IRU o zawodowych kierowcach: Ich niedobór potroi się do 2026 r.

Mamy nowy raport światowej organizacji transportu drogowego (IRU) dotyczący kierowców autobusów i autokarów.

Pokazuje on, że niedobory zawodowych kierowców zarówno ciężarówek, jak i autobusów oraz autokarów w Europie rośnie w lawinowym tempie. Zapotrzebowanie na transport rośnie, a populacja zawodowych kierowców się starzeje. Bez działań mających na celu zwiększenie dostępności i atrakcyjności zawodu kierowcy, do 2026 r. w Europie może zabraknąć ponad dwóch milionów kierowców (!), co wpłynie na połowę wszystkich przewozów towarowych i miliony podróży pasażerskich.

kluczowe znaczenie

Rosnąca przepaść między odchodzącymi na emeryturę a nowymi kierowcami potroi liczbę niewypełnionych stanowisk kierowców ciężarówek do ponad 60% do 2026 r. i zwiększy się ponad pięciokrotnie w przypadku kierowców autobusów i autokarów, do prawie 50% do 2026 r.  Nowy raport ocenia sześć krajów reprezentujących dwie trzecie całkowitego europejskiego sektora drogowego transportu towarowego oraz cztery kraje zajmujące się transportem pasażerskim, co stanowi 28% całości.

Mimo że pensje kierowców są nawet pięciokrotnie wyższe od przeciętnej płacy minimalnej, raport przedstawia niepokojące dane dotyczące trudności w dostępie do zawodu kierowcy, zwłaszcza dla młodych ludzi, oraz jego atrakcyjności, zwłaszcza dla kobiet.

-„Kryzys niedoboru kierowców w Europie gwałtownie przyspiesza, stanowiąc poważne zagrożenie dla kontynentu, jeśli nic nie zostanie zrobione. Ciężarówki przewożą 75% ładunków w Europie pod względem objętości i 85% łatwo psujących się towarów o wysokiej wartości i towarów medycznych, takich jak szczepionki i żywność. Usługi autobusowe i autokarowe, najczęściej używany środek transportu zbiorowego w UE, mają kluczowe znaczenie dla europejskich celów dekarbonizacji. Bez kierowców europejska gospodarka, mobilność społeczna i plan klimatyczny staną w miejscu. Ale istnieją sprawdzone rozwiązania, zwłaszcza jeśli przemysł i rząd będą współpracować ze sobą – powiedział sekretarz generalny IRU Umberto de Pretto.

Co z młodymi?

Odsetek młodych kierowców jest niski (6 proc. w transporcie towarowym i 5 proc. w transporcie pasażerskim), pomimo dobrych wynagrodzeń kierowców i utrzymującego się wysokiego bezrobocia wśród młodzieży w wielu krajach.

Kobiety stanowią również niewielki odsetek kierowców ciężarówek, pomimo znacznego poziomu bezrobocia kobiet w niektórych krajach. Na przykład Hiszpania ma jeden z najwyższych w Europie wskaźników bezrobocia wśród kobiet (14%), a jednocześnie jeden z najniższych odsetków kobiet kierowców ciężarówek (2%), w przeciwieństwie do kobiet będących kierowcami autobusów i autokarów (12%).

Minimalny wiek kwalifikacji nadal wynosi 21 lat dla kierowców ciężarówek w pięciu krajach UE i od 21 do 24 lat dla większości stanowisk kierowców autobusów i autokarów w całej UE, co stanowi ogromną barierę dla absolwentów szkół.

Przeszkodą są również wysokie koszty licencji i szkoleń. We Francji licencja na samochód ciężarowy kosztuje 5300 euro, czyli ponad trzykrotnie więcej niż średnia miesięczna pensja, podczas gdy w Niemczech licencja na autobus i autokar kosztuje średnio 9000 euro, czyli ponad czterokrotność minimalnego miesięcznego wynagrodzenia.

Bezpieczeństwo, szczególnie w przypadku kobiet-kierowców, ma kluczowe znaczenie dla uatrakcyjnienia zawodu, przy czym 95% kierowców ciężarówek i 94% firm transportowych stawia go na pierwszym miejscu. Jednak tylko 3% istniejących miejsc parkingowych dla ciężarówek w UE jest certyfikowanych jako bezpieczne.

Co robić?

Sektory publiczny i prywatny muszą współpracować, aby rozwiązać problem niedoboru kierowców. Raport przedstawia 20 rozwiązań wdrażanych obecnie przez związki transportu drogowego, firmy i spedytorów.  Władze publiczne muszą również podjąć działania zapobiegające eskalacji niedoborów, w tym:

• Ustalenie minimalnego wieku prowadzenia pojazdu na 18 lat, ze szkoleniem od 17
• Dofinansowanie kosztów licencji i szkolenia dla nowych kierowców
• Budowanie bardziej bezpiecznych i chronionych parkingów