Nowości producentów układów klimatyzacyjnych (3): Thermo King

Początki

Thermo King to największy światowy producent i dostawca urządzeń klimatyzacyjnych i chłodniczych. Historia firmy sięga lat 30-tych ubiegłego stulecia, kiedy to w amerykańskim Minneapolis powstały pierwsze elektromechaniczne urządzenia obniżające temperaturę, które szybko znalazły zastosowanie w transporcie łatwo psujących się produktów spożywczych, zastępując wykorzystywane dotąd bryły lodu (zwykłego i suchego). Po następnych dwudziestu latach przyszedł czas na pierwsze urządzenie klimatyzacyjne w środkach transportu publicznego. Co prawda wyposażone w nie autobusy przypominały z zewnątrz jakieś niezwykłe pojazdy z silnikiem rakietowym – ale początek został zrobiony. I należał on do THERMO KINGA…

W Europie

Firma szybko zdobyła sobie czołową pozycję na wszystkich kontynentach. Obecna jest również w Europie (co ciekawe, w latach 70-tych była dostawcą zestawów klimatyzacyjnych dla… Autosana, gdy polska firma zdobyła zamówienie na dostawę kilkudziesięciu autobusów do Libii). Jednak działalność na większą skalę w zakresie klimatyzacji autobusowych rozpoczęła się z początkiem lat 90-tych. Wtedy to, w czeskim Kolinie powstała fabryka tych urządzeń (zatrudniająca dziś ponad 600 osób), produkująca je dla odbiorców na całym świecie.

W Polsce

W naszym kraju Thermo King znany jest przede wszystkim jako dostawca wszelkiego rodzaju agregatów chłodniczych – począwszy od urządzeń schładzających temperaturę wnętrza po „lodownie”, znajdujące zastosowanie w transporcie lodów i mrożonek (temperatury do -30 stopni C). Dzięki sprawnie działającej i dobrze rozwiniętej sieci dealersko-serwisowej (12 stacji na terenie Polski), Thermo King osiągnął ponad 70% udział w krajowym rynku agregatów chłodniczych. Inaczej wyglądała obecność Thermo Kinga na rynku urządzeń klimatyzacyjnych – dopiero od ubiegłego roku firma podjęła bardziej systematyczne działania w zakresie promocji i sprzedaży swoich produktów na rynku zarówno autobusowym (m.in. zamówienia ze słupskiej Kapeny), jak i pojazdów szynowych (m.in. zamówienia z nowosądeckiego ZNTK na zestawy klimatyzacyjne do pociągów budowanych dla warszawskiej kolei podmiejskiej).

„I am Thermo King, I can do everything”…

Thermo King to jedyna firma na rynku posiadająca tak szeroką i kompletną ofertę w zakresie urządzeń, których przeznaczeniem jest regulacja temperatury w masowym transporcie. Począwszy od dużych zestawów klimatyzacyjnych dla autobusów i pociągów pasażerskich, dostępne w opcjach „cool only” bądź „cool & heat”, poprzez systemy ogrzewania podłogowego i konwektorowego, mniejsze zestawy AC dla kierowców (dachowe i tzw. frontboxy) a kończąc na sygnowanych własną marką częściach zamiennych wszelkiego rodzaju. Co najważniejsze, wszystkie opisane wyżej typy zestawów budowane są w fabryce w Kolinie „od zera” – począwszy od mechanicznej obróbki fragmentów blachy, poprzez składanie kompletnych wymienników ciepła, składanie metalowych obudów, kompletowanie wiązek elektrycznych, testowanie gotowych zestawów aż po wysyłkę produktu do klienta.

R 407C

To oznaczenie czynnika chłodniczego nowej generacji, stosowanego przez Thermo Kinga (jako jedyną firmę branży chłodniczej) już od roku 1996. Dzięki użyciu czynnika R 407C zestaw klimatyzacyjny zyskuje 20% większą wydajność w porównaniu do zestawu wykorzystującego tradycyjny czynnik R 134a – przy tym samym zużyciu paliwa!

Testy przeprowadzone w miastach południowej Europy wykazały, że 12-metrowy autobus na typowej, miejskiej trasie, przy użyciu czynnika R 407C zaoszczędził litr paliwa na każde 100 km jazdy, w porównaniu z takim samym pojazdem wykorzystującym czynnik R 134a. Przekłada się to na szacowaną roczną oszczędność ok. 750 Euro w przeliczeniu na jeden autobus. Oprócz oszczędności paliwa zmniejsza się także ilość emitowanych spalin. Należy wziąć pod uwagę, iż wiele przedsiębiorstw komunikacji miejskiej podkreśla znaczenie energooszczędnych i przyjaznych dla środowiska rozwiązań technicznych przy okazji ogłaszania przetargów na nowe autobusy. Dzięki wykorzystaniu czynnika R 407C:

•  W celu zapewnienia właściwej temperatury kierowca uruchamia urządzenie klimatyzacyjne na znacznie krótszy okres czasu (mniejsze zużycie paliwa);

•  W przypadku eksploatacji autobusu w warunkach miejskich, przy częstym otwieraniu i zamykaniu drzwi oraz wnikaniu ciepłego powietrza do wewnątrz, przywrócenie dogodnej temperatury zajmuje znacznie mniej czasu

•  Pasażerowie szybko docenią fakt, że podczas upałów w autobusach panuje przyjemny chłód i w efekcie zaczną częściej nimi jeździć

Thermo King stosuje urządzenia klimatyzacyjne zasilane czynnikiem R 407C zarówno w pojazdach szynowych (zestawy LRV – seryjnie), jak i autobusach (zestawy Citi RT i część modeli serii Athenia, również zestaw SR 10E do klimatyzacji kabiny kierowcy).

KLIMATYZACJA AUTOBUSOWA

Miejsce pracy kierowcy – zestaw SR 10E

Obecny na rynku od roku 2003 cieszy się coraz większym powodzeniem na europejskim rynku. Sprzedawany m.in. do Hiszpanii, na Węgry, do Czech, Włoch i innych krajów powodzenie zawdzięcza przede wszystkim prostej konstrukcji typu monoblock (sprężarka, parownik i skraplacz w jednej obudowie) i zasilaniu z instalacji 24 V DC (nie ma więc konieczności instalowania sprężarki przy silniku). Zestaw jest fabrycznie napełniany czynnikiem nowej generacji R 407C (patrz wyżej), sprężarka zaś zabudowana hermetycznie, co de facto eliminuje ryzyko wycieków i rozszczelnień.

Do obsługi zestawu SR 10E przystosowany jest sterownik ClimaAire I, zdolny do współpracy w ramach sieci CAN BUS.

Maksymalna wydajność chłodnicza – 3 kW

Wydajność wentylatorów – 700 m sześc.

Zestaw SR 15

Konstrukcja starszej generacji – ze sprężarką instalowaną przy silniku. Zasilana czynnikiem chłodniczym R 134a, wydajność chłodnicza do 3,5 kW.

Frontbox

Stanowią połączenie nagrzewnicy i klimatyzatora, kierujące strumień ciepłego powietrza na wilgotne szyby. Wydajność i funkcjonalność takich urządzeń jest bardzo wysoka – połączone z właściwym zestawem klimatyzacyjnym regulują temperaturę wewnątrz kabiny, w miarę potrzeby osuszając zroszone szyby.

Modułowa konstrukcja frontboxów umożliwia zestawienie kilkunastu (!) wariantów urządzenia – dostępne są więc zestawy w całości pionowe, w całości poziome, załamane pod kątem 90 stopni (wersje „L” lub „P”). Możliwe jest też dobranie odpowiedniej liczby i ustalenie lokalizacji dysz wylotowych. Kilka przykładów zilustrowano poniżej.

Wydajność chłodnicza – ok. 7 kW

Wydajność grzewcza – do 20 kW

Wydajność wentylatorów – 750 m sześc.

PRZESTRZEŃ PASAŻERSKA

Minibusy – seria Shuttle Aire

Przez kilka dobrych lat ofertę Thermo Kinga dla małych autobusów (8-25 miejsc) stanowiła seria Shuttle Aire z modelami S 20/S 30/S 40, o wydajności rzędu 7-12 kW. Charakteryzowała się osobnym rozmieszczeniem parownika i skraplacza, co nie zawsze odpowiadało oczekiwaniom klientów – od tego roku na rynek wprowadzana jest nowa generacja klimatyzatorów Shuttle Aire: modele S 25 i S 35.

Charakteryzują się zwartą zabudową (skraplacz i parownik w jednej obudowie) i prostą konstrukcją. Oba modele posiadają te same wymiary, są też w jednakowym stopniu przystosowane do różnych wymagań w zakresie rozprowadzania powietrza – kanałowego bądź centralnego. Klient może zamówić zestaw z określonym systemem rozprowadzania powietrza, może również dokonać tego przystosowania u siebie poprzez umocowanie wentylatorów – centralne lub boczne, i zaślepienie niepotrzebnych otworów.

Zestawy Shuttle Aire dostępne są w wersjach „cool only” i „cool-heat”. Współpracując ze sprężarkami TM 16 (zestaw S 25) i TM 21 (zestaw S 35) dają wydajność chłodniczą rzędu 7-10 kW. Ważną zaletą jest niższe o ok. 25% zapotrzebowanie na czynnik chłodniczy R 134a niż w przypadku zestawów Shuttle Aire starszej generacji.