Ofensywa CNG: gazowe adaptacje z Mielca

Kolejny, trzeci już autobus zasilany gazem ziemnym jeździ po mieleckich ulicach. Najnowszy nabytek Miejskiej Komunikacji Samochodowej z numerem bocznym 204 to adaptacja używanego Jelcz 120M przeprowadzona przez „Mielec-Diesel”Gaz. Nowością jest zastosowanie w nim czeskiego silnika Tedom.

Wykonawcą autobusów gazowych eksploatowanych przez MKS jest firma 'Mielec-Diesel' Gaz, która wykonuje adaptacje pojazdów użytkowych na zasilanie gazem ziemnym

Pierwszy autobus napędzany gazem ziemnym (CNG) testowany był w mieleckim MKS we wrześniu 2005 roku. Próby wypadły na tyle pomyślne, że firma zdecydowała się na zakup takiego pojazdu. Wkrótce potem pojawił się także drugi. –„Teraz zakupiliśmy trzeci pojazd, który trochę różni się od dwóch pozostałych. Dwa pierwsze są wyposażone w dostosowane silniki Mielec SWT11/300/1, natomiast najnowszy –w silnik czeskiej firmy Tedom, spełniający w pełni wymagania normy Euro 4. Poza tym ten posiada automatyczną skrzynie biegów, a wnętrze autobusu jest nowocześniejsze i bardziej estetyczne”–powiedział Ryszard Rybak, dyrektor techniczno-eksploatacyjny MKS w Mielcu. Zdaniem przewoźnika zalety autobusu na gaz ziemny są znaczące. Przede wszystkim dużo mniej, bo o około 40%, kosztuje jego eksploatacja. Autobus Jelcz 120M z tradycyjnym silnikiem na olej napędowy przejeżdża 100 kilometrów średnio za 140 złotych. Taki sam pojazd z silnikiem gazowym oszczędza około 60 złotych na 100 km. –„Różnica jest znacząca, a przy dużym wykorzystaniu autobusów „gazowych”oszczędności są jeszcze większe”–dodał Ryszard Rybak. Dyrektor przyznał także, że wszystkie pojazdy napędzane gazem są maksymalnie wykorzystywane. Zdaniem kierownictwa MKS adaptacje autobusów z oleju napędowego na gaz ziemny choć kosztowne (około 100 tysięcy złotych) są opłacalne. –„Tu ważna jest nie tylko ekonomia, ale i ekologia. Autobusy na gaz nie emitują szkodliwych dla środowiska spalin. Wiele osób mogło się o tym przekonać, np. jadąc swoim samochodem za takim właśnie autobusem. Nie ma chmur dymu i uciążliwego zapachu”–powiedziała prezes MKS, Ewa Garncarz. Dlatego w przyszłym roku MKS zamierza wprowadzić do eksploatacji kolejne dwa takie pojazdy. Wkrótce też zakończy się budowa stacji napełniania gazem ziemnym, która powstaje na terenie bazy MKS. –Do tej pory korzystaliśmy z kontenerowej stacji, która jeden autobus napełniała bardzo długo, bo około 2 godziny. Nowa stacja skróci ten czas do około 15 minut –zaznaczył Ryszard Rybak. Obiekt, który jest budowany będzie ogólnodostępny. Może to spowodować, że coraz więcej osób będzie zainteresowanych takim paliwem. Od kilku tygodni samochód na gaz ziemny ma także mielecka Straż Miejska.

Remontami autobusów (w trakcie których wykonywana jest w szczególności wymiana kratownicy podwozia na nową odpowiednio zmodyfikowaną i ocynkowaną ogniowo) zajmują się dwa zakłady naprawy autobusów współpracujące z 'Mielec-Diesel' Gaz –z Woli Dalszej k/Łańcuta i Solca Kujawskiego (foto: K.Wach)

Gazowa adaptacja

Wykonawcą autobusów gazowych eksploatowanych przez MKS jest firma 'Mielec-Diesel’ Gaz, która wykonuje adaptacje pojazdów użytkowych na zasilanie gazem ziemnym (wcześniej wykonywane były adaptacje na zasilanie LPG, lecz ze względów ekonomicznych i ekologicznych od kilku lat nie są one już kontynuowane). Dotyczy to zwłaszcza wysokopodłogowych autobusów Jelcz z rodziny 120M i PR110. Wykonywane są również adaptacje na zasilanie paliwami gazowymi śmieciarek miejskich na podwoziach Jelcz i Star. Przestawienie autobusów na zasilanie paliwem gazowym obejmuje w szczególności:

– wymontowanie istniejącego silnika i demontaż układu zasilania olejem napędowym oraz układu wydechowego,

– modyfikacja kratownicy podwozia (wzmocnienie i umożliwienie montażu butli gazowych) – przeważnie łączona z jej wymianą na nową ogniowo ocynkowaną,

– montaż nowego silnika gazowego lub dostosowanie konstrukcji istniejącego silnika wysokoprężnego do spalania mieszanki gazowo-powietrznej,

– montaż butli gazowych (10-14 w zależności od wymaganego dziennego przebiegu autobusu) z elektrozaworami,

– montaż instalacji zasilania gazem,

– montaż instalacji zapłonowej,

– montaż układu wydechowego z katalizatorem i tłumikiem końcowym,

– regulacja i próba drogowa pojazdu oraz badanie techniczne i wydanie wyciągu ze świadectwa homologacji na zasilanie paliwem gazowym.

Remontami autobusów (w trakcie których wykonywana jest w szczególności wymiana kratownicy podwozia na nową odpowiednio zmodyfikowaną i ocynkowaną ogniowo) zajmują się dwa zakłady naprawy autobusów współpracujące z 'Mielec-Diesel’ Gaz –z Woli Dalszej k/Łańcuta i Solca Kujawskiego. Na życzenie zamawiającego część prac adaptacyjnych może być wykonana przez jego macierzyste służby remontowe – na podstawie dokumentacji dostarczonej przez 'Mielec-Diesel’ GAZ. Dotyczy to zwłaszcza modyfikacji komory silnikowej autobusu i remontu silnika wymaganego przed jego adaptacją na zasilanie paliwem gazowym. W takim przypadku czas i koszty adaptacji pojazdu są znacząco pomniejszone. Kolejną opcją jest dostarczenie przewoźnikom dokumentacji technicznej w zakresie modernizacji kratownicy. Koszt takiej modernizacji jest w zasadzie ten sam, natomiast daje to możliwość zastosowania jednostki gazowej w przyszłości (np. po wybudowaniu stacji zasilania CNG).

Przedsiębiorstwo 'Mielec-Diesel' GAZ powstało w Mielcu w 1999 r. na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej 'EURO-PARK' Mielec i samodzielnie prowadzi działalność gospodarczą jako spółka prawa handlowego

Współpraca z Tedomem

Najnowszy nabytek MKS Mielec to kolejny w historii owoc polsko-czeskiej współpracy. Znany na polskim rynku Jelcz 120M został dostosowany do zabudowy zupełnie nowego, czeskiego silnika –TG 210 AH TA 04 produkcji Tedom Motory. Jest on fabrycznie zaprojektowany do zasilania gazem ziemnym spełniając w pełni wymagania normy Euro 4 (a nawet Euro 5) oraz charakteryzuje się znacznie większą mocą i momentem obrotowym w porównaniu z dotychczas stosowanymi (przerabianymi na CNG) jednostkami Mielec SWT11, które w wersji gazowej z uwagi na budowę silnika osiągnęły kres możliwości swojego rozwoju na Euro3. Parametry nowego silnika to: pojemność 11 946 cm3, maksymalna moc 210 kW i maksymalny moment obrotowy 1200 Nm. Silnik jest w pełni sterowany elektronicznie i wyposażony w wielopunktowy wtrysk sekwencyjny gazu ziemnego oraz turbosprężarkę (współpracującą z intercooler’em). –„To jednostka nowej generacji”–mówi Zdzisław Mizera, dyrektor marketingu w Mielec-Diesel GAZ. –„Moim zdaniem znacznie nowocześniejsza niż aktualnie montowane w nowych Jelczach silniki gazowe z wtryskiem znacznie starszej generacji, gdyż kumulowanym w jednym miejscu kolektora. Pełny, wielopunktowy wtrysk sekwencyjny zapewnia lepszą reakcję silnika na operowanie pedałem gazu przez kierowcę oraz niskie zużycie paliwa, oscylujące (w zależności od elektronicznie ustawionego poziomu mocy) w granicach 45-50 m3 na 100 km. Dla porównania –znacznie słabsze fabrycznie nowe gazowe Jelcze wykazują zużycie znacznie powyżej 55 m3 na 100 km”–przekonuje Zdzisław Mizera. Nowy pojazd został pokazany w Kielcach na październikowych targach TRANSEXPO 2006, gdzie w zasadzie był nielicznym reprezentantem pojazdów wysokopodłogowych. –„Oczywiście zdajemy sobie sprawę z wad takiej konstrukcji”–zapewnia Zdzisław Mizera. –„Ale chciałbym zwrócić uwagę na jeden fakt. W 2006 r. posiadające już niskopodłogowe autobusy gazowe MPK Rzeszów nabyło 10 fabrycznie nowych wysokopodłogowych Jelczy zasilanych CNG. Dlaczego? Otóż powodem są nasze drogi, gdzie autobusy niskopodłogowe z dodatkowym ciężarem na dachu w postaci butli gazowych są poddawane ekstremalnym obciążeniom. Podczas pokonywania ciasnych lub źle wyprofilowanych zakrętów pojazd zachowuje się niestabilnie i pasażerowie mają wrażenie, że autobus zaraz się wywróci. I nie pomagają tutaj żadne systemy poziomowania. Umieszczenie butli pod podłogą zapobiega temu problemowi i zapewnia znacznie lepszą stabilność pojazdu, a także dużo większą ”odporność”na warunki zimowe. Kolejna sprawa, która często nie jest brana pod uwagę, to wysokość pojazdu z butlami zabudowanymi na dachu. Przykładowo w Rzeszowie powoduje to, że nie mogą być one eksploatowane na wszystkich liniach przebiegających przez wiadukt na ul Żółkiewskiego.”

Kolejnym argumentem na rzecz zakupu adoptowanych pojazdów jest oczywiście niska cena koszt adaptacji, która w zależności od wyboru opcji remontu waha się od 60 do 130 tys zł. Dyr. Mizera zaznaczył iż ”Mielec-Diesel”Gaz oprócz adaptacji autobusów posiadanych przez przewoźnika oferuje także przewoźnikom dostawę i sprzedaż kompletnych autobusów po remoncie kapitalnym (oczywiście z kratownicą wymienioną na nową wzmocnioną i ocynkowaną ogniowo), modernizacji karoserii oraz wnętrza i z zamontowanym fabrycznie nowym silnikiem gazowym. Koszt takiego pojazdu jest ok. 3-krotnie niższy od kosztu zakupu nawet najtańszego nowego autobusu gazowego.

Poza tym liczba wysłużonych autobusów użytkowanych w Polsce oraz aktualne możliwości finansowe i stan odnowy taboru nie pozostawiają złudzeń –remonty generalne będą musiały być kontynuowane. A biorąc pod uwagę wysokie ceny ropy, nową normę Euro 4 oraz słabą dynamikę zakupów nowych autobusów gazowych przedstawiciele firmy Mielec-Diesel GAZ są przekonani, że już niedługo więcej firm zdecyduje się na ich ofertę. –„Naszym zdaniem – popartym opiniami przewoźników już eksploatujących autobusy gazowe – gazowa adaptacja bardzo szybko się zwraca, co jest efektem zarówno znacznie niższej ceny w porównaniu z zakupem nowego autobusu, jak i późniejszych oszczędności na zakupie paliwa. Ponadto od 2006 roku EkoFundusz udziela do adaptacji każdego autobusu gazowego dotacje w kwocie 100 000 złotych dla przewoźników miejskich w dużych miastach (ponad 100 tys. mieszkańców)”–przekonuje Zdzisław Mizera.

Historia 'Mielec-Diesel’ GAZ

Przedsiębiorstwo 'Mielec-Diesel’ GAZ powstało w Mielcu w 1999 r. na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej 'EURO-PARK’ Mielec i samodzielnie prowadzi działalność gospodarczą jako spółka prawa handlowego. Spółka uzyskała osobowość prawną w oparciu o wyodrębnioną część majątku i działalności Wytwórni Silników 'PZL-Mielec’ Sp. z o.o. oraz kapitał Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Udziałowcami 'Mielec-Diesel’ GAZ są:

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej – 49%;Wytwórnia Silników 'PZL-Mielec’ Sp. z o.o. – 51%. Celem działalności Spółki od początku istnienia było opracowanie, wdrażanie, produkcja i sprzedaż oraz rozwój silników spalinowych zasilanych paliwami gazowymi jako ekologicznego alternatywnego napędu pojazdów użytkowych oraz urządzeń stacjonarnych. Przy współpracy z firmami Motortech GmbH i NGV Autogas prowadzono próby hamowniane stacjonarnych i trakcyjnych silników gazowych zasilanych z początku gazem płynnym (LPG), a docelowo sprężonym gazem ziemnym (CNG). W efekcie tych prac w oparciu o wersje leżące znanych silników wysokoprężnych rodziny SW680 powstały silniki: MD111P2 (zasilany LPG) oraz MD111M6 (zasilany CNG). Silniki te były od początku stosowane do napędu pojazdów miejskich, a zwłaszcza autobusów Jelcz 120M i Jelcz PR110. Autobusy po odpowiednich wzmocnieniach konstrukcyjnych wyposażano w zbiorniki gazu oraz silniki gazowe z kompletną instalacją zasilania paliwem gazowym wraz z wysokoenergetycznym układem zapłonowym.

Wykaz niektórych odbiorców adaptacji autobusów wykonanych przez przedsiębiorstwo 'Mielec-Diesel’ GAZ:

Nazwa odbiorcy	Typ autobusu	Ilość sztuk	Rodzaj paliwa
MPK Radom	Jelcz 120M	7	CNG
MPK Tarnów	Jelcz PR110	15	CNG
MZK Przemyśl	Jelcz 120M	6	CNG
MKS Mielec	Jelcz 120M/PR110	3	CNG
MPK Rzeszów	Jelcz 120M	2	CNG
MPK Inowrocław	Jelcz PR110	6	CNG
MPK Dębica	Jelcz 120M	9	LPG
PKM Tychy	Jelcz 120M	10	LPG
MPK Ostrowiec Św.	Jelcz 120M	8	LPG
PKS Tarnów	Autosan H9	3	LPG

PRZESIĄDŹ SIĘ NA:

Więcej z Działu Kontrakty

Więcej z Działu Pasażer

Więcej z Działu Prawo