Komisja Autobusowa w Słupsku

W dniach 16 – 18 listopada 2005 roku odbyło się w Słupsku posiedzenie Komisji Autobusowej Izby Gospodarczej Komunikacji Miejskiej, które połączone zostało z obchodami 95-lecia komunikacji miejskiej w Słupsku. Podczas uroczystej gali, która odbyła się w Filharmonii Sinfonia Baltica w Słupsku wręczone zostały złote, srebrne i brązowe krzyże zasługi dla najbardziej zasłużonych pracowników Miejskiego Zakładu Komunikacji. Przyznano również medale dla zasłużonych komunikacji miejskiej oraz dyplomy okolicznościowe.

Historia komunikacji w Słupsku

Historia komunikacji miejskiej w Słupsku rozpoczęła się 95 lat temu. W 1910 roku kiedy Słupsk obchodził 600-lecie nadania praw miejskich na ulice miasta wyjechały pierwsze tramwaje, które jeździły po mieście do 1959 roku. Przedwojenny tramwaj składał się tylko z jednego wagonu motorowego. W 1939 roku tabor składał się z 17 wagonów. W 1945 roku tramwaje przewiozły 836 tysięcy podróżnych, a już w 1958 roku 4 mln 136 tys. W 1958 roku do eksploatacji włączono dwa pierwsze autobusy marki San. W latach następnych słupska komunikacja otrzymała łącznie 32 autobusy.
Od 1 stycznia 1962 roku oddzielono wydział komunikacji od Miejskiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej i tak powstało Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne. Już jedenaście lat później MPK Słupsk obsługiwał 9 linii autobusowych o długości 61 km. Uruchomienie stałej linii do Ustki nastąpiło w 1975 roku, MPK posiadało wtedy już 80 autobusów. W 1983 roku do Słupska dotarło pierwszych pięć przegubowych Ikarusów. Dwa lata później do użytku oddana została linia trolejbusowa o długości 11 km, która powstała w przeciągu niecałych 6-ciu miesięcy. Linia obsługiwana była przez 10 trolejbusów produkcji radzieckiej marki ZIU. W latach 1986-87 wybudowano kolejne dwie linie trolejbusowe. W roku 1991 MPK zostało przekształcone w Miejski Zakład Komunikacyjny. Tabor przedsiębiorstwa składa się z 88 autobusów i 21 trolejbusów. Rok 1999 przyniósł likwidację trakcji trolejbusowej, która ostatecznie przestała istnieć wiosną 2000 roku. W marcu 2001 roku MZK zostało przekształcone w spółkę z o.o. Tabor liczył 73 autobusy, a ilość linii autobusowych wynosił 16. Dwa lata później zakupionych zostało pierwszych 8 sztuk Scani OmniCity wyprodukowanych w miejscowych zakładach szwedzkiego koncernu. Na chwilę obecną tabor MZK stanowi 79 autobusów. Ilość linii wynosi 26, w tym 18 dziennych, 2 nocne, 1 bezpłatna, 1 regionalna i 2 sezonowe. Długość linii autobusowych wynosi 253 km. Jak poinformował prezes zarządu MZK January Senko – w 2006 roku firma planuje zakupić pierwsze autobusy napędzane sprężonym gazem ziemnym. To efekt budowanej obecnie na terenie zajezdni MZK stacji szybkiego tankowania gazu. Niewykluczone, że dostawcą autobusów gazowych zostanie któryś z dwóch słupskich producentów autobusów. O tym, który z nich będzie miał lepsze argumenty, przekonamy się już niebawem.

Konferencja taborowa IGKM

Po prezentacji wszystkich wystawionych na słupskim Placu Zwycięstwa autobusów rozpoczęły się obrady Komisji IGKM. Głównym tematem rozmów było nieuchronnie zbliżające się wprowadzenie norm czystości spalin EURO 4 i związane z tym zmiany w budowie i obsłudze pojazdów użytkowych, które pociągają za sobą liczne problemy. Każdy z uczestniczących w obradach producentów autobusów przedstawił swoje plany działania na najbliższe lata, które z całą pewnością rzuciły nieco światła na dalsze losy komunikacji miejskiej w Polsce.

Jako pierwszy głos zabrał Hans Hansson – Dyrektor ds. Autobusów w firmie Scania.  Przedstawił on całą rodzinę autobusów miejskich oferowanych na polskim rynku z serii OmniCity i OmniLink. Wszystkie te pojazdy od pewnego czasu są już oferowane nie tylko z silnikami EURO 3 ale również EURO 4 – wyposażone w układ recyrkulacji spalin EGR. Jako alternatywne rozwiązanie oferowane są również autobusy napędzane sprężonym gazem ziemnym oraz etanolem. Z powodzeniem są one eksploatowane w wielu europejskich miastach. Hans Hansson wyraził nadzieję, że już niedługo autobusy Scania z silnikami EURO 4 oraz CNG uda się zobaczyć również u polskich przewoźników.

Po Scanii przyszła kolej na drugiego z słupskich producentów – Kapenę S.A., która od pewnego czasu rozbudowuje swój nowy zakład w słupskiej strefie ekonomicznej. Radosław Pankau – członek zarządu KAPENA S.A. przedstawił całą historię spółki oraz zasady przynależności do koncernu IRISBUS. Następnie zaprezentowane zostały wszystkie oferowane obecnie modele autobusów, począwszy od miejskich Daily, Urby, Urbanino, Citelis po międzymiastowe Thesi, Midi Rider, Axer i turystyczne Evadys produkowane w Słupsku jak również we francuskim Lyonie i czeskim Vysokim Mycie. Na koniec Radosław Pankau zapewnił, że koncern IRISBUS jest przygotowany do oferowania wszystkich modeli autobusów z silnikami spełniającymi normy EURO 4.

Ofertę wrocławskiego producenta autobusów Volvo przedstawił Paweł Hałas – dyrektor Volvo Polska Sp. z o.o. Podobnie jak przedmówcy przedstawił on całą gamę autobusów miejskich i podmiejskich z serii 7700 i 8700, które już od dłuższego czasu są oferowane z silnikami spełniającymi normy EURO 4. Udało się to osiągnąć dzięki wyposażeniu silników w układ selektywnej redukcji katalitycznej SCR. Ponadto potwierdzone zostały informacje o kontynuowaniu produkcji autobusów Volvo wyposażonych w silniki CNG. W bieżącym roku autobusy miejskie z serii 7700 dostarczone zostały m.in. do Siedlec oraz Łomży, a do końca roku kolejne egzemplarze trafią do Wrocławia. Dyrektor Paweł Hałas nie omieszkał zaprezentować również zmodernizowanej gamy autobusów miejskich, które po raz pierwszy zostały zaprezentowane w br. podczas targów w Kortrijk. Trafią one do seryjnej produkcji w przyszłym roku.

„Indywidualizacja wykonania autobusów Solaris pod kątem oczekiwań klienta” – pod takim hasłem zaprezentowane zostały produkty spółki Solaris Bus & Coach przez Jana Palichleba – dyrektora regionu w dziale sprzedaży autobusów miejskich. W związku ze zmianami, jakie wejdą w życie w październiku 2006 roku już od pewnego czasu trwają prace badawcze nad wprowadzeniem do seryjnej produkcji autobusów Solaris wyposażonych w silniki EURO 4. Początkowo wszyscy klienci będą mieli do wyboru silniki dwóch producentów: DAF oraz IVECO. Oba wyposażone będą układ selektywnej redukcji katalitycznej SCR, dzięki której w pierwszej fazie uda osiągnąć się normy czystości spalin EURO 4, a w późniejszym czasie również EURO 5. Gotowy jest już pierwszy egzemplarz modelu Urbino III 12 wyposażony w silnik IVECO Cursor napędzany sprężonym gazem ziemnym. W przyszłym roku 9 sztuk takich autobusów trafi do MPK Rzeszów. W zależności od rynkowego popytu na tego typu konstrukcje wprowadzone zostaną do produkcji kolejne modele w wersji CNG.

Kierunki rozwoju oraz całą rodzinę autobusów MAN Lion’s City przedstawił Krzysztof Gawroński – regionalny dyrektor sprzedaży autobusów miejskich MAN – STAR TRUCK Sp. z o.o. Już teraz wszystkie autobusy MAN opcyjnie oferowane są z silnikami EURO 4. W odróżnieniu od większości producentów autobusów i silników koncern MAN zdecydował się na uzyskiwanie norm EURO 4 dzięki układowi recyrkulacji spalin EGR. Układ ten został przeniesiony z ciężarowych samochodów MAN z rodziny TG. Wydawać by się mogło, że duża ilość sprzedanych samochodów ciężarowych z silnikami Common Rail, w których zastosowano system EGR w autobusach nie powinno sprawić problemów, jednak okazuje się, że przy normie EURO 5 odpowiedni poziom emisji spalin można uzyskać tylko kosztem wzrostu zużycia paliwa. Wszystko to powoduje, że koncern MAN prowadzi badania nad zastosowaniem selektywnej redukcji katalitycznej SCR. Co ostatecznie zwycięży – dowiemy się już niebawem.

Koncern EvoBus reprezentowany przez Laszko Rakasza – dyrektora sprzedaży autobusów miejskich EvoBus Polska Sp. z o.o. przyjął całkiem odmienną strategię niż pozostałe firmy. Głównym tematem jego wystąpienia nie były problemy związane z wprowadzeniem silników z EURO 4, lecz paląca konieczność wymiany mocno wyeksploatowanych Ikarusów 280, które w dalszym ciągu stanowią ogromną ilość taboru w polskich przedsiębiorstwach komunikacyjnych. Jednym z pojazdów, który idealnie mógłby zastąpić stare Ikarusy jest średniopodłogowy Mercedes-Benz Conecto G. Pierwsze takie przegubowce zostały zakupione przez przewoźników z Białegostoku i Bydgoszczy w br. Jeżeli wszystko pójdzie po myśli przedstawicieli EvoBus Polska to już wkrótce tego typu autobusy pojawią się w kolejnych miastach. Głównym argumentem przemawiającym na korzyść autobusu średniopodłogowego jest jego niższa cena w stosunku do autobusów niskowejściowych i niskopodłogowych. Płaska podłoga na całej długości, jeden stopień w każdych drzwiach oraz zastosowanie nowoczesnych podzespołów w produkcji autobusu dodatkowo podnoszą walory rodziny Conecto.

Główny konstruktor Zakładów Samochodowych Jelcz S.A. – Karol Świerczewski omówił zmiany w ofercie produktowej Jelcz S.A. po wrześniu 2006 roku. Każdy z obecnie oferowanych modeli autobusów został przedstawiony w obecnej konfiguracji, a następnie w kompletacji obowiązującej od IV kwartału 2006 roku. Z zapowiadanych nowości produktowych w przyszłym roku na rynku powinny się pojawić dwa autobusy: Jelcz M083I (8-metrowy niskowejściowy autobus miejski) oraz Jelcz M120M/4 (12-metrowy średniopodłogowy autobus miejski z napędem CNG). Dodatkowo wszystkie obecnie oferowane autobusy otrzymają nowe jednostki napędowe IVECO Cursor spełniające normy EURO 4. Z całą pewnością przedstawiciel Jelcza nie ujawnił wszystkich planów związanych z rozwojem produktów, jednak patrząc na ogromną konkurencję panującym na polskim rynku, wydaje się słusznym pozostawienie pewnego asa w rękawie.

Na zakończenie konferencji głos zabrał Antoni Śliżak – prezes zarządu Fabryki Autobusów Solbus Sp. z o.o. Przedstawił on cała rodzinę autobusów SOLBUS jak również plany związane z najbliższą działalnością. W dalszym ciągu stosowane będą silniki IVECO z tą jednak różnicą, że będą spełniały normy czystości spalin EURO 4. Niewykluczone, że jako opcja stosowane będą również silniki Cummins. Najciekawszą kwestią poruszoną podczas wypowiedzi prezesa były plany związane z wprowadzeniem własnych konstrukcji, które w najbliższym czasie zastąpią modele produkowane na licencji czeskiej firmy SOR.