Nowelizacja ustawy o transporcie drogowym

Pod koniec sierpnia br. Prezydent podpisał nowelizację ustawy o transporcie drogowym. Z nowymi regulacjami powinni zapoznać się zarówno przewoźnicy osób jak i rzeczy, ponieważ wprowadza ona wiele istotnych zmian. Z powodu znacznego zakresu regulacji jaki obejmuje nowa ustawa skupimy się na przedstawieniu najważniejszych zmian dotyczących przewozów osób.

Nowe zabezpieczenia

Aby przedsiębiorca mógł wykonywać transport drogowy, tzn. działalność gospodarczą w zakresie przewozu osób lub rzeczy pojazdami samochodowymi musi uzyskać licencję. Licencję uzyskuje się po spełnieniu wymienionych w ustawie przesłanek. Do jednej z takich przesłanek należy odpowiednie zabezpieczenie finansowe. Stawka na pierwszy pojazd wynosi 9000 euro, na każdy następny 5000 euro. Zabezpieczeniem mogą być pieniądze na koncie, akcje, udziały lub inne zbywalne papiery wartościowe, jak również dokumenty potwierdzające własność nieruchomości. Takie zabezpieczenie trzeba posiadać nie tylko przy ubieganiu się o licencję, ale również przez cały okres wykonywania działalności.

Zezwolenia na transport osób

Nowelizacja wprowadza pewne zmiany w zakresie wydawania zezwoleń na wykonywanie przewozów regularnych. Na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych przebiegających na obszarze miasta i sąsiedniego powiatu wymagane jest zezwolenie prezydenta miasta na prawach powiatu w uzgodnieniu z właściwym starostą właściwym ze względu na planowany przebieg linii komunikacyjnej. Na wykonywanie przewozów na liniach na obszarze powiatu z wyłączeniem linii komunikacyjnych na obszarze gminy oraz związku gminnego potrzebne jest zezwolenie właściwego starosty.
W przypadku klęsk żywiołowych lub wystąpienia zakłóceń w przewozach realizowanych przez podmioty innych gałęzi niż transport drogowy ustawa nie wymaga zezwolenia na tymczasowe wykonywanie przewozów osób. Jednakże przewoźnik drogowy oraz podmiot w zastępstwie którego przewozy są wykonywane obowiązane są zawrzeć w tej sprawie pisemne porozumienie.

Przewozy regularne

Wreszcie doczekaliśmy się jednoznacznego określenia, jakie reguły obowiązują przewoźników przy przewozach regularnych. I tak:
Należy używać wyłącznie autobusów, które spełniają odpowiednie wymagania techniczne
Rozkład jazdy musi podany do publicznej wiadomości przez ogłoszenie na wszystkich wymienionych w rozkładzie jazdy przystankach lub dworach
Wsiadanie i wysiadanie pasażerów dozwolone jest tylko na przystankach określonych w rozkładzie
Należność za przejazd należy pobierać zgodnie z cennikiem a pasażerowi z tego tytułu przysługuje potwierdzenie wpłaty
Cennik, zawierający również ceny biletów ulgowych oraz opracowany przez przewoźnika lub grupę przewoźników regulamin powinien być umieszczony w kasach dworcowych oraz w każdym autobusie
Każdy pasażer ma prawo wglądu do regulaminy określającego warunki obsługi, odprawy oraz przewozu osób, bagażu lub rzeczy
Przewozy należy wykonywać zgodnie z wydanym zezwoleniem

Ustawodawca zezwolił przewoźnikom odstąpić od warunków zawartych w zezwoleniu na wykonywanie przewozów regularnych w przypadku ziszczenia się okoliczności niezależnych od przedsiębiorcy (blokady drogi, roboty drogowe, awarie sieci itp.)
Nowością jest zapis, który stanowi, iż potwierdzenie zasad korzystania z przystanków nie wiąże się z nakładaniem na przewoźników opłat za korzystanie z nich.
Istotne postanowienia dotyczą przewozów regularnych wykonywanych tzw. mikrobusami, czyli pojazdami mieszczącymi do 9 osób. Po wejściu ustawy w życie nie będzie można wykonywać kursów regularnych tego rodzaju pojazdami. Na pojazdy inne niż autobusy po prostu nie będą wydawane zezwolenia. Natomiast przedsiębiorcy, którzy już otrzymali zezwolenie na świadczenie przewozów regularnych mikrobusami, będą mogli wykonywać przewozy jeszcze przez 5 lat od wejścia w życie ustawy.

Taksówki

Nowe zasady obejmą również wykonywanie przewozów taksówkami. Licencja na krajowy przewóz osób nie będzie uprawniała do prowadzenia taksówki – do tej formy działalności niezbędna jest odrębna licencja. To bardzo ważne, ponieważ liczba wydawanych licencji taksówkowych jest reglamentowana, dlatego spora grupa osób dysponująca pojazdami osobowymi dokonuje wszelkich sztuczek, aby wykonywać usługi „taksówką”.
Nowelizacja jasno określa, iż przy wykonywanie przewozów okazjonalnych pojazdami mieszczącymi wraz z kierowcą nie więcej niż 9 osób nie wolno:
umieszczać i używać taksometru
umieszczać na pojeździe oznaczeń z danymi przedsiębiorcy
umieszczać na dachu lamp i innych urządzeń technicznych (taksówkowych kogutów)

Nowe zasady szkoleń

Ustawa wprowadza obligatoryjne kursy dla wszystkich kierowców przewożących osoby, za wyjątkiem kierowców taksówek. Obecnie takie kursy były obowiązkowe dla kierowców pojazdów mieszczących na pokład więcej niż 5 osób.
Jednocześnie ustawodawca zwiększył grono podmiotów zdolnych do prowadzenia tego typu szkoleń. Do tej pory kursy prowadziły wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego. Po wejściu w życie nowelizacji takie uprawnienia zdobędą organizacje o zasięgu ogólnokrajowym, zrzeszające kierowców lub przewoźników drogowych. Dzięki temu kursy mogą potanieć, a przede wszystkim powinna poprawić się ich jakość.
Każdy kierowca, biorący udział w szkoleniu, otrzyma zaświadczenie wydane przez szkolącego.

Podsumowanie

Nowelizacja ustawy o transporcie drogowym wprowadza wiele nowych przepisów porządkujących transport drogowy osób i rzeczy. Do jednych z ważniejszych można zaliczyć przepisy dotyczące przewozów regularnych. Od wejścia w życie ustawy zakazane będzie wsiadanie i wysiadanie w miejscach nie określonych w rozkładzie jazdy. Przepis ten powinien wpłynąć na poprawę konkurencji między przewoźnikami. Od tego momentu zakazane będzie „podbieranie” pasażerów z miejsc nie oznaczonych w rozkładzie.
Nowa ustawa poszerzy uprawnienia Inspekcji Transportu Drogowego o możliwość kontrolowania rodzaju używanego w pojeździe paliwa. Obecnie w ministerstwie infrastruktury trwają prace nad przygotowaniem odpowiedniego rozporządzenia. Zmiany nie ominą stosowanych kar. Nowela wprowadza kary dla kierowców za brak wymaganych dokumentów, przekroczenie dziennych norm prowadzenia pojazdu i niewłaściwe używanie tachografów. Aby zapobiec obawom kierowców, że na nich zostanie przerzucona całkowita odpowiedzialność ustawodawca wprowadził zapis stanowiący, iż wszczęcie postępowania wobec kierowcy nie wyklucza uruchomienia takiego postępowania wobec przewoźnika. Czy ten zapis, jak i inne, zadziała i spełni swoją rolę – nie wiadomo. Na użyteczność nowej ustawy będzie trzeba poczekać. Większość przepisów wejdzie w życie po 30 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.