozytywny rezultat był tylko wynikiem przyspieszonych rejestracji (SAM) przed zmianą przepisów. Sytuacja wyrównywała się w lipcu, a sierpień był już zdecydowanie lepszy i wówczas zaczęliśmy zbliżać się do zeszłorocznych wyników. We wrześniu rynek kontynuował tę tendencję i ujemny bilans zmniejszył się z 9,4% (sierpień) do 7,7% (wrzesień), kiedy zarejestrowano 71 szt. autobusów wobec 61 szt. przed rokiem. W październiku niestety zmiana liczona rok do roku odwrócił się w spadek i skumulowana różnica w stosunku do zeszłego roku powiększyła się do 8,9%. Po dziesięciu miesiącach większość segmentów funkcjonalnych notuje ujemny bilans w porównaniu do zeszłego roku. Dodatni wynik mamy tylko w segmencie pojazdów międzymiastowych i MINI. W tej pierwszej kategorii polscy przewoźnicy zarejestrowali w tym roku łącznie 83 szt. tego typu autobusów, czyli ponad 12% więcej niż w analogicznym okresie przed rokiem. Coraz lepsze wyniki notuje także kategoria autobusów MINI, które po dobrym starcie na początku roku mocno przyhamowała w okresie wiosennym. W okresie wakacyjnym ponownie powróciła tutaj koniunktura i w ciągu 10 miesiącach br. polscy klienci zakupili 335 egzemplarzy z tego segmentu, czyli o 21 szt. więcej niż przed rokiem (+6,7%). Najwięcej autobusów klasy MINI do tej pory zarejestrowano w powiecie wejherowskim (66, wobec 35 rok wcześniej), warszawskim (44 wobec 35), pruszkowskim (23) i pilskim (13).

Strategiczna dla polskiego rynku kategoria autobusów miejskich w październiku zwiększyła stratę do zeszłorocznych wyników i obecnie ta różnica wynosi znowu ponad 50 szt. (-13,7%). Do września utrzymywało się hamowanie spadku., Był to przede wszystkim efekt letnich dostaw autobusów marek Solaris i Solbus dla MZA Warszawa, a także zakończenia realizacji kontraktów Autosana dla Rzeszowa i Lublina. Do stolic Podkarpacia pierwszą partię gazowych autobusów dostarczył także Mercedes-Benz. We wrześniu najwięcej miejskich pojazdów dostarczył na rynek Solbus, realizując kontrakt dla prywatnego konsorcjum transportowego w Olsztynie. 1 października rozpoczęło ono obsługę pakietu linii w Olsztynie korzystając z pierwszych w Europie autobusów zasilanych ciekłym gazem ziemnym (LNG). Niestety, w październiku ponownie zeszliśmy poniżej zeszłorocznego poziomu sprzedaży autobusów miejskich, realizując tylko większe dostawy dla Poznania (Solaris) i Tarnowa (Otokar). Czy w tej sytuacji uda się odrobić straty do końca roku? Przed nami jest jeszcze realizacja największego tegorocznego zamówienia na 50 szt. miejskich pojazdów marki Mercedes-Benz dla MPK-Łódź, natomiast już na kolejny rok przesunęła się realizacja najnowszego zamówienia MZA Warszawa na 47 szt. autobusów przegubowych. Brak grudniowych dostaw dla Warszawy spowoduje, że nie dorównamy do zeszłorocznego poziomu, ale „miejska”strata, oscylująca w graniach 5-6%, nie będzie rażąco duża. 

Na koniec segment autobusów turystycznych, który po 10. miesiącach br. zanotował największy ujemny balans ze wszystkich kategorii. Łącznie w tym okresie zarejestrowano 164 autokary –o 68 szt. mniej niż przed rokiem (-29,3%). Przypomnijmy, że w zeszłym roku popyt kształtowały ogromne inwestycje związane z EURO 2012, a teraz takich znaczących wydarzeń po prostu brakuje. Jednak mimo tego spadku ten segment rynku imponuje swoim potencjałem. Liczba rejestracji przekroczyła już poziom 150 szt., co jeszcze kilka lat temu było maksymalnym, rocznym poziomem dla tej kategorii. Teraz tą barierę z łatwością przekroczyliśmy już w lipcu, a to jeszcze nie koniec autokarowych inwestycji. Przed nami dwa miesiące, a swoje taborowe wzmocnienia przed zimowym sezonem (i wejściem normy Euro 6) zapowiada szereg firm. 

Lista rankingowa marek

Po 10. miesiącach 2013 r. autobusowym liderem w Polsce jest cały czas marka Mercedes-Benz, która zarejestrowała 373 pojazdy –o 42 szt. więcej niż przed rokiem (+12%). W tej grupie znalazło się 267 szt. autobusów kategorii MINI (o 25 szt. więcej niż przed rokiem), gdzie producent ma aż 80% udziału (o 3 pkt. proc więcej niż rok temu). Tak mocna pozycja w tym segmencie zagwarantowała niemieckiej marce po raz kolejny prymat na całym krajowym rynku nowych autobusów. W prezentowanym zestawieniu Mercedes-Benz obejmuje zarówno sprzedaż EvoBus Polska, jak i częściowo licznych, lokalnych procentów zabudów. O ile pierwsza z tych firm sprzedaje we wszystkich segmentach funkcjonalnych, tak krajowe firmy nadwoziowe działają wyłącznie w segmencie MINI. Drugie miejsce w rankingu marek zajmuje Solaris Bus &Coach z wynikiem 144 szt., czyli o 35% mniej niż przed rokiem. To w porównaniu wynikiem (221 szt.) w analogicznym okresie zeszłego roku najlepiej pokazuje, jak słaby jest w tym roku segment pojazdów miejskich, gdzie firma z Bolechowa jest niekwestionowanym liderem. Na trzecim miejscu uplasował się Autosan (55), który przyspieszając dostawy dla Rzeszowa i Lublina szybko wspiął się na tę wysoką pozycję w rankingu. Aktualnie firma jest w stanie upadłości, ale mamy nadzieję, że dzięki pełnej mobilizacji pracowników i syndyka ten najstarszy polski producent autobusów nadal będzie gościł w naszych statystykach. Czwarte miejsce zajmuje Solbus, który w III kwartale zanotował świetną dynamikę sprzedaży, realizując m.in. miejskie zamówienia dla Warszawy i Olsztyna. Dodatkowo firma w tym miesiącu podpisała kontrakt z MZA Warszawa na 47 szt. autobusów przegubowych, który zapewni jej wysoką pozycję w sprzedażowym rankingu w przyszłym roku. Tuż za producentem z Solca Kujawskiego jest MAN (42), a ex aequo piąte miejsce zajmują autobusy typu Iveco i SAM (po 41 szt.).

Podsumowując sytuację na autobusowym rynku po 10. miesiącach 2013 r. należy zwrócić uwagę, że do lipca utrzymywał się dwucyfrowy spadek skumulowanej od początku roku liczby rejestracji w porównaniu do zeszłego roku. Później nastąpiło wyhamowanie spadku w związku z lepszymi rezultatami w sierpniu i wrześniu. W październiku różnica osiągnęła poziom 8,9%. Czy w takim razie mamy jeszcze szanse dogonić zeszłoroczny rezultat? Raczej nie –patrząc na portfel nadchodzących zamówień spodziewamy się, że ten rok autobusy skończą jednak na „minusie”, który będzie oscylował w granicach 5% w porównaniu do zeszłego roku, który jak pamiętamy nie był wcale taki rewelacyjny. To oznacza liczbę autobusowych rejestracji na poziomie 1100 – 1200 szt. W całym 2012 r. w Polsce zarejestrowano 1279 szt. autobusów, czyli o 282 szt. mniej niż w 2011 r. (-18,1%). Natomiast wyraźnie –przede wszystkim w segmencie MINI –widać rosnącą dynamikę sprzedaży w związku z wejściem od 1 stycznia 2014 r. wymagań nowej normy emisji spalin Euro 6 w stosunku do nowych pojazdów, w tym także autobusów. Dlatego nie jest wykluczone, że dystans między tegorocznym poziomem rejestracji a zeszłorocznym będzie mniejszy niż prognozowane -5%.