Informatyka w transporcie oczami firmy Elgeba

 

 

Truizmem wydaje się dziś stwierdzenie, że bez nowoczesnej techniki i technologii, wspierających intelektualne możliwości człowieka, trudno sobie wyobrazić efektywne zarządzanie firmą, a zwłaszcza firmą „rozproszoną”, jaką niewątpliwie jest przedsiębiorstwo komunikacyjne. Jednak początki wprowadzania informatyki do przedsiębiorstw transportu samochodowego w Polsce były z różnych powodów trudne. Sięgają one początków lat siedemdziesiątych XX wieku. Pionierami we wdrażaniu informatyki były następujące przedsiębiorstwa: TRANSBUD w Warszawie, Wojewódzka Spółdzielnia Transportu Wiejskiego w Szczecinie i Przedsiębiorstwo Państwowej Komunikacji Samochodowej w Zielonej Górze. Natomiast projekty informatyczne opracowywane były przez zespoły „zapaleńców”pod merytorycznym patronatem Instytutu Transportu Samochodowego.

Zagadnienia, do których starano się wykorzystać informatykę, dotyczyły głównie masowych danych i dużej oraz stale rosnącej liczby sprawozdań statystycznych. Takie podejście było zgodne z panującym wówczas porządkiem społeczno –ekonomicznym, w którym plan zastępował grę sił rynkowych. W tej sytuacji podstawowym nośnikiem danych do systemów informatycznych była karta drogowa, z której dane służyły do rozliczania: pracy przewozowej, rozliczenia zużycia paliwa i ogumienia, płac kierowców i oczywiście sprawozdań z wykonania planu. W przyszłości zamierzano wykorzystać metody i środki techniczne informatyki do optymalizacji pracy przewozowej.

Proces przetwarzania polegał na nanoszeniu danych ze wspomnianej karty drogowej na kartę lub taśmę perforowaną. Następnie pliki kart perforowanych trafiały od ośrodka obliczeniowego, gdzie były wczytywane do komputera stacjonarnego typu ICL. Była to forma przetwarzania danych typu partiowo- wsadowego, którego idea polegała na okresowym wczytywaniu danych do komputera i okresowym (najczęściej miesięcznym) uzyskiwaniu wydruków (tabulogramów).

Reasumując, można uznać, że lata siedemdziesiąte ubiegłego wieku, były okresem „oswajania się”z nową wówczas techniką obliczeniową. Owe „oswajanie się”dotyczyło zarówno autorów projektów informatycznych jak i pracowników przedsiębiorstw, którzy następnie te projekty wdrażali.

Pojawienie się w Polsce komputerów personalnych w latach osiemdziesiątych XX wieku, otworzyło nowe możliwości zastosowań informatyki, w tym również w przedsiębiorstwach transportu samochodowego. W pierwszej kolejności przenoszone były systemy z komputerów stacjonarnych na komputery personalne. Próbowano również wykorzystać systemy informatyczne do automatycznego wystawiania faktur za wykonane usługi przewozowe. Było to przedsięwzięcie dość trudne ze względu na nadmierne skomplikowanie taryfy przewozowej.

W oparciu o komputer personalny Instytut Transportu Samochodowego we współpracy z Uniwersytetem Szczecińskim rozpoczął prace nad zastosowaniem informatyki do sprzedaży biletów w komunikacji pasażerskiej. Moduł sprzedaży biletów miał stanowić postawę systemu, do którego byłyby następnie podłączane inne moduły np. rozliczeniowe, planistyczne (rozkład jazdy) itp. Pod koniec lat osiemdziesiątych prace te były w fazie prac koncepcyjnych.

Czerwiec 1989 roku, który zapoczątkował zmiany ustrojowe i restrukturyzację gospodarki, odsunął problemy informatyzacji transportu samochodowego na dalszy plan. Dziś w zmienionej sytuacji ustrojowej informatyka w przedsiębiorstwach transportu samochodowego, w tym zwłaszcza komunikacji pasażerskiej staje się podstawowym narzędziem pracy.

 Wspomnienia zebral dr Marian Szymański były z-ca Dyrektora d/s Studiów i Projektowania Systemów Ośrodka Informatyki Zjednoczenia PKS

 

 

Firma Elgeba wsłuchując się w postulaty i życzenia napływające od jej partnerów postanowiła podjąć wyzwanie! W polskich miastach funkcjonuje obok siebie wiele podmiotów zajmujących się szerko pojętą problematyką komunikacji miejskiej. Jednymi z najważniejszych są te, które zajmują się obsługą komunikacji pasażerskiej oraz te, których domeną jest strefa płatnego parkowania. W zależności od specyfiki danego miasta, wyżej wymienione zadania spełnia jedna lub wiele instytucji. Firma Elgeba postanowiła stworzyć hybrydowe urządzenie, które mogłoby zaspokoić potrzeby wielu podmiotów…i w ten właśnie sposób narodził się multifunkcjonalny automat do pobierania opłat o nazwie ticomat 815.

Jego podstawowym zadaniem jest sprzedaż zarówno biletów komunikacji miejskiej jak i kart parkingowych. Dodatkową bardzo ważną funkcją, dzięki zastosowaniu 9,4-calowego wyświetlacza LCD, jest zintegrowany system informacji miejsko-turystycznej. Wszystkie trzy funkcje można przedstawiać w wielu wersjach językowych, co sprawia, że takie urządzenie jest pomocne nie tylko dla mieszkańców danego miesta, ale również dla odwiedzających je turystów zagranicznych. Automat przyjmuje monety od 5 groszy do 5 złoty i wydaje resztę.

Opcjonalnie możliwe jest wyposażenie ticomatu 815 w urządzenie umożliwiające zapis i odczyt bezkontaktowych kart elektronicznych typu Mifare/ISO 14443A (Karta Miejska), co stwarza nowe horyzonty jego wykorzystania…

  

Miejski Zakład Komunikacjiw Zielonej Górze zakupił w ramach realizacji projektu „Poprawa jakości i konkurencyjności transportu miejskiego w Zielonej Górze’ dofinansowanego przez UNIĘ EUROPEJSKĄ,16 sztuk nowych autobusów. Zwycięzcą w ogłoszonym przetargu została firma MAN ze swoim produktem –autobusem Lion`s City. Wszystkie nabyte autobusy wyposażone są między innymi w kamery rejestrujące wnętrze pojazdu oraz klimatyzację kabiny kierowcy umożliwiającą większy komfort pracy. Zakup dofinansowywany został przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego w ramach ZPORR. W skład wyposażenia wyżej wspomnianych autobusów wchodzą zarówno urządzenia firmy Elgeba jak i również jej partnera firmy R &G, które połączone są w spójny system. Jest to pierwsza wspólna realizacja projektu przez obydwie firmy w jednym przedsiębiorstwie komunikacyjnym od czasu podpisania umowy o kooperacji. Firma R &G poza wewnętrznymi ledowymi tablicami informacyjnymi i elektronicznymi kasownikami biletowymi, dostarczyła do MZK Zielona Góra również autokomputer typu SRG-3000 P, „porozumiewający”się z wielotaryfowymi automatami do sprzedaży biletów typu ticomat 810. Z jednej strony napływają z automatu do autokompuera ( a poprzez to również do kierującego pojazdem) informacje o stanie automatu, ilości papieru do wydruku biletów, stanie obiegu finansowego. Z drugiej strony, jako że automat w stosunku do autokomupera jest w pozycji „slave”, zaopatrywany jest on przez niego w informacje typu: uaktualnianie daty, nr. pojazdu czy też numeru linii na jakiej na bieżąco znajduje się autobus. Tak więc do kilkudziesięciu będących już od paru lat na wyposażeniu MZK Zielona Góra automatów TL 900k, dołączonych zostało 16 automatów nowej generacji –ticomat 810.