Pierwsze silniki Euro 4 na rynku (1) – Scania
W trakcie konferencji prasowej zwołanej podczas trwania targów IAA w Hanowerze, kierownictwo Scanii zaprezentowało strategię firmy w dziedzinie rozwoju silników Diesla w najbliższych latach. Bardziej precyzyjne dawkowanie paliwa oraz nowe technologie, takie jak EGR (recyrkulacja spalin) umożliwią w najbliższym czasie spełnienie przez silniki wysokoprężne norm ekologicznych Euro 4 i Euro 5. Już obecnie, niektóre silniki Scanii są oferowane w wersji spełniającej normy Euro 4.
„Scania jest jedynym producentem ciężarówek dużej ładowności, który już obecnie dostarcza klientom pojazdy z silnikami Euro 4. Dotąd, wyprodukowaliśmy ok. 250 takich ciężarówek, wyposażonych w silniki o mocy 420 KM.” – powiedział Gunnar Rustad, dyrektor działu handlowo-serwisowego. „Układ EGR umożliwia pogodzenie utrzymania zużycia paliwa na takim samym poziomie, jak w dotychczas stosowanych jednostkach Euro 3, z wygodą użytkowania. Dzięki niemu, klienci Scanii będą mogli nadal tankować zwykły olej napędowy, bez potrzeby nabierania do zbiorników dodatkowych substancji.” – dodał Hasse Johansson, dyrektor działu badawczo-rozwojowego Scanii. Jest to możliwe dzięki zastosowaniu kombinacji kilku różnych technologii, opracowanych przez Skanię. Układ schładzania i recyrkulacji spalin (EGR) pozwala zmniejszyć temperaturę panującą w cylindrze podczas spalania, co wpływa na znaczne ograniczenie produkcji tlenków azotu w komorze spalania. Z kolei zastosowanie układu wtrysku wysokociśnieniowego (Scania HPI) pozwala na redukcję emisji cząstek stałych. Ponadto, w niektórych silnikach zostanie użyty system turbocompound, który pozwala z jednej strony zwiększyć wydajność spalania, a z drugiej strony daje możliwość precyzyjnego regulowania ilości spalin, które w ramach recyrkulacji mają znaleźć się w cylindrze. Dzięki temu połączeniu, silniki Scanii mogą spełnić normy Euro 4 bez konieczności dodatkowego oczyszczania w układzie wydechowym – emisja spalin zostaje ograniczona już u źródła, w komorze spalania. Redukcja emisji tlenków azotu powstających podczas spalania zazwyczaj wiąże się ze wzrostem zużycia paliwa. Jednak dzięki zastosowaniu opisanej powyżej kombinacji różnych rozwiązań, możliwe było utrzymanie poziomu zużycia paliwa w jednostkach Euro 4 na dotychczasowym poziomie. Ponadto, nie ma potrzeby tankowania żadnych dodatkowych substancji, co oznacza, iż koszty eksploatacji nowych silników nie wzrosły w porównaniu do jednostek Euro 3.
Pełna gama silników Scania Euro 4 za rok
Planuje się, iż pełna gama silników Scania Euro 4 pojawi się na rynku jesienią 2005 r. Jednostki o rzędowym układzie cylindrów, będą wyposażone w wymienione już systemy ECR i HPI, a także bezobsługowe katalizatory utleniające, zintegrowane z tłumikiem. Niektóre jednostki będą dodatkowo wyposażane w układ turbocompund. Silniki rzędowe nie będą więc musiały posiadać dodatkowych zbiorników na roztwór mocznika (AdBlue), dzięki czemu możliwe będzie zastosowanie większych zbiorników paliwa. W przypadku jednostek widlastych, aby zapewnić odpowiednią wydajność układu chłodzenia, Scania przewiduje użycie dodatkowo systemu selektywnej redukcji katalitycznej SCR (selective catalytic reduction), co wiąże się z koniecznością stosowania dodatkowych zbiorników na AdBlue. Pojazdy te można więc będzie użytkować tam, gdzie infrastruktura zapewnia możliwość tankowania tego płynu.
Silniki Euro 5 już w 2006 r.!
Już w 2006 r. Scania wprowadzi do oferty trzy jednostki napędowe spełniające normy Euro 5, korzystające z układu SCR – po jednym zakresie mocy dla silników 5-, 6- i 8-cylindrowych. Dzięki temu, przewoźnicy będą mogli korzystać z ulg podatkowych przewidzianych dla pojazdów spełniających ostrzejsze normy ekologiczne, niż aktualnie obowiązujące. Pełna gama silników spełniających standardy Euro 5 powinna pojawić się mniej więcej rok później, a więc dużo wcześniej, niż planowane na 2009 rok wprowadzenie w życie tejże normy. Będzie się to jednak wiązało z modernizacją całej palety oferowanych jednostek, polegającą głównie na zastosowaniu systemu Common-Rail oraz nowego układu wtrysku superwysokociśnieniowego XPI (eXtra high Pressure Injection), który umożliwi precyzyjną kontrolę nad procesem spalania na każdym etapie. Wszystkie jednostki Euro 5 – zarówno rzędowe, jak i widlaste – będą wyposażone w układy XPI, EGR i katalizator utleniający.
Co dalej z silnikami Diesla?
Dzięki niskiemu zużyciu paliwa, silniki Diesla pozostaną w najbliższych latach podstawowym źródłem napędu samochodów użytkowych dużej ładowności. Połączenie kilku nowoczesnych rozwiązań technicznych umożliwi zmniejszenie emisji spalin w tego typu silnikach do poziomu, przy którym głównym problemem będzie redukcja emisji dwutlenku węgla. Przyszłością silników wysokoprężnych będzie zastosowanie mieszanek oleju napędowego i biopaliw, a nawet syntetycznego oleju, produkowanego na bazie gazu ziemnego lub odpadów biologicznych.
W dalszej perspektywie, Scania przewiduje wprowadzenie silników Diesla pracujących na zasadzie HCCI (homogeneous charge compression ignition – zapłon samoczynny jednorodnej mieszanki), w których jednolita mieszanka paliwowo-powietrzna powstaje – podobnie, jak ma to miejsce w silnikach benzynowych – jeszcze poza komorą spalania. Zapłon mieszanki następuje jednak poprzez jej sprężenie, tak jak w tradycyjnych silnikach Diesla.
Wprowadzane obecnie, jak i będące w fazie badań, nowe rozwiązania techniczne, pozwalają Scanii ze spokojem patrzeć w przyszłość, zapewniając możliwości rozwoju produkowanych obecnie jednostek napędowych do pojazdów dużej ładowności na najbliższe 10-15 lat.
Zdjęcia w artykule pochodzą z firm Scania i Pentech.
