Polski rynek nowych autobusów 01-09.2013

Prezentujemy najnowsze analizy PZPM i JMK przygotowane na podstawie danych Centralnej Ewidencji Pojazdów (MSW). Bieżący rok rozpoczął się dla autobusów od mocnych spadków. Jedynie w marcu i czerwcu udało się przełamać tą negatywną passę, przy czym w ostatnim miesiącu pierwszego półrocza pozytywny rezultat był tylko wynikiem przyspieszonych rejestracji (SAM) przed zmianą przepisów. Sytuacja wyrównywała się w lipcu, a sierpień był już zdecydowanie lepszy i wówczas zaczęliśmy zbliżać się do zeszłorocznych wyników. We wrześniu rynek kontynuował tą tendencję i ujemny bilans zmniejszył się z 9,4% (sierpień) do 7,7% (wrzesień), kiedy zarejestrowano 71 szt. autobusów wobec 61 szt. przed rokiem. To zdecydowanie najniższa strata tegorocznego skumulowanego poziomu rejestracji w porównaniu do zeszłego roku. Dlatego można powiedzieć, że III kwartał –a szczególnie sierpień –był bardzo pracowity dla autobusowej branży i cały rynek zdecydowanie przyśpieszył. Co warto podkreślić była to zespołowa praca wszystkich segmentów, z czego największy udział w zniwelowaniu strat miała kategoria MINI oraz autobusy miejskie (realizacja dostaw m.in. dla MZA Warszawa, ZTM Lublin i dla Olsztyna).

Mimo tych coraz lepszych wiadomości cały czas większość segmentów funkcjonalnych notuje ujemny bilans w porównaniu do zeszłego roku. Po dziewięciu miesiącach jedyną kategorią autobusów, gdzie mamy dodatni wynik jest segment pojazdów międzymiastowych. Polscy przewoźnicy zarejestrowali w tym roku łącznie 82 szt. tego typu autobusów, czyli blisko 23% więcej niż w analogicznym okresie przed rokiem. Coraz lepsze wyniki notuje także kategoria autobusów MINI, które po dobrym starcie na początku roku mocno przyhamowała w okresie wiosennym. W okresie wakacyjnym ponownie powróciła tutaj koniunktura, a tylko we wrześniu zarejestrowano 43 minibusy wobec 27 szt. przed rokiem. Dzięki takiej dynamice sprzedaży segment ten już odrobił straty i po 9 miesiącach br. odnotował lepsze wyniki niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. W tym okresie polscy klienci zakupili 289 egzemplarzy z tego segmentu, czyli o 8 szt. więcej niż przed rokiem (+2,85%). Najwięcej autobusów klasy MINI do tej pory zarejestrowano w powiecie wejherowskim (58), warszawskim (31), pruszkowskim (19) i katowickim (12).

Strategiczna dla polskiego rynku kategoria autobusów miejskich także sukcesywnie zmniejsza straty do zeszłorocznych wyników i obecnie ta różnica wynosi -30 szt. -8,5%). Przypomnijmy, że jeszcze w lipcu było to -57 szt. (-18,8%). Rosnąca miejska dynamika to przede wszystkim efekt letnich dostaw autobusów marek Solaris i Solbus dla MZA Warszawa, a także zakończenia realizacji kontraktów Autosana dla Rzeszowa i Lublina. Także Mercedes-Benz przekazał pierwszą partię gazowych autobusów dla Rzeszowa, a we w wrześniu najwięcej miejskich pojazdów dostarczył na rynek Solbus, realizując kontrakt dla prywatnego konsorcjum transportowego w Olsztynie. 1 października rozpoczęło ono obsługę pakietu linii w Olsztynie korzystając z pierwszych w Europie autobusów zasilanych ciekłym gazem ziemnym (LNG). Przed nami jeszcze realizacja najważniejszych tegorocznych zamówień: 50 szt. miejskich pojazdów marki Mercedes-Benz dla MPK-Łódź. Natomiast na kolejny rok przesunęła się realizacja najnowszego zamówienia MZA Warszawa na 47 szt. autobusów przegubowych. Czekamy też na przesuwające się w czasie rozstrzygniecie drugiego warszawskiego przetargu –na 35 szt. autobusów gazowych, które także będzie realizowane już w 2014 r. Podsumowując –miejski segment ewidentnie przespał początek roku, natomiast liczba zamówionych pojazdów zapowiada „gorącą”końcówkę roku. Brak jednak grudniowych dostaw dla Warszawy spowoduje, że nie uda się odrobić wszystkich strat do zeszłorocznego wyniku.

Na koniec segment autobusów turystycznych, który po trzech kwartałach br. zanotował największy ujemny balans ze wszystkich kategorii. Łącznie w tym okresie zarejestrowano 159 autokarów –o 67 szt. mniej niż przed rokiem (-29,6%). Przypomnijmy, że w zeszłym roku popyt kształtowały ogromne inwestycje związane z EURO 2012, a teraz takich znaczących wydarzeń po prostu brakuje. Jednak mimo tego spadku ten segment rynku imponuje swoim potencjałem. Liczba rejestracji przekroczyła już poziom 150 szt., co jeszcze kilka lat temu było maksymalnym, rocznym poziomem dla tej kategorii. Teraz tą barierę z łatwością przekroczyliśmy już w lipcu, a to jeszcze nie koniec autokarowych inwestycji. Przed nami trzy miesiące, a swoje taborowe wzmocnienia zapowiada szereg firm. 

Po trzech kwartałach 2013 r. autobusowym liderem w Polsce jest cały czas marka Mercedes-Benz, która zarejestrowała 327 pojazdów –o 35 szt. więcej niż przed rokiem (+12%). W tej grupie znalazło się 226 szt. autobusów kategorii MINI (o 11 szt. więcej niż przed rokiem), gdzie producent ma aż 78% udziału (o blisko 2 pkt. proc więcej niż rok temu). Tak mocna pozycja w tym segmencie zagwarantowała niemieckiej marce po raz kolejny prymat na całym krajowym rynku nowych autobusów. W prezentowanym zestawieniu Mercedes-Benz obejmuje zarówno sprzedaż EvoBus Polska, jak i część licznych lokalnych firm zabudowujących. O ile pierwsza z tych firm sprzedaje zarówno w segmencie MINI jak i wszystkich funkcjonalnych, tak krajowe firmy nadwoziowe działają wyłącznie w segmencie MINI. Drugie miejsce w rankingu marek zajmuje Solaris Bus &Coach z wynikiem 134 szt. (-33%). To w porównaniu wynikiem (200 szt.) w analogicznym okresie zeszłego roku najlepiej pokazuje, jak słaby jest w tym roku segment pojazdów miejskich, gdzie firma z Bolechowa jest niekwestionowanym liderem. Na trzecim miejscu uplasował się Autosan (54), który przyspieszając dostawy dla Rzeszowa i Lublina szybko wspiął się na tą wysoką pozycje w rankingu. Mamy nadzieję, że być może z nowym inwestorem ten najstarszy polski producent autobusów nadal będzie gościł w naszych statystykach. Czwarte miejsce zajmuje Solbus, który w III kwartale zanotował świetną dynamikę sprzedaży, realizując m.in. miejskie zamówienia dla Warszawy i Olsztyna. Dodatkowo firma w tym miesiącu podpisała kontrakt z MZA Warszawa na 47 szt. autobusów przegubowych, który zapewni jej wysoką pozycję w sprzedażowym rankingu w przyszłym roku. Tuż za producentem z Solca Kujawskiego jest Iveco (41), które w tym roku notuje dobre wyniki w segmencie międzymiastowym oraz MINI, gdzie zarejestrowano pierwsze miejskie minibusy dla Gdańska. Ex aequo piąte miejsce zajmują autobusy typu SAM (41), a za nimi jest marka MAN (38).

Podsumowując sytuację na autobusowym rynku po trzech kwartałach 2013 r. należy zwrócić uwagę, że do tej pory cały czas utrzymywał się tutaj dwucyfrowy spadek liczby rejestracji w porównaniu do zeszłego roku. We wrześniu zmniejszył się on do poziomu zaledwie 8,8%. Czy w takim razie mamy jeszcze szanse dogonić zeszłoroczny rezultat? Raczej nie –patrząc na portfel nadchodzących zamówień spodziewamy się, że ten rok autobusy skończą jednak na „minusie”, który będzie oscylował w granicach 5%. w porównaniu do zeszłego roku, który jak pamiętamy nie był wcale taki rewelacyjny. To oznacza liczbę autobusowych rejestracji na poziomie ok. 1200 szt. W całym 2012 r. w Polsce zarejestrowano 1279 szt. autobusów, czyli o 282 szt. mniej niż w 2011 r. (-18,1%). Natomiast wyraźnie –przede wszystkim w segmencie MINI –widać rosnącą dynamikę sprzedaży w związku z wejściem od 1 stycznia 2014 r. wymagań nowej normy emisji spalin Euro 6 w stosunku do nowych pojazdów w tym m.in. autobusów. Dlatego nie jest wykluczone, że dystans między tegorocznym poziomem rejestracji a zeszłorocznym będzie mniejszy niż prognozowane -5%.