Europejski Dzień bez Samochodu (EDbS)
Europejski Dzień bez Samochodu (EDbS) w dniu 22 września obchodzony jest w Europie od 1998 r., a Europejski Tydzień Zrównoważonego Transportu (ETZT) w dniach 16-22 września od 2002 r. Tysiące miejscowości organizuje co roku wydarzenia promujące transport publiczny, komunikację pieszą i rowerową, zamyka ulice dla samochodów, przeprowadza debaty publiczne o konieczności ograniczania ruchu samochodowego.
W grudniu 2001 roku na wniosek Komisarz Dyrekcji Generalnej „Środowisko”Komisji Europejskiej Pani Margot Wallström, Minister Środowiska podpisał deklarację przystąpienia naszego kraju do grupy państw realizujących tę kampanię. Od 2002 r., po podpisaniu przez Polskę Karty Europejskiej, co roku 22 września odbywają się, z merytorycznym i organizacyjnym udziałem Ministerstwa Środowiska, ogólnopolskie obchody Europejskiego Dnia bez Samochodu, a od 2005 r obchody Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu.
Organizacja kampanii ETZT i EDbS odbywa się pod patronatem Komisji Europejskiej. Celem jej jest bezpośrednie zaangażowanie obywateli w działania związane z ochroną środowiska przez promowanie transportu komunikacją miejską jako alternatywy dla indywidualnego transportu samochodowego. Kampania ta ma również na celu promocję nowego podejścia do zagadnień problematyki transportu w miastach, szczególnie w dużych aglomeracjach miejskich poprzez kształtowanie proekologicznych wzorców zachowań oraz popularyzację transportu miejskiego przyjaznego środowisku. Ponadto kampania ta przyczynia się do zmniejszenia zanieczyszczeń powietrza oraz hałasu, przez co wpływa na polepszenie jakości życia w mieście.
Cele kampanii realizowane są m.in. przez:
– podniesienie poziomu świadomości społeczeństwa przez podejmowanie publicznej dyskusji na temat problemów transportu w mieście (natężenia ruchu, zwiększenia zanieczyszczeń powietrza) oraz zwrócenie uwagi mieszkańców miast na ich najbliższe otoczenie;
– stworzenie władzom lokalnym możliwości realizacji pilotażowych projektów dotyczących między innymi planów ruchu drogowego w mieście, promowania pojazdów przyjaznych środowisku, projektowania ulic zarezerwowanych tylko dla pieszych oraz ścieżek rowerowych;
– zmianę zachowań społecznych dotyczących korzystania ze środków transportu
w mieście;
– promowanie transportu miejskiego gwarantującego lepsze wykorzystanie przestrzeni ulicznej;
– prezentację i promocję strategii rozwoju alternatywnych środków transportu
w miastach;
– zaangażowanie jak największej liczby zainteresowanych osób i przedstawicieli władz.
W ubiegłym roku do kampanii przystąpiło 87 miast, co pozwoliło Polsce na zajęcie czwartego miejsca w Europie pod względem liczby miast uczestniczących w „Europejskim Tygodniu Zrównoważonego Transportu”oraz „Europejskim Dniu bez Samochodu”.
Tematem przewodnim tegorocznej kampanii są „Zmiany klimatu”. Wpisuje się ona doskonale w organizowaną w całej Europie przez Komisję Europejską kampanię „Ty też masz wpływ na zmiany klimatu”, której celem jest kształtowanie świadomości Europejczyków na temat wpływu zmian klimatu na środowisko, w którym żyją oraz przekonanie ich, iż każdy, poprzez swoje codzienne działania, może wpływać na zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych do atmosfery.
Niewątpliwie ETZT i EDbS to kampania, która jest odpowiedzią na negatywne konsekwencje wynikające z nadmiernego ruchu samochodowego w miastach i poprzez swoje założenia przyczynia się do zmniejszenia zanieczyszczeń powietrza oraz hałasu.
ETZT i EDbS jest również okazją dla władz wszystkich uczestniczących miast do pokazania swojej troski o sprawy jakości życia. Daje on również możliwość zaangażowania mieszkańców w działania na rzecz wspólnego dobra, jakim jest miejsce, w którym żyją na co dzień.
