Ocalić od zapomnienia: Nowości z Sanoka

We wrześniu 2005 roku Autosan zaprezentował nową odmianę małego autobusu międzymiastowego, oznaczonego symbolem H7-10.06 „Solina”. Konstrukcję oparto na podwoziu Mercedes-Benz O.814D. Do napędu posłużył silnik typu Mercedes-Benz OM904 LA, spełniający normy Euro-3, który współpracuje z pięciobiegową przekładnią manualną ZF S5-42. W zależności od regulacji mocy, rozwija on moc maksymalną 136 KM lub 150 KM. Pojazd wyposażono w tarczowe hamulce z ABS. Różnice pojawiły się również w zawieszeniu –tylny most zawieszony został na miechach pneumatycznych, co znacznie poprawiło komfort jazdy. Autobus, w stosunku do wersji H7-10.05, posiada następujące wymiary: długość 7770 mm (+ 417 mm), szerokość 2376 mm (niezmieniona) oraz wysokość 2823 mm (- 24 mm). Zwiększony został rozstaw osi do 4250 mm (+ 150 mm), jednakże rozstawy kół w obu osiach okazały się mniejsze, niż w przypadku osi FON Radomsko, co umożliwiło likwidację poszerzonych nadkoli.

Autosan H7-10.06 pomieścić może 35 osób, w tym 28 na miejscach siedzących. W pojeździe zamontowano dwie pary jednoskrzydłowych drzwi w układzie 0-1-1. przy czym pierwsze sterowane są pneumatycznie, drugie –ręcznie. Dodatkowo zainstalowano drzwi dla kierowcy. Wewnątrz pojawiło się nowe stanowisko kierowcy, stosowane w Mercedesach Vario.   

Z zewnątrz „Solinę”wyróżniają nowe lustra zewnętrzne, wyposażone w elektryczną regulację, nowe wycieraczki w układzie poziomym oraz całkowicie zmienione klapa przednia i wlot powietrza (wynikało to z innej budowy chłodnicy silnika MB). Ponadto zastosowano nowe, projektorowe lampy firmy Hella z przodu oraz z tyłu pojazdu. Seryjna produkcja Soliny ruszyła w 2006 roku. Warto nadmienić, iż pojazd otrzymał zmieniony w stosunku do prototypu wlot powietrza na przedniej ścianie oraz standardowe lustra zewnętrzne. Pierwsze dwa egzemplarze H7-10.06 zostały zakupione przez PKS w Oławie.  

W połowie roku 2006 wprowadzona została do oferty Autosanu miejska odmiana „Soliny”, oznaczona symbolem H7-20.06. Pod względem technicznym autobus odpowiadał wersji międzymiastowej. Otrzymał dwie pary dwuskrzydłowych drzwi, sterowanych pneumatycznie, w układzie 0-2-2. Prototyp trafił na ulice Sandomierza. Niedługo potem, w III kwartale 2006 roku, światło dzienne ujrzała kolejna, podmiejska wersja „Soliny”, oznaczona symbolem H7-20.06 LE. Autobus otrzymał drzwi w nietypowym układzie 0-1-2, przy czym podłoga na tylnym zwisie została obniżona, aby umożliwić korzystanie z pojazdu osobom niepełnosprawnym bez konieczności pokonywania stopni pośrednich. Autobus eksploatowany jest obecnie przez PKS Grodzisk Mazowiecki. Kolejne trzy odmiany wzbogaciły ofertę Autosanu w segmencie małych autobusów jeszcze pod koniec 2006 roku. Pierwszą była niskowejściowa „Solina”w wersji podmiejskiej, wyposażona w dwie pary drzwi podwójnych, sterowanych pneumatycznie, w układzie 0-2-2, której prototyp trafił do Sandomierza. Kolejną – wysokopodłogowa odmiana podmiejska z drzwiami w układzie 0-1-2, prototyp obecnie jeździ w firmie Elbud Jaworzno. Ostatnią –wersja szkolna H7-10.06, zunifikowana z wersją podmiejską, wyposażona w zestaw tablic ostrzegawczych oraz pomalowana na charakterystyczny, jaskrawopomarańczowy kolor.

Międzymiastowy autobus H7-10.06 w szybkim okresie zyskał popularność wśród przedsiębiorstw PKS. W III kwartale 2006 roku pierwsze pojazdy tego typu, wyposażone w podwójne szyby oraz klimatyzator przestrzeni pasażerskiej, zostały wyeksportowane do Szwecji. Warto nadmienić, iż skandynawska odmiana „Soliny”otrzymała, w porównaniu do polskiego odpowiednika, szersze drzwi na zwisie tylnym.

Oferowane dotychczas autobusy H7-10.05 / H7-20.05 otrzymały nowe, projektorowe lampy firmy Hella, na wzór zastosowanych w modelu H7-10.06. Pomimo podjęcia produkcji „Soliny”, autobusy „Trafic”i „Traper”pozostały w ofercie Autosanu do połowy 2006 roku, jako tańsze alternatywy. Od października 2006 roku „Soliny”oferowane są wyłącznie z jednostkami Mercedes-Benz OM904 LA o mocy maksymalnej 177 KM, spełniającymi normy czystości spalin Euro-4.

Obecnie w programie produkcyjnym Autosanu znajdują się następujące modele serii H7:

Nadmienić warto, iż dotąd nie powstały więźniarki oraz autobusy interwencyjne zbudowane na podwoziu Mercedes Benz Vario. Jednakże, w przypadku zamówienia, sanocki producent takie wersje wyprodukuje.

Powodzenie modelu A10-12T „Lider”na rynku węgierskim oraz jego premiera podczas wystawy w Birmingham w roku 2004 zachęciły zarząd sanockiej fabryki do kolejnej modernizacji. Autobusy tej serii otrzymały nową stylistykę ścian czołowych, zapożyczoną z turystycznego „Sanmana”. W przedniej charakterystyczne prostokątne kierunkowskazy przeniesione zostały do zderzaka, obok reflektorów, otrzymując na ich podobieństwo okrągłe kształty. Tylne światła, umieszczone nadal w układzie pionowym, otrzymały okrągłą formę.

Tak zmodernizowany w 2005 roku „Lider”zaczął być z powodzeniem sprzedawany również na krajowym rynku. Elastyczność producenta zrodziła aż trzy jego odmiany:

·       międzymiastowy z układem drzwi 1-1-0 o pojemności 80 miejsc, w tym 51 siedzących,

·       podmiejski z układem drzwi 1-2-0 o pojemności 92 miejsc, w tym 49 siedzących,

·       podmiejski z obniżoną podłogą o pojemności 85 miejsc, w tym 40 siedzących.

Do napędu wszystkich wersji „Lidera”posłużyła jednostka Renault DCi6 ACJ01 Euro-3 o mocy maksymalnej 265 KM, współpracująca z sześciobiegową przekładnią manualną ZF 6S890.

Międzymiastowa wersja otrzymała w standardzie wysokie sztywne fotele tapicerowane, sufit tapicerowany, podłogę wykończoną wykładziną PVC oraz ściany boczne pokryte płytami laminowanymi. W opcji przewidziano montaż foteli z regulowanym położeniem oparcia oraz klimatyzator przestrzeni pasażerskiej.

Wersja podmiejska otrzymała fotele tworzywowe z wkładką tapicerowaną. W opcji przewidziano montaż klimatyzatora przestrzeni pasażerskiej. Dwa powyżej opisane warianty posiadały bagażnik podpodłogowy o pojemności 3 m3.

Tymczasem „Lider”w trzeciej wersji posiadał obniżoną w stosunku do innych podłogę, co pozwalało na jego eksploatację w warunkach miejskich peryferyjnych i podmiejskich. Zabieg obniżenia podłogi odbył się poprzez zmniejszenie pojemności bagażników podpodłogowych, która wynosi tutaj zaledwie 1 m3. Wnętrze typowe jest bardziej dla autobusów miejskich. Naprzeciw drugich drzwi wygospodarowano miejsce dla wózków dziecięcych, ponadto zamontowano w pojeździe kilka siedzeń pojedynczych, aby wygospodarować większą przestrzeń dla osób stojących. Liczne poręcze z uchwytami wyeliminowały półki podsufitowe w przedniej części pojazdu –pojawiają się one dopiero za drugimi drzwiami.

Trzy nowe wersje „Lidera”przyczyniły się znacznie do wzrostu jego popularności w kraju, przede wszystkim wśród przedsiębiorstw PKS. Autosan A10-12T stał się również przedmiotem eksportu –autobusy tego typu jeżdżą już nie tylko na Węgrzech, ale również w Szwecji. W tym ostatnim kraju Autosan sprzedaje obecnie trzy modele –„Lidera”, „Gemini”oraz „Solinę”.

Identycznej modernizacji ścian czołowych doczekał się również mniejszy brat „Lidera”–model A10-10T. Od roku 2005 oferowany jest on również w trzech odmianach z analogicznym wyposażeniem:

·       międzymiastowy z układem drzwi 1-1-0 o pojemności 57 miejsc, w tym 43 siedzących, bagażniki podpodłogowe 4.5 m3,

·       podmiejski z układem drzwi 1-2-0 o pojemności 74 miejsc, w tym 43 siedzących, bagażniki podpodłogowe 3.8 m3,

·       podmiejski z obniżoną podłogą o pojemności 80 miejsc, w tym 29 siedzących, bagażniki podpodłogowe 1.0 m3.

Do napędu wszystkich wersji „Lidera Midi”posłużyła jednostka Renault DCi6 ACJ01 Euro-3 o mocy maksymalnej 265 KM, współpracująca z sześciobiegową przekładnią manualną ZF 6S890. Opcjonalnie przewidziano montaż jednostki Cummins ISBe 250 Euro-3 o mocy 250 KM.

Tymczasem Autosan A10-12T „Eagle”RHD od roku 2005 zaczął podbijać brytyjski rynek. Oferowany był tam w odmianie szkolnej do przewozu 67 dzieci oraz międzymiastowej, wyposażonej w 55 wysokich foteli tapicerowanych. W opcji dla obu pojawił się montaż elektrycznie sterowanej windy dla osób niepełnosprawnych. Windę umieszczono za dodatkowymi drugimi drzwiami przed tylną osią.

 Do napędu posłużyła jednostka Cummins ISBe 250 Euro-3 o mocy maksymalnej 250 KM, współpracująca z sześciobiegową manualną przekładnią ZF 6S890. Opcjonalnie montowana była automatyczna przekładnia Allison Torqmatic T350R (dla wersji międzymiastowych w standardzie). Dodatkowym wyposażeniem stał się ponadto klimatyzator przestrzeni pasażerskiej.

Autosany „Eagle”oferowane były od początku ze zmodernizowanymi ścianami czołowymi. Jedynie pokazany w 2004 roku prototyp posiadał jeszcze prostokątne kierunkowskazy z przodu oraz kwadratowe lampy tylne. Do końca 2006 roku sprzedano w Wielkiej Brytanii 32 autobusy tego typu.