Czas na Wschód (8): Bogdan – autobusy średnie i duże

Oprócz autobusów klasy mini, budowanych na podwoziach lekkich ciężarówek, Bogdan produkuje także pojazdy o większej pojemności, które są już integralnymi konstrukcjami. Są to modele klasy midi – A-144 i A-145 oraz 3-osiowy autobus A-231. Wszystkie te konstrukcje zostały zaprojektowane na zlecenie Bogdana przez instytut Ukravtobusprom z Lwowa.

Pierwszym z omawianych modeli jest autobus A-144. Ten 9,6-metrowy autobus o dość nowoczesnej, aczkolwiek nie pozbawionej „wschodnich” akcentów stylistyce, został po raz pierwszy zaprezentowany na targach MIMS w Moskwie w 2002 r. Co ciekawe, jest to konstrukcja średniopodłogowa – co oznacza, że we wszystkich drzwiach znajduje się tylko jeden stopień, a wysokość podłogi w przejściu wynosi zaledwie 610 mm. Autobus Bogdan A-144 posiada wersję miejską o trzech parach drzwi wejściowych (układ 1-2-1) oraz podmiejską, posiadającą jedynie dwie pary drzwi (układ 1-2-0). Dzięki współpracy z Ukravtobusprom, już w trakcie prac konstrukcyjnych przewidziano wymogi stawiane autobusom przez Regulamin EKG-ONZ R66, określający dopuszczalne zmiany w przestrzeni pasażerskiej w razie wywrotki. Układ hamulcowy w standardzie wyposażono w system ABS firmy Wabco.

Autobus Bogdan A-144 jest standardowo napędzany 6-cylindrowym silnikiem Isuzu 6HH1 Euro 1 o pojemności 7,8 litra i mocy maksymalnej 200 KM. W opcji, może ona być zastąpiona – także 6-cylindrową – jednostką Cummins B180 o mocy 180 KM, spełniającą normy Euro 2. Do wyboru są dwie skrzynie biegów Isuzu – mechaniczna, 6-stopniowa typu MLD6Q oraz automatyczna GMP 21.17 o sterowaniu hydromechanicznym. Obie osie posiadają zawieszenie pneumatyczne. Autobus Bogdan A-144 zabiera na pokład 80 pasażerów (plus kierowcę), w tym 31 na miejscach siedzących. Patrząc z perspektywy polskiego rynku, wydaje się, iż ze względu na wymiary, pojemność oraz cechy użytkowe, autobus Bogdan A-144 byłby bezpośrednim konkurentem autobusu Solbus B9,5.

Warto zwrócić uwagę, iż we wszystkich autobusach miejskich marki Bogdan stosowane są charakterystyczne fotele laminatowe polskiej firmy Automet. W opcji są natomiast montowane fotele innego polskiego producenta – firmy Astromal – o nieco wyższym standardzie.

Tabela 1: Dane techniczne autobusu Bogdan A-144

Model A-144 dostępny jest także w wersji A-144.2, różniącej się zastosowaniem innych podzespołów w układzie napędowym i jezdnym. Przede wszystkim, autobus jest wyposażany w mocniejszą, 215-konną wersję silnika Cummins B, spełniającą normy Euro 2. Silnik współpracuje z 6-stopniową, mechaniczną skrzynią biegów Praga 6PS90.

Nieco bardziej komfortowym pojazdem, przeznaczonym do obsługi tras lokalnych o długości 50 – 70 km, jest autobus międzymiastowy Bogdan A-145. Pojazd ten wyposaża się w 39 indywidualnych, miękkich foteli pasażerskich (plus fotel kierowcy), a całkowita pojemność wynosi – tak jak w modelu A-144 – 80 pasażerów. Autobus napędza tylny silnik Isuzu 6HH1 Euro 1 o mocy 200 KM, współpracujący z 6-biegową, mechaniczną skrzynią przekładniową Isuzu MLD-6Q.

Oprócz wersji lokalnej, model A-145 posiada także odmianę kombi o podwyższonym nadwoziu. Dzięki podniesieniu poziomu podłogi do 1080 mm, pojazd dysponuje znacznie pojemniejszą przestrzenią bagażową pod pokładem. Odmiana kombi zabiera na pokład 39 pasażerów siedzących oraz kierowcę.

Tabela 2: Dane techniczne autobusu Bogdan A-144.2

Tabela 3: Dane techniczne autobusów Bogdan A-145 w wersji lokalnej i kombi

Ciekawostką jest, że firma nie posiada w ofercie autobusów najpopularniejszej klasy maxi. Ma za to w zanadrzu model z segmentu, który dotąd nie był na Ukrainie zagospodarowany. Chodzi o trzyosiowy, niskopodłogowy autobus Bogdan A-231 o długości 14,6 m. Prace nad tym modelem rozpoczęły się w 2003 r. Bogdan A-231 posiada czworo drzwi w układzie 1-2-2-1, a na jego pokładzie mieści się do 164 pasażerów, w tym 43 na miejscach siedzących. Autobus napędzany jest 6-cylindrowym, pionowym silnikiem Isuzu Euro 2 o pojemności 9,5 litra i maksymalnej mocy 272 KM. Produkcję tego autobusu planuje się uruchomić w 2005 r. w nowych zakładach w Kijowie.

Tabela 4: Dane techniczne autobusu Bogdan A-231

Jak więc widać, nasi wschodni sąsiedzi także nie próżnują i oprócz tradycyjnego, ukraińskiego producenta, jakim zawsze był LAZ, pojawiają się tam kolejne fabryki zakładane przez prywatnych przedsiębiorców. Oferta Bogdana nie jest narazie zbyt szeroka i obejmuje dwie rodziny autobusów klasy mini i midi o wysokim stopniu unifikacji poszczególnych modeli oraz wprowadzany właśnie do oferty model 3-osiowy. Trzeba jednak pamiętać, że firma ma nieduży staż na rynku, a przy wsparciu finansowym macierzystego koncernu, może się pokusić w najbliższej przyszłości o znaczne poszerzenie oferty. Ciekawostką jest stosowanie komponentów firmy Isuzu, które w Europie Zachodniej nie zdobyły szerszej popularności, może z wyjątkiem segmentu mini, gdzie dość powszechnie korzysta się z niedrogich, przedniosilnikowych ciężarówek małej ładowności. Należy także zwrócić uwagę na fakt, iż firma Bogdan obecna jest dokładnie w tych segmentach rynku, w których nieobecny jest LAZ. Czyżby na tym polegała strategia rynkowa firmy, czy też jest to przymiarka do odebrania producentowi z Lwowa części jego klientów? O tym powinniśmy przekonać się wkrótce.