Autosan o kryzysie w przewozach regionalnych

W jednym z ostatnich wydań InfoBusa opublikowaliśmy raport NIK nt. regionalnych przewozów autobusowych, który w skrócie był mocno krytyczny dla zarówno organizatorów, jak i przewoźników. O opinię na temat tego dokumentu poprosiliśmy Adama Smolenia, prezesa Autosan SA, jednego z głównych dostawców tabory międzymiastowego w Polsce. Oto co nam powiedział:

Adam Smoleń, prezes Autosan SA: Według mnie bardzo dobrze się stało, że Najwyższa Izba Kontroli zajęła się sprawą przewozów autobusowych w komunikacji międzymiastowej i regionalnej. Najwyższy czas uświadomić sobie, a przede wszystkim instytucjom i przedsiębiorstwom organizującym i realizującym te przewozy jak dużo jest do zrobienia, aby poprawić sytuację w tym zakresie. O tym, że sytuacja jest naprawdę zła świadczy chociażby fakt, że żadna z kontrolowanych instytucji nie została oceniona do końca pozytywnie. Najbardziej niepokojący jest zły stan taboru eksploatowanego przez firmy świadczące usługi w zakresie międzymiastowego transportu pasażerskiego, gdyż stwarza on bezpośrednie zagrożenie dla podróżnych, nie mówiąc już o zapewnieniu im właściwego komfortu podróżowania. Poza tym autobusy w złym stanie technicznym stają się niebezpieczne również dla pozostałych uczestników ruchu drogowego.

Adam Smoleń: Od kilku lat obserwujemy na polskim rynku spadek zakupów nowych autobusów przeznaczonych do komunikacji lokalnej i międzymiastowej. Kupuje się natomiast dosyć sporo pojazdów używanych, często nie do końca sprawnych technicznie. Przez to tabor posiadany przez przedsiębiorstwa komunikacyjne staje się coraz starszy i coraz bardziej wyeksploatowany. Patrząc na ogólne statystyki dotyczące wszystkich autobusów zarejestrowanych w centralnej ewidencji pojazdów, w Polsce jedynie 4,4% stanowią pojazdy nowe do 2 lat, a 5,8% w wieku 3 do 5 lat. Najliczniejszą grupę, ponad 34 procentową, stanowią niestety autobusy, które posiadają od 21 do 30 lat. Dla autobusu jest to już wiek bardzo zaawansowany. Kolejne, mocno niepokojące obliczenie statystyczne pokazuje, że tylko w 2010r. autobusy używane zarejestrowano w naszym kraju po raz pierwszy stanowiły grupę o 1421 szt. większą niż zarejestrowane autobusy fabrycznie nowe. Dołączając do tego fakt, że wzrasta zarówno roczny i jak i dzienny średni przebieg autobusu mamy kolejny dowód, że tabor jest coraz bardziej wyeksploatowany.

Wg raportu NIK zaawansowane wiekowo pojazdy często kupowane były bez rzetelnej oceny stanu technicznego, co w efekcie czyniło zakupy nieefektywne i na dłuższą metę nieekonomiczne. W sytuacji zmniejszającej się skali wykonywanych przewozów wielu przewoźników z pewnością mogło zastąpić nabycie np. dwóch autobusów używanych zakupem jednego fabrycznie nowego spełniającego wszelkie normy w zakresie bezpieczeństwa, komfortu, ekologii, a także ekonomii.

Nie trzeba jednak sięgać do raportu NIK czy do różnego rodzaju statystyk, ale wystarczy zwykła obserwacja tego co dzieje się na polskich drogach –bo przecież w zasadzie wszyscy jesteśmy uczestnikami ruchu drogowego w tej czy innej formie –aby ocenić kondycję taboru autobusowego świadczącego usługi w komunikacji regionalnej. Stare, skorodowane pojazdy, dymiące rury wydechowe, a także sam ich wygląd mówi sam za siebie.

InfoBus.pl: Z powyższych wypowiedzi oraz z samego raportu NIK wynika, że jakość usług transportowych świadczonych w komunikacji regionalnej pozostawia wiele do życzenia. W jaki sposób, według Pana, można tą jakość poprawić?

Adam Smoleń: Wysoki poziom jakości świadczonych usług transportowych to pojęcie bardzo szerokie: właściwie rozplanowane linie, dobrze dobrane rozkłady jazdy, zezwolenia wydawane odpowiednim przewoźnikom, dobór wysoko wykwalifikowanych pracowników, którzy mają bezpośredni kontakt z pasażerami, a także, a może nawet przede wszystkim odpowiednie środki transportu. Dla nas jako producenta autobusów szczególnie ważna jest ta ostatnia kwestia, bo w tym zakresie możemy w zdecydowany sposób przyczynić się do podnoszenia jakości usług transportowych świadczonych w komunikacji regionalnej. AUTOSAN od lat kojarzony był i jest do tej pory właśnie z autobusami międzymiastowymi i lokalnymi. Wprawdzie w obecnym czasie kładziemy bardzo duży nacisk na rozwój produkcji w zakresie pojazdów przeznaczonych do przewozów miejskich, naszej nowej rodziny autobusów SANCITY, co wynika ogólnych trendów i zapotrzebowania rynkowego, jednak absolutnie „nie odpuszczamy”sektora międzymiastowego. W naszej ofercie znajdują się autobusy międzymiastowe spełniające konkretne wymagania różnych odbiorców, w zależności od specyfiki i zapotrzebowania rynków lokalnych, na których działają. Oferowane przez nas pojazdy zapewniają wysoki komfort podróżowania i bezpieczeństwo pasażerów, spełniają wszelkie normy w zakresie ekologii, są więc bezpieczne dla środowiska, a także zapewniają łatwą i ekonomiczną eksploatację firmom transportowym. Posiadanie takich właśnie autobusów w swoim taborze zdecydowanie poprawia jakość świadczonych usług w komunikacji publicznej, a także pozytywnie wpływa na wizerunek poszczególnych przewoźników.

Adam Smoleń: Oczywiście Spółka AUTOSAN wykonuje remonty i odbudowy autobusów eksploatowanych przez różne firmy transportowe. W ciągu ostatnich dwóch lat ilość takich odbudów realizowanych w naszej firmie kształtowała się na poziomie 50 szt. rocznie. Nie jest to mało, dlatego też działalność związana z remontami jest dla nas tak samo ważna jak każda inna, szczególnie w sytuacji rosnącej konkurencji i kurczącego się rynku autobusów międzymiastowych. Zdajemy sobie jednak sprawę, że remonty i odbudowy nie załatwiają do końca sprawy poprawy sytuacji w pasażerskich przewozach międzymiastowych. Jest to jedynie półśrodek, przedłużenie życia pojazdu o pewien okres. W odbudowywanych autobusach montuje się elementy regenerowane, a nie nowe. Docelowo remonty autobusów na pewno nie zastąpią wymiany wyeksploatowanego taboru autobusowego na nowy.

Adam Smoleń: Według mnie wymiana taboru przez firmy świadczące usługi w międzymiastowym publicznym transporcie pasażerskim jest nieuchronna. Obecnie zakupy nowych pojazdów przeznaczonych do tego rodzaju komunikacji są na krytycznie niskim poziomie. Polski rynek wchłonął jedynie 66 szt. autobusów międzymiastowych powyżej 8t w okresie od stycznia             do października bieżącego roku, a cały rok ubiegły zamknął się ilością 93 szt. Tabor jest coraz starszy, a co za tym idzie coraz bardziej awaryjny i nieekonomiczny w eksploatacji. Myślę, że zarządy poszczególnych firm transportowych zdają sobie doskonale sprawę z konieczności dokonywania zakupów nowych autobusów, jednak nie pozwalają im na to na razie różne uwarunkowania i okoliczności wewnętrzne i zewnętrzne.

Zdecydowanie należy się też liczyć z opinią pasażerów, którzy zwracają coraz większą uwagę na komfort i bezpieczeństwo podróżowania. Obecna sytuacja, w której duża ilość firm przewozowych działa w poszczególnych regionach Polski pozwala pasażerom wybierać te, które oferują wygodę i najwyższą jakość świadczonych usług, czyli takie, które posiadają najnowocześniejsze autobusy. Wystarczy, że część przewoźników zacznie kupować nowe autobusy, inni, jeżeli będą chcieli sprostać konkurencji będą musieli zrobić to samo.

Z opinii, które do nas docierają, wynika, że większość pasażerów zdecydowanie woli podróżować typowymi, dużymi autobusami, a nie busami, które zapewniają znacznie niższy komfort, nie mówiąc już o możliwości przewożenia większego bagażu.

Mam nadzieję, że takie opracowania jak obecny raport NIK również mocno przyczynią się do zmiany obecnej sytuacji panującej na rynku komunikacji międzymiastowej i lokalnej. Uświadamiają one, szczególnie organizatorom transportu pasażerskiego, że powinni, a właściwie muszą zająć się poprawą jakości usług świadczonych w drogowym transporcie osób na swoim terenie.

Adam Smoleń: Jak wspomniałem już wcześniej AUTOSAN od wielu, wielu lat zajmuje się produkowaniem i dostarczaniem na rynek autobusów przeznaczonych do komunikacji międzymiastowej. Bardzo nam zależy, aby nasza oferta w tym zakresie w jak największym stopniu odpowiadała zapotrzebowaniu aktualnych i potencjalnych klientów naszej Spółki. Zdajemy sobie doskonale sprawę w jakiej sytuacji, szczególnie finansowej jest wielu przewoźników i operatorów działających w obszarze regionalnej komunikacji autobusowej. Dlatego też staramy się dostosować naszą ofertę do potrzeb różnych odbiorców. Naszym najnowszym „dzieckiem”w zakresie autobusów międzymiastowych jest TRAMP FL, który swoją premierę miał na targach TRANSEXPO w Kielcach we wrześniu br. Jest to nowe oblicze dobrze znanego międzymiastowego TRAMP-a, które łączy w sobie zarówno sprawdzone konstrukcje swojego poprzednika jak i nowe, nowoczesne rozwiązania konstrukcyjne i technologiczne. W ostatnich latach TRAMP był jednym z modeli autobusów, które cieszyły się największym powodzeniem na polskim rynku. Uważamy, że jego gruntownie zmodernizowana wersja, zarówno pod względem wyglądu zewnętrznego jak również zastosowanych rozwiązań, dostosowana do aktualnych trendów rynkowych, a także wymagań użytkowników będzie cieszyć się równie dużą popularnością. Pierwszy egzemplarz nowego autobusu prezentowany na targach w Kielcach wyposażony jest w silnik IVECO EURO5 EEV oraz manualną skrzynię biegów ZF, przewozić może ok. 60 pasażerów.

Nasz TRAMP FL to pojazd przeznaczony dla szerokiej grupy Odbiorców, jest autobusem  „na każdą kieszeń”. Powiem wprost jest to najtańszy w swojej klasie autobus w Polsce. Jednocześnie jest nowoczesny, bezpieczny, ekologiczny i ekonomiczny. W autobusie na życzenie Klienta zamontować można szereg urządzeń i elementów z bogatego wyposażenia dodatkowego i w takiej kompletacji staje się pojazdem dla nawet bardzo wymagającego pasażera. TRAMP FL doskonale odzwierciedla firmowe hasło AUTOSAN-u: „z tradycją Q nowoczesności”, TRAMP to tradycja a TRAMP FL to nowoczesność. Poza tym autobusem w naszej ofercie dedykowanej komunikacji lokalnej i międzymiastowej znajdują się również inne modele w długościach od 8 do 13 m, o ilości miejsc pasażerskich od 26 do 79.