Poseł pyta: o co chodzi z tym e-Busem?
Mieliśmy już sporo informacji na temat programu e-Bus od rozmaitychrządowych agend. Czas na konkretne pytania. Zadał je poseł Tomasz Kostuś z PO,a odpowiedziała mu Jadwiga Emilewicz z Ministerstwa Rozwoju.
Sprawa dotyczy programu „Bezemisyjny transportpubliczny”, którego m.in. celem jest powstanie bezemisyjnego elektrycznegoautobusu. Będzie on realizowany w ramach tzw. partnerstwa innowacyjnego. Tonowy, niestosowany dotychczas tryb w ustawie o zamówieniach publicznych, wktórym państwo występuje w roli „inteligentnego zamawiającego”,kreującego nowy rynek dla nowatorskich produktów w oparciu o potrzeby zgłaszaneprzez polskie miasta. Deklarację wstępnego udziału w programie złożyło już 45miast i gmin.
Tomasz Kostuś (PO) zadał rządowi cztery pytania o e-program. Posłowi odpowiedziałaJadwiga Emilewicz z Ministerstwa Rozwoju, w której liście możemy przeczytać m.in.:
1. Na czym ma polegać wspomniany program ''Bezemisyjnytransport publiczny''? W jaki sposób określono zasady przystępowania doprogramu oraz jakie cele ma on osiągnąć?
-„Ad 1 Program na rzecz Bezemisyjnego transportu publicznegoma zintensyfikować proces wdrażania nowoczesnych rozwiązań w obszarzetransportu miejskiego. Będzie to możliwe poprzez zapewnienie publicznegowsparcia finansowego na opracowanie innowacyjnego autobusu bezemisyjnego oraz kompleksowychrozwiązań infrastruktury ładowania (rozwiązania techniczne, modele biznesowe),które w efekcie pozwolą na minimalizację kosztów zakupu i eksploatacji w tymobszarze. Prace związane z rozwojem elektromobilności opierają się o trzy cele:upowszechnienie pojazdów elektrycznych w Polsce, stworzenie przemysłu elektromobilnościw Polsce oraz dostosowanie rozwoju sieci elektroenergetycznych infrastrukturycelem upowszechnienia ich w transporcie.
Nowy model realizacji programów badawczych, czyliproblem-driven research, planowany przez NCBR, polega na finansowaniu portfolioprojektów badawczych, które dążą do odpowiedzi na postawione wyzwanie poprzezrealizację jasno określonego celu, stawiając państwo w roli inteligentnegozamawiającego, kreującego nowy rynek dla nowatorskich produktów. Model opartyzostanie o partnerstwo innowacyjne – nowy tryb w ustawie Prawo zamówieńpublicznych, który nie był jeszcze w Polsce wykorzystany. Model ten zakłada, żew odpowiedzi na ogłoszenie o zamówieniu publicznym, zawierane będą umowy zkilkoma wykonawcami, którzy następnie równolegle realizować będą projektybadawcze, jednak po każdym z etapów (kamieni milowych), zamawiający ograniczyich liczbę, doprowadzając do końca procesu badawczego (etapu prototypu) jedyniejednego, bądź dwóch. Ten etap finansowany będzie ze środków NCBR. Kolejnymetapem będzie wdrożenie, czyli zakup przez Partnera ? miasto, określonej liczbyproduktów oraz udzielenie promesy z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska iGospodarki Wodnej (NFOŚiGW).
Ze względu na oparcie nowego modelu o partnerstwoinnowacyjne, które zakłada wykorzystanie przez użytkownika końcowego produktówbędących wynikiem programu badawczego, konieczne jest pozyskanie do współpracyPartnerów, tj. miast, które mogłyby zamówić nowoczesne autobusy. Przystąpienie samorządówdo programu odbywa się na zasadzie otwartości, tzn. opiera się na deklaracjisamorządu o chęci przystąpienia i późniejszym zawarciu porozumienia. Nadrzędnymcelem współpracy pomiędzy Partnerem a NCBR będzie zdefiniowanie wyzwań,opracowanie, ogłoszenie i realizacja programu badawczego w nowym modelu.Głównym zadaniem Partnera będzie występowanie wspólnie z NCBR w roliZamawiającego w postępowaniu publicznym, w wyniku którego zostaną wybraniWykonawcy projektów B+R, których projekty doprowadzą do osiągnięcia założonego wprogramie badawczym celu. Następnie Partner odpowiedzialny będzie za wdrożenieuzyskanego rozwiązania i sfinansowanie części wdrożeniowej. Zakres zadań iobowiązków między NCBR a partnerami zostanie określony w Porozumieniu owspółpracy. Na obecnym etapie trwają rozmowy w przedmiotowym zakresie. Wodpowiedzi na ogłoszenie zamieszczone na stronie internetowej NCBR, swójwstępny udział w projekcie zadeklarowało 21 miast oraz GOP, zrzeszający 29gmin, które wskazały główne potrzeby związane z nowoczesnym transportembezemisyjnym oraz wstępnie zadeklarowały możliwość wdrożenia łącznie ok. 450nowoczesnych autobusów.
W celu merytorycznego nadzoru nad programem, w tym na etapiejego opracowania, uzgadniania z interesariuszami, a następnie wyboru wykonawcówi wdrożenia, w NCBR został zatrudniony menedżer programu ? osoba z silnymzapleczem naukowym w obszarze e-mobilności. Dodatkowo, w celu wsparciaprzygotowania programu w NCBR powołano Zespół ds. elektromobilności, w któregoskład weszli eksperci branżowi. Zespół wspiera NCBR w przygotowaniu założeńmerytorycznych programu oraz jego konstrukcji, wyborze menedżera programu,decyzjach strategicznych co do realizacji poszczególnych etapów programu.
2. Czy do wspomnianego programu będą mogły przystąpić podmiotyz poza naszego kraju? Czy program będzie jedynie skierowany do polskich firm?
Do programu, jako oferenci dostarczenia rozwiązań dlabezemisyjnego transportu publicznego, będą mogły przystąpić podmiotyzagraniczne (zgodnie z art. 7, w szczególności ust. 1a, ustawy z 29 stycznia2004 r. Prawo zamówień publicznych, t.j. Dz. U. z 2016, poz. 1020, z późn. zm.,zamawiający jest zobowiązany zapewnić, iż podmioty z państw-sygnatariuszyPorozumienia Światowej Organizacji Handlu w sprawie zamówień rządowych i winnych umowach międzynarodowych są traktowane nie mniej korzystnie niż podmiotyz UE) . Natomiast partnerem może być każdy podmiot publiczny, bez względu najego formę prawną, który jest zobowiązany do stosowania ustawy Prawo ZamówieńPublicznych, i którego głównym celem działalności nie jest prowadzeniedziałalności gospodarczej (tj. nie konkuruje na rynku), jednakże mającysiedzibę w Polsce.
3. Jakimi cechami oraz jaką specyfikację powinien sięprzedstawiać pojazd, który ma powstać dzięki temu programowi? Na jakiejzasadzie odbędzie się późniejsze wdrożenie tego pojazdu na rynek Polski?
Szczegółowe parametry techniczne i ekonomiczne zostanąopracowane w najbliższym czasie przez ww. Zespół ds. elektromobilności.Obszarami, w których istnieją pola do poprawy parametrów elementów składowychpojazdów elektrycznych są:
-
konstrukcja (materiały wykorzystane do budowy karoserii ielementów nośnych, rozwiązania w zakresie zawieszenia itp.);
-
napęd (silnik, systemy przekształcania energii isterowania);
-
systemy zarządzania urządzeniami pokładowymi z punktuwidzenia optymalizacji zużycia energii;
-
system inteligentnego podłączenia oraz ładowania baterii
-
ogrzewanie i chłodzenie;
-
inteligentne systemy obsługi (biletowe itp.) i informowaniapasażerów;
-
zdalne systemy monitorowania parametrów pracy systemówpokładowych (napęd, bateria),
-
przewidywanie, wczesne wykrywanie oraz obsługa błędów iawarii systemu (fault tolerant control);
-
optymalizacja techniczno-ekonomiczna eksploatacji i wyborudostępnych technologii bateryjnych.
4. Ile będzie kosztował w/w program, oraz ile ma trwać, skądbędą pochodziły środki na jego działanie?
Budżet w części badawczo-rozwojowej w obszarze Bezemisyjnegotransportu publicznego wstępnie oszacowano na 100 mln zł. Planuje się, żebudżet w tej części zostanie w całości sfinansowany ze środków ProgramuOperacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020. Budżet na infrastrukturę ładowaniaw części badawczo-rozwojowej ma wynieść 60 mln zł. Poziom dofinansowania tejczęści aktualnie nie jest jeszcze określony.
Dodatkowe wsparcie finansowe w części wdrożeniowej będziepochodziło ze środków NFOŚiGW. Kwota w tej części jest uzależniona od liczbyzamówionych autobusów i z tego względu zostanie oszacowana na późniejszymetapie. Pierwsze zakupy w miastach w ramach przedmiotowego programu planowanesą na początek 2019 r.
Poszczególne etapy realizacji programu są następujące:
-
przeprowadzenie zamówienia publicznego i zawarcie umów zwybranymi wykonawcami;
-
opracowanie demonstratora rozwiązania będącego przedmiotemprojektu badawczego oraz zakończenie realizacji projektu i dostawa partiidemonstracyjnej;
-
opracowanie prototypu i homologacja;
-
faza wdrożeniowa ? produkcja krótkich serii (od 2019 r.).
Na realizację projektów mogą liczyć konsorcja, wśród którychmogą znaleźć się zarówno instytucje naukowe, jak i producenci z sektoraprywatnego, a na dalszym etapie samorządy (partnerzy programu), którzy zapewniąrynek zbytu. Szacuje się, że transakcje, jakie będą realizowane w ramachprogramu Bezemisyjny transport publiczny mogą osiągnąć wartość 1 mld zł.”
„