Kortrijk 2009: Turecka ofensywa Otokar & Fast oraz BMC
Tureccy producenci są coraz bardziej widoczni zarówno na europejskich wystawach, jak i autobusowym rynku. Liderem jest tutaj oczywiście Temsa (o której pisaliśmy tutaj).
Szczególnie jest to widoczne np. we Francji, gdzie firma ta w tym roku opanowała aż 6% udziału w rynku (249 szt. w okresie 01-08.2009). Otokar objął 2,33% udziału (98 szt.), a BMC –1% (40 szt.). Co ważne wszystkie miały dodatni bilans w porównaniu z rokiem ubiegłym, a szczególnie dobry wynik odnotowała firma Otokar, która zwiększyła swoją sprzedaż aż o 98% w porównaniu z 2008 r. Tak dobre wyniki to m.in. efekt współpracy z producentem autobusów Fast Concept Car (www.fast-conceptcar.fr), który z jednej strony sprzedaje swoje konstrukcje klasy maxi/mega (głównie w segmencie międzymiastowym / szkolnym), zaś z drugiej strony oferuje w klasie midi właśnie tureckie autobusy Otokar. W efekcie tego mariażu Otokar mocniej zabłysnął na europejskim rynku, czego najważniejszym efektem była wygrana modelu Vectio 250T podczas XIV edycji Europejskiego Tygodnia Autobusów i Autokarów (European Coach &Bus Week – ECW) w kategorii midi-coach. Tutaj nagrody są przyznawane przez jury złożone z dziennikarzy branżowych z czołowych europejskich pism. Można powiedzieć, że docenienie autokaru BMC przez to grono to ważna, kolejna przepustka dla tureckiego producenta na europejskie rynki. Na pewno spore znaczenie ma tutaj współpraca z Fast, który nie tylko zapewnia sprzedaż tureckich pojazdów, ale przede wszystkim organizuje ich serwis. Sam francuski producent pokazał w Kortrijk dwa autobusy szkolne: Fast Scoler Jumbo i Fast Starter. Oba o długości 12,7 metra i z silnikami MAN Euro 5. Co ciekawe model Starter był wyposażony w interesującą windę produkcji Fast do podnoszenia wózków inwalidzkich na pokład autobusu. Została ona umiejscowiona przed środkowymi drzwiami w luku bagażowym. Osoba poruszająca się na wózku wjeżdża przez odkładaną manualnie rampę do środka autobusu (można powiedzieć, że jak do luku bagażowego), a następnie jest mechanicznie podnoszona do góry. Po osiągnięciu poziomu pokładu pasażerskiego winda się zatrzymuje, następuje jej automatyczna blokada i w tym miejscu niepełnosprawny może spokojnie i bezpiecznie podróżować (po zapięciu pasów kotwiczących wózek). Zalety? To rozwiązanie w zasadzie nie zmniejsza nam nominalnej pojemności pasażerskiej pojazdów, dzięki możliwości montażu 4 składanych siedzeń w miejscu przeznaczonym na wózek inwalidzki. I tak w wersji 12-metrowej mamy nadal 59 miejsc (55 + 4) lub 55 + 1 wózek, a w wersji 12,7-metrowej –63 miejsca (59 + 4) lub 59 + 1 wózek. Kolejne zalety tego typu windy to brak skomplikowanych urządzeń oraz prosta i szybka obsługa. Dla samych osób niepełnosprawnych ważne jest także to, że cała operacja odbywa się w miarę dyskretny sposób, bez żadnych skomplikowanych ewolucji i np. złe warunki atmosferyczne nie mają tutaj znaczenia. Szczegóły tego rozwiązania na http://www.fast-conceptcar.fr/fr/ufr-low-entry.php.
I kilka słów o po tureckim partnerze francuskiej firmy –Otokarze. To jedna z wiodących firm z branży motoryzacyjnej w Turcji, produkująca autobusy, przyczepy i naczepy oraz pojazdy 4×4 dla przemysłu obronnego. Otokar zatrudnia blisko 1400 pracowników i jest członkiem KOC Group of Companies, największego prywatnego holdingu w Turcji. Fabryka zajmuje 552 000 mkw w mieście Sakarya. Otokar działa na rynkach Europy Zachodniej od 2004 r. i od tamtej pory sprzedał tutaj –wg informacji producenta –prawie tysiąc międzymiastowych i turystycznych midibusów typu Navigo oraz Vectio. Teraz przyszedł czas na ekspansję w segmencie miejskim. Warto tutaj przypomnieć, że podobny kierunek rozwoju wybrała firma Anadolu Isuzu, o której pisaliśmy tutaj .
Na koniec tego krótkiego opisu dodajmy, że w Polsce Otokar cały czas nie ma swojego przedstawicielstwa. Najbliżej naszego kraju działa czeska firma Buzola z Pragi (http://www.busdesign.cz), która m.in. sprzedaje modele Otokar Navigo. Ponadto zajmuje się zabudową minibusów na bazie Mercedes-Benz Sprinter i importem autobusów innej tureckiej marki BMC, w czym bardzo przypomina polską firmę Auto-Cuby.
Duży Kent i mały Centro
W Kortrijk turecki Otokar (na wspólnym stoisku z Fast) wystawił pełną gamę swoich autobusów. Jednak zdecydowanie największa popularnością cieszyły się dwa premierowe, miejskie modele: niskopodłogowy Kent 290 LF i także niskopodłogowy Centro. Pierwszy z nich to pierwsze wejście Otokara w segment niskopodłogowych, 12-metrowych autobusów miejskich. Już wcześniej firma wprowadziła na rynek miejską wersję Kent 290H (pokazaną także w Kortrijk), która jednak należy do segmentu pojazdów średniopodłogowych i bardziej predestynowana jest do obsługi połączeń podmiejskich i lokalnych. Teraz na bazie modułowej zabudowy Otokar wprowadził wersję z niskim przebiegiem podłogi i wieżowo zabudowanym silnikiem Deutz EEV oraz automatyczną skrzynią Voith. Nie znamy jeszcze ceny Kenta, ale na pewno będzie konkurencyjna względem niskopodłogowych konstrukcji oferowanych w Europie. Dane techniczne autobusu Otokar Kent 290 LF –tutaj.
Kolejna nowość – Otokar Centro – to również krok tureckiego producenta w nowym kierunku. To bardzo ciekawy miejski minibus o niskim wejściu, który jest dobrym rozwiązaniem dla ruchliwego centrum miasta. Pojemność maks. pojazdu to 22 miejsca, w tym 11 miejsc siedzących. Dodatkowo pojazd może zabrać wózek inwalidzki (w układzie 11+10+1). Dane techniczne autobusu Otokar Centro –tutaj.
Oczywiście na wystawie nie mogło zabraknąć miejskiego przedstawiciela Otokara klasy midi –najważniejszej kategorii masowej dla tureckiego producenta. Tutaj firma pokazała stosunkowo nowy model Vectio 250 LE (premiera na IAA 2007), który we Francji będzie dostępny na wiosną 2010 r. To klasyczny miejski midibus o obniżonej podłodze i długości 9,16 m. Jego pojemności to 65 miejsc, w tym 25 miejsc siedzących. W odróżnieniu od większego brata Kenta, w układzie napędowym zastosowano silnik MAN Euro 5 oraz automatyczną skrzynię biegów Voith. Dodajmy, że w Kortrijk był także pokazany jego wariant średniopodłogowy – Vectio 250H (czyli podobny układ jak Kent 290H i Kent 290 LF). Dane techniczne autobusu Vectio 250 LE –tutaj.
Nagrodzony Vectio 250T
W tym roku po raz pierwszy podczas konkursu ECW (European Coach &Bus Week) nagrodę w kategorii midi zdobył turecki autobus –Otokar Vectio 250T. Tym razem członkowie jury szczególną uwagę zwracali na innowacyjność, która była tematem przewodnim konkursu. Jak powiedziała Serdar Gorgu, generalny menadżer Otokara: –„Ta decyzja to wielki zaszczyt dla nas. Traktujmy tą nagrodę, jako dowód bardzo wysokich możliwości naszych konstruktorów i ich ogromnego doświadczenia w zakresie tworzenia pojazdów publicznego transportu. To ważny krok, aby Otokar stał się jednym z głównych graczy w Europie.’ Jury było pod wrażeniem turystycznego Vectio 250T. Ich uzasadnienie werdyktu było następujące: „Otokar to producent, który dysponuje w swojej fabryce doskonałą infrastrukturą do badań naukowych, gdzie m.in. testuje cały cykl życia danego autobusu. Pojazdy tej marki oferowane w Europie Zachodniej są w pełni zgodne z wymaganiami unijnymi w zakresie poziomów emisji spalin, zużycie paliwa, przeglądami technicznymi, dostępności części, itp. Ponadto stosuje on komponenty uznanych firm europejskich. Nasze uznanie wzbudziła doskonała zabudowa na tak małej przestrzeni wszystkich elementów potrzebnych do komfortowej jazdy autokarem, czyli m.in. indywidualnych świateł LED, lodówki, urządzeń kuchennych czy pełnego systemu zarządzania multimediami. Wszystkim bardzo spodobały się lotnicze fotele z wbudowanymi 7-calowymi ekranami LCD oraz bezprzewodowe, szerokopasmowe połączenie z Internetem. Godne najwyższej pochwały jest także miejsca dla pilota, gdzie stworzono miejsce do zamontowania notebooka z możliwością bezprzewodowego podpięcia komputera do systemu audio-video autobusu. Do mankamentów można zaliczyć dość słabe właściwości jezdne pojazdu, ale nie miały one większego wpływu na ogólną decyzję naszego jury.”
BMC –czas na Euro 5
Podczas tej edycji targów w Kortrijk tureckie BMC obchodziło 45-lecie swojej działalności. Założona w 1964 r. firma produkuje szeroki asortyment produktów –od autobusów poprzez samochody ciężarowe po vany. Na belgijskiej wystawie mieliśmy możliwość zobaczyć ofertę producenta dedykowaną m.in. na francuski rynek, gdzie przedstawicielem firmy jest spółka GBB (http://www.gbbus.fr). O jej wynikach pisaliśmy już wyżej (w okresie 01-08.2009 firma odnotowała sprzedaż 40 szt. we Francji –o 33% więcej niż rok wcześniej), teraz zaprezentujemy najnowsze autobusy BMC z silnikami Euro 5:
– Alyos (klasa maxi), najdłuższy 12-metrowy autobus międzymiastowy / szkolny o pojemności 59 osób. Jego układ napędowy to Cummins Euro 5 ISBe5 285 KM z manualną skrzynią biegów ZF 6;
– Hawk (klasa midi), niskowejściowy autobus miejski o 30 miejscach siedzących. Jego układ napędowy to Cummins ISBe5 285 KM silnik z automatyczną skrzynią biegów ZF 6H 504C;
– Probus 880 (klasa midi), autobus międzymiastowy / szkolny o 35 miejscach siedzących. Jego układ napędowy to Cummins Euro 5 ISBe5 285;
– Hawk (klasa midi), niskowejściowy autobus miejski o 30 miejscach siedzących. Jego układ napędowy to Cummins ISBe5 285 KM silnik z automatyczną skrzynią biegów ZF 6H 504C;
– Probus 880 (klasa midi), autobus międzymiastowy / szkolny o 35 miejscach siedzących. Jego układ napędowy to Cummins Euro 5 ISBe5 285;
– Midilux L (klasa midi), autobus turystyczny o 31 miejscach siedzących. Jego układ napędowy to Cummins 185 KM ISBe5 z manualną skrzynią biegów ZF 6S 890;
– Procity (klasa maxi), 12-metrowy niskopodłogowy autobus miejski. Jego układ napędowy to Cummins Euro 5 ISLe5 320 KM silnik z automatyczną skrzynią biegów ZF 6HP 504C;
– Probus 215SCB (klasa midi), podmiejski autobus o pojemności 27 osób. Jego układ napędowy to Cummins Euro 5 ISBe5 285 KM z automatyczną skrzynią biegów ZF 6H 504C.
– Probus 215SCB (klasa midi), podmiejski autobus o pojemności 27 osób. Jego układ napędowy to Cummins Euro 5 ISBe5 285 KM z automatyczną skrzynią biegów ZF 6H 504C.
Podsumowując widać, że tureckie firmy zrozumiały, że na europejskim rynku nie tylko warto oferować międzymiastowe czy turystyczne midibusy, ale także można wejść w segment autobusów miejskich. Pierwszym producentem, który zrobił ten krok była Temsa. Po wprowadzeniu hybrydowej wersji Citea ta firma jest znacznie bliżej europejskich producentów niż rodzimych firm. Te dopiero jakby teraz zrozumiały, że warunkiem powodzenia na miejskim rynku w Europie jest zastosowanie niskiego przebieg podłogi. Z przedstawionych w Kortrijk rozwiązań wydaje się, że to propozycja Otokara jest najlepiej dostosowana do europejskich wymogów i najbardziej dopracowana stylistycznie. Ważne jest także to, że już na wiosnę pierwsze modele Vectio 250 LE, a potem Kent 290 LF będą realnie oferowane na pierwszych unijnych rynkach. Jeżeli chodzi o pozostałe firmy to znamienny jest fakt, że przedstawiciel BMC sprzedaje na naszym kontynencie w zasadzie tylko modele międzymiastowe / turystyczne, a jednym wyjątkiem jest tutaj średniopodłogowy, podmiejski Probus 215SCB. Co do Anadolu Isuzu to widać, że ta firma także bardzo mocno chce zaistnieć na miejskim rynku w Europie, ale niestety Citimark nie jest niskowejściowym autobusem i będzie ciężko mu się przebić oferując osobom niepełnosprawnym tylko podest czy windę. To raczej oferta na linie podmiejskie lub do obsługi mniejszych miejscowości. A to już znacznie mniejszy rynek zbytu…
Kolejny widoczny trend to wprowadzanie do oferty produkcyjnej autobusów międzymiastowych / szkolnych o długości 12-metrów. I tutaj także zdecydowanym liderem jest Temsa. Otokar raczej nie będzie na razie wchodził w tą kategorię (to domena Fast), a Anadolu Isuzu nie ma takiego produktu. Natomiast spore szanse na powodzenie ma BMC Alyos, który może śmiało konkurować z Temsą Tourmalin.