Ostrowskie elektryki z zielonymi tablicami. Na 60 lat komunikacji

MZK Ostrów Wlkp. świętuje 60 lat komunikacji miejskiej.Jednym z „prezentów” od lokalnego wydziału komunikacji są cztery zielonetablice dla autobusów elektrycznych marki Solaris.

Od połowy kwietnia br. cztery autobusy elektryczne markiSolaris należące do Miejskiego Zakładu Komunikacji w Ostrowie Wlkp. posiadająnowe tablice rejestracyjne, które mają zielone tło i czarne litery.

Umożliwiają one wyróżnienie z ogółu pojazdów tych, które sąekologiczne i nie szkodzą środowisku.

Przypomnijmy, że pierwsze cztery autobusy elektryczne trafiły do ostrowskiego MZK dwa lata temu. Przez ten czas przejechały prawie 200 tysięcy kilometrów. Z racji ich niższych kosztów eksploatacyjnych są one mocniej eksploatowane niż pojazdy z silnikami Diesla. Zdaniem spółki, równica w kosztach obsługi na plus elektryków wynosi ok. 40%. Przypomnijmy, że ostrowskie elektrobusy są ładowane prądem pochodzącym ze spalania biomasy przez Ostrowski Zakład Ciepłowniczy. Ostrowska spółka posiada łącznie 58 autobusów. W tym roku – do końca sierpnia  – dołączy do floty MZK jeszcze 6 elektryków. Łącznie MZK będzie ich miało 10 sztuk. O tym najnowszym kontrakcie pisaliśmy wInfoBusie TUTAJ

60 lat ostrowskiej komunikacji

W grudniu 2019 minęłodokładnie 60 lat temu, odkąd w Ostrowie Wielkopolskim uruchomiono komunikacjęmiejską. Także w tym roku świętujemy jej 60-lecie, a czekając na nowe elektryki– przybliżamy teraz ciekawą historię MZK.

Rozwój komunikacji miejskiej w Ostrowie Wielkopolskimprzypadł na okres drugiej połowy XX wieku. Historia ostrowskiej komunikacjimiejskiej rozpoczęła się w marcu 1959 roku, kiedy to Miejskie PrzedsiębiorstwoGospodarki Komunalnej w Ostrowie Wielkopolskim utworzyło Zakład Komunikacji zsiedzibą przy ulicy Partyzanckiej. Pierwszym kierownikiem zakładu byłMieczysław Brodziak. Początkowo tabor był skromny, gdyż składał się zaledwie z5 taksówek osobowych marki Warszawa.

W listopadzie 1959 roku Zakład Komunikacji otrzymał 8autobusów marki SAN. Oficjalnie rozpoczęcie działalności komunikacyjnej odbyłosię dnia 23 grudnia 1959 roku, kiedy to uroczyście na ostrowskim Rynkuuruchomiono 4 regularne linie autobusowe na czterech trasach.

Początek lat 60-tych był czasem organizowania się i rozwojukomunikacji. Duży wpływ na kształt ostrowskiej komunikacji miało MiejskiePrzedsiębiorstwo Komunikacyjne w Łodzi. To tam szkolili się konduktorzy orazsłużba nadzoru. Dodatkowo MKP Łódź opracowało dla Ostrowa studium ruchu, a takżeudzielało pomocy w zaopatrzeniu w mundury i inne niezbędne materiały. W 1960roku w komunikacji miejskiej zatrudnionych było 85 pracowników. W 1961 rokuzakład komunikacji rozszerzył działalność o przewozy bagażowe, gdyż otrzymał 2samochody typu Warszawa Pick-up. Dodatkowo przybyło 6 kolejnych autobusów markiSAN. Powiększający się tabor nie mieścił się już na terenie przy ul.Partyzanckiej, w związku z tym Liga Przyjaciół Żołnierza przekazała hangarlotniczy przy ulicy Wiejskiej, który został zaadoptowany na nową bazę.

W kolejnych latach komunikacja powiększyła swoje zasoby okolejne dwie taksówki bagażowe: jedną marki Żuk, druga marki Warszawa Pick-uporaz wybudowana została stacja benzynowa na własne potrzeby. W 1961 rokukomunikacja miejska przewiozła 3490 tyś pasażerów, a rok później 5332 tyś. W1962 roku stan taboru wynosił 24 autobusy, 4 taksówki bagażowe oraz 16 taksówekosobowych. Kolejne lata to czas, kiedy uruchamiano nowe linie autobusowe, a coza tym idzie komunikacja miejska wyszła poza granice miasta. Autobusy zaczęłykursować do podmiejskich miejscowości w promieniu 10 km m.in. do Lamek,Raszkowa, Wysocka Małego, Topoli Małej oraz Topoli Wielkiej, dowożąc pasażerówdo zakładów pracy, a uczniów do szkół. Wzrost liczby przewożonych pasażeróworaz 9 regularnie kursujących linii wymusiło utworzenie służb kontrolibiletowej i kontroli ruchu.

W 1964 roku zlikwidowana została działalność taksówekosobowych, które były nierentowne, natomiast tabor autobusowy wzbogacił się o 4nowoczesne autobusy SAN napędzane silnikiem wysokoprężnym. W tym samym czasieuruchomione zostały linie bisowe, które kursowały w godzinach szczytu,dodatkowo w okresie letnim uruchamiano kursy do Antonina. Także w 1964 rokunastępuje zmiana we władzach zakładu i kierownikiem zostaje Ireneusz Perski.

W 1965 roku stan taboru wynosił 38 autobusów, z uwagi nafakt iż dokonano kasacji wyeksploatowanych autobusów z 1959 roku, ponadtofunkcjonowało regularnych 10 linii komunikacyjnych i zatrudnionych było 115osób.

W 1975 roku po zmianach administracyjnych czyli utworzeniunowego województwa kaliskiego podjęto starania i utworzono nową linie „M” natrasie Kalisz – Ostrów Wielkopolski. Linia częściowo była obsługiwana przezZakład Komunikacji.

Zmiany administracyjne spowodowały również zmianyorganizacyjne w Zakładzie Komunikacji. Zarządzeniem Wojewody Kaliskiego z dniem1 stycznia 1976 roku zostało powołane Wojewódzkie Przedsiębiorstwo KomunikacjiMiejskiej z siedzibą w Kaliszu, w skład którego wszedł oddział w OstrowieWielkopolskim. Oddział w Ostrowie Wielkopolskim działał na ograniczonymwewnętrznym rozrachunku gospodarczym. Ówczesnym dyrektorem był BolesławStróżyńki, a następnie Józef Kalina. W marcu 1976 roku wprowadzonobezkonduktorską obsługę pasażera, a bilety na przejazdy można było nabywać wkioskach i punktach „RUCH”. Jednocześnie oddział w Ostrowie otrzymał 10autobusów marki AUTOSAN model H-9. W tym czasie zatrudnionych było 190pracowników.

W 1980 roku przewozy bagażowe zostały przekazane doPrzedsiębiorstwa Transportu Sprzętowego Gospodarki Komunalnej „Transkom” wOstrowie Wielkopolskim.

Dnia 9 września 1980 roku wybuch strajk okupacyjny, któryzakończył się 10 września o godz. 24:00 Zakładowy Komitet Strajkowy przedstawił28 wniosków dotyczących spraw płacowych, socjalnych i zaopatrzeniowych. Nakoniec roku oddział w Ostrowie zatrudniał 215 pracowników w tym 97 kierowców.

W 1982 roku oddziały terenowe wróciły pod zarządzanie gminy.W Ostrowie Wielkopolskim ponownie powstało Miejskie PrzedsiębiorstwoKomunikacji. W latach osiemdziesiątych przeprowadzono szereg inwestycji m.in.kanalizację deszczową, plac postojowy, oświetlenie, myjnie szczotkową czyzakupiono samochód STAR. Wyeksploatowany tabor wymieniano sukcesywnie na nowy.Najczęściej były to autobusy marki Autosan, które dominowały w owym czasie wostrowskim transporcie miejskim.

Przełom lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych to czastransformacji gospodarczej i gospodarki rynkowej. Miejskie PrzedsiębiorstwoKomunikacji przekształciło się w zakład budżetowy.

W 1995 roku uchwała Rady Miejskiej Ostrowa Wielkopolskiegopostawiła w stan likwidacji zakład budżetowy o nazwie Miejski ZakładKomunikacji, a na to miejsce została powołana Spółka miejska Miejski ZakładKomunikacji Sp. z o.o. Na mocy przedmiotowej Uchwały miasto Ostrów Wielkopolskiwniosło do tworzonej Spółki kapitał w formie aportu, którym był majątekwcześniej użytkowany przez zakład budżetowy. Umowa spółki została podpisana 6października 1995 roku, zaś 2 listopada 1995 roku nowa firma została wpisana dorejestru handlowego i rozpoczęła działalność.

Druga połowa lat 90-tych to czas inwestycji. Na tereniezajezdni powstała sieć komputerowa, autobusy zostają doposażone wautokomputery, zbudowany został węzeł ciepłowniczy i przyłącze cwu. W kwietniu1996 roku oddano do użytku Stację Kontroli Pojazdów, natomiast w sierpniuuruchomiono nową kasę biletową. Pojawiają się pierwsze autobusy niskopodłogowemarki Jelcz Berliet. W 1997 roku podpisano umowę z firmą MAN i dostarczono 4sztuki nowych miejskich niskopodłogowych autobusów, a w kolejnych dwóch latachdo Miejskiego Zakładu Komunikacji trafiło jeszcze 5 takich autobusów, natomiastw 2000 roku pojawiły się małopojemne autobusy klasy MINI czyli Jelcz 081 MBzwany pieszczotliwie „Edi”.

W 2001 roku Zgromadzenie Wspólników Spółki podjęło uchwałę oprzekształceniu spółki z.o.o w spółkę akcyjną. Początek XXI wieku to czasintensywnej wymiany taboru na nowy. Na ulicach pojawiły się 4 niskopodłogoweautobusy marki MAN tzw. trzeciej generacji oraz autobusy małopojemne MINI-MIDImarki Kapena. Decyzją władz spółki działalność w 2002 roku została rozszerzonao przewozy turystyczne, a co za tym idzie zakupiono m.in. autobus turystycznymarki Solaris Vacanza.

W tym samym okresie zostało otwarte Centrum Obsługi Klientówprzy ul. Partyzanckiej. W 2004 roku Miejski Zakład Komunikacji otrzymał dotacjęinwestycyjną z Agencji Rozwoju Regionalnego na zakup 3 sztuk autobusówniskopodłogowych marki Solaris Urbino. Zmieniający się tabor wymusiłdoposażenie stacji kontroli pojazdów, warsztatu oraz myjni. Rok 2005 zapisałsię w historii wprowadzeniem zintegrowanego systemu zarządzania taborem.Oprogramowanie oraz sprzęt niezbędny do uruchomienia systemu zostałdofinansowany z programu Phare 2002. Nabyto również 2 autobusy markiMercedes-Benz z przedsiębiorstwa komunikacji z miasta partnerskiego Nordhausen.Rok później zakupiono 7 szt. używanych niskopodłogowych autobusów miejskichmarki MAN. Dodatkowo zmodernizowano Stację Paliw.

W 2007 roku w ramach tworzącej się Aglomeracji Kalisko –Ostrowskiej Miejski Zakład Komunikacji podpisał porozumienie z KaliskimiLiniami Autobusowymi, które nadal obowiązuje. Porozumienie zwiera ustalenia wzakresie obsługi linii komunikacyjnej Ostrów Wielkopolski – Kalisz, wzajemnejpomocy oraz honorowaniu ulg i biletów okresowych.

Rozszerzając ofertę przewozów turystycznych imiędzymiastowych został zakupiony autobus marki Solbus oraz drugi większyprodukcji Irisbus Crossway, a do przewozu uczniów do szkół nabyto dwa autobusymarki Autosan Uruchomiona została linia studencka kursujący w piątki i wniedziele na trasie Ostrów Wielkopolski – Wrocław.

Kolejny rok to czas intensywnego rozwoju. Zostałauruchomiona stacja serwisowania opon, a także nabyto i zamontowano 51 sztuktzw. bileterek czyli urządzeń służących do fiskalnej sprzedaży biletówjednorazowych przez kierowców. Zmodernizowano również tabor poprzez zakup 2sztuk nowych autobusów niskopodłogowych marki SOLARIS URBINO 12. Gmina MiastoOstrów Wielkopolski otrzymała dotację celową, w ramach której zrealizowanoprojekt został zakupu dla Miejskiego Zakładu Komunikacji autobusu marki Solarisoraz 51 kamer do monitoringu w autobusach. W kolejnym roku tabor zasiliłkolejny autobus turystyczny marki Irisbus Crossway oraz autobus miejskiniskopodłogowych marki Solaris. W 2009 roku w spółce zatrudnionych było 150pracowników, tabor składał się z 65 autobusów i funkcjonowało 29 linii.

W ramach realizowanego w roku 2010 projektu zWielkopolskiego Programu Rozwoju Regionalnego do Ostrowa trafiało 5 szt. autobusówmiejskich niskopodłogowych Solaris Urbino 12 z firmy Solaris & Coach zBolechowa. Autobusy wyposażone były w klimatyzację, miejsca dlaniepełnosprawnych oraz pełen monitoring. Rok później tabor został zasilonynajpierw o 6 szt. autobusów miejskich niskopodłogowych zakupionych w ramachunijnego dofinansowania, a następnie o 3 kolejne autobusy marki SOLARIS. W 2012roku uruchomiono aplikację pozwalającą na zakup biletów komunikacji miejskiejprzez telefon. Regularnie doposażona i modernizowana była stacja kontrolipojazdów oraz warsztat. Do obsługi linii miejskich został zakupiony nowyautobus małopojemny marki Iveco Kapena URBY.

Ważnym wydarzeniem w historii ostrowskiej komunikacjimiejskiej było wprowadzenie Ostrowskiego Biletu Elektronicznego (OBE), któremiało miejsce 1 stycznia 2013 roku. Ostrowski Bilet Elektroniczny tomagnetyczna karta wraz ze zdjęciem, na której wgrywany jest bilet okresowy lubdoładowywane konto oraz ulga, jeśli pasażer taką posiada. Utworzone zostałyPunkty Obsługi Pasażerów, których zadaniem było i jest przyjmowanie wniosków apóźniej wydawanie spersonalizowanej OBE oraz sprzedaż biletów okresowych. Doobsługi biletu elektronicznego zostało zakupione oprogramowanie i sprzętkomputerowy oraz specjalne kasowniki dla biletów tradycyjnych orazelektronicznych od firmy R&G z Mielca. W połowie 2013 roku z obiegu wyszłypapierowe bilety okresowe.

Kolejny rok to kolejne nowości i udogodnienia dla pasażerów.W obrębie czterech najbardziej uczęszczanych przystanków pojawiają się tabliceelektroniczne, informujące o rzeczywistym czasie przyjazdu autobusu. Wmiędzyczasie prowadzone są bieżące modernizacje warsztatu, przyłączydeszczowych oraz kanalizacyjnych, nawierzchni na placu. W 2014 roku taborautobusowy został zasilony o 1 autobus marki Solaris.

W 2015 roku po ulicach Ostrowa Wielkopolskiego przez kilkadni testowany był autobus marki Solaris o napędzie elektrycznym. To był znak, żeelektromobilność komunikacji miejskiej może być rzeczywistością. Realizacjęmarzeń o zakupie najnowocześniejszego i ekologicznego taboru była możliwadzięki środkom unijnym. Spółka otrzymała dofinasowanie z UrzęduMarszałkowskiego w Poznaniu m.in. na wymianę taboru na niskoemisyjny. Dziękitemu w 2017 roku w Ostrowie Wielkopolskim pojawiły się pierwsze 4 autobusymiejskie niskopodłogowe marki Solaris o napędzie elektrycznym oraz 3 autobusymarki Solaris o normie spalania EURO 6. W ramach dofinasowania zakupionezostały również stacje ładowania autobusów elektrycznych. Energia potrzebna dozasilania autobusów elektrycznych jest z wytwarzana w Ostrowskim ZakładzieCiepłowniczym i dalej przesyłana do zajezdni na ulicy Lotniczej.

W 2017 roku komunikacja miejska w Ostrowie Wielkopolskim tonie tylko autobusy, pojawiły się również rowery miejskie. W ramach wcześniejwspominanego projektu dofinansowanego przez Unię Europejską został zakupionysystem roweru miejskiego wraz z dwoma stacjami, 40 stojaków oraz 20 rowerów.Łatwe i praktycznie bezpłatne korzystanie z roweru miejskiego sprawiło, że w2018 roku system rozszerzył się o kolejnych 9 stacji (w tym stacje komercyjne).

Wykorzystując możliwość dofinasowania zakupu ekologicznegotaboru, od bieżącego roku na ulicach Ostrowa Wielkopolskiego jeżdżą kolejne 3nowe autobusy o emisji spalin EURO 6, a już w sierpniu pojawi się kolejne 6sztuk autobusów o napędzie elektrycznym, zakontraktowane z firmą SOLARIS.Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom pasażerów, w połowie 2019 roku w autobusachoraz na najczęściej uczęszczanych przystankach pojawiły się automaty sprzedającebilety autobusowe MZK S.A.

Powyżej opisane 60 lat ostrowskiej komunikacji pokazuje, jakewoluowała na przestrzeni lat, w różnej strukturze własnościowej oraz sięwarunkach gospodarki centralnie sterowanej oraz rynkowej. Pomimo tonajważniejsze cele takie jak bezpieczeństwo i wygoda pasażerów, orazniezawodność świadczenia usług były i są niezmienne.

„