TRANSEXPO 2005: Wyróżnienie dla Soliny

Wśród kategorii, w jakich Targi Kielce przyznają nagrody podczas corocznej wystawy Transexpo, dla nas niewątpliwie najciekawszą są „Pojazdy”. W tym roku jednak, już po raz drugi, jurorzy nie przyznali głównej nagrody w tym segmencie. Wyróżnienie otrzymała natomiast firma Polskie Autobusy za autobus międzymiastowy Autosan H7-10MB Solina, zbudowany na podwoziu Mercedes-Benz O.814D Vario. Przyjrzyjmy się zatem tej ciekawej konstrukcji, która w Kielcach świętowała swoją premierę. Głównym założeniem postawionym przed konstruktorami Soliny było podniesienie komfortu podróżowania przy jednoczesnym obniżeniu kosztów produkcji. Dlatego postanowiono posłużyć się podwoziem Mercedes-Benz O.814D Vario, a więc tym samym, które stosowane jest w autobusach rodziny Jelcz M081MB Vero. Dzięki temu udało się stworzyć nowoczesny autobus, zwiększając jednocześnie unifikację pomiędzy produktami obu fabryk, co powinno się przyczynić do redukcji kosztów wytwarzania. Jednocześnie, aby zachować dużą unifikację z dotychczasową rodziną H7, zdecydowano się na zastosowanie nadwozia w znacznym stopniu wykorzystującego elementy ze znanego modelu H7-20.05 Traper.

Solina jako przejaw nowej strategii „Polskich Autobusów”

Model Solina wpisuje się zatem w nową strategię Grupy Zasada, zmierzającą do wykorzystania synergii pomiędzy oboma producentami wchodzącymi w jej skład. Kolejnym elementem tego programu ma być konstrukcja małego autobusu miejskiego, który będzie produkowany w Jelczu w oparciu o podwozie zapożyczone z autobusu Autosan A0808T Gemini. Opracowanie modelu Solina to także część innej strategii, polegającej na wprowadzaniu – jako rozwiązanie opcyjne – obcych podwozi do dwóch kategorii produktów Autosanu: autobusów klasy mini oraz „topowych” autokarów turystycznych. Pierwszym przejawem tej strategii był autokar A1112T.04 Sanman, zbudowany na podwoziu MAN, którego pierwsze egzemplarze powstały w 2004 r. Polska premiera tego autobusu miała miejsce podczas tegorocznych targów GLOB w Katowicach.

Solina a Traper – różnice zewnętrzne

Wróćmy jednak do samej Soliny. Większość zmian wprowadzonych w tej konstrukcji w stosunku do modelu H7-10.05 Traper, wynika właśnie z zastosowania innego podwozia. Z zewnątrz, najbardziej zauważalną różnicą jest zupełnie inna przednia klapa, sięgająca aż do podszybia, z charakterystycznymi, wzdłużnymi przetłoczeniami oraz z nowym kształtem wlotu powietrza, przypominającym rybie skrzela. Wynika to z nieco innej budowy chłodnicy silnika Mercedesa, która jest wyższa, aniżeli w przypadku jednostki IVECO, stosowanej w modelu Traper. Ponad wlotem powietrza widoczny jest niewielki, chromowany znaczek Mercedesa, informujący o pochodzeniu podwozia. Widoczne są także dodatkowe, niewielkie wloty powietrza na przednich narożnikach, tuż nad przednimi nadkolami. Drugą, zwracającą uwagę różnicą, są nowe lustra zewnętrzne, posiadające możliwość elektrycznej regulacji z miejsca kierowcy. Lustra te, wyróżniające się nowoczesnym kształtem, są już od pewnego czasu stosowane w modelach Lider Midi i Lider. Charakterystyczne, długie wysięgniki oraz sposób ich mocowania na górnych narożnikach (nad poziomem szyb) powoduje, że nadają one autu specyficznego wyglądu, przywołując skojarzenia z czułkami owadów.
W miejsce standardowych, pionowych wycieraczek przedniej szyby, zastosowano bardziej estetyczne, poziome wycieraczki przeciwbieżne firmy DOGA. Z innych zmian zewnętrznych należy wymienić nowe, projektorowe lampy firmy Hella z przodu i z tyłu, z tym że jednocześnie zostały one wprowadzone także w modelach H7-10 Traper i H7-20 Trafic. Zastosowanie podwozia Mercedes-Benz Vario umożliwiło zwiększenie długości nadwozia z 7,35 do 7,77 metra. Dzięki temu, w standardzie montowane są teraz sterowane ręcznie, drugie drzwi na tylnym zwisie (w modelu Traper były montowane dopiero od niedawna w ramach opcji). Przednie drzwi jednoskrzydłowe, umiejscowione – tak jak w Traperze – pomiędzy osiami, sterowane są teraz mechanizmem ISAF.
W stosunku do własnego podwozia Autosanu, podwozie Mercedes-Benz Vario charakteryzuje się większym rozstawem osi (4250 mm wobec 4100 mm w Traperze), ale za to węższym rozstawem kół. O ile w przypadku przedniej osi, różnica ta nie jest duża (1872 mm wobec 1900 mm w Traperze), o tyle w przypadku osi tylnej jest ona już znaczna (1640 mm wobec 1859 mm w modelu Traper). Jest to wyraźnie widoczne z zewnątrz – tylne koła „chowają się” we wnęce. To spowodowało, że zrezygnowano z uwypukleń nadkoli, charakterystycznych dla nowszych modeli Trafic i Traper, wyposażonych w osie FON Radomsko. Z zewnątrz widać także, że wydłużeniu uległ zwis tylny, a skróceniu – przedni. Wydłużenie nadwozia, w połączeniu ze zwiększeniem rozstawu osi, umożliwiło wzrost objętości podpodłogowych bagażników, która teraz wynosi 2,6 m3 (2,2 m3 w H7-10 Traper).
Nadwozie Soliny, podobnie jak w modelu Traper, oparte jest na szkielecie zbudowanym z rur stalowych o przekroju kwadratowym i prostokątnym, łączonych za pomocą spawania. Elementy poszycia zewnętrznego, które zostały wklejone do szkieletu, wykonano natomiast z chromoniklowej stali nierdzewnej oraz tworzywa sztucznego. Także wszystkie szyby zostały wklejone. Klapy boczne, umożliwiające dostęp do bagażników oraz skrzydła drzwi wykonano z aluminium.

Zmiany wewnątrz autobusu

Zmiany widać także we wnętrzu pojazdu. Szczególnie dotyczy to stanowiska kierowcy. W miejsce tablicy rozdzielczej z Trapera, która charakteryzowała się nowoczesnym kształtem, ale przestarzałymi zegarami oraz kierownicy z ciężarówki Renault Midlum, zastosowano kompletny pulpit Mercedesa, przejęty wraz z podwoziem z dostawczego Vario. Charakteryzuje się on dość konserwatywnymi liniami, ale jest bardzo ergonomiczny i wyposażony w nowoczesne zegary, umieszczone za wspólną szybką, a także kolumnę kierownicy z regulacją położenia. Tym samym, tablica rozdzielcza Soliny prawie nie różni się od tej stosowanej w modelu Jelcz M081MB Vero.

Niewielkie zmiany można dostrzec także w przestrzeni pasażerskiej. Zamontowano nieco wygodniejsze fotele, niż w modelu Traper, a także zastosowano nowe materiały wykończeniowe o zmienionej kolorystyce. Liczba foteli wprawdzie nie zmieniła się w porównaniu z modelem H7-10.05 Traper i w podstawowej wersji wynosi 28+1 (dodatkowo, oba modele mogą zabrać do 7 pasażerów stojących), jednak dzięki zwiększonej długości całkowitej nadwozia, można było zwiększyć odległości pomiędzy rzędami siedzeń, co także pozytywnie wpłynie na komfort podróżowania.

Różnica tkwi w podwoziu

Najważniejsze zmiany w Solinie zaszły oczywiście w podwoziu. Podwozie Vario, podobnie jak własna konstrukcja Autosanu, stosowana w modelach Trafic i Traper, ma konstrukcję opartą o ramę podłużnicowo – kratownicową. Na tym jednak podobieństwa się kończą, bowiem podwozie Mercedesa jest znacznie nowocześniejsze. Przednia oś wprawdzie nadal posiada zawieszenie mechaniczne, jednak tylną zawieszono na miechach pneumatycznych, co dla pasażerów oznacza bez porównania wyższy komfort jazdy. Na obu osiach zastosowano hamulce tarczowe, wspomagane dodatkowo przez układ ABS oraz elektryczny retarder. Umieszczony z przodu, 4-cylindrowy silnik Mercedes-Benz OM904 LA Euro 3 ma 4,25 dm3 pojemności i jest oferowany w dwóch regulacjach mocy. W pierwszej, rozwija 100 kW (136 KM) oraz 520 Nm momentu obrotowego. Silniejsza wersja osiąga moc 110 kW (150 KM) i moment obrotowy rzędu 580 Nm. Napęd jest następnie przenoszony przez wał napędowy na tylną oś za pośrednictwem 5-stopniowej, mechanicznej skrzyni biegów ZF S5-42. Warto tutaj zaznaczyć, że pomimo większych rozmiarów, Solina ma nieco niższą masę całkowitą niż Traper, która wynosi 8200 kg (Traper – 8800 kg).
Tabela 1: Dane techniczne autobusu Autosan H7-10.06MB Solina

Wyposażenie

Pod względem wyposażenia, prezentowany w Kielcach model można określić jako „wersję pośrednią”. Wnętrze posiada miękkie, welurowe obicia oraz wykładzinę na podłodze. Zamontowano wygodne, wysokie fotele ale bez regulacji pochylenia oparcia, za to wyposażone w uchwyty dla pasażerów stojących. Pojazd nie posiada układu klimatyzacyjnego, wentylacja odbywa się przez klapę dachową oraz przesuwne górne partie okien bocznych. Przewiduje się możliwości szerokiego doboru opcyjnego wyposażenia, obejmującego m.in. klimatyzację, system audio-video, fotele z regulowanymi oparciami, itp. Ponadto, pneumatyczne zawieszenie tylnej osi umożliwia adaptację tylnej części autobusu do przewozu osób niepełnosprawnych na wózkach inwalidzkich.

Podsumowanie

Dzięki większym odstępom między rzędami foteli oraz wyposażeniu w nowoczesne podwozie z pneumatycznym zawieszeniem tylnej osi, w porównaniu z modelem Traper, Solina z pewnością będzie gwarantowała wyższy poziom komfortu, który jest potrzebny przy liniach dalekobieżnych. Pozwoli to zastąpić w ofercie Polskich Autobusów wycofane modele Jelcz L081MB i T081MB, które często okazywały się zbyt drogie. Autosan Solina powinien spotkać się z dużym zainteresowaniem, zwłaszcza ze strony przedsiębiorstw PKS. Sprawdzone, wytrzymałe podwozie Mercedesa Vario o ramowej konstrukcji pozwoli podnieść poziom komfortu, a jednocześnie umożliwi obsługę krótkich wypadów zagranicznych bez obaw o serwis, co z pewnością będzie atutem przy wynajmie pojazdów prywatnym klientom. Jak zapewniają przedstawiciele PA, pierwsze zamówienia na ten model firma zebrała jeszcze podczas trwania targów, co dobrze wróży nowemu projektowi. Autobusem zainteresowani są także klienci zagraniczni, stąd wbrew tradycji, na pierwsze jazdy testowe Solina udała się poza granice kraju.

Wywiad z przedstawicielem Polskich Autobusów

O odpowiedź na kilka pytań dotyczących nowego modelu i stawianych przed nim celów, poprosiliśmy pana Romana Majewskiego, wiceprezesa zarządu firmy Polskie Autobusy Sp. z o.o.:

Co Pana zdaniem zadecydowało o przyznaniu wyróżnienia w kategorii "Pojazdy" autobusowi Autosan H7-10.06 Solina?

Naszym zdaniem autobus AUTOSAN H7-10MB SOLINA spełnia oczekiwania Użytkowników pod względem funkcjonalności, pojemności, eksploatacji oraz nowoczesnej stylizacji nadwozia, co z kolei zadecydowało o przyznaniu dla tego pojazdu wyróżnienia na targach TRANSEXPO 2005 w Kielcach.

Jakie zmiany zaszły w modelu H7-10.06 Solina w porównaniu z H7-10.05 Traper?

Jednym z pojazdów zaprezentowanych na targach TRANSEXPO 2005 w Kielcach przez POLSKIE AUTOBUSY był autobus AUTOSAN H7-10MB SOLINA. Był to pokaz premierowy pierwszego egzemplarza nowego autobusu wyprodukowanego w Sanoku. W autobusie tym wprowadzono szereg zmian konstrukcyjnych i technologicznych, w porównaniu do poprzedniej wersji autobusu H7-10 TRAPER. Autobus SOLINA wyróżniają przede wszystkim:

• zastosowanie podwozia 814D Vario firmy Mercedes-Benz z silnikiem OM904LA Euro 3 i pięciobiegową skrzynią biegów,
• zwiększona do 7,7 m długość pojazdu,
• zmieniona sylwetka zewnętrzna z nową ścianą przodu,
• wprowadzenie drugich drzwi pasażerskich,
• unowocześniona deska rozdzielcza,
• zastosowanie tylnego zawieszenia pneumatycznego,
• montaż hamulców tarczowych, systemu ABS i retardera elektrycznego Telma,
• podgrzewane elektrycznie okno kierowcy,
• zwiększona do 2,6 m3 przestrzeń bagażowa.

Zastosowanie tych oraz wielu innych nowoczesnych rozwiązań, a co za tym idzie poprawa walorów jakościowych i użytkowych siedmiometrowych autobusów AUTOSAN powoduje, że odpowiadają one życzeniom naszych Klientów, oraz  co najważniejsze wymaganiom pasażerów.

Kiedy można się spodziewać nowego modelu na rynku i jakiego poziomu sprzedaży Pan oczekuje?

Już pierwsze prezentacje autobusu SOLINA wzbudziły zainteresowanie jego potencjalnych Użytkowników. W chwili obecnej już przyjmowane są zamówienia na ten wyrób, mimo tego, że w sprzedaży będzie on dostępny w I kwartale 2006 r. Na podstawie analiz sytuacji występującej na rynku autobusowym oraz badań popytu oczekujemy, że sprzedaż autobusów H7-10MB SOLINA kształtować się będzie w przyszłym roku na poziomie kilkudziesięciu sztuk.

Powstanie modelu Solina oznacza kolejny krok we wprowadzaniu strategii oferowania różnych modeli Autosana zarówno w wersji z własnym podwoziem, jak i kupowanym od innego producenta. Czy strategia ta będzie rozszerzana i jakich modeli mogłaby ona potencjalnie dotyczyć?

Powstanie prototypu nowego autobusu AUTOSAN H7-10MB SOLINA jest wynikiem strategii handlowej realizowanej w Spółkach: POLSKIE AUTOBUSY oraz AUTOSAN. Jest uzupełnieniem oferty produktowej POLSKIE AUTOBUSY Sp. z o.o. w zakresie „krótkich” autobusów międzymiastowych, a także wynika z założeń rozwoju produktów zakładających wprowadzanie w produkowanych autobusach podwozi obcych. Po 12 metrowym autokarze A1112T SANMAN, jest to drugi z modeli autobusów AUTOSAN wyprodukowany na kompletnym podwoziu obcej firmy, ale nie ostatni, ponieważ w dalszych planach jest skonstruowanie autobusu H7-20 do komunikacji podmiejskiej, gdzie zostanie również zastosowane podwozie 814D Vario firmy Mercedes-Benz.

Jak rozwija się inny projekt, będący efektem tej strategii, czyli autokar turystyczny Sanman-Ramzes? Czy są już zamówienia na ten model od polskich klientów?

Stosunkowo wiele firm przewozowych działających na rynku polskim wyraża zainteresowanie zakupem autobusu SANMAN, jednakże zainteresowanie to jest  weryfikowane sytuacją finansową naszych Klientów. Ich możliwości inwestycyjne często nie pozwalają na zakup nowego autokaru, a w zamian kupowane są autobusy używane za wartość o wiele mniejszą niż zakup nowego autobusu, co stanowi mniejsze obciążenie dla budżetu tych firm.

Dziękujemy za rozmowę