Elegancja i ekonomia – nowa rodzina Setra ComfortClass 400
Podczas otwarcia pierwszego w Polsce Centrum Serwisowego EvoBus w Wolicy (Otwarcie pierwszego Centrum Serwisowego EvoBus w Polsce) miała miejsce nie tylko polska premiera autokaru Mercedes-Benz Tourismo (Mercedes-Benz Tourino – mały turysta już w Polsce!), ale również nowej serii Setra ComortClass 400, reprezentowanej przez modele S415 GT-HD i S417 GT-HD. Światowy debiut wszystkich tych pojazdów nastąpił dwa miesiące wcześniej podczas październikowej wystawy BusWorld w Kortrijk.
Zdaniem wielu obserwatorów, właśnie te pojazdy mają spore szanse odnieść sukces na trudnym, polskim rynku. Szczególnie prognoza ta dotyczy nowej rodziny Setry, która w poprzedniej wersji 300 (obejmującej modele S315 GT, S315 GT-HD, S317GT-HD i S319 GT-HD) znalazła wielu nabywców w Polsce. Łącznie w latach 1999 – I p. 2003 sprzedano ich łącznie 25 szt. na terenie naszego kraju. Ich właściciele podkreślają cały czas bardzo korzystny wskaźnik ceny tego typu autokarów do oferowanego komfortu i niezawodności w eksploatacji.
Ekonomiczna rodzina ComfortClass zajmuje w ofercie Setry pozycję pośrednią pomiędzy ekskluzywnymi autokarami „wielkiej turystyki” – TopClass 400 (wprowadzonymi do oferty na wiosnę 2001 roku) oraz autobusami do regularnych połączeń regionalnych – MultiClass. „Komfortowa seria” oferuje, za całkiem niewygórowaną cenę, stosunkowo wysoki standard podróżowania i niskie koszty eksploatacyjne, co niewątpliwie znajdzie uznanie wśród polskich przewoźników. O ile w Europie Zachodniej modele GT-HD są przeznaczone (zdaniem producenta) do obsługi głównie wycieczek i innych przewozów okazjonalnych, to w naszym kraju mogą one zostać z powodzeniem wprowadzone do taboru obsługującego regularne połączenia międzymiastowe i międzynarodowe.
Obecnie rodzina ComfortClass 400 składa się z trzech modeli: dwuosiowej wersji S415 GT-HD o długości 12200 mm i pojemności 44 pasażerów w wersji 4-gwiazdkowej (49 osoby przy standardzie 3-gwiazdkowym) oraz trzyosiowych autobusów: S416 GT-HD o długości 13070 mm i pojemności 48 pasażerów (53 przy standardzie 3-gwiazdkowym) i S417 GT-HD o długości 14050 mm i pojemności 52 pasażerów (57 przy standardzie 3-gwiazdkowym). W przyszłym roku dołączy do nich model 415 GT.
W odróżnieniu od serii 300, gdzie nie występowało stylistyczne zróżnicowanie pomiędzy wersjami GT-HD i HDH, nowy design rodziny ComfortClass odznacza się odmiennym charakterem, który bezpośrednio nawiązuje do wersji TopClass w kilku elementach – poprzez wygląd przedniej ściany (boczne lustra, układ reflektorów zintegrowanych z kierunkowskazami i srebrny panel z nazwą marki) oraz przednich drzwi, z półkoliście zachodzącym pasem bocznego poszycia. Znakiem rozpoznawczym nowej generacji ComfortClass jest srebrna listwa, która rozpoczyna się pomiędzy słupkami B i C znakiem graficznym przypominającym grot strzały i przebiega przez cały pas podokienny.
Brak jakichkolwiek wystających elementów umożliwia bezproblemowe mechaniczne czyszczenia autokaru oraz bardziej efektywne wykorzystanie powierzchni pod reklamowe nadruki.
Znowelizowane przepisy dotyczące dopuszczalnej długości autobusów pozwoliły na wprowadzenie nowych standardów pojemnościowych w rodzinie ComfortClass 400 (o długości od 12,2 metra do 14,05 metra), co w konsekwencji pozwoliło nie tylko zwiększyć ilość foteli, ale również lepiej zorganizować miejsce pracy kierowcy i pilota. Zapewniono im więcej przestrzeni poprzez poszerzenie o 70 mm przedniego korytarza wejściowego, a dzięki przesunięciu dźwigni hamulca postojowego bliżej kierownicy, poszerzono o 140 mm przestrzeń stanowiska kierowcy i zamontowano dodatkowy zamykany schowek. Nie bez znacznia dla płynnego przemieszczania się w przedniej części pojazdu, jest zastosowanie jako dźwigni zmiany biegów joysitka (wzorem serii TopClass 400 i Travego), umieszczonego po prawej stronie deski rozdzielczej, który zapewnia wysoki komfort pracy kierowcy.
Kokpit kierowcy został generalnie podobnie zaprojektowany, jak w rodzinie TopClass 400, ale charakteryzuje się kilkoma istotnymi zmianami. Przede wszystkim wyróżniają go bardziej zaokrąglone kształty, minimalizacja przycisków obsługowych, wprowadzony bliżej kierownicy panel klimatyzacji, radiomagnetofonu i odtwarzacza CD/DVD oraz odrębnie zainstalowany ekran sytemu nawigacji satelitarnej. Poniżej joysticka w zgrabnej pionowej szafce został zabudowany elektroniczny tachograf Siemens-VDO i skrzynka obsługowa kabiny chemicznej. Zmieniarka płyt i cały system nawigacji satelitarnej został zabudowany na specjalnej podwieszanej półce (tzw. Mediabox) ponad stanowiskiem kierowcy.
Zgodnie z przepisami obowiązującymi na początku lat 90-tych szerokość pojazdów generacji 300 wynosiła 2500 mm, natomiast w obecnej rodzinie ComfortClass ten parametr wynosi 2550 mm, co zostało wykorzystane na poszerzenie środkowego korytarza. To kolejne, obok poszerzenia przejścia na przedniej platformie, usprawnienie na drodze do płynnego przemieszczania się potoków pasażerów wewnątrz autokaru.
Przewoźnicy, w zależności od realizowanych zadań, mają do wyboru trzy warianty siedzeń: Nimbus, Top i Travel. Wszystkie fotele pasażerskie są wyposażone w pasy bezpieczeństwa, regulowane w pionie oraz w poziomie. Każdy pasażer ma do swojej dyspozycji panel z funkcjami indywidualnego oświetlenia, nawiewu oraz możliwością wezwania obsługi. Będąc przy tematyce siedzeń warto dodać, że na specjalne życzenie klient może zamówić podwójne siedzenie pilota.
Standardowo autobusy serii ComfortClass wyposażane są w ekonomiczną klimatyzację ComAir, montowaną w środkowej części dachu. W zależności od warunków, w jakich przyjdzie pracować autobusowi, można wybrać trzy rodzaje mocy agregatu: 32, 35 lub 39 kW. System nawiewu składa się z 6 do 8 dmuchaw, które wyposażono w funkcję „re-heat” – ogrzewającą powietrze wychodzące, tym samym zabezpieczając szyby przez zaparowaniem.
Wszystkie modele Setra ComfortClass GT-HD są standardowo wyposażone w 6-cylindrowe silniki Mercedes-Benz OM 457 LA w dwóch zakresach mocy: 260 kW (354 KM) lub 310 kW (422 KM). Współpracują one albo z 6-stopniową manualną skrzynią biegów Mercedes-Benz GO 190 z retarderem Voith R115E (modele S415GT-HD i S415GT), albo z skrzynią Mercedes-Benz GO 210 z retardererm Voith 115E (S416GT-HDi 417 GT-HD). Oprócz tego przewoźnicy mogą zamówić jako opcjonalne wyposażenie 12-stopniową, zautomatyzowaną skrzynię biegów ZF AS-Tronic.
Dzięki wprowadzeniu na szeroką skalę zespołów bezobsługowych do układu napędowego i jezdnego, uzyskano przebiegi międzyserwisowe na poziomie 90 000 km. Dodając do tego 10-letnią gwarancję Setry na perforację nadwozia, można założyć, że autokary z rodziny ComfortClass z powodzeniem zastąpią swoich poprzedników, stając się codziennymi „wołami roboczymi” europejskich przewoźników, które swoją wytrzymałością i niskimi kosztami eksploatacyjnymi zapewnią operatorom możliwość stabilnego funkcjonowania oraz w miarę dokładnego przewidywania kosztów utrzymania taboru.
Zdaniem prezesa spółki EvoBus Polska, Güntera Klemta – cena nowych pojazdów z grupy ComfortClass będzie porównywalna z ceną poprzedniej generacji.
Na zakończenie tego artykułu warto wspomnieć o zastosowanym w rodzinie ComfortClass elektronicznym systemie stabilizacji jazdy – ESP. Jest to związane z przyjętą w październiku 2003 r strategią przez koncern DaimlerChrysler , która zakłada standardowe montowanie tego układu we wszystkich wytwarzanych rodzinach autobusów turystycznych, czyli Setra TopClass 400, Setra ComfortClass 400 i Mercedes-Benz Travego.
W ten sposób, DaimlerChrysler stanie się pierwszym producentem autokarów wyposażonych w standardzie w system ESP. Komentując ten fakt Wolfgang Diez, dyrektor działu produkcji autobusów DaimlerChrysler, powiedział: „Tą decyzją robimy wielki krok naprzód w dziedzinie bezpieczeństwa na drogach, podkreślając naszą pozycję technologicznego lidera.” Zgodnie z danymi Niemieckiego Federalnego Biura Statystycznego, autobusy i autokary już obecnie są najbezpieczniejszym środkiem transportu i to ze sporą przewagą nad innymi środkami zbiorowej komunikacji. „Dzięki systemowi ESP, chcemy, aby autokary stały się jeszcze bezpieczniejsze.” – dodał Diez.
ESP (Electronic Stability System) to aktywny system zaprojektowany w celu poprawy bezpieczeństwa na drogach poprzez stabilizowanie kierunku jazdy. Układ pomaga w znacznym stopniu ograniczyć ryzyko wpadnięcia w poślizg podczas wykonywania manewrów skręcania i wymijania. W sytuacjach krytycznych pod względem tzw. „dynamiki jazdy”, np. kiedy w zakręcie tor jazdy autokaru zaczyna odbiegać od wyznaczonego, siła hamowania jest regulowana osobno dla każdego koła. Jednocześnie, system odpowiednio przymyka przepustnicę. Oznacza to, że w granicach określonych prawami fizyki, można zapobiec wpadnięciu w poślizg tylnej części autokaru dzięki użyciu precyzyjnie obliczonej siły hamowania. ESP stale kontroluje także wartość przyspieszenia bocznego. Jeśli na długim łuku, np. na zjeździe z autostrady, lub podczas szybkiej zmiany pasa ruchu, autokar znajdzie się w sytuacji krytycznej, jego prędkość zostaje automatycznie zmniejszona do poziomu, przy którym przywrócona jest stabilność. Zastosowany system ESP jest podobny w działaniu do wersji stosowanej w samochodach osobowych, ale został wyposażony w funkcje zaprojektowane lub rozwinięte specjalnie dla autokarów. Dział autobusowy DaimlerChrysler oferuje system ESP w autokarach jako opcję od 2002 roku. O dobrym przyjęciu tej innowacji technicznej na rynku może zaświadczyć fakt, że w roku wprowadzenia systemu ESP jako opcji, 40% klientów firmy w Niemczech zdecydowało się na zakup autokarów wyposażonych w ten układ.