Nagrodzeni na TRANSEXPO 2008: Voith Turbo i ElvoDrive
Podczas targów TRANSEXPO 2008 firma Voith Turbo otrzymała wyróżnienie Targów Kielce za szeregowy układ hybrydowy ElvoDrive, który najlepiej spisuje się „ciężkim”ruchu miejskim.
Voith Turbo jako specjalista w produkcji automatycznych skrzyń biegów do autobusów miejskich z doświadczeniem 200 tys. sprzedanych przekładni wykorzystuje swoją kompetencję i oferuje jednocześnie dwa rozwiązania napędów hybrydowych w celu bardziej ekonomicznego i przyjaznego środowisku wykorzystaniu autobusów. Ich premiera miała miejsce podczas targów IAA Nutzfahrzeuge 2008 w Hanowerze. O zaletach tych dwóch rozwiązań: DIWAhybrid (układ równoległy) i nagrodzonego w Kielcach –ElvoDrive (układ hybrydowy) poprosiliśmy Mariusza Pateckiego z działu pojazdów użytkowych Voith Turbo sp. z o.o.
InfoBus.pl: W tym roku Voith pokazał na targach IAA dwa koncepcyjne produkty: DIWAhybrid i ElvoDrive. Drugi z nich zdobył również wyróżnienie na targach TRANSEXPO 2008. Proszę w skrócie przedstawić oba te urządzenia pod kątem zastosowanych tutaj rozwiązań technicznych.
Mariusz Patecki, Voith Turbo: Urządzenie DIWAhybrid jest dedykowane do zastosowania w równoległych systemach hybrydowych. W praktyce jest to znana i sprawdzona automatyczna skrzynia biegów najnowszej generacji DIWA.5 uzupełniona o elektryczną maszynę synchroniczną pracującą jako silnik oraz generator. DIWAhybrid wykorzystuje zalety przekładni DIWA, takie jak rozdział mocy w zakresie ruszania, retarder wtórny (hamowany jest wał przegubowy) oraz sterownik E300 z oprogramowaniem diagnostycznym Aladin. Dodatkowy silnik elektryczny wspiera silnik wysokoprężny podczas ruszania i przyspieszania. Podczas hamowania silnik elektryczny pracuje jako generator i działa jako retarder pierwotny uzupełniając retarder wtórny w przekładni. Hamulec roboczy jest wówczas znacząco odciążony, co skutkuje minimalnym zużyciem okładzin.
Drugim systemem hybrydowym jest ElvoDrive – układ szeregowy. Tutaj, jak w każdym rozwiązaniu tego typu (brak bezpośredniego, mechanicznego połączenia silnika wysokoprężnego z kołami), niezbędna moc przenoszona jest w pełni elektrycznie. ElvoDrive działa jako generator oraz jako silnik elektryczny wg technologii Voith TFM. Technologia TFM dzięki swojemu bardzo wysokiemu współczynnikowi sprawności w szerokim zakresie stosowania stanowi gwarancję korzyści całego systemu hybrydowego, przede wszystkim redukcję zużycia paliwa oraz emisji.
Częścią wspólna dla obydwu systemów jest falownik Voith skonstruowany z myślą o uniwersalnym zastosowaniu niezależnie od przyjętego w pojeździe źródła akumulacji energii elektrycznej. Zapienia on stabilność oraz elastyczność zarządzania energią. Urządzenie to zostało również zaprezentowane na naszym stanowisku na targach w Kielcach.
InfoBus.pl: Rozumiem, że bardziej predestynowany do zastosowania w autobusach miejskich jest właśnie ElvoDrive. Z czego to wynika? Jakie zalety ma szeregowy układ w porównaniu do równoległego?
Mariusz Patecki, Voith Turbo: Nie ująłbym tego w ten sposób. Na dzień dzisiejszy, bez dokładnej analizy eksploatacji autobusów miejskich wyposażonych w napędy hybrydowe, trudno jest stwierdzić, który układ ma więcej zalet. Należy pamiętać, że głównym celem wprowadzania tych rozwiązań w komunikacji miejskiej jest zmniejszenie zużycia paliwa porównywalne przynajmniej z wyższym kosztem zakupu autobusu hybrydowego. Dopiero ocena rzeczywistych kosztów eksploatacji przybliży nam różnice i zalety.
Z drugiej strony faktem jest, że ElvoDrive wykonany w technologii Voith TFM charakteryzuje się względnie mniejszymi a z pewnością bardzo kompaktowymi wymiarami, umożliwiającymi zabudowanie go w autobusie miejskim znanym z europejskich standardów. Jest to również jeden z powodów, dla którego DIWAhybrid jest obecnie testowany a amerykańskim autobusie na kalifornijskich trasach.
InfoBus.pl: Jak obecnie wygląda kwestia wprowadzenia ElvoDrive do produkcji w zakresie autobusów? Czy oprócz Scanii, któryś z producentów testuje to rozwiązanie?
Mariusz Patecki, Voith Turbo: ElvoDrive zostało zaprezentowane po raz pierwszy podczas wystawy UITP w Helsinkach w 2007 roku. Wówczas to można było obejrzeć to urządzenie zabudowane w autobusie marki Scania. Obecnie odbywają się testy ElvoDrive w dwóch autobusach miejskich. Wraz z końcem 2008 roku powinny się rozpocząć testy polowe systemu w sześciu pojazdach marki Scania na trasach w Sztokholmie. Rozpoczęcie produkcji seryjnej planowane jest na rok 2011. Jak na razie tylko Scania testuje to rozwiązanie.
InfoBus.pl: ElvoDrive zostało nagrodzone w Kielcach pod kątem możliwości zastosowania w autobusowej komunikacji miejskiej. A jak obecnie wygląda kwestia transportu szynowego i zastosowania tutaj napędów hybrydowych przez Voith? Czy w tym zakresie większe pole do zastosowania ma koncepcja DIWAhybrid?
Mariusz Patecki, Voith Turbo: Struktura organizacyjna firmy Voith Turbo powoduje, że prace rozwojowe w poszczególnych działkach kompetencyjnych, czy to będą zastosowania drogowe, czy szynowe, prowadzone są odrębnie przy uwzględnieniu konkretnych zapotrzebowań. Część 'szynowa’ firmy ma w swojej ofercie elementy hybrydowych układów napędowych wykorzystujących w procesie rozruchu bądź zasilania komponentów peryferyjnych energię akumulowaną podczas hamowania, jednak nie jest to DIWAhybrid.
InfoBus.pl: W takim razie te kolejowe pytania skierujemy do szynowych ekspertów Voith Turbo, a odpowiedzi opublikujemy w najbliższym wydaniu TransInfo.pl. Dziękujemy za rozmowę.
