Eksport autobusów po trzech kwartałach 2009 r.

W ciągu 9 miesięcy br. polskie fabryki wyeksportowały łącznie 3045 autobusów o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony. To aż o 709 szt. więcej niż rok wcześniej (+ 30,35%).

Tegoroczne wyniki eksportowe potwierdzają siłę i potencjał polskiego eksportu autobusów, który nieprzerwanie od 6 lat notuje coraz lepsze wyniki, osiągając w 2008 r. rekordowy rezultat 3321 autobusów. W tym roku wszystko wskazuje na to, że podniesiemy tą poprzeczkę znacznie wyżej i to mimo gospodarczego spowolnienia. O ile doskonały wynik z I kwartału był kontynuacją zeszłorocznych zamówień to podobny rezultaty osiągnięte w II i III kwartałach br. są potwierdzeniem tezy, że globalny kryzys finansowy nie dotknął naszego eksportu autobusów –przyjemniej nie w segmentach miejskim i międzymiastowym. Czy dekoniunktura w ogóle dotrze do autobusowych fabryk w Polsce? Na to pytanie ciężko jest jednoznacznie odpowiedzieć. Patrząc na wyniki eksportowe –szczególnie w sektorze pojazdów miejskich –raczej nie. W ciągu trzech kwartałów bieżącego roku wszyscy producenci z tzw. wielkiej czwórki osiągnęli wzrost eksportu. W dobrej sytuacji są przede wszystkim ci, którzy specjalizują się w produkcji autobusów miejskich. Można powiedzieć, że nasz kraj ma szczęście będąc europejskimi centrum produkcji właśnie tego typu autobusów. W innym wypadku – gdybyśmy koncentrowali się na wersjach turystycznych czy tez międzymiastowych spowolnienie gospodarcze o wiele bardziej byłoby odczuwalne. Co ciekawe, zdaniem części ekspertów globalny kryzys może stać się dla fabryk zlokalizowanych w Polsce dodatkowym motorem napędzającym sprzedaż. Warunek tutaj jest jeden –zdecydowanie więcej osób musiałaby zacząć korzystać z miejskiej komunikacji publicznej, która jest zdecydowania tańsza niż indywidualne dojazdy samochodem. Wówczas popyt na autobusy miejskie mógłby jeszcze wzrosnąć i tym samym zwiększyłby się portfel zamówień naszych zakładów. Niestety, jak na razie takiego trendu –przynajmniej w Polsce –jeszcze nie widać.

Tradycyjnie najważniejszym kierunkiem naszego eksportu są Niemcy –w ciągu 9 miesięcy 2009 r. do naszych zachodnich sąsiadów wysłaliśmy 583 autobusów. Drugie miejsce zajmuje Norwegia –przede wszystkim dzięki dużym kontraktom firmy Volvo oraz Solaris (338 szt.). Trzecie miejsce ma Szwecja, gdzie swoje autobusy wysyłały głównie firmy MAN, Scania i Autosan. A czwartą pozycję „sezonowo”zajmuje Grecja (324 szt.) –dzięki realizacji kontraktu Solarisa dla ateńskiego przewoźnika E.THE.L. Stawkę najważniejszych odbiorców autobusów z Polski zamyka Wielka Brytania (313 szt.).

Osiągnięty w ciągu 9 miesięcy 2009 roku dobry wynik to efekt zwiększonej liczy zamówień odnotowany przez wszystkie firmy wchodzące w skład naszej „wielkiej eksportowej czwórki”, czyli: MAN (wzrost o 21,05% w porównaniu z analogicznym okresem 2008 r.), Solaris (+ 43,63%), Volvo (+ 15,69%) i Scania (+57,55%). Pierwszy z nich od trzech lat nieprzerwanie zajmuje pozycję lidera polskiego eksportu. W 2008 r. MAN wysłał do swoich zagranicznych klientów aż 1347 autobusów, natomiast w ciągi III kwartałów br. –1150 szt. W zdecydowanej mierze trafiły one na rodzimy rynek producenta, czyli do Niemiec. Drugie miejsce zajęły Zjednoczone Emiraty Arabskie, gdzie MAN zdobył kolejny, ogromny kontrakt na m.in. 250 miejskich pojazdów. Trzecie miejsce na eksportowej mapie MAN-a zajmuje Szwecja, gdzie m.in. firma wysyła autobusy zasilane gazem ziemnym. Warto dodać, że MAN to nie tylko eksporter kompletnych pojazdów, ale także kompletnych podwozi, których w tym roku firma wyeksportowała prawie 300 szt.

W ciągu 9 miesięcy 2009 r. eksportowym wiceliderem został polski Solaris Bus &Coach, który łącznie wyeksportował aż 632 autobusów, czyli o 192 szt. więcej niż przed rokiem (+ 43,65%). To najlepszy eksportowy początek roku w historii producenta z Bolechowa. Ten rekordowy wynik to przede wszystkim efekt realizacji kontraktu dla ateńskiego przewoźnika E.THE.L na łączną sumę 320 autobusów. Drugim, głównym kierunkiem eksportu są Niemcy, a konkretnie berlińskie przedsiębiorstwo BVG, a trzecim –Norwegia (m.in. kontrakt dla miasta Lillestroem koło Oslo). Dodatkowo polski producent sprzedał zagranicznym klientom 25 trolejbusów, w tym jeden do przewoźnika z Portugalii. To nowy kraj na eksportowej mapie Solarisa, który w tym roku spore sukcesy notuje właśnie na południu Europy.

Za Solarisem –na trzecim miejscu uplasowało się Volvo z wynikiem 575 wyeksportowanych autobusów, czyli o 78 szt. więcej niż przed rokiem (+ 15,69%). Główne kierunki eksportu producenta to Norwegia (duży kontrakt na dostawę autobusów międzymiastowych V8700) oraz Niemcy i Francja. Kolejnym ważnym punktem eksportu Volvo na mapie Europy są Węgry i Debreczyn, gdzie w tym roku firma wysłała 40 autobusów przegubowych. Warto odnotować, że bramy wrocławskiej fabryki opuściły pierwsze pojazdy hybrydowe na bazie niskopodłogowego modelu V7700.

I czwarte miejsce –Scania Bus Production Słupsk, które odnotowała w ciągu trzech kwartałów br. zdecydowanie lepszy wynik niż w analogicznym okresie 2008 r. Zagraniczni klienci odebrali łącznie 542 autobusy szwedzkiego producenta, czyli o 198 szt. więcej niż rok temu (+ 57,55%). Trafiły one w zdecydowanej większości do Wielkiej Brytanii oraz do Szwecji i Danii. Podstawą eksportu Scanii są piętrowe, niskopodłogowe autobusy miejskie, które seriami zamawiają brytyjscy przewoźnicy. Dodajmy, że słupska fabryka kontynuuje także eksport podwozi i nadwozi do przemysłowego montażu (CKD), w tym m.in. na rynek rosyjski. To obecnie jedyny autobusowy producent z Polski, który wysyła w tym kierunku swoje produkty.

Listę eksporterów w ciągu 9 miesięcy br. zamykają firmy: Kapena, Autosan i CMS Auto. Warto odnotować, że fabryka w Słupsku stale zwiększa produkcję modeli Proxys / Proway dla potrzeb włoskiego koncernu Irisbus, co pozytywnie wpłynęło na produkcyjne wyniki zakładu. Natomiast Autosan odnotował identyczny wynik eksportowy, jak przed rokiem. Zdaniem przedstawicieli firmy końcówka roku powinna przynieść znaczący wzrost zagranicznej sprzedaży. Równie stabilny kurs utrzymuje firma CMS Auto, która kontynuuje eksport swoich minibusów –głównie na Litwę i do Niemiec.

Tabela. Liczba wyeksportowanych autobusów w ciągu 9 miesięcy 2009 r.

źródło: JMK analizy rynku transportowego