Irak: Wypadek autobusu z pilegrzymami

Władze Iraku poinformowały w poniedziałek – 29 października – o wypadkuirańskiego autobusu z pielgrzymami, do którego doszło w irackiej prowincjiWasit. W związku z rozpoczynającym się we wtorek szyickim świętem Arbain doIraku przybyły prawie 2 mln Irańczyków.

W wypadku, który miał miejsce na drodze z miejscowości Kutwe wschodnim Iraku do miasta Badra na granicy z Iranem, zginęło 18 osób, aokoło 20 zostało rannych. Wśród ofiar były kobiety i dzieci. Pielgrzymi wracalido Iranu z Karbali, w której znajduje się mauzoleum imama Husajna, będącejednym z najświętszych miejsc dla szyitów.

Choć święto Arbain rozpoczyna się we wtorek wieczorem i trwado środy, obchody trwają również przez wiele dni przed oraz po tej dacie.Arbain to jedno z najważniejszych świąt w szyickim kalendarzu religijnym.Związane jest ze śmiercią imama Husajna ibn Alego, wnuka Mahometa, który zostałzabity przez wojska omajadzkiego kalifatu w bitwie pod Karbalą 10 dniaksiężycowego miesiąca muharam 61 r. kalendarza islamskiego czyli 10października 680 r. według kalendarza chrześcijańskiego.

Dzień śmierci imama Husajna obchodzony jest jako świętoAszura, w czasie którego szyici organizują procesje, czasem dokonując przy tejokazji krwawego samobiczowania. Islamska tradycja nakazuje natomiastodwiedzanie grobów w czterdziestym dniu od daty oraz każdej rocznicy śmierci bliskiejosoby. Słowo „arbain” oznacza przy tym po arabsku liczebnik”czterdzieści”. Święto Arbain związane jest zatem z masowymipielgrzymkami szyitów do grobowca imama Husajna, znajdującego się w irackiejKarbali. Przy okazji pielgrzymi odwiedzają również grobowce innych szyickichimamów, znajdujące się w Bagdadzie, Nadżafie i Samarze.

Irańskie władze poinformowały natomiast w niedzielę, że naArbain do Iraku przyjechało ponad 1,8 mln pielgrzymów irańskich. Jest to o 8proc. mniej niż w 2017 roku. Rekordową liczbę przybyszów z Iranu Irakijczycyodnotowali w 2016 roku, gdy Iran, w związku z napięciami irańsko-saudyjskimi,wezwał szyitów do niedokonywania tradycyjnej pielgrzymki do Mekki, sugerujączastąpienie jej wizytą w Karbali w Arbain.

Eksperci oceniają, że spadek liczby pielgrzymów irańskichmoże być związany z kryzysem ekonomicznym w Iranie, spowodowanym amerykańskimisankcjami. W ostatnich tygodniach narastały też napięcia iracko-irańskie. CzęśćIrakijczyków oskarża Iran o nadmierną ingerencję w wewnętrzne sprawy ich kraju,a także zarzuca zasalanie rzeki Szatt al-Arab, czyli połączenia Eufratu iTygrysu. Na początku września doszło nawet do spalenia irańskiego konsulatu wBasrze.

Napięcia miedzy obydwoma krajami związane są również zmożliwością dostosowania się przez Irak do sankcji nałożonych na Iran przezUSA. Irańscy politycy sugerowali, że w takim razie irańscy pielgrzymi mogą nieprzyjechać na Arbain do Iraku, co wiązałoby się z ogromnymi stratami dlairackiej gospodarki. Turystyka religijna jest bowiem głównym źródłem dochodówniektórych irackich prowincji. W piątek Irak zapowiedział jednak, że wstrzymaeksport ropy z Kirkuku do Iranu w związku z amerykańskimi sankcjami.

Pielgrzymki z okazji Arbainu nie ustały w okresie, gdy Irakprowadził wojnę z Państwem Islamskim. W czasie obchodów występuje przy tympodwyższone ryzyko zamachów. Sunniccy ekstremiści uważają bowiem kult imamaHusajna za sprzeczny z islamem. Ponadto podział na szyitów i sunnitów związanyjest z osobą imama Husajna, a także jego ojca imama Alego, oraz bitwą podKarbalą. Sunnici uznawali bowiem, w przeciwieństwie do szyitów, przywództwoomajadzkiego kalifatu.

W 2016 roku Państwu Islamskiemu udało się dokonać kilka dnipo Arbainie zamachu, w którym zginęło ponad 80 pielgrzymów, głównie Irańczyków.W 2017 roku nie doszło jednak do poważniejszych incydentów.

Poniedziałkowy wypadek nie jest pierwszym związanym zArbainem. W kolizjach drogowych związanych z pielgrzymkami zginęło wcześniejjuż 10 Irańczyków.

Corocznie w obchodach Arbainu w Karbali bierze udział ok.25-30 mln szyitów. (PAP)

„