Orlen odpowiada przewoźnikom: Nie jesteśmy monopolistą. UOKiK wszczyna postępowanie

4 stycznia odbyły się konferencja prasowe we Wrocławiu, Warszawie i Olsztynie, podczas których miejskie spółki przedstawiły swoje straty na skutek ostatnich działań Orlenu na paliwowym rynku.

Z kolei Radom poinformował, że w ciągu ostatnich trzech miesięcy MPK mogło przepłacić 350 tys. zł kupując paliwo od Orlenu, a MPK Poznań – aż 772 719,72 zł. 5 stycznia ruszyło postępowanie kontrolne UOKIK, który ma przyjrzeć się paliwowym praktykom. Tymczasem koncern PKN Orlen przesłał do nas oświadczenie, w którym tłumaczy całą tą sytuację - ze swojej perspektywy.

nie jesteśmy monopolistą

Jak informuje Orlen, na polskim rynku funkcjonuje kilku dużych hurtowych dostawców paliw, którzy oferują paliwa na dużą skalę dla podmiotów instytucjonalnych, w tym dla przedsiębiorstw komunikacji miejskich. Firmy te importują również paliwa na potrzeby naszego krajowego rynku, dostarczając między innymi olej napędowy dla zorganizowanego transportu zbiorowego.

-„Miejskie przedsiębiorstwa komunikacyjne wybierają dostawców paliwa w postępowaniach przetargowych na podstawie składanych przez firmy paliwowe ofert kierując się ich atrakcyjnością, co oznacza, że rynek ten jest konkurencyjny. Z oferty Spółki ORLEN Paliwa na podstawie stosownych przetargów i zawartych umów korzysta wiele przedsiębiorstw komunikacji zbiorowej, gdyż jest ona dla nich najkorzystniejsza, a przywołane powyżej firmy nie przedstawiły przewoźnikom lepszej oferty. Standardem jest też, że przy tego typu umowach do rozliczeń stosuje się ceny hurtowe SPOT PKN ORLEN, a nie wskaźnik notowań giełdowych Platt’s” – poinformował PKN Orlen.

Do tego zdaniem paliwowego koncernu, przedsiębiorstwa komunikacji miejskiej korzystają ze wszelkich przewidzianych umowami udogodnień, w tym rabatów.

-„W ofertach Spółki Orlen Paliwa cena oleju napędowego wyliczana jest w oparciu o cenę SPOT PKN ORLEN z uwzględnieniem stałego rabatu. Przy przygotowywaniu oferty kalkulowane są wszelkie niezbędne koszty, m. in. logistyki. Istotnym elementem jest zapewnienie ciągłości i gwarancji dostaw. Przy wyliczaniu cen stosowane są obiektywne wskaźniki. Funkcjonujący w ORLEN Paliwa system udzielania rabatów uwzględnia wielkość zakupów klienta, jego wymagania w zakresie obsługi, koszty transportu i realizowania dostaw (kalkulowane w oparciu o te same założenia dla wszystkich klientów), oczekiwany przez zamawiającego termin płatności, koszty usług dodatkowych w zakresie np. badań jakościowych w magazynach klienta czy też systemów zarządzania stanami magazynów u klienta” - tłumaczy płocka firma.

Bieżąca polityka

-„Pewną manipulacją np. ze strony części przedstawicieli samorządów zrzeszonych w „Ruchu Samorządowym Tak dla Polski”, jest powoływanie się na notowania cen ropy naftowej na światowych giełdach w odniesieniu do ceny dostępnego oleju napędowego. Ze względu na ograniczone moce przerobowe surowca w światowych rafineriach, wojnę za naszą granicą oraz kolejne sankcje na rosyjskie węglowodory, na światowych rynkach i w wielu krajach występuje duży deficyt diesla, co wpływa na jego cenę. A to właśnie diesel jest paliwem kontraktowanym na potrzeby przedsiębiorstw komunikacyjnych – podkreślił w komunikacie Orlen.

Koncern zauważa także, że w wyniku światowej inflacji rosną również koszty funkcjonowania rafinerii. Z różnicy pomiędzy cenami ropy a ceną finalnego produktu Orlen finansuje bieżące utrzymanie, serwis, inwestycje odtworzeniowe oraz inwestycje rozwojowe całego przedsiębiorstwa, a także pokrywa koszty pracy.

-„Zarówno ceny urządzeń specjalistycznych czy materiałów, jak i koszty usług w tym obszarze znacząco wzrosły w skali światowej co finalnie musi być uwzględnione w rachunku i przełożyć się na marże. PKN ORLEN działając odpowiedzialnie społecznie, zdecydował się na złagodzenie efektu zmiany stawki VAT” – podsumował Orlen.

UOKiK wyjaśni

Z kolei 5 stycznia prezes UOKiK wszczął postępowanie wyjaśniające ws. cen rynkowych paliw. Jak zaznaczył, Urząd wystąpił już do przedsiębiorców działających na tym rynku z żądaniem szczegółowych informacji.

Postępowanie dotyczy generalnie rynku paliw - wyjaśnił Tomasz Chróstny prezes UOKiK, dodając, że w jego ramach Urząd nie będzie patrzył wyłącznie na mechanizmy kształtowania cen w hurcie, weźmie pod uwagę także ceny w detalu, moce produkcyjne itd., aby stwierdzić, czy działania przedsiębiorców mieszczą się w graniach prawa, czy stanowią naruszenie ustawy.

Jak zaznaczył, Urząd wystąpił o informacje do PKN Orlen, jako "podmiotu posiadającego największy udział w rynku", w kolejnych tygodniach będzie występować o to samo do podmiotów mniejszych. Tryb postępowania daje dostęp do bardziej wiarygodnych informacji, postępowanie, które toczy się w sprawie, a nie przeciwko - potrwa prawdopodobnie kilkanaście tygodni, wtedy UOKiK będzie decydować o dalszych krokach - dodał Chróstny.

Jak ocenił, w ostatnich tygodniach Urząd dostrzega zmiany w kształtowaniu się cen hurtowych w danych z Komisji Europejskiej. Ceny te w Polsce były najwyższe, ale sytuacja wygląda inaczej, bo ceny z podatkami w Polsce były w grupie najniższych - wyjaśnił, dodając, że "sytuacja bez wątpienia wymaga zbadania".

-"Chcemy drobiazgowo wyjaśnić sytuację, ale aby prawidłowo ją ocenić, musimy uwzględnić, jak kształtowały się ceny na rynkach europejskich" - podkreślał. Przypomniał, że europejskie orzecznictwo stanowi np. że przedsiębiorca przy określaniu cen nie musi bazować na modelu kosztowym, ma prawo używać benchmarków z rynków równoległych. W gospodarce wolnorynkowej przedsiębiorcy mają daleko idącą swobodę kształtowania cen, urząd antymonopolowy na bazie prawa i orzecznictwa w kwestii cen może badać jedynie, czy ceny nie są „nadmiernie wygórowane” - przypomniał prezes UOKiK.

Cud na dystrybutorem

30 grudnia 2022 r. PKN Orlen obniżył hurtowe ceny paliw o ok. 12 proc. Tego samego dnia obniżki podobnej skali dokonał przejęty przez Saudi Aramco dział hurtowej sprzedaży paliw Lotosu z rafinerii w Gdańsku.

Jak przekazał PAP PKN Orlen, spółka współpracuje ze wszystkimi organami, w tym Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów, w ramach właściwych kompetencji takich organów oraz obowiązujących przepisów prawa. Koncern zadeklarował, że będzie współpracować z Prezesem UOKiK i udzieli w wymaganym zakresie wszelkich niezbędnych informacji oraz wyjaśnień.

Poinformował również, że w swoich decyzjach i działaniach zawsze kieruje się obowiązującymi regulacjami prawnymi, a także dbałością o interes klientów i stabilność rynku paliw.