Nagroda dla systemu BRT w Istambule

Projekt Metrobus, wdrożony przez władze Istambułu, został ostatnio wyróżniony w ramach programu Nagrody Zrównoważonego Transportu w Waszyngtonie. Nagroda ta jest przyznawana jest przez Instytut Strategii Transportu i Rozwoju (ITDP) za inwestycje, które przyczyniają się do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych oraz poprawy jakości życia w centrach dużych miast na całym świecie. Przyznając tę nagrodę, jury podkreśliło pionierską rolę Istambułu we wprowadzaniu systemu szybkiej komunikacji autobusowej (BRT), którego eksploatacja rozpoczęła się w 2007 r.

Instytut Strategii Transportu i Rozwoju został założony w 1985 r. Postawionym przed tą instytucją zadaniem było zachęcanie do wprowadzania społecznie i środowiskowo korzystnych koncepcji komunikacyjnych na całym świecie. Instytut współpracuje z władzami miejskimi i lokalnymi, zainteresowanymi podmiotami przy wdrażaniu projektów, których celem jest ograniczenie ubóstwa, zanieczyszczenia środowiska oraz uzależnienia od ropy naftowej.

Pierwotnie, linia BRT obsługiwała trasę łączącą północno-zachodnie przedmieścia Avcilar z Topkapi w centrum miasta. Ze względu na duże zainteresowanie linią, w 2008 r. została ona przedłużona o odcinek między Topkapi a Zincirlikuyu, dzięki czemu jej długość wzrosła z 17 do 29 km. Autobusy poruszają się po wydzielonych pasach ruchu, osiągając średnią prędkość 40 km/h, co pozwoliło ograniczyć czas dojazdu do centrum miasta z 2,5 godziny do nieco poniżej 40 minut(!). Codziennie, system BRT w Istambule przewozi ponad 530 000 pasażerów. Oznacza to 70-80 tysięcy mniej osób podróżujących komunikacją indywidualną w bardzo gęstym ruchu w centrum tej tureckiej metropolii. Wykorzystywane na tej linii autobusy Mercedes-Benz CapaCity zużywają ok. 0,3-0,4 litra paliwa na 100 km, co w znacznym stopniu przyczynia się do ograniczenia emisji dwutlenku węgla. Emisja tego gazu cieplarnianego, który ostatnio wywołuje wiele dyskusji, jest bezpośrednio zależna m.in. od poziomu zużycia paliwa. Dzięki wysokiej wydajności przewozowej autobusów (np. Mercedes-Benz CapaCity zabiera do 193 pasażerów) oraz niskim kosztom inwestycji infrastrukturalnych, potrzebnych do uruchomienia systemu BRT, rozwiązanie to znakomicie wpisuje się w potrzeby wielu miast na całym świecie.

Do uruchomienia linii komunikacyjnych typu BRT zachęciła władze Istambułu organizacja EMBARQ, zajmująca się promowaniem zrównoważonego rozwoju komunikacji w miastach. Koncepcja przypadła władzom miasta do gustu i pierwsza uruchomiona linia okazała się sukcesem. Linia wschód-zachód została otwarta w 2007 r. i jest obecnie jedną z najbardziej popularnych linii BRT na świecie. We wrześniu 2008 r., władze Istambułu rozszerzyły projekt, otwierając nową linię, dzięki której oczekuje się, że liczba przewożonych pasażerów wzrośnie o 130 000. Nowa linia ma nieco ponad 10 km i 10 przystanków. Otwarcie nowej linii zaplanowano na dzień rozpoczęcia nauki szkolnej, tak aby usprawnić ruch w okresie, kiedy uczniowie i studenci zaczynają uczęszczać na zajęcia. Prace rozpoczęły się w drugiej połowie czerwca, a kompletna budowa trasy zajęła zaledwie 77 dni, co ilustruje szybkość z jaką można wdrażać projekty typu BRT. W marcu władze Istambułu otworzą pierwszą międzykontynentalną linię BRT, symbolicznie łączącą Europę z Azją przez cieśninę Bosfor. 11-kilometrowy odcinek łączący oba kontynenty stanowi trzeci etap wdrażania pierwszego korytarza BRT w Istambule.

150 autobusów Mercedes-Benz CapaCity wyprodukowanych w zakładach w Mannheim i dostarczonych przez EvoBus GmbH stanowi obecnie trzon taboru eksploatowanego na trasie BRT w Istambule. Kolejne 100 sztuk autobusów CapaCity zostało zamówionych przez przewoźnika Istanbul Elektrik Tramvay ve Tünel Isletmelerie (IETT) pod koniec 2008 r. Konstrukcja ta pozwala skoncentrować pojemność przewozową na głównych trasach, umożliwiając jednocześnie zaoszczędzenie na kosztach paliwa, liczbie zatrudnionych kierowców, czy kosztach kapitałowych. Jako wysokopojemny pojazd, którego eksploatacja nie jest ograniczona wybudowanym torowiskiem, CapaCity łączy w sobie typowe zalety produkowanych seryjnie autobusów (duża elastyczność i wydajność) i tramwajów (wydzielone trasy ruchu, duża pojemność). –„Potrzeby transportowe takiej metropolii, jak Istambuł są ogromne. Tylko optymalne połączenie odpowiedniej infrastruktury i taboru może zagwarantować uzyskanie najlepszych wskaźników wydajności transportowej, czego świadectwem już dziś może być system BRT”–mówi Holger Suffel, dyrektor Działu Serwisu i Części Zamiennych Daimler Buses.