W kalendarzu mamy drugą połowę marca, a to oznacza, że od trzech tygodni kierowcy pojazdów silnikowych poruszających się po polskich drogach nie są już zobowiązani używać świateł mijania podczas jazdy w warunkach normalnej przejrzystości powietrza, czyli przez całą dobę. Jednakże zachęcamy wszystkich kierowców, nie tylko kierowców zawodowych do używania świateł mijania przez cały rok bez względu na warunki pogodowe!
Co na to przepisy
Przepisy dotyczące używania świateł zewnętrznych w pojeździe znajdują się w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z dnia 19 sierpnia 1997 r.). Art. 51 przytoczonej ustawy stanowi, że:
Kierujący pojazdem jest obowiązany używać świateł mijania podczas jazdy w warunkach normalnej przejrzystości powietrza:
1) W czasie od zmierzchu do świtu;
2) W okresie od 1 października do ostatniego dnia lutego – przez całą dobę;
3) w tunelu.
W czasie od świtu do zmierzchu w warunkach normalnej przejrzystości powietrza, zamiast świateł mijania, kierujący pojazdem może używać świateł do jazdy dziennej.
3. W czasie od zmierzchu do świtu, na nieoświetlonych drogach, zamiast świateł mijania lub łącznie z nimi, kierujący pojazdem może używać świateł drogowych, o ile nie oślepi innych kierujących albo pieszych poruszających się w kolumnie. Kierujący pojazdem, używając świateł drogowych, jest obowiązany przełączyć je na światła mijania w razie zbliżania się:
1) Pojazdu nadjeżdżającego z przeciwka, przy czym jeżeli jeden z kierujących wyłączył światła drogowe – drugi jest obowiązany uczynić to samo;
2) Do pojazdu poprzedzającego, jeżeli kierujący może być oślepiony;
3) Pojazdu szynowego lub komunikacji wodnej, jeżeli poruszają się w takiej odległości, że istnieje możliwość oślepienia kierujących tymi pojazdami.
4. Kierujący motocyklem, motorowerem lub pojazdem szynowym jest obowiązany używać podczas jazdy świateł mijania, z zastrzeżeniem ust. 3.
5. Na drodze krętej, oznaczonej odpowiednimi znakami drogowymi, kierujący pojazdem może używać przednich świateł przeciwmgłowych od zmierzchu do świtu, również w warunkach normalnej przejrzystości powietrza.
Projekt zmian
Obowiązek jazdy na światłach mijania w dzień przez cały rok zakłada nowelizacja ustawy przygotowywana w Ministerstwie Transportu – dowiedziało się 'Życie Warszawy’. Dotąd prawo nakazywało jazdę na światłach od października do końca lutego. Ministerstwo nie tylko nie rozważa wycofania obowiązku jeżdżenia na światłach przez pięć miesięcy, ale planuje rozszerzenie go na cały rok. 'Departament Dróg i Transportu Drogowego występuje z taką propozycją w przygotowywanym obecnie projekcie nowelizacji ustawy Prawo o ruchu drogowym’ – potwierdza Justyna Bracha z Ministerstwa Transportu i Budownictwa. Jej zdaniem argumenty, że spowoduje to zwiększone zużycie paliwa i większą emisję dwutlenku węgla nie koresponduje z nadrzędnym celem przyświecającym zamiarowi ministra, tj. zwiększeniem bezpieczeństwa uczestników ruchu na naszych drogach.
Analizom dra Gołębiowskiego i innych ekspertów, na podstawie badań, których uznał, iż wymóg nie poprawia bezpieczeństwa na drogach. Wiąże się za to ze zwiększeniem zużycia paliwa o 1-1,5 proc. i stratami dla środowiska, ministerstwo przeciwstawia szacunki Europejskiej Rady Bezpieczeństwa Transportu. Wynika z nich, że wprowadzenie świateł do jazdy dziennej powinno przyczynić się do 8-29-proc. spadku liczby wypadków z udziałem dwóch lub więcej pojazdów.
Zdanie przeciwne
Dr Sławomir Gołębiowski, ekspert ds. bezpieczeństwa ruchu drogowego, do niedawna pracownik Instytutu Transportu Samochodowego (ITS): Moje badania dowodzą, że wprowadzenie tego nakazu (używania świateł przez pięć miesięcy w roku) w Polsce w 1991 roku nie miało pozytywnego wpływu ani na liczbę zderzeń samochodów, ani na wypadki z pieszymi. W miesiącach jesiennych i zimowych w sezonie 1990/91 do 45 proc. wypadków dochodziło w dzień. Po wprowadzeniu nowych przepisów, ten odsetek się nie zmienił. 'Życie Warszawy’ komentuje: Gołębiowski podpiera się badaniami Norwegów i Amerykanów, które także wykazały, że włączenie świateł nie wpływa na wypadkowość. Podobne opracowania i argumenty przeciw temu obowiązkowi pod adresem
www.lightsout.org zamieszcza działające od lat międzynarodowe Stowarzyszenie Kierowców Przeciw Korzystaniu w Dzień ze Świateł Mijania (DADRL).
Jak jest w innych krajach
Oto jak prawodawstwo innych krajów odnosi się do obowiązku używania świateł mijania w pojazdach samochodowych (stan prawny grudzień 2005):
Austria
Cały rok/24 godziny
Belgia
Tylko w nocy zarówno w terenie niezabudowanym i zabudowanym
Białoruś
W przypadku ciągnięcia innego pojazdu, przewożenia dzieci, przewożenia ładunków niebezpiecznych i ponadgabarytowe
Bułgaria
W terenie zabudowanym tylko na ulicach słabo oświetlonych. Ogólnie – w przypadku widoczności ograniczonej warunkami atmosferycznymi
Chorwacja
Cały rok/24 godziny
Czechy
Obowiązkowe od ostatniej października do ostatniej niedzieli marca przez 24h.
Dania
Cały rok/24 godziny
Estonia
Cały rok/24 godziny
Finlandia
Cały rok/24 godziny
Francja
Zaleca się używanie świateł mijania przez cały rok przez 24h.
Grecja
W nocy;w dzień tylko w przypadku widoczności ograniczonej warunkami atmosferycznymi.
Hiszpania
Obowiązek używania świateł mijania w nocy, na autostradach i drogach ekspresowych, nawet gdy są dobrze oświetlone;na pozostałych drogach można nie używać świateł pozycyjnych
Holandia
Tylko w przypadku widoczności ograniczonej warunkami atmosferycznymi
Islandia
Cały rok/24 godziny
Litwa
Obowiązkowe w okresie 01.11- 01.03 przez 24h
Luksemburg
W terenie zabudowanym – w nocy, w przypadku widoczności ograniczonej warunkami atmosferycznymi, w tunelach
Łotwa
Cały rok/24 godziny
Macedonia
Cały rok/24 godziny
Mołdawia
Używanie świateł mijania w dzień obowiązuje: motorowery, motocykle, mikrobusy i autokary przewożące dzieci, pojazdy jadące w konwoju, pojazdy holownicze, pojazdy transportu publicznego
Niemcy
Od 01.10.2005 zaleca się używanie w terenie niezabudowanym świateł mijania przez cały rok przez 24h
Norwegia
Cały rok/24 godziny
Portugalia
W nocy;w dzień tylko w przypadku widoczności ograniczonej warunkami atmosferycznymi, i w tunelach. Na drodze IP5 (od Vilar Formoso do Aveiro) obowiązkowe przez cały rok przez 24h
Rumunia
Używanie świateł mijania w terenie zabudowanym obowiązkowe w nocy;w dzień – tylko przy widoczności ograniczonej warunkami atmosferycznymi
Serbia i Czarnogóra
Używanie świateł mijania obowiązkowe zarówno w nocy jak i w dzień, gdy widoczność ograniczona jest do 200 m w terenie niezabudowanym i do 100 m w terenie zabudowanym.
Podczas mgły należy używać świateł mijania bądź świateł mijania i przeciwmgielnych łącznie
Słowacja
Od 15.10 do 15.03 – przez 24h
Słowenia
W terenie niezabudowanym przez cały rok przez 24h
Szwajcaria
Zalecane przez cały rok przez 24h
Szwecja
Cały rok przez 24h
Turcja
W terenie zabudowanym tylko w nocy. Generalnie – w terenie zabudowanym i niezabudowanym – przy widoczności ograniczonej warunkami atmosferycznymi do 150 m.
Węgry
W terenie niezabudowanym przez cały rok przez 24h. W terenie zabudowanym tylko w nocy.
Ukraina
W terenie zabudowanym obowiązkowe w nocy;w dzień tylko przy widoczności ograniczonej warunkami atmosferycznymi
Wlk.Brytania
Tylko w nocy tak w terenie niezabudowanym jak i zabudowanym
Włochy
W terenie niezabudowanym, w tym na autostradach przez cały rok przez 24h
Podsumowanie
Jazda z włączonymi światłami mijania przez cały rok, zważywszy na zagraniczne doświadczenia, byłaby właściwym rozwiązaniem –mówi Jerzy Pomianowski, prezes fundacji „Zapobieganie wypadkom drogowym”. Jego zdaniem, oświetlony pojazd w ruchu jest zdecydowanie lepiej widoczny dla innych kierujących, a także dla przechodniów, zwłaszcza przy nisko, nad horyzontem świecącym słońcu.
Szczególnie przy dużych prędkościach, np. na autostradach, dzięki zapaleniu świateł poprawia się widoczność auta –mówi Marcin Szyndler z Komendy Głównej Policji.
