Feniks – miejski autobus z Sanoka

Powstały w 1989 roku Automet to jedyna polska firma, która zajmuje się jednocześnie zabudową furgonów, jak i produkcją na szeroką skalę komponentów (siedzenia pasażerskie, dywaniki podłogowe, koła kierownicze, wykończenia sufitu, uchwyty, elementy wykończeniowe z tworzyw sztucznych, etc.). Produkcja tych wszystkich elementów wspomagana jest przez własne biuro konstrukcyjne, które pracując w systemach CAD/CAM opracowuje nowe rozwiązania pozwalające przez cały czas rozszerzać asortyment oferowanych wyrobów. Ponad 5000 produktów wytwarzanych w firmie Automet znajduje zastosowanie w autobusach, pojazdach ciężarowych, dostawczych, a nawet w ciągnikach rolniczych. Jednakże Automet specjalizuje się nie tylko w produkcji komponentów, ale również w zabudowach autobusowych na bazie samochodów dostawczych i ciężarowych: Mercedes-Benz, Iveco, Volkswagen, Ford czy Opel.

Podczas III Międzynarodowych Targów Lokalnego Transportu Zbiorowego – Transexpo 2005 sanocki producent zaprezentował dwie nowości: niskowejściowego mieszczucha o nazwie Feniks skonstruowanego na podwoziu Iveco Daily 65C15 oraz przeznaczonego do obsługi ruchu turystycznego Apollo na bazie ciężarowego Mercedesa Atego.

 

 

 Design

 

Prace nad Feniksem rozpoczęły się już 3 lata temu – „Wówczas wykonaliśmy pierwszy prototyp, który dostarczył nam wiele ważnych informacji. Owocem tych doświadczeń był zaprezentowany po raz pierwszy podczas Transexpo 2005 egzemplarz wykonany na podwoziu Iveco”–mówi Adam Jadczyszyn, dyrektor Techniki i Rozwoju firmy Automet.

Zaprojektowane przez konstruktorów Autometu nadwozie Feniksa wyróżnia się zachowaniem odpowiednich proporcji i przyjemną stylistyką przypominającą hiszpańskiego Noge MiniTouring. Kształt przedniej ściany pojazdu nie pozwala pomylić Feniks z żadnym innym dostępnym na rynku minibusem. Uwagę zwraca mocno pochylona pokrywa silnika, na której umieszczono „uśmiechniętą”atrapę wlotu powietrza. Dolna krawędź klapy silnika zachodzi na trójkątne przednie reflektory, do kształtu których nawiązują także przetłoczenia lamp przeciwmgielnych ulokowane na zderzaku.

Nie można przejść obojętnie obok elektronicznego wyświetlacza kierunkowego ulokowanego nad górną krawędzią przedniej szyby. Takie rozwiązanie zdecydowanie szkodzi sylwetce pojazdu. Automet powinien wziąć przykład z zachodnioeuropejskich producentów, którzy „wyciągają”przednią szybę aż po górną krawędź dachu uzyskując w ten sposób bardzo futurystyczny i modny kształt a` la hiszpański Indcar Mago II.

Patrząc na pojazd z profilu nie sposób nie zauważyć ciekawych obrysów nadkoli wykonanych, podobnie jak przednie zderzaki, ściana przednia i tylna oraz pokrywa silnika, z laminatu poliestrowo-szklanego. Wszystkie szyby wklejono w konstrukcję nadwozia, dzięki czemu uzyskano idealnie płaskie powierzchnie ścian bocznych, co ułatwią zamieszczanie oklein reklamowych.

Barwione szyby zapewniają odpowiednie warunki termiczne w przedziale pasażerskim, dodatkowo cztery okna (dwa po każdej stronie autobusu) wyposażono w przesuwne szyby wspomagające latem wentylację mechaniczną.

W tylnej części Feniksa nie ma żadnych „rewolucyjnych”rozwiązań stylistycznych. Umieszczony w górnej części elektroniczny wyświetlacz nawiązuje kształtem do przedniej, dość kontrowersyjnej tablicy kierunkowej. Obok punktowych świateł tylnych oraz kierunkowskazów biegną ładnie wyglądające przetłoczenia.

Mierzący 8200 mm minibus przystosowany jest do przewozu 34 pasażerów, w tym 26 na miejscach siedzących. Pojemność autobusu jest porównywalna z najgroźniejszymi konkurentami: Jelczem M081MB Vero, który pomieści 34 pasażerów oraz Kapeną Urabanino (Cacciamali 65C15) mieszczącą 32 pasażerów. Jednakże konkurenci Feniksa dysponują mniejszą liczbę miejsc siedzących. Wynika to głównie z zastosowania dwuskrzydłowych drzwi na zwisie tylnym.

 

 

Do wnętrza sanockiego minibusa prowadzą dwoje drzwi o szerokości 800 mm. Pierwsze wejście z dwoma poprzecznymi stopniami ulokowano bezpośrednio za przednią osią, drugie bezstopniowe znajduje się na zwisie tylnym.

Do wad Feniksa należy zaliczyć wręcz symboliczną powierzchnię niskiej podłogi oraz zbyt wąskie wejścia, szczególnie jest to odczuwalne w tylnej części gdzie znajduje się niewielka bezstopniowa powierzchnia. Zbyt wąskie wejścia powodują, że na pokład nie można wprowadzić wózka dziecięcego, ani tym bardziej wózka inwalidzkiego. Zdecydowanie lepiej w tej konkurencji wypadają konkurenci Feniksa, którzy dysponują dwuskrzydłowymi drzwiami w tylnej części. Dodatkowo Jelcz M081 MB Vero posiada dwuskrzydłowe drzwi z przodu, co czyni go bezkonkurencyjnym pod względem funkcjonalności.

Ponadto doświadczenia niektórych miejskich przewoźników (MZK Gorzów Wielkopolski, ZKM Gdańsk) z eksploatacją minibusów, do których nie ma możliwości wprowadzenia wózka dziecięcego pokazują, że autobusy tego typu mają ograniczone zastosowanie w ruchu miejskim.

Pasażerowie podróżują na fotelach typu A470 Automet przymocowanych do ściany bocznej. Szerokość środkowego korytarza wynosząca 475 mm powinna zapobiec powszechnemu poczuciu ciasnoty w tego typu konstrukcjach.

Odpowiednią temperaturę wnętrza zapewniają grzejniki konwektorowe oraz dwie nagrzewnice zasilane agregatem Eberspreacher o mocy 10 kW. Dodatkowo nagrzewnice umieszczono pod stopniami drzwi wejściowych, aby zmniejszyć ryzyko ich oblodzenia podczas zimowej eksploatacji.

Kokpit w kabinie kierowcy, został przeniesiony z dobrze znanego dostawczego Iveco Daily. Jakość użytych materiałów nie budzi poważniejszych zastrzeżeń, a kierowca nie powinien narzekać na ergonomia, ponieważ wszystkie przełączniki znajdują się w zasięgu jego ręki.

  

 

Autobus o masie całkowitej 7000 kg napędzany jest umieszczonym z przodu, czterocylindrowym silnikiem Iveco SOFIM 8140.43N o mocy 146 KM (107kW) i maksymalnym momencie obrotowym 320Nm osiąganym przy 1500 obr./min. Taka sama jednostka służy do napędu Kapeny Urabanino. Z silnika wyprowadzony jest dodatkowy napęd sprężarki zasilającej układ sprężonego powietrza dla tylnego zawieszenia i napędu drzwi.

Moc silnika przekazywana jest na oś tylną za pośrednictwem sześciobiegowej mechanicznej skrzyni biegów ZF S-600.

Feniks standardowo wyposażony jest w system ABS oraz hamulce tarczowe na wszystkich kołach. Zadziwiające jest to, że autobus nie jest standardowo wyposażony w retarder, który istotnie wydłuża żywotność okładzin hamulcowych.