Polski rynek autobusów po I kwartale 2011 r.

Po trzech miesiącach 2011 r. odnotowaliśmy wyraźny wzrost sprzedaży nowych autobusów w Polsce. I to aż o 42%. Krajowi przewoźnicy zakupili łącznie 263 autobusy o dopuszczalnej masie powyżej 5 ton, czyli o 79 szt. więcej niż rok wcześniej. Warto podkreślić, że ta przewaga została wypracowana głównie w lutym i marcu, kiedy w Polsce tradycyjnie sprzedaje się najmniej autobusów. Teraz dzięki realizacji długofalowych miejskich zamówień udało się to przełamać i odnotować nawet lepsze wyniki w tych miesiącach niż w doskonałym 2008 r. Takie bardziej równomierne rozłożenie produkcji na pewno jest sprzyjające dla wszystkich producentów. Warto także podkreślić, że pozytywny bilans sprzedaży odnotowaliśmy prawie we wszystkich segmentach funkcjonalnych w Polsce –za wyjątkiem kategorii autobusów turystycznych.

Zacznijmy nasz krótki opis autobusowego rynku od strategicznego segmentu dla całego rynku, czyli od autobusów miejskich. Łącznie w ciągu trzech miesięcy 2011 r. na polskie ulice wyjechały 193 takie pojazdy, czyli o 72 szt. więcej niż przed rokiem (+59,50%). Najwięcej w tym roku autobusów odebrali następujący przewoźnicy:

– Mobilis Warszawa –33. przegubowe autobusy Solaris Urbino;

– MPK Kraków –16. autobusów Mercedes-Benz Citaro;

– MZK Bydgoszcz –14. autobusów Mercedes-Benz Conecto LF;

– ZKM Gdańsk –14. autobusów Mercedes-Benz Conecto LF;

– MPK Poznań – 14. autobusów Solaris Urbino.

To oznacza, że miejski segment cały czas „ciągnie”cały rynek, natomiast jak wygląda sytuacja w pozostałych kategoriach?

– segment autobusów szkolnych cały czas notuje „zero”i nie ma większych nadziei, żeby się to miało radykalnie zmienić w przyszłości;

– segment autobusów międzymiastowych zaczyna rok od bardzo skromnego poziomu i jak na razie mamy tutaj na koncie 16 szt. (+ 2 szt. w porównaniu do I kw. 2010 r. [+ 14,78%]);

– segment turystyczny bardzo słabo zaczął rok i jak na razie sprzedano tutaj zaledwie 12 autokarów –o 13 szt. mniej niż przed rokiem (- 52,00%);

– segment minibusów –tutaj po mocnym wejściu Kapeny mamy dodatni bilans: 42 szt., czyli o 18 szt. więcej niż przed rokiem (+ 75,00%).

Podsumowując –osiągnięty po trzech miesiącach br. oraz całym 2010 roku dodatni bilans sprzedaży potwierdza powolny trend wychodzenia autobusowej branży z „kryzysowego dołka”. Ponownie wróciliśmy do sytuacji z lat 2005 – 2007, kiedy w I kwartale roku sprzedawano ok. 250 egzemplarzy. To oznacza odnowę autobusowego taboru na poziomie poniżej 0,5% w skali roku, czyli radykalnie mniej niż zakładają racjonalne wskaźniki, oscylujące w graniach 5-7%.

Przewidujemy, że tegoroczny poziom sprzedaży wszystkich autobusów w Polsce będzie o ok. 20% wyższy niż rok temu, czyli osiągnie poziom ok. 1300 szt. Czy to oznacza, że jesteśmy na dobrej drodze, aby powtórzyć sukces z 2008 r., kiedy polscy przewoźnicy zakupili łącznie prawie 1750 autobusów? Niestety, nie. Fala unijnych dotacji powoli kończy się i w kolejnych latach spółki będą musiały bardziej polegać na swoich budżetach. Biorąc pod uwagę obecny stan miejskich finansów oznacza to ograniczenie inwestycji i mocne zaciskanie pasa.

Lista rankingowa

W I kwartale 2011 r. liderem rynku autobusowego w Polsce została firma Solaris Bus &Coach. Dzięki sprzedaży 81. pojazdów udział producenta z Bolechowa osiągnął poziom 30,8% w całym rynku, w tym 42,0% w segmencie miejskim. To skromniejsze wyniki niż rok wcześniej, a różnica do drugiego w rankingu Mercedesa jest naprawdę niewielka. Czyżby się więc miały sprawdzić zapowiedzi o tegorocznym wyrównaniu udziałów najważniejszych graczy na polskim rynku i koniec wyraźnej przewagi Solarisa nad resztą konkurencji? Rzeczywiście tak mogłoby się wydawać po I kwartale br., natomiast w tym okresie wielkopolska firma zdobyła szereg największych kontraktów w Polsce i zdecydowanie pogrzebała takie prognozy. Solaris wygrał w tym roku trzy mega-przetargi, które zadecydują o obrazie rynku w najbliższych dwóch latach. To dostawy:

– 148. autobusów do Warszawy;

– 100. autobusów do Krakowa;

– 70. autobusów dla Białegostoku.

Łącznie te zamówienia dają sumę aż 318 pojazdów, a do tego trzeba doliczyć duże kontrakty z Łodzi (45 szt.) i Poznania (26 szt. midibusów) oraz mniejsze zamówienia: z Inowrocławia czy Konina. Równolegle będą także odbywały się dostawy zakontraktowane jeszcze w zeszłym roku, w tym autobusów (m.in. dla Poznania i Szczecina) a przede wszystkim trolejbusów –dla Gdyni (10 szt. w 2011 r.) i Lublina (15 szt. w 2011 r. + 15 szt. w 2012 r.) Wygląda to imponująco.

Na drugim miejscu w rankingu –z wynikiem 71. sprzedanych autobusów –uplasowała się marka Mercedes-Benz, która może zaliczyć I kwartał do wyjątkowo udanych. Firma dostarczyła 64 miejskie pojazdy do swoich strategicznych klientów, czyli Bydgoszczy, Gdańska, Zielonej Góry, Bielsko-Białej i Kielc oraz wygrała kontrakt na zakup 27 przegubowców dla Lublina. Między pierwszą dwójką producentów a resztą „peletonu”jest dość spora przewaga, a liderów goni MAN (w tym roku autobusy tej marki odbiorą takie miasta jak Opole, Świerklaniec, Lubin, Szczecinek, Zamość i Gorzów Wlkp.), CMS Auto, Autosan (z bardzo ważnym zwycięstwem w Lublinie na dostawę 53 szt. modeli Sancity 12 LF), Kapena, SOR i Scania. Na koniec warto wspomnieć o coraz lepszej sytuacji Solbusa, który w zeszłym roku przeżywał olbrzymie problemy z utrzymaniem produkcji na dotychczasowym poziomie. Teraz wygrane w Warszawie (na 20 szt. midibusów SM12) i Puławach (także na 20 szt. midibusów SM12) znacznie podniosły morale załogi fabryki w Solcu Kujawskim i miejmy nadzieję, że ich planowa realizacja pozwoli firmie wyjść na prostą.

 

Tabela 1. Polski rynek autobusów w I kwartale 2011 r.

źródło: JMK analizy rynku transportowego