MENiS będzie nadal kupowało gimbusy dla gmin

Rok szkolny dobiegł końca. Nadszedł czas odpoczynku od nauki, a dla sporej grupy uczniów – także od dojazdów do szkoły. Czy w nadchodzącym roku szkolnym dzieci i młodzież częściej będą podróżować nowymi gimbusami? Czy będą to autobusy nowoczesne i bezpieczne? To problem ważny nie tylko dla nich, ich rodziców czy samorządów. Podobne pytania stawiają sobie członkowie zarządów fabryk produkujących autobusy. Doświadczenia kilku ubiegłych lat wykazały, że rządowe zamówienia na gimbusy stanowią ważny element rynku autobusowego. Dla niektórych producentów wygranie przetargu na dostawę takich pojazdów może stanowić podstawę dalszego istnienia. Realizacja dużych zamówień zapewnia miejsca pracy, również w zakładach kooperujących. Ze względu na wagę problemu, o wypowiedź poprosiliśmy przedstawicieli Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu. Odpowiedzi udzielili nam: Andrzej Sudoł – p.o. zastępcy dyrektora Biura Administracyjnego Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu oraz Halina Kumoś – p.o. dyrektora Departamentu Ekonomicznego MENiS

Ile firm zgłosiło się do tegorocznego przetargu na dostawy nowych autobusów szkolnych? Jakie to były firmy?

Andrzej Sudoł: W przetargu obejmującym Region I złożyły swoje oferty trzy firmy: Polskie Autobusy sp. z o. o., Autosan S.A. i Kapena S.A. W przetargu obejmującym Region II złożyły swoje oferty trzy firmy:

Fabryka Autobusów Solbus, Polskie Autobusy sp. z o. o. i Autosan S.A. W przetargu obejmującym Region III ofertę złożyła tylko jedna firma (Autosan S.A.).

Ile wynosi rezerwa celowa przeznaczona na realizację tego zamówienia? Co spowodowało, że w tym roku jest ona niższa niż w poprzednich latach?

Halina Kumoś: Środki na centralny zakup autobusów szkolnych przewidziane na rok 2004 w rezerwie celowej Nr 16 budżetu państwa przeznaczonej na dofinansowanie kosztów wdrażania reformy oświaty – zaplanowane zostały w wysokości 30 mln zł. W roku 2003 w ustawie budżetowej w ogóle nie były zaplanowane środki na zakup autobusów szkolnych. Autobusy przyznane JST (jednostkom samorządu terytorialnego – przypis redakcji) w roku 2003 – zakupione zostały ze środków niewykorzystanych w 2002 r. na inne potrzeby (70.915 tys. zł.). Środki te zostały przeniesione na rachunek sum nie wygasających do wykorzystania w roku 2003 (zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 11 grudnia 2002 r. w sprawie wydatków budżetu państwa, które w 2002 r. nie wygasają z upływem roku budżetowego – Dz. U. Nr 211, poz. 1796). Natomiast w ustawie budżetowej na rok 2001 i 2002 zaplanowano na zakup autobusów kwoty: 35 mln i 38 mln zł i zgodnie z przeznaczeniem wykorzystano je w całości. W świetle powyższych wyjaśnień wynika, że jedynie w roku 2003 na zakup autobusów szkolnych była przeznaczona wyższa kwota.

Czy w przyszłym roku wielkość ministerialnego zamówienia na dostawy gimbusów będzie podobna?

Halina Kumoś: W chwili obecnej trudno przewidzieć wielkość środków, jaka będzie zaplanowana w projekcie budżetu na rok 2005. Zależeć to będzie od limitów kwotowych określonych przez Rząd na potrzeby związane z finansowaniem oświaty. Ministerstwo będzie dążyć, aby środki na zakup autobusów zostały przewidziane na poziomie wyższym od tegorocznego. Jak wiadomo, ich wysokość jest uzależniona od możliwości finansowych państwa.

Co powoduje, że wszystkie rządowe przetargi na dostawy nowych autobusów szkolnych wygrywa Autosan wspólnie z Jelczem?

A. Sudoł: W przetargach prowadzonych przez MENiS na dostawy fabrycznie nowych autobusów przeznaczonych do przewozu dzieci – w większości przypadków wygrywa firma Autosan S.A. lub firma Polskie Autobusy sp.z.o.o. (z autobusem marki Jelcz). Jest to spowodowane tym, iż firmy te przedstawiają najkorzystniejsze oferty na dostawy tych autobusów, tj.: uzyskują najwyższą punktację końcową na podstawie ustalonych przez MENiS kryteriów – (cena oferty brutto; koszty eksploatacji; serwis pogwarancyjny i rozwiązania techniczne). Było to zgodne z przepisami poprzedniej ustawy z dnia 10 czerwca 1994 r. o zamówieniach publicznych, a także obecnie obowiązującej ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych.

W tym roku pojawiła się możliwość zaoferowania autobusu szkolnego dysponującego również miejscami stojącymi. Czy MENiS będzie chciało zamawiać tego typu konstrukcje w przyszłości?

A. Sudoł: Nie. Byłoby to niezgodne ze „Specyfikacją istotnych warunków zamówienia” określającą w sposób szczegółowy parametry techniczne zamawianego przez MENiS autobusu. Ponadto zdaniem Ministerstwa bezpieczeństwo dzieci podczas przejazdu powinno stanowić podstawę realizacji zadań związanych z dowozem do szkół.

Jak w tym roku będzie wyglądał rozdział autobusów szkolnych pomiędzy gminy? Czym Ministerstwo będzie się kierowało przy przekazaniu nowych gimbusów konkretnym gminom?

H. Kumoś: Do wyliczenia liczby autobusów przypadających na poszczególne województwa brane są pod uwagę następujące parametry:

•  ogólna powierzchnia województwa (z wyłączeniem powierzchni 65 miast grodzkich);

•  ilość JST w kraju (bez miast grodzkich) w poszczególnych województwach;

•  ilość JST ubiegających się o autobus;

•  liczbę dzieci dowożonych do szkół w poszczególnych JST (bez miast grodzkich);

•  stopa bezrobocia (na koniec grudnia 2003 r.).

Ilość autobusów przypadająca na dane województwo zróżnicowana jest w zależności od stopnia spełnienia poszczególnych parametrów – przeliczonych na punkty w skali 1-8. Ulokowanie się w przedziale najwyższym kwalifikuje województwo do uwzględnienia w podziale ograniczonej liczby pojazdów.

Zsumowane punkty odzwierciedlają sytuację ekonomiczną województwa (stopę bezrobocia, zajmowaną powierzchnię, ilość gmin w województwie; ilość gmin ubiegających się o autobus szkolny, liczbę dzieci dowożonych). Każde z 16 województw otrzymało obligatoryjnie po jednym autobusie, pozostała ilość wynika z uzyskanej punktacji.

W zeszłym roku w codziennej prasie pojawiały się doniesienia o wykorzystywaniu rządowych gimbusów niezgodnie z ich przeznaczeniem – m.in. dzierżawiono je przedsiębiorstwom PKS do normalnej obsługi linii komunikacyjnych. Ministerstwo zapowiedziało wówczas kontrolę przekazanych gimbusów i w skrajnych przypadkach odebranie ich gminom. Jakie były wyniki tej kontroli? Jak sprawa rzeczywiście wygląda w terenie?

H. Kumoś: Pragniemy zauważyć, iż samorządy, które otrzymują autobusy, podpisują zobowiązania, że będą wykorzystywać autobusy zgodnie z przeznaczeniem. W świetle obowiązujących przepisów zakup autobusów dokonywany jest centralnie, po czym MENiS przekazuje samorządowi autobus szkolny w formie darowizny.

Czy w najbliższych latach będzie kontynuowana dotychczasowa polityka MENiS dotycząca dowozu dzieci do szkół?

H. Kumoś: MENiS zamierza kontynuować dotychczasową politykę w zakresie pomocy samorządom w organizowaniu dowozu dzieci do szkół poprzez centralny zakup autobusów szkolnych.

Bardzo dziękuję za rozmowę.