AUTOTEC 2008 – Irisbus (3)
Podczas tegorocznych targów pojazdów użytkowych w Brnie największy czeski producent autobusów pokazał kilka interesujących nowości –również dla polskiego rynku. W zasadzie najważniejsza wiadomość dla nas dotyczy nowych autobusów międzymiastowych Proway / Proxys, których produkcja zostanie ulokowana w Polsce, a dokładniej w fabryce Kapeny. Obecnie zostały wyprodukowane testowe egzemplarze, które są badane przez Irisbus i Cacciamali. Ich seryjna produkcja ma ruszyć w drugiej połowie roku. Zgodnie z zapowiedziami przedstawicieli koncernu Irisbus te autobusy mają być produkowane w Słupsku na zlecenie koncernu. Także wszystkie kwestie dotyczące gwarancji i innych usług posprzedażnych będą po stronie włoskiej firmy. Oczywiście Kapena będzie mogła oferować te autobusy na naszym rynku –jako generalny przedstawiciel Irisbus w Polsce. Proxys i Proway to kolejna próba wejścia włoskiego koncernu w segment autobusów międzymiastowych klasy midi. Bazuje ona na sprawdzonym już w boju pomyśle z rodziną Midys / Midway, która bazuje na podwoziach Iveco EuroRider o długości 9,7 m dostarczonych przez zakład w Barcelonie i montowanych następnie w fabryce EAG w Budapeszcie. Później pojawiała się próba kooperacji w ramach krótszego modelu Proxy z tureckim Otoyol`em (pisywaliśmy go w relacji z Autosalonu 2007 w Nitrze), ale tutaj historia potoczyła się podobnie jak w przypadku Solarisa oraz Turkkara. Ostatecznie w tym roku zrezygnowano z tej włosko-tureckiej kooperacji. Najnowszy pomysł koncernu na ten segment to pojazdy Proway i Proxy, które będą powstały w Polsce na bazie podwozi Iveco EuroCargo. Ich prezentacji dokonali w Brnie: Daniel Patka, szef Iveco Czech i Libor Doubek, dyrektor handlowy Iveco Czech, który jeszcze niedawno był odpowiedzialny m.in. za polski rynek, a obecnie mocno awansuje w strukturze koncernu. Zresztą to zjawisko odnosi się także do innych pracowników czeskiej Karosy, którzy coraz częściej zajmują odpowiedzialne stanowiska w Irisbus –także w siebie firmy w Lyonie. Podczas konferencji prasowej zostały również przedstawione najnowsze zeszłoroczne wyniki Iveco w Czechach, gdzie firma sprzedała 316 autobusów zajmując 33,3% udział w rynku, w tym: 234 autobusów międzymiastowych i turystycznych, 65 autobusów miejskich i 17 minibusów.
Dwaj bracia: Proway i Proxys
Jak już wspomnieliśmy oba autobusy będą produkowane w oparciu o podwozie Iveco Eurocargo przystosowane do wszelkich typów nadwozi –przede wszystkim jednak w zakresie samochodów ciężarowych. Wykonane z wysokogatunkowej stali ma zupełnie płaską górną powierzchnię, co pozwala na łatwą zabudowę. Eurocargo dostępne jest w szerokim zakresie rozstawów osi: od 2700 do 6570 mm, co odpowiada dopuszczalnym długościom zabudowy od 3845 do 10070 mm. Natomiast najnowsze modele Irisbusa będą dostępne tylko w dwóch długościach: 7,75 i 8,45 m. Obie konstrukcje były prezentowane w Brnie w dłuższym wariancie. Podwozie Eurocargo oferuje ono także wiele rodzajów zawieszeń. Dla przewozu osób zostało wybrano oczywiście pneumatyczne pełne, sterowane za pomocą układu ECAS. Sercem układu napędowego jest 6-cylindrowy silnik Tector 6 o mocy 160 KW (217 KM) przy obrotach 2700 obr. /min., spełniający już normę emisji spalin Euro 5. Przypomnijmy, że ta norma emisji spalin zacznie obowiązywać już w przyszłym roku. Jednostka napędowa –jak w większości tego typu konstrukcji –jest umieszczona nad przednią osią.
Proxys to pojazd z grupy tzw. „trudnych do zaklasyfikowania”, czyli autobusów międzymiastowych o turystycznym zacięciu. W Polsce tego typu pojazdu stawiamy w grupie autobusów międzymiastowych kombi, natomiast w Czechach zapewne będą one funkcjonować jako autobusy turystyczne (podobnie jak np. MAN Lion`s Regio czy Irisbus LC956). Natomiast Proway to klasyczny autobus do przewozów międzymiastowych. Oferują one od 28 do 36 miejsc. Proxys pokazany w Brnie miał zamontowanych 30 wysokich, komfortowych foteli wykonanych przez włoską firmę GIBICAR. Natomiast Proway oferował 34 miejsca (również GIBICAR) – bez miejsc stojących. Firma oferuje również wersję lokalną z miejscami stojącymi –wówczas układ jest następujący: 32 siedzące + 5 stojących + kierowca. Oba modele były wyposażone w klimatyzację firmy Webasto.
W porównaniu ze wszystkim autobusami oferowanych do tej pory przez Irisbus w tym segmencie te są najbardziej zunifikowane pod względem stylistyki z pozostałymi konstrukcjami Irisbus. Mocno podkreślony „uśmiech”plus sporo łagodnych łuków jest znakiem rozpoznawczym obu modeli i to –jak wskazywały wstępne rozmowy z osobami zwiedzającymi stoisko Iveco w Brnie –będzie się podobać większości pasażerów. Pojemność bagażowa autobusów, jak na tą klasę gabarytową całkiem spora i wynosi 3,7 m3. Co ważne –w autobusie Proway jest możliwość zainstalowania drzwi na zwisie tylnym, co umożliwi wprowadzenie windy do wózków inwalidzkich. Poniżej prezentujemy podstawowe dane techniczne obu modeli:
Tabela 1. Dane techniczne Irisbus Proxys z AUTOTEC 2008
Rodzaj
|
autobus międzymiastowy – kombi
|
Typ
|
Irisbus Proxys
|
Długość
|
8 450 mm
|
Szerokość
|
2 390 mm
|
Wysokość
|
3 300 mm
|
Dopuszczalna masa całkowita
|
10 000 kg
|
Silnik
|
Iveco Tector 6 EURO 5
|
Moc
|
160 KW (217 KM)
|
Maks. moment obrotowy
|
680Nm přzy 1 200 – 2 100 obr/min
|
Skrzynia biegów
|
mechaniczna 2865B.6
|
Liczba miejsc siedzących
|
30 + 1
|
Zbiornik paliwa
|
115 l
|
Zbiornik AdBlue
|
25 l
|
Przestrzeń bagażowa
|
3,7 m3
|
Tabela 2. Dane techniczne Irisbus Proway z AUTOTEC 2008
Rodzaj
|
autobus międzymiastowy
|
Typ
|
Irisbus Proway
|
Długość
|
8 450 mm
|
Szerokość
|
2 390 mm
|
Wysokość
|
3 300 mm
|
Dopuszczalna masa całkowita
|
10 000 kg
|
Silnik
|
Iveco Tector 6 EURO 5
|
|
160 KW (217 KM)
|
Maks. moment obrotowy
|
680Nm přzy 1 200 – 2 100 obr/min
|
Skrzynia biegów
|
mechaniczna 2865B.6
|
Liczba miejsc siedzących
|
34 + 1
|
Zbiornik paliwa
|
115 l
|
Zbiornik AdBlue
|
25 l
|
Przestrzeń bagażowa
|
2,5 m3
|
Crossway LE –następca serii 900.
Drugą ważna premierą z punktu widzenia polskiego rynku był debiut na czeskim autobusu Crossway 12 LE city w wersji trzydrzwiowej. Przypomnijmy, że światowa premiera tego pojazdu odbyła się podczas Kongresu UITP w Helsinkach w maju 2007 r. Wówczas pokazano model dwudrzwiowy, który bardziej sprawdza się w warunkach komunikacji podmiejskiej. Natomiast szczególnie rynki regionu Europy Środowo-Wschodniej (w tym m.in. Polska) preferują wersję trzydrzwiową, która już „rasowym”autobusem miejskim o wyższej przepustowości potoków pasażerskich. I takie trzy Crossway`e LE w trzydrzwiowej kompletacji trafiły w tym roku do floty JLA Jarocin. Po pierwszych wynikach sprzedaży widać, że niskowejściowa konstrukcja Irisbus`a produkowana w Vysokim Mycie będzie udanym następcą legendarnej już rodziny 900. Karosy. To połączenie funkcjonalności, niskiej podłogi i atrakcyjnej ceny. Aktualnie Crossway LE jest oferowany w dwóch wersjach gabarytowych –o długości 12 i 12,8 m. Wysokość wnętrza w przedniej części pojazdu wynosi 2,565 m, natomiast w tylnej w najniższym miejscu ten pomiar spada do poziomu 1,925 m w najniższym miejscu. Szerokość dwuskrzydłowych drzwi w zaprezentowanej w Brnie wersji (2-2-1) wynosi 1200 mm, natomiast drzwi na zwisie tylnym mają szerokość 800 mm. Dodajmy, ze autobus może mieć także alternatywny układ drzwi: 1-2-0 lub 1-2-1. Co ciekawe w układzie napędowym producent stosuje standardowo dwa rodzaje silników: standardowy Iveco Tector Euro 4 o pojemności 5,9 litra i mocy 264 KM oraz dedykowany do modelu Crossway 12,8M motor Iveco Cursor 8 Euro 4 o pojemności 7,8 l i mocy 220 KM. Opcjonalnie można go zastosować także w wersji 12M lub też zamówić odmianę Euro 5 i EEV. Również szeroką gamę możliwości mamy w zakresie wyboru skrzyni biegów, gdzie w standardzie oferowana jest mechaniczna skrzynia ZF 6S (z retarderem Telma), natomiast w opcji można zamówić automaty: Voith DIWA 5, ZF 6HP (przy silniku Cursor), ZF 5HP (przy silniku Cursor).
Model Crossway LE –jako najmłodszy w rodziny Irisbus –szeroko korzysta z komponentów stosowanych w innych modelach. M.in. kokpit kierowcy jest przeniesiony z międzymiastowej wersji Crossway`a i Arway`a, natomiast niezależne zawieszenie osi przedniej pochodzi z niskopodłogowego Citelis`a. Ttaki zabieg przekłada się na obniżenie kosztów serwisowych. Warto podkreślić, że demonstracyjna wersja autobusu na AUTOTEC 2008 była wyposażana w fotele polskiej firmy Ster oraz klimatyzację pasażerską firmą Webasto. Poniżej dane techniczne autobusu Crossway LE pokazanego na AUTOTEC 2008:
Tabela 3. Dane techniczne Irisbus Crossway LE city z AUTOTEC 2008
Rodzaj
|
autobus miejski
|
Typ
|
Irisbus Crossway LE city
|
Długość
|
11995 mm
|
Szerokość
|
2 550 mm
|
Wysokość
|
3 125 mm
|
Dopuszczalna masa całkowita
|
18 000 kg
|
Silnik
|
IVECO Cursor 8 EURO 5
|
Moc
|
243 KW (330KM)
|
Maks. moment obrotowy
|
1 500 Nm przy 1 125 – 1 550 obr/min
|
Skrzynia biegów
|
VOITH D 864.5
|
Liczba miejsc siedzących
|
28+2 składane+1
|
Liczba miejsc stojących
|
76
|
Zbiornik paliwa
|
200l
|
Zbiornik AdBlue
|
35 l
|
Magelys – luksusowy podróżnik
Irisbus ma aktualnie najbardziej zdywersyfikowaną ofertę autobusów turystycznych: okrętem flagowym jest Magalys, gdzieś w środku plasuje się Domino, a jako autokar ekonomiczny występuje Evadys. To całkiem skomplikowana gama –podobnie jest w segmencie międzymiastowym, gdzie mamy Crossway`a, Arway`a i Evadys`a H. Jednak zdaniem przedstawicieli koncernu tak jest tylko na pozór. Ostateczny kształt oferty handlowej dobiera się pod kątem konkretnego rynku i wówczas sytuacja się klaruje. Na przykład w Polsce jest już zupełnie łatwo, gdyż w roli głównego i w zasadzie jedynego autobusu turystycznego Irisbus`a występuje tutaj tylko najtańszy Evadys. Korzystając jednak z okazji warto przyjrzeć się Magelys`owi –najdroższej i najbardziej komfortowej konstrukcji Irisbus`a w segmencie autokarów. Prawdopodobnie będziemy mogli go podziwiać także na targach TRASEXPO 2008, gdzie –jak na okręt flagowy przystało –planowane jest jego przybycie.
Zacznijmy jego opis od kształtów, które nie pozostawiają nikogo obojętnym. Mocno uwypuklona szyba przednia, zaokrąglone słupki A, harmonijne połączenie przeszklonego frontu z dachem –to może się podobać potencjalnym nabywcą i pasażerom Magelys`a. Harmonii nie burzy zabudowana w przedniej części dachu klimatyzacja. Generalnie charakterystycznym motywem pojazdu –zresztą wspólnym dla całej gamy Irisbusa –jest krągłość kształtów. Okrągłe są reflektory z przodu, jak i charakterystyczny „kołnierz’ na szybie tylnej, a nawet kształt klapy obsługowej komory silnika. Również we wnętrzu Magelysa widać rękę postmodernistycznego stylisty –z charakterystycznym dla Włochów i Hiszpanów południowym rozmachem. Przejście środkowe na całej długości oferuje 2,10 m wysokości. To daje mocne poczucie przestronności, które dodatkowo jest podkreślone przez przeszklone krawędzie dachu. Natomiast komfort zapewniają wygodne fotele SUBLIMEO z pełną regulacją i z zainstalowanymi z tyłu lampkami oraz przyciskami do przywołania obsługi. Oryginalnie rozplanowany system wentylacji. Powietrze nawiewane jest do środka autobusu przez wentylatory rozmieszczone na całej długości kanału podsufitowego. Otwory nawiewowe znajdują się w odstępach 30-centyme-trowych i można je indywidualnie regulować. Nie można zapomnieć także o trzech płaskich, chowanych ekranach o przekątnej 15 lub 19 cali. I na koniec kilka detali technicznych: autobus oferowany jest w czterech wersjach gabarytowych: dwóch dwuosiowych 12,2 i 12,8 m o wysokości 3,6 m (HD) oraz dwóch trzyosiowych 13 i 13,8 m o wysokości 3,8 m (HDH). W układzie napędowym zastosowano jednostkę Iveco Cursor 10 o pojemności 10,3 l i mocy 380 KM. W opcji występuje jego najsilniejsza odmiana o mocy 450 KM (dedykowana dla odmiany HDH) , jak też wersje Euro 5 lub EEV. Wysokie wymagania, które ma spełniać Magelys, dotyczą również wyposażenia w systemy bezpieczeństwa. Standardowo montuje się w nim elektroniczny układ hamulcowy (EBS) z hamulcami tarczowymi przy wszystkich kołach oraz ESP i biksenonowe reflektory.
Tabela 3. Dane techniczne Irisbus Megalys z AUTOTEC 2008
Rodzaj
|
autobus turystyczny
|
Typ
|
Irisbus Megalys HD 12,2M
|
Długość
|
12 200 mm
|
Szerokość
|
2 550 mm
|
Wysokość
|
3 620 mm
|
Dopuszczalna masa całkowita
|
18 000 kg
|
Silnik
|
Iveco Cursor 10 EURO 4
|
Moc
|
330 kW (450 KM)
|
Maks. moment obrotowy
|
2 100 Nm przy 1 050 – 1 500 obr/min
|
Skrzynia biegów
|
ZF AS-Tronic
|
Liczba miejsc siedzących
|
48+1+1
|
Pojemność bagażników
|
9,5 m3
|
Zbiornik paliwa
|
480 l
|
Zbiornik AdBlue
|
60 l
|
Evadys H –autokar czy autobus międzymiastowy?
W ostatnim czasie Irisbus, chyba ja żaden inny producent, mnoży kolejne wersje podstawowych modeli autobusów. Los ten nie ominął turystycznego autobusu Evadys, w którym możemy doszukać się pozostałości po związku Iveco z Renault i inspiracji takimi autobusami jak Ares. Teraz Evadys dostępny jest w dwóch podstawowych odmianach: H i HD i dwóch długościach 12 i 12,8 m. Nowością jest niższa odmiana H o wysokości 3,4 m (HD ma wysokość 3,7 m), która wprowadza po raz kolejny w konsternację wśród klasyfikatorów rynku. O ile wersja HD jest autobusem turystycznym i nie ma tutaj żadnych wątpliwości, tak jego młodszy i niższy brat jest już autobusem międzymiastowym o podwyższonym komforcie przeznaczonym do obsługi krajowych tras długodystansowych. Kolejna różnica tkwi w układzie napędowym –Evadys H jest wyposażony w silnik Cursor 8 o mocy 380 KM, natomiast Evadys HD w jednostkę Cursor 10 o mocy 450 KM. W opcji dostępne są także jednostki Euro 5 i EEV. Podczas wystawy w Brnie mogliśmy oglądać wersję Evadys H 12,8M. Oto jego parametry techniczne:
Tabela 4. Dane techniczne Irisbus Evadys H z AUTOTEC 2008
Rodzaj
|
autobus międzymiastowy kombi
|
Typ
|
Irisbus Evadys H 12,8M
|
Długość
|
12 800 mm
|
Szerokość
|
2 550 mm
|
Wysokość
|
3 456 mm
|
Dopuszczalna masa całkowita
|
18 000 kg
|
Silnik
|
IVECO Cursor 8 EURO 4
|
Moc
|
280 kW (380 KM)
|
Maks. moment obrotowy
|
1 500 Nm przy 1 125 – 1 780 obr/min
|
Skrzynia biegów
|
ZF 6S 1600
|
Liczba miejsc siedzących
|
55 + 1
|
Pojemność bagażników
|
8,3 m3
|
Zbiornik paliwa
|
310 l
|
Zbiornik AdBlue
|
60 l
|
Pozostałe pojazdy Irisbus`a
Ponadto na wystawie w Brnie zaprezentowały się następujące autobusu spod znaku delfina:
– miejski Citelis zasilany CNG z silnikiem Iveco Cursor 8 CNG EEV o mocy 220 kW (272 KM) o pojemności zbiorników 1264 l. Pojemność pasażerska pojazdu to 82 miejsca, w tym max. 32 siedzące.
– minibus Daily Tourys 22 o długości 7,7 m i pojemności 22 pasażerów. To klasyczna zabudowa na podwoziu Daily, które jednak zostało poszerzone do 2400 mm, co znacząco poprawiło komfort podróży.
Jak widać Irisbus przygotował dla zwiedzających wystawę AUTOTEC 2008 bardzo bogatą ofertę, co podkreśla wagę czeskiego rynku dla producenta i jego silne związki z tym krajem. W drugiej połowie roku planujemy odwiedzić fabrykę w Vysokim Mycie i zrelacjonować rozbudowę zakładu (nowa lakiernia i centrum logistyczne), który w tym roku ma wyprodukować aż 3000 autobusów.