Eksport autobusów w 2012 roku

W zeszłym roku fabryki zlokalizowane w Polsce wyeksportowały łącznie 3210 autobusów To o 596 pojazdów mniej niż przed rokiem (- 15,65%). Dodatkowo za granicę wysłaliśmy 45 trolejbusów, ponad 700 podwozi oraz blisko 300 szkieletów konstrukcyjnych.  Odnotowany ponad 15-procentowy spadek eksportu autobusów to efekt głównie małej dynamiki europejskiego rynku autobusowego. W porównaniu do 2011 r. wzrósł on zaledwie o 0,6%, natomiast kraje, które są strategiczne dla naszego eksportu wykazały w 2012 r. znaczące spadki sprzedaży. Do tego grona należą przede wszystkim Włochy (- 30,4%) oraz Francja (- 10,9%). Szczęśliwie kondycja najważniejszych odbiorców autobusów z Polski –Niemiec i Szwecji jest cały czas stabilna. Nasi zachodni sąsiedzi zanotowali wzrost o + 1,9%, natomiast Szwecja o + 0,7%. Panujący w Europie dodatni bilans jest znacznej mierze efektem doskonałej koniunktury w Wlk. Brytanii, gdzie autobusowy rynek został mocno pobudzony m.in. poprzez państwowe fundusze jak Green Fund Bus. Niestety –na Wyspy pojazdy z Polski eksportuje tylko Scania i to w coraz mniejszych ilościach, także niestety nie ma to za większego przełożenia na nasze wyniki.

Mimo odnotowania 15-procentowego spadku uważamy, że poziom zagranicznej sprzedaży w tym roku jest w miarę stabilny i nie oznacza kolejnej fali kryzysu. To korekta przy zmieniającej się koniunkturze na poszczególnych rynkach w Europie. Potwierdza to fakt, że spadki (poza Solarisem) odnotowali wszyscy najwięksi eksporterzy. Pamiętajmy też, że najnowsze wyniki porównujemy do doskonałych, zeszłorocznych rezultatów. Wówczas za nasze granice zostało wysłanych łącznie 3810 kompletnych pojazdów. Był to jeden z najlepszych eksportowych wyników w historii (tuż za rezultatem 3977 szt. z 2008 r.) i na pewno w najbliższym czasie ciężko będzie go powtórzyć.

W 2012 r. na eksportowej liście rankingowej nie zanotowaliśmy większych zmian. Zdecydowanie prowadzi MAN, który wyeksportował łącznie 1294 autobusy (- 205 szt. / – 13,6% w porównaniu do 2011 r.);drugie miejsce zajął Solaris Bus &Coach, który wysłał za granicę łącznie 696 autobusów (+ 47 szt. / + 7,2%) i 45 trolejbusów (+ 5 szt. / + 12,5%), co daje razem wynik 741 szt. (+ 52 szt. / + 7,5%) w porównaniu do 2011 r. Stawkę najważniejszych eksporterów zamyka słupska fabryka Scania ze sprzedażą 337 autobusów (- 265 szt. / – 44%). W dalszej części rankingowej listy znajdują się takie firmy jak: Kapena, CMS Auto i Autosan. Dwóch pierwszych producentów zanotowało w zeszłym roku dodatni eksportowy bilans (szczególnie CMS z wynikiem aż 102%), natomiast sanocka firma powtórzyła rezultat z 2011 r.

Tradycyjnie głównymi odbiorcami autobusów wyprodukowanych w Polsce są Niemcy i Szwecja. To efekt zlokalizowania w naszym kraju fabryk przez niemiecki koncern MAN oraz szwedzkie Volvo i Scania. W 2012 roku ponownie liderem w klasyfikacji odbiorców zostały Niemcy (34%). Druga była Szwecja (17%), a trzecia –podobnie jak w dwóch poprzednich latach –Norwegia z udziałem 7%. Kolejne miejsca w rankingu należą do takich krajów jak: Holandia, Francja, Dania, Austria i …Finlandia, która awansowała na wyższe miejscu w rankingu dzięki pierwszym zakupom autobusów marki Solaris. Nowością w tegorocznym zestawieniu odbiorców jest ponowne pojawienie się takich orientalnych krajów jak Brazylia, Katar czy ZEA, gdzie swoje autobusy eksportuje MAN. Co nas bardzo cieszy na eksportowej liście zaczynają pojawiać się takie kraje jak Rosja, Białoruś czy Ukraina. To na razie cały czas dość niski poziom dostaw, ale od czegoś trzeba zacząć. Coraz lepiej wygląda także eksport do krajów nadbałtyckich –przede wszystkim na Litwę, gdzie swoje autobusy wysyła już nie tylko Solaris, ale także CMS Auto. Natomiast stosunkowo mało sprzedajemy autobusów do innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej –tutaj na pierwszym miejscu znajdują się Czechy z rewelacyjnym wynikiem 79 szt., ale za naszymi południowymi sąsiadami są już tylko Bułgaria (28 szt.) i Rumunia (20 szt.).

 

Podsumowując: tegoroczne wyniki polskiego eksportu autobusów zależą wyłącznie od kondycji europejskiego rynku, który w tym roku rozpoczął rok od „wysokiego C”- 7-procentowego wzrostu, aby następnie opaść po 12 miesiącach do poziomu 0,6%. Co nas czeka w przyszłym roku? Liczymy, że sytuacja ulegnie poprawie i to dość znacznej. A wszystko to za sprawą nowych przepisów w zakresie norm emisji spalin i hałasu, które zaczną obowiązywać w Unii Europejskiej od 1 stycznia 2014 r. Wówczas wejdzie w życie standard Euro 6, który m.in. oznacza jeszcze większe skomplikowanie układu napędowego autobusów i tym samym wzrost ceny ich zakupu. Dlatego w 2013 r. część firm transportowych będzie chciała szybciej odnowić swój tabor i zakupić pojazdy jeszcze z normą Euro 5. I to jest realna szansa dla naszego eksportu na poprawienie wyników i powrót fabryk do normalnego rytmu produkcyjnego.

 

Tabela 1. Eksportowy rynek autobusów w 2012 r.

źródło: JMK analizy rynku transportowego

 

Tabela 2. Top 10 zagranicznych odbiorców autobusów wyprodukowanych w Polsce w 2012 r.

źródło: JMK analizy rynku transportowego