168 mln euro dotacji na komunikację

W trakcie pierwszej rundy składania wniosków dot. działania 1.6 (Rozwój transportu publicznego w aglomeracjach) Zintegrowanego Programu Rozwoju Regionalnego, do Ministerstwa Gospodarki i Pracy wpłynęło 12 wniosków. W wyniku oceny formalnej Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego przygotował listy uwag i wątpliwości do wszystkich 12. beneficjentów, z prośbą o pisemne ustosunkowanie się do uwag oraz uzupełnienie braków we wnioskach najpóźniej do 16 sierpnia br. Jednocześnie zainteresowani zostali poinformowani, że wartość wszystkich złożonych wniosków o dotacje z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego jest niższa niż poziom środków przeznaczonych w ramach Programu. Wartość dofinansowania projektów dla złożonych wniosków wyniosła 111 824 179,7 euro (wg. kursu z dnia 16 kwietnia 2004r. 1 euro = 4,7894zł.), natomiast łączna pula środków przeznaczonych na ten cel wynosi 168 mln euro, czyli do rozdysponowania w drugiej rundzie pozostaje kwota na poziomie ok. 49 mln euro. W tej sytuacji rządowy Komitet Sterujący podjął decyzję o wyznaczeniu drugiego terminu naboru wniosków na jesień br., jednakże nie wcześniej niż 30 października. Jeżeli w trakcie drugiej tury nie zostanie wyczerpana pula środków przeznaczona dla działania 1.6, konieczne będzie wyznaczenie trzeciego terminu naboru wniosków. Odbędzie się to jednak nie wcześniej niż w drugim kwartale 2005 roku.

I runda już za nami

Pierwotnie Ministerstwo Gospodarki zakładało, że pula 168 mln euro unijnych funduszy przeznaczonych na inwestycje komunalne w naszych miastach zostanie przyznana tylko dwóm największym polskim aglomeracjom: warszawskiej (rozbudowa metra) i śląskiej (modernizacja sieci transportowej). Przewidywano, że oba te projekty pochłoną ponad 100 mln z EFRR. Jednak na początku roku okazało się, że urzędnicy z Warszawy i Katowic nie zdążą ukończyć swoich projektów do wyznaczonego terminu, czyli 16 lipca. W tej sytuacji ministerstwo gospodarki postanowiło rozszerzyć grono potencjalnych beneficjentów i zaprosiło do składania wniosków pozostałe większe miasta w Polsce. Nastąpiła totalna mobilizacja i klasycznym „rzutem na taśmę” do ministerstwa wpłynęło 12 projektów ( wszystkie wnioski w I rundzie wpłynęły dokładnie 16 lipca br.) . Są wśród nich cztery projekty z aglomeracji Górnośląskiej (dwa z Katowic i po jednym z Gliwic i Sosnowca), po dwa projekty z Poznania i Trójmiasta (Gdynia, Gdańsk) oraz po jednym z Krakowa, Wrocławia, Łodzi i Warszawy.

Teraz złożone wnioski będą szczegółowo sprawdzane i ministerstwo będzie weryfikować przesłane uzupełnienia dokumentacji. Jak zapewnia biuro prasowe Ministerstwa Gospodarki, jeśli projekt będzie dobrze przygotowany, to na pewno otrzyma dotację i jedynie środki niewykorzystane w pierwszej transzy przejdą do następnej. To rozwiało obawy większości samorządów, że władze Warszawy będą starały się wpłynąć na rząd, aby przedłużyć termin wpływania wniosków albo przesunąć całą pulę do drugiej rundy. Wówczas zarówno Warszawa, jak i Katowice skończyłyby swoje projekty i mogłyby (tak jak planowano) przejąć większość dotacji. Tak się jednak nie stanie. Warszawa będzie musiała się ubiegać w drugiej rundzie o dofinansowanie m.in. budowy metra na Bielanach, tunelu łączącego Żoliborz ze stacją kolejową i stacją metra Dworzec Gdański, modernizację linii tramwajowej w Alejach Jerozolimskich, budowę parkingów PR (Park and Ride) czy systemu zarządzania ruchem. Zdaniem warszawskich urzędników powodem opóźnienia była największa skala projektów, jakie chcieli zgłosić i związany z tym ogromny zakres potrzebnej dokumentacji. Warto dodać, że kolejne projekty w II rundzie zamierza również przedstawić Gdańsk oraz Łódź.

Rozwój sieci transportowej w polskich miastach

Większość złożonych wniosków dotyczy rozwoju infrastruktury transportowej w miastach, w tym głównie modernizacji lub budowy linii tramwajowych, połączonej z zakupem drogiego taboru tramwajowego. Projekty bezpośrednio wnioskujące o dotacje na zakup taboru złożyły Przedsiębiorstwa Komunikacji Miejskiej z Gliwic, Katowic i Sosnowca, które chcą do 2006 r. zakupić łącznie 160 niskopodłogowych autobusów. Gdański projekt zakłada również zakup nowych autobusów oraz koordynację całego systemu komunikacji tramwajowej, autobusowej i SKM. Gdynia natomiast planuje zainwestować w rozwój proekologicznego transportu i zmodernizować komunikację trolejbusową. W ramach przedstawionego projektu wybudowana ma być zajezdnia w Leszczynkach oraz uruchomiona zostanie nowa linia do Wielkiego Kacka i Dąbrowy, którą ma obsługiwać 10 nowych trolejbusów. W Krakowie przede wszystkim skupiono się na rozbudowie linii szybkiego tramwaju, ale w projekcie możemy znaleźć również plany dotyczące rozbudowy infrastruktury przystankowej, z której będą korzystać również autobusy. Dotyczą one budowy terminalu autobusowego z kilkunastoma stanowiskami na osiedlu Krowodrza Górka oraz przebudowy pasa dla komunikacji miejskiej na ul. Lubicz. Warto dodać, że krakowski projekt jako jedyny przekracza kwotę 50 mln euro, co oznacza, że ostateczną decyzję o jego dofinansowaniu podejmie Komisja Europejska. Również KZK GOP oparł swój wniosek głównie o rozwój infrastruktury transportowej, w ramach której zamierza m.in. zmodernizować przystanki oraz zainstalować na siedmiu głównych dworcach autobusowych elektroniczne informacje o rozkładach jazdy i trasach autobusów. Podobny projekt złożyło MPK Poznań, które chce wprowadzić elektroniczne tablice informacyjne na wszystkich poznańskich węzłach przesiadkowych.

Poniżej przedstawiamy wnioski poszczególnych miast o dofinansowanie z ZPORR.

Wykaz złożonych wniosków:

ZPORR – podstawowe informacje

Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego to jeden z siedmiu programów operacyjnych realizujących zapisy Narodowego Planu Rozwoju na lata 2004-2006. W odróżnieniu jednak od pozostałych programów jest finansowany nie z jednego, ale z dwóch funduszy strukturalnych Unii Europejskiej (Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego). Na jego realizację przewidziano 4.083 mln euro . Z tej kwoty 2.530 mln euro ma pochodzić z EFRR, a 438 mln euro z EFS, co stanowi około 36 proc. wszystkich funduszy strukturalnych przyznanych Polsce w latach 2004-2006. Pozostałe środki to współfinansowanie krajowe (346 mln euro z budżetu państwa i 769 mln euro z budżetu jednostek samorządu terytorialnego). Z tych środków będą realizowane działania ujęte w trzy priorytety: rozbudowa i modernizacja infrastruktury służącej wzmacnianiu konkurencyjności regionów; wzmocnienie rozwoju zasobów ludzkich w regionach oraz rozwój lokalny. Pierwszy i trzeci spośród nich będzie współfinansowany ze środków EFRR, a drugi – EFS.

Priorytet I . Rozbudowa i modernizacja infrastruktury służącej wzmacnianiu konkurencyjności regionów

Przedsięwzięcia realizowane w ramach tego priorytetu mają na celu poprawę regionalnej infrastruktury technicznej i społecznej, decydującej o możliwościach rozwoju polskich regionów w UE. Projekty, które mogą liczyć na dofinansowanie, to inwestycje w dziedzinie transportu (np. budowa dróg i mostów), ochrony środowiska (np. budowa oczyszczalni ścieków, systemów kanalizacji, zagospodarowanie odpadów), edukacji (np. rozbudowa i modernizacja szkół wyższych), służby zdrowia (np. modernizacja i wyposażanie szpitali), kultury i turystyki (np. rozwój systemów informacji turystycznej) oraz „społeczeństwa informacyjnego” (np. zapewnienie dostępu do Internetu w miejscach publicznych, rozwój infrastruktury informatycznej).

W ramach tego priorytetu będzie realizowanych 6 działań, na które zostaną przeznaczone następujące kwoty:

Działanie 1.1 „Modernizacja i rozbudowa regionalnego układu transportowego” – łącznie (publiczny wkład krajowy i wkład wspólnotowy) 1.024,79 mln euro;

Działanie 1.2 „Infrastruktura ochrony środowiska” – łącznie 401,39 mln euro;

Działanie 1.3 „Regionalna infrastruktura społeczna” – łącznie 311,94 mln euro;

Działanie 1.4 „Rozwój turystyki i kultury” – łącznie 263,85 mln euro;

Działanie 1.5 „Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego” – łącznie 124,26 mln euro;

Działanie 1.6 „Rozwój transportu miejskiego w aglomeracjach” – łącznie 335,79 mln euro.

Priorytet II. Wzmocnienie rozwoju zasobów ludzkich w regionach

W ramach II Priorytetu współfinansowanie będą projekty służące zwiększeniu szans na zatrudnienie poprzez zmianę kwalifikacji i naukę nowych umiejętności (np. szkolenia i praktyki zawodowe, pomoc w planowaniu kariery zawodowej, programy stypendialne dla młodzieży wiejskiej). Wspomagane będą także przedsięwzięcia promujące przedsiębiorczość (np. doradztwo i pomoc finansowa dla rozpoczynających działalność gospodarczą) oraz wymianę informacji między przedsiębiorcami a instytucjami naukowo-badawczymi (np. staże absolwenckie w przedsiębiorstwach i staże pracowników sektora badawczego w firmach). Pomoc będzie kierowana przede wszystkim na projekty realizowane na obszarach zagrożonych marginalizacją (tereny wiejskie, obszary restrukturyzacji przemysłu).

W ramach tego priorytetu prowadzonych będzie 6 działań, na które zostaną przeznaczone następujące kwoty:

Działanie 2.1 „Rozwój umiejętności powiązany z potrzebami regionalnego rynku pracy i możliwości kształcenia ustawicznego w regionie” – łącznie 130,60 mln euro;

Działanie 2.2 „Wyrównywanie szans edukacyjnych poprzez programy stypendialne” – łącznie 176,31 mln euro;

Działanie 2.3 „Reorientacja zawodowa osób odchodzących z rolnictwa” – łącznie 72,56 mln euro;

Działanie 2.4 „Reorientacja zawodowa osób dotkniętych procesami restrukturyzacyjnymi” – łącznie 98,95 mln euro;

Działanie 2.5 „Promocja przedsiębiorczości” – łącznie 60,86 mln euro;

Działanie 2.6 „Regionalne Strategie Innowacyjne i transfer wiedzy” – łącznie 59,38 mln euro.

Priorytet III. Rozwój lokalny

Priorytet III obejmuje podobne kategorie przedsięwzięć, co priorytet I, z tym, że realizowane są one w skali lokalnej, a nie regionalnej. Ich nadrzędnym celem jest aktywizacja społeczna i gospodarcza obszarów zagrożonych marginalizacją. To między innymi projekty dotyczące transportu (np. budowa dróg gminnych i powiatowych), ochrony środowiska (np. budowa sieci wodociągowych i kanalizacyjnych, likwidacja „dzikich wysypisk”), edukacji (np. budowa lub modernizacja szkół i przedszkoli), służby zdrowia (np. modernizacja i wyposażanie ośrodków zdrowia), kultury, turystyki i sportu (np. rewitalizacja zabytków, budowa obiektów sportowych). W ramach tego priorytetu wspomagane będzie także uzbrajanie terenów pod nowe inwestycje oraz rewitalizacja zdegradowanych obszarów miejskich, poprzemysłowych i powojskowych (np. renowacja budynków, modernizacja infrastruktury transportowej i wodno-kanalizacyjnej). Promowana będzie także lokalna przedsiębiorczość – na wsparcie mogą liczyć inkubatory przedsiębiorczości oraz mikroprzedsiębiorstwa (doradztwo oraz pomoc finansowa).

W ramach tego priorytetu prowadzonych będzie 5 działań, na które zostaną przeznaczone następujące kwoty:

Działanie 3.1 „Obszary wiejskie” – łącznie 469,46 mln euro;

Działanie 3.2 „Obszary podlegające restrukturyzacji” – łącznie 155,85 mln euro;

Działanie 3.3 „Zdegradowane obszary miejskie, poprzemysłowe i powojskowe” – łącznie 132,74 mln euro;

Działanie 3.4 „Mikroprzedsiębiorstwa” – łącznie 75,33 mln euro;

Działanie 3.5 „Lokalna infrastruktura społeczna” – łącznie 136,66 mln euro.

Szczegółowe informacje o możliwości realizacji projektów, obowiązujących procedurach, a także o miejscu i terminie składania wniosków, można uzyskać we właściwych Urzędach Marszałkowskich oraz na stronie www.zporr.gov.pl.