Goodyear: Zachowania na drodze to efekt domina
Wspólne badanie firmy Goodyear i London School of Economicsand Political Science (LSE), przeprowadzone na grupie blisko 9000 kierowców z15 europejskich krajów pokazało, że zachowania kierowców na drodze wywołująefekt domina. Jest to szczególnie niebezpieczne w przypadku agresywnychuczestników ruchu drogowego, których działanie może być powtarzane przezinnych.
Aż 55% ankietowanych przyznało, że gdy zostaną sprowokowanilub poirytowani na drodze przez innego kierowcę, są bardziej skłonni odbić tosobie na następnym, napotkanym później użytkowniku drogi. Z kolei 87%ankietowanych zgodziło się ze stwierdzeniem, że życzliwa jazda innych osób możeich skłonić do równie uprzejmego traktowania kolejnych napotkanych uczestnikówruchu drogowego. Wypływa stąd wniosek, że zarówno życzliwe, jak i agresywnezachowania mogą uruchamiać łańcuch zdarzeń, tworząc środowisko, które wzależności od sytuacji może być komfortowe i bezpieczne lub stresujące i groźnedla kierowców.
?Pomijając czynniki takie jak warunki pogodowe czyzmęczenie, istotnym bodźcem, na który reagujemy podczas podróży są otaczającynas kierowcy? – powiedział dr Chris Tennant z London School of Economics, którykierował badaniem. ?Dzieląc przestrzeń drogową z innymi, kierujący częstostosują zasadę wzajemności. Biorąc jednak pod uwagę, że wiele interakcji jestprzelotnych, najczęściej wzajemność jest niebezpośrednia, czyli odpowiadamyinnemu kierowcy, spotkanemu na późniejszym etapie podróży. W ten sposób nadrodze powstaje efekt domina? ? wyjaśnił dr C. Tennant.
Zachowanie innych kierowców prowokuje
Dotychczasowe badania w dziedzinie bezpieczeństwa drogowegowskazywały przede wszystkim na potrzebę identyfikowania określonych,problematycznych kierowców, wykazujących skłonność do niebezpiecznych zachowań.Natomiast najnowsze badanie Goodyear i LSE zwraca uwagę na koniecznośćzrozumienia, w jaki sposób zachowanie innych kierujących może skłaniać nas dobardziej niebezpiecznej jazdy, nawet jeżeli sami nie jesteśmy typem agresywnegokierowcy.
?Okazuje się, że normy zachowania na drodze są ważne dlakierowców, co potwierdzają analizy nagrań interakcji występujących podczasjazdy. Wynika z nich, że większość badanych docenia znaczenie gestówpodziękowania ? zaledwie 10% uznało je za nieistotne. Rozmówcy przyznają też,iż kiedy inny kierowca im nie podziękuje, sami są bardziej skłonni jechaćostrzej przy najbliższym spotkaniu. Badanie ujawniło również cały szeregzachowań: od zmiany pasa na zatłoczonych skrzyżowania, przez tzw. siedzenie naogonie i brak sygnalizacji skrętu, po niezdyscyplinowanie w zajmowaniu pasów nadrogach szybkiego ruchu i autostradach, które w dużym stopniu mogą frustrowaćinnych uczestników ruchu drogowego. W wywiadach kierowcy przyznają, że samidopuszczają się podobnych zachowań, przeważnie nieumyślnie, uruchamiając tymsamym efekt domina, czyli negatywnych interakcji? ? dodał dr C. Tennant.
?Nasze badanie bezpieczeństwa drogowego dowodzi, że wrzeczywistości wielu kierowców postrzega inne samochody na drodze jakoanonimowe maszyny, nie zaś pojazdy, w których znajdują się ludzie. Dlatego teżrzadko widzą potrzebę wykazywania się dobrymi manierami? – powiedział OlivierRousseau, wiceprezes Goodyear ds. opon osobowych w Europie, na BliskimWschodzie i Afryce. ?Za pomocą prezentowanych analiz chcemy uzmysłowićkierowcom, że ich zachowania mogą w bardzo istotny sposób oddziaływać nainnych, zwłaszcza w nerwowych sytuacjach. Agresywna i bojowa jazda jednej osobymoże zainicjować reakcję łańcuchową pomiędzy innymi kierującymi, a w konsekwencjidoprowadzić nawet do wypadku, którego realny sprawca i inicjator będzie jużdaleko. To od nas zależy powstrzymanie efektu domina na drodze? ? dodał O.Rousseau.
Wiele form nieżyczliwości
?Nieżyczliwość może przejawiać się na różne sposoby: odpouczania, przez konkurowanie, krzyki, gestykulację, aż po zastraszanie.Niezależnie jaka będzie jej forma, może przyczynić się to do eskalacji inasilania mniej bezpiecznej kultury jazdy. Gama uprzejmych zachowań na drodzejest natomiast niewielka, ale za to mają one dużą siłę sprawczą. Należy donich: przepuszczanie innych przy intensywnym ruchu, nawiązywanie kontaktuwzrokowego, dziękowanie w sposób widoczny, gdy ktoś nas przepuści orazprzepraszanie, gdy przeszkodzimy innym. Każdy z takich gestów promuje kulturęuprzejmej jazdy i pomaga budować zasadzę wzajemności, na której skorzystamywszyscy? ? podkreślił dr C. Tennant.
Celem badania Goodyeara i LSE była analiza interakcjikierowców i ich stosunku do innych uczestników ruchu drogowego, a także oddziaływaniaich zachowań na ryzykowną jazdę. Projekt badawczy składał się z dwóch części:ankiety jakościowej z wykorzystaniem grup fokusowych i wywiadów z kierowcami wWielkiej Brytanii i Włoszech, oraz z części ilościowej – ankiety internetowej,w której wzięło udział prawie 9000 kierowców z 15 krajów (Belgii, Czech,Niemiec, Francji, Włoch, Holandii, Polski, Rumunii, Rosji, Szwecji, Turcji,Słowenii, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii i Austrii).
Streszczenie raportu z badania można znaleźć na stroniewww.goodyear.eu, natomiast jego pełna treść jest dostępna na życzenie.
Londyńska Szkoła Ekonomii i Politologii (LSE) jest jedną zwiodących światowych uczelni zajmujących się naukami społecznymi. Tospecjalistyczny uniwersytet o globalnym zasięgu, prowadzący międzynarodowynabór. Zakres prac badawczych i program nauczania obejmuje pełne spektrum naukspołecznych, od ekonomii, poprzez politykę, prawo, socjologię, antropologię,księgowość i finanse. Założona w 1895 r. szkoła cieszy się wyjątkową reputacją,którą zawdzięcza m.in. najwyższym standardom nauczania. O jej renomie świadczyteż fakt, że szesnastu pracowników naukowych lub absolwentów LSE to laureaciNagrody Nobla. Szkoła wyróżnia się kosmopolitycznym przekrojem studentów: to9500 studentów studiów dziennych ze 140 krajów. LSE zatrudnia ponad 3000pracowników naukowych, z czego ok. 46% pochodzi spoza Wielkiej Brytanii.
Goodyear jest jednym z największych producentów opon naświecie. Firma zatrudnia 66 tys. osób i wytwarza swoje wyroby w 49 zakładach w22 krajach na świecie. Posiada dwa Centra Innowacji w Akron, w stanie Ohio iColmar-Berg, w Luksemburgu, które dostarczają najnowocześniejszych rozwiązań wzakresie produktów i usług, będących wyznacznikiem standardów i technologii wprzemyśle. Więcej informacji na temat Goodyear i produktów firmy znajduje sięna stronie www.goodyear.com/corporate. W Polsce firma oferuje opony takichmarek, jak: Goodyear, Dunlop, Fulda, Sava i Dębica. Jest także głównymakcjonariuszem Firmy Oponiarskiej Dębica S.A., która jest największym tego typuzakładem w Europie, zatrudniającym prawie 3 tys. osób.
