1000 zł kary za nadpasażerów
13 października osiemnaście osób zginęło, a jedna została ranna w zderzeniu busa z ciężarówką pod Nowym Miastem nad Pilicą na Mazowszu. Volkswagen Transporter uczestniczący w tragicznym wypadku nie był przystosowany do przewozu tak dużej liczby osób. Większość z nich siedziała na prowizorycznych drewnianych ławkach. Niestety przeładowane busy to zjawisko nagminne na polskich drogach. Ich Kierowcy czują się bezkarni, bo za przewóz większej liczby osób niż ta określona w dowodzie rejestracyjnym pojazdu grozi mandat w wysokości tylko 100 zł, bez punktów karnych. Interpelację w tej sprawie skierował do premiera poseł Artur Gierada z Kielc. 'Pojazd przewożący ponadlimitową liczbę osób jest właściwie za każdym razem o krok od tragedii (…). Obecnie funkcjonujący system sankcji jest niewystarczający’ – napisał. Jak informuje gen. Adam Rapacki, podsekretarz stanu MSWiA, nad zmianami przepisów pracują już specjaliści z Komendy Głównej Policji i Ministerstwa Sprawiedliwości. Prace są zaawansowane. –„Obecna regulacja wydaje się nieadekwatna w stosunku do zagrożenia spowodowanego takim zachowaniem – przyznaje gen. Rapacki. Nad zmianami pracuje m.in. Leszek Jankowski, szef zespołu opiniodawczo-konsultacyjnego biura ruchu drogowego KGP: – „Faktem jest, że mandat 100 zł za przekroczenie liczby pasażerów to zdecydowanie za mało. Rozważmy, aby było to np. 100 zł za każdą osobę ponad normę, ale i tak maksymalnie mogłoby to być 500 zł. Kodeks wykroczeń na razie nie pozwala na ukaranie za jakiekolwiek wykroczenie mandatem powyżej 500 zł. Chyba że następuje zbieg wykroczeń, wtedy można podwoić mandat do 1 tys. zł”- tłumaczy. To też ma się zmienić. Jak informuje gen. Rapacki, Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem ustawy zaostrzającej sankcje w kodeksie wykroczeń. Przewidują one, że policja będzie mogła nakładać mandaty do 1 tys. zł, a w przypadku zbiegu wykroczeń – do 2 tys. zł. Dwukrotnie większe mają być też grzywny orzekane za wykroczenia przez sąd – górna granica zostanie przesunięta z 5 tys. zł do 10 tys., dolna z 20 do 50 zł. –„Robiliśmy analizę, opierając się na danych z GUS, i okazało się, że zarobki Polaków znacznie wzrosły w ostatnich latach, a wysokość mandatów pozostaje ta sama. Jeśli taka zmiana w kodeksie wejdzie w życie, naszym obowiązkiem będzie dostosowanie taryfikatora do podwyższonych regulacji”- mówi Jankowski. Wyższe mają być również kary za 'przewóz osób pojazdem nieprzeznaczonym lub nieprzystosowanym do tego celu’. Do tej pory groził za to mandat do 300 zł i jeden punkt karny.
Poseł pyta
Poniżej prezentujemy wspomnianą wyżej interpelację posła Artur Gierada do prezesa Rady Ministrów w sprawie niewystarczających sankcji o charakterze prewencyjnym względem kierowców samochodów przewożących nadmierną liczbę osób. –„Działając na podstawie art. 14 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora (Dz. U. z 2003 r. Nr 221, poz. 2199, z późn. zm.) oraz art. 191 ust. 1 i art. 192 ust. 1 Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. z 2002 r. Nr 23, poz. 398, z późn. zm.) wnoszę interpelację poselską w sprawie niewystarczających sankcji o charakterze prewencyjnym względem kierowców samochodów przewożących nadmierną liczbę osób. W dzień po tragicznym wypadku w Nowym Mieście nad Pilicą, gdzie śmierć poniosło 18 osób, świętokrzyska Policja w podkieleckiej miejscowości Leszczyny zatrzymała busa, który przewoził 27 osób ponad limit. Według Policji taka praktyka prywatnych przewoźników jest powszechna i tylko po kolejnym tragicznym wypadku podobne informacje dochodzą do opinii publicznej. Różne są przyczyny wypadków, ale jest pewne, że nadmierne przeciążenie samochodu powoduje jego inne zachowanie na drodze niż to, jakie zakładał producent pojazdu. W połączeniu z nadmierną prędkością, co jak wiadomo też jest pospolitym zjawiskiem na polskich drogach, pojazd przewożący ponadlimitową liczbę osób jest właściwie za każdym razem o krok od tragedii. Nie ustrzeżemy się przed wypadkami ani przed bezmyślnością kierowców, ale w omawianej sytuacji obecnie funkcjonujący system sankcji o charakterze prewencyjnym jest niewystarczający. Według taryfikatora mandatów ustalonego w rozporządzeniu prezesa Rady Ministrów z dnia 5 listopada 2008 r. naruszenie Kodeksu wykroczeń w art. 97 pkt 181. Przewóz osób pojazdem nieprzeznaczonym lub nieprzystosowanym do tego celu skutkuje mandatem w wysokości 100-300 zł, zaś w pkt 182 przewóz osób w liczbie przekraczającej liczbę miejsc określonych w dowodzie rejestracyjnym pojazdu jest to 100 zł. Za wykroczenia te wg rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 20.12.2002 r. kierowcy nie są dodatkowo karani punktami karnymi. Osobną kwestią jest fakt, iż kierowcy transportu zbiorowego w świetle Kodeksu wykroczeń, odnośnie do prędkości i ˝przeładowania˝, są traktowani na równi z kierowcami zwykłych samochodów osobowych. Za te wykroczenia przewoźnicy nie mogą zostać pozbawieni licencji na transport. Omówione problemy dotyczą dwóch kwestii, tj. prywatnych osób oraz przewoźników działających w transporcie publicznym, i są objęte regulacjami prezesa Rady Ministrów, Ministerstwa Infrastruktury i Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Wobec powyższych pragnę zapytać Pana Premiera. 1. Jakie stanowisko zajmuje urząd Rady Ministrów względem omawianego problemu? 2. Jaka jest opinia Pana Premiera na temat zaostrzenia sankcji za ww. wykroczenia? Z poważaniem: Poseł Artur Gierada oraz grupa posłów.”
Podsekretarz odpowiada
Na interpelację posła Artur Gierada odpowiedział Adam Rapacki, podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji (Sejm posiedzenie nr 80): –„Szanowny Panie Marszałku! W nawiązaniu do pisma z dnia 28 października 2010 r. (sygn. SPS-023-19197/10) przekazującego interpelację posła na Sejm RP pana Artura Gierady oraz grupy posłów w sprawie niewystarczających sankcji o charakterze prewencyjnym względem kierowców samochodów przewożących nadmierną liczbę osób uprzejmie przedstawiam następujące informacje. Aktualnie w Ministerstwie Sprawiedliwości procedowany jest projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks wykroczeń oraz niektórych innych ustaw, który przewiduje zaostrzenie zasad odpowiedzialności za poszczególne wykroczenia w stosunku do analogicznych unormowań obowiązującego Kodeksu wykroczeń przez podwyższenie sankcji zawartych w przepisach części szczególnej. Projekt przewiduje podwyższenie górnej granicy kary grzywny z 5000 zł do 10 000 zł oraz dolnej granicy z 20 zł do 50 zł. W projekcie przewiduje się również, że w postępowaniu mandatowym będzie można nałożyć grzywnę w wysokości do 1000 zł, a w przypadku zbiegu przepisów ustawy do 2000 zł. Uchwalenie ww. ustawy spowoduje konieczność zmiany „Załącznika do rozporządzenia prezesa Rady Ministrów z dnia 24 listopada 2003 r. w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń”(Dz. U. Nr 208, poz. 2023, z późn. zm.). W związku z powyższym możliwe będzie rozważenie ewentualnego znacznego podwyższenia grzywien nakładanych za tego rodzaju wykroczenia, tj. w zakresie nawet dwukrotne wyższym w stosunku do obecnie obowiązującego wymiaru kary. Jednocześnie uprzejmie informuję, że Komenda Główna Policji rozpoczęła prace zmierzające do zmiany rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 20 grudnia 2002 r. w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego (Dz. U. Nr 236, poz. 1998, z późn. zm.). W uzasadnieniu potrzeby zmian wskazano m.in. na konieczność zmiany przepisów prawa w zakresie liczby punktów przypisywanych za przewożenie pasażerów w liczbie przekraczającej dopuszczalną, gdyż obecna regulacja pozwalająca na przypisanie kierowcy tylko 1 punktu za naruszenie polegające na przewożeniu pasażerów niezgodnie z przepisami wydaje się nieadekwatna w stosunku do zagrożenia spowodowanego takim zachowaniem.”