Komunikacja miejska w średnich miastach – Białystok (4)

Struktura organizacyjna komunikacji miejskiej w Białymstoku została ukształtowana na początku lat 90., po głośnym strajku ówczesnego Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego. Dużą spółkę komunalną podzielono na 3 mniejsze i powołano organizatora. Organizatora utworzonego w 1991 roku powołano jako Zakład Obsługi Komunikacji Miejskiej. Funkcjonował on do 2004 roku, kiedy to został zlikwidowany, a zadanie organizacji komunikacji przejął Zarząd Dróg i Transportu, podległy pod Urząd Miejski. Zarząd przekształcono w wydział, później w departament urzędu, a następnie w Zarząd Białostockiej Komunikacji Miejskiej. Obecnie realizacja usług przewozowych należy do 3 przewoźników. Są to:

 

Każda ze spółek posiada własną zajezdnię i dyspozytornię, a także wydzieloną grupę linii.

Tabela 1. Podział linii pomiędzy przedsiębiorstwa.

 

Celem ujednolicenia komunikacji realizowanej przez trzy spółki, w 2007 roku wprowadzono logo i określenie „Białostocka Komunikacja Miejska”(BKM), używane względem miejskiego transportu zbiorowego w Białymstoku.

W Białymstoku, po akcesji Polski do Unii Europejskiej, wykorzystano możliwość aplikowania o fundusze unijne. Zakres projektów modernizacji systemu transportu miejskiego skoncentrowany był na wymianie taboru i modernizacji infrastruktury drogowej.

Pierwszy projekt otrzymał nazwę „Poprawa jakości funkcjonowania systemu transportu publicznego miasta Białegostoku – Etap I„i objął zakup autobusów oraz modernizację infrastruktury drogowej. Wartość projektu wyniosła 66 mln zł, z czego 34 mln zł pokryły środki unijne. Projekt dofinansowany był z Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego na lata 2004-2006.

Zakupiono 43 autobusy. Zwycięzcą przetargu na zakup pojazdów został MAN, który zaoferował solowe Lion’s City oraz przegubowe Lion’s City G.

 

Zmodernizowano następujący ciąg ulic:

 

Wkrótce rozpoczęto realizację drugiego etapu projektu o wartości 161 mln zł, z czego 148 mln to dofinansowanie unijne. Do zakresu należały: zakup taboru, modernizacja infrastruktury drogowej i budowa Systemu Dynamicznej Informacji Pasażerskiej wraz z infrastrukturą do wprowadzenia Białostockiej Karty Miejskiej. Projekt dofinansowany był z Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej (PO RPW).

W tym etapie przewidziano zakup 48 autobusów. Przetarg ogłoszono w 2009 roku. Napłynęły oferty Solarisa, Volvo i Evobusa. Jako zwycięzcę wybrano Solarisa, jednak Evobus oprotestował wynik. Protest został oddalony przez UZP i podpisano umowę z Solarisem. Ofertę Volvo odrzucono jako niezgodną z SIWZ.

Solaris dostarczył 24 autobusy 12-metrowe –Urbino 12, oraz 24 przegubowe –Urbino 18 za 41 743 200 mln zł netto (737 900 zł za Urbino 12 i 1 001 400 zł za Urbino 18).

Inwestycje w infrastrukturę drogową objęły następujące ulice:

W 2011 roku rozpoczęto realizację trzeciego etapu projektu, który ma zostać zakończony w 2014 roku. W jego zakres wszedł zakup 70 autobusów, modernizacja infrastruktury drogowej, budowa centrum przesiadkowego, budowa Centrum Zarządzania Ruchem oraz systemu zarządzania komunikacji miejskiej. Wartość projektu wyniosła 178 mln zł, z czego dofinansowanie z funduszy unijnych to 141 mln zł. Projekt, podobnie jak etap II, realizowany był w ramach programu PO RPW.

Centrum przesiadkowe powstanie w rejonie ul. Sienkiewicza i będzie się składać z 2 dwuperonowych przystanków.

Zamówienie na 70 autobusów zdobył Solaris, który dostarczył 40 autobusów Urbino 12 oraz 30 Urbino 18. Wartość zamówienia wyniosła 84,7 mln zł brutto. Odrzucono oferty firm MAN i Evobus jako niezgodne ze specyfikacją. Umowę z Solarisem podpisano 5 października 2011 r. 35 spośród pojazdów dostarczono na jesieni 2011 r., a kolejne 35 –na wiosnę 2012 r.

W ramach projektu zmodernizowana zostanie infrastruktura drogowa w ciągu ulic:

 

W wyniku dostaw autobusów zakupionych z dofinansowaniem unijnym, jak i z własnych środków spółek, wycofano z eksploatacji autobusy Jelcz i Ikarus z lat 80., jak i używane niemieckie, austriackie i francuskie pojazdy z lat 90., zakupione po roku 2000. Średnia wieku taboru w Białymstoku wyniosła w kwietniu 2012 r. zaledwie 5,7 roku.

Podsumowując, w Białymstoku zakupiono 161 nowych autobusów, zmodernizowano infrastrukturę drogową, wprowadzono Białostocką Kartę Miejską oraz logo Białostockiej Komunikacji Miejskiej wraz ze stroną internetową z pełną informacją o białostockiej komunikacji miejskiej.

Tabela 2. Linie w Białymstoku uporządkowane według częstotliwości kursowania (opracowane na podstawie rozkładów zmieszczonych na stronie http://www.komunikacja.bialystok.pl/)

 

W Białymstoku występuje liczna grupa linii o dużej częstotliwości kursowania. Aż 20 spośród ogólnej liczby 38 linii charakteryzuje się częstotliwością kursowania co 10 do 15 minut w szczycie przewozowym. Udział linii z częstotliwością kursowania poniżej 25 minut i mniejszą jest niski. W budowie rozkładów jazdy nie zastosowano jednak taktów.